ΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΣ Σύγκρουση με έναν κόσμο αδιάφορο

Σύγκρουση με το κοινωνικό περιβάλλον και συντριβή ενός ατόμου που δεν θέλει να μοιάζει με τους άλλους στον "Βασιλιά" του Νίκου Γραμματικού, που αρχίζει από αύριο να προβάλλεται στους κινηματογράφους

ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΓΙΟΣ

"Δεν είναι καθόλου εύκολο να πηγαίνεις - από φύση, όχι για να προκαλέσεις - κόντρα στο ρεύμα, αναζητώντας να βρεις την αλήθεια σου. Αυτό κάνει και "Ο βασιλιάς" της ταινίας μου, με αποτέλεσμα να μπει στο μάτι των αδιάφορων και κυνικών ανθρώπων του περιβάλλοντός του", λέει ο Νίκος Γραμματικός Στο παρά πέντε, "Ο βασιλιάς" θα μπορούσε να είναι η "Ευδοκία" της δεκαετίας μας! Ο Νίκος Γραμματικός, πάντως, έκανε μία από τις τέσσερις καλύτερες φετινές ταινίες του ελληνικού σινεμά, στην οποία ο ήρωάς του συγκρούεται με το κοινωνικό περιβάλλον και συνθλίβεται.

Ποιος είναι "Ο βασιλιάς" σου;

"Ένας άνθρωπος που προσπαθεί να ορίσει τη ζωή του από το μηδέν - βγαίνει από τη φυλακή - να βρει τις ρίζες του και να ζήσει με αξιοπρέπεια και ειλικρίνεια", λέει ο Νίκος Γραμματικός

Και το περιβάλλον με το οποίο συγκρούεται, τι είδους άνθρωποι το αποτελούν;

"Άνθρωποι που λένε "Δεν είμαι εγώ αυτός που θα αλλάξει τον κόσμο", "Ο καθένας για την πάρτη του", "Όποιος πρόλαβε τον Κύριο οίδε", "Τι με νοιάζει εμένα τι γίνεται στη Ρουάντα" ή, για την καμένη φύση γύρω τους, "Τσιμέντο να γίνει"! Ένας κόσμος κυνικός, αδιάφορος και ανασφαλής".

Η ιστορία του "Βασιλιά" βασίζεται σε αληθινό περιστατικό. Ξεκινάει με τον Βαγγέλη - τον υποδύεται ο Βαγγέλης Μουρίκης που βραβεύτηκε η ερμηνεία του στα φετινά Κρατικά Βραβεία, όπου το φιλμ κέρδισε και το τρίτο βραβείο καλύτερης ταινίας - να βγαίνει από τη φυλακή και να πηγαίνει στο έρημο χωριό του πατέρα του αποφασισμένος να ξαναζωντανέψει το ερειπωμένο σπίτι του. Εκεί, όμως, θα μπει στο μάτι των νεόπλουτων της περιοχής και η σύγκρουσή τους θα φτάσει στα άκρα και θα βαφτεί στο αίμα… Μία ελληνική ταινία με δουλεμένο σενάριο - γραμμένο από τον σκηνοθέτη και τον Νίκο Παναγιωτόπουλο - που αν είχε αποφύγει τα αλλεπάλληλα φινάλε, θα ήταν μια γροθιά στο στομάχι…

"Ο ήρωάς μου δεν είναι περιθωριακός. Από τη στιγμή που βγαίνει από τη φυλακή, προσπαθεί να δει αλλιώς τα πράγματα γύρω του και να ξεκινήσει τη ζωή του από την αρχή. Κάθε άνθρωπος που είναι διαφορετικός από τους άλλους, δεν πάει να πει ότι είναι και περιθωριακός. Μπορεί να ενταχθείς σε ένα σύνολο και να παραμένεις διαφορετικός, να έχεις τη συνείδησή σου ήσυχη", ξεκαθαρίζει ο 40χρονος σκηνοθέτης, που μέχρι τώρα μόνο καλά και ενδιαφέροντα φιλμ έχει κάνει - "Κλειστή στροφή", "Η εποχή των δολοφόνων", "Απόντες" και το ντοκιμαντέρ "Νυχτολούλουδα"! Ο μόνος άνθρωπος που θα καταλάβει τον "Βασιλιά", θα είναι ο αστυνομικός της περιοχής - τον ερμηνεύει ο Μηνάς Χατζησάββας, που κάνει μία από τις καλύτερες εμφανίσεις του στον κινηματογράφο. Μία σχέση που είναι πρωτόγνωρη στην ιστορία του ελληνικού σινεμά και ο σκηνοθέτης την δικαιολογεί πολύ απλά: "Ο αστυνομικός διακρίνει στο βλέμμα του ήρωα ειλικρίνεια και τιμιότητα και αυτό τον κάνει να υπερβεί τη στολή του και τη θέση του. Είναι αντιφατικός χαρακτήρας και σε όλη τη διάρκεια της ταινίας προσπαθεί να κρατάει τις ισορροπίες. Αλλά όταν τα πράγματα φτάνουν στα άκρα και μπαίνει ζήτημα ζωής και θανάτου, ξεκαθαρίζει τη θέση του - πάει με τη μεριά της ανθρωπιάς".

Είναι εμφανές στην ταινία ότι είσαι με τη μεριά του ήρωά σου, αλλά στο τέλος τον βάζεις να συντρίβεται. Γιατί;

"Φτάνω στα άκρα, για να σχολιάσω την ισοπέδωση των συναισθημάτων που πάνε να γίνουν κατάσταση πραγμάτων γύρω μας. Ήθελα να ξανασκεφτούμε και να οριστούν οι έννοιες καλού - κακού, δίκαιου - άδικου, αληθινού - ψευδούς, ηθικού - ανήθικου".

Το άτομο που συμπεριφέρεται αλλιώτικα, συνθλίβεται από το ομογενοποιημένο σύνολο που ζηλεύει και δεν επιτρέπει τέτοιες "ανταρσίες". Και πέρα από αισιόδοξη ή απαισιόδοξη ματιά, ο Νίκος Γραμματικός διαπιστώνει: "Τα σημαντικά πράγματα στην ανθρώπινη ιστορία γίνονται πάντα με βίαιο τρόπο. Η κοινωνία έχει ανάγκη να εκτονώσει τη βία της, να βρει εξιλαστήρια θύματα - ακόμα και στην Τ.V. καθημερινά και σε εκχυδαϊσμένη μορφή βλέπουμε τέτοια φαινόμενα".

"Οι ταινίες μας είναι γεννήματα των αναγκών"

Γιατί οι ελληνικές ταινίες δυσκολεύονται να έρθουν σε επαφή με το σινεφίλ κοινό;

"Οι ευθύνες είναι μοιρασμένες. Η απώλεια της αξιοπιστίας του ελληνικού κινηματογράφου στη δεκαετία του '80 ήταν μεγάλο πρόβλημα. Τώρα, σιγά σιγά την ξανακερδίζουμε. Οι ταινίες μας είναι γεννήματα των αναγκών - όχι της ματαιοδοξίας ή των χρημάτων. Κάνουμε ταινίες για να πλουτίσουμε την καρδιά μας, όχι τις τσέπες μας. Κάνουμε ταινίες όπως μπορούμε, όχι όπως θέλουμε, με ελάχιστα χρήματα. Αλλά εμένα μου αρέσει αυτό. Γιατί δένει τους ανθρώπους του κινηματογραφικού χώρου. Δεν ξέρω αν θα τα κατάφερνα χωρίς προβλήματα! Με τον σεναριογράφο-συγγραφέα Νίκο Παναγιωτόπουλο έχουμε κάνει τρεις ταινίες, έχουμε δεθεί πάρα πολύ, όπως και με τους ανθρώπους που γυρίσαμε τον "Βασιλιά", και αν δεν εκαναν αυτοθυσίες δεν θα την τελειώναμε ποτέ. Δεν μου αρέσει να μεμψιμοιρώ. Αν εφαρμοζόταν ποτέ η επιστροφή του 1,5% από τα κανάλια στον κινηματογράφο, τα πράγματα θα έπαιρναν άλλη τροπή".