Αρχαίες θηριομαχίες στους Φιλίππους

Θηρία πήραν τη θέση των ηθοποιών στη ρωμαϊκή εποχή και… θηριομαχίες εκείνη του αρχαίου δράματος, στο θέατρο των Φιλίππων

ΒΙΚΥ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΥ

Στην υπόγεια στοά κάτω από τη σκηνή του θεάτρου των Φιλίππων αποκαλύφθηκαν τα "πειστήρια" ότι το θέατρο είχε μετατραπεί σε αρένα, για θηριομαχίες, στα ρωμαϊκά χρόνια

Υπόγειος χώρος λαξευμένος σε βράχο, που αποκάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη κάτω από το δάπεδο της αρένας του αρχαίου θεάτρου των Φιλίππων, δίνει σαφή στοιχεία για τη μετεξέλιξη της χρήσης του θεάτρου σε αρένα, στα ρωμαϊκά χρόνια: τα άγρια ζώα προσάγονταν από τη νότια στοά στον υπόγειο χώρο της αρένας, μέσα από υπόγειο κτιστό διάδρομο κάτω από το δάπεδο του πρώτου ορόφου του κτιρίου της σκηνής. Ο διάδρομος ήταν διαμορφωμένος σε ανισοϋψή κλιμακωτά επίπεδα λαξευμένα στον φυσικό βράχο και καλυπτόταν με ξύλινη κατασκευή. Τα άγρια ζώα εμφανίζονταν στην αρένα με τη βοήθεια ξύλινων ικριωμάτων και ανυψωτικών μηχανισμών.

"Η ανακάλυψη αυτού του χώρου υπομνημάτισε με τρόπο εντυπωσιακό τις αρχαιολογικές πληροφορίες που είχαμε για τους μονομαχικούς αγώνες και τις θηριομαχίες στο αρχαίο θέατρο των Φιλίππων", επισημαίνουν η αρχαιολόγος Χάιδω Κουκούλη-Χρυσανθάκη και ο αρχιτέκτονας-αναπληρωτής καθηγητής στην Πολυτεχνική Σχολή του ΑΠΘ Γιώργος Καραδέδος, που παρουσίασαν τα ευρήματά τους στη διάρκεια της ΙΣΤ' επιστημονικής συνάντησης για το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη, που ολοκληρώθηκε χθες στη Θεσσαλονίκη.

Από τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα, αλλά και από επιγραφικές μαρτυρίες, ήταν ήδη γνωστό ότι το ελληνικό θέατρο των Φιλίππων, ακολουθώντας τη μοίρα των περισσότερων θεάτρων του ελληνορωμαϊκού κόσμου, μετατράπηκε σε αρένα. Από τον 1ο μ.Χ. αιώνα, με την παρακμή του αρχαίου δράματος, τα νέα θεάματα του ρωμαϊκού κόσμου (παντομίμες, μονομαχίες και κυνήγι άγριων ζώων) εκτόπιζαν σταδιακά και από το θέατρο των Φιλίππων τα θεατρικά δρώμενα. Στα τέλη του 2ου και στις αρχές του 3ου μ.Χ. αιώνα τα άγρια θεάματα επικράτησαν στον ελληνορωμαϊκό κόσμο και το θέατρο των Φιλίππων λειτούργησε ως αρένα, με κύρια θεάματα τους μονομαχικούς αγώνες και τις θηριομαχίες (κυνηγέσια).

Η διονυσιακή θυμέλη έχει επανέλθει σήμερα στο αρχαίο θέατρο των Φιλίππων και η μελέτη επικάλυψής του αποκατέστησε το δάπεδο της ορχήστρας. Ο υπόγειος χώρος της αρένας σχεδιάζεται να λειτουργήσει ως επισκέψιμος εκθεσιακός χώρος.

Και αιγυπτιακό ιερό στο Βαρδάρι

Η Ίσις και ο Όσιρις λατρεύονταν επί έξι σχεδόν αιώνες (από τα ελληνιστικά χρόνια ώς το 300 μ.Χ.) στη σημερινή περιοχή Βαρδάρι της Θεσσαλονίκης. Ένα από τα σπουδαιότερα ιερά λατρείας των Αιγυπτίων θεών, που λειτούργησε τα προ και μεταχριστιανικά χρόνια στη Θεσσαλονίκη και σήμερα βρίσκεται θαμμένο κάτω από οικοδομές στην οδό Διοικητηρίου υπήρξε - σύμφωνα με τους μελετητές - το δεύτερο σημαντικότερο στον ελλαδικό χώρο, ύστερα από εκείνο της Δήλου. Τα νεώτερα στοιχεία για το ιερό των Αιγυπτίων θεών στη Θεσσαλονίκη παρουσίασε στη διάρκεια του ΙΣΤ' αρχαιολογικού συμποσίου ο Γερμανός αρχαιολόγος Christopher Steimle, ο οποίος εκπονεί διδακτορική διατριβή πάνω στο θέμα. Το ιερό αποκαλύφθηκε αρχικά μετά την πυρκαγιά του 1917, ενώ μετά το 1939 θάφτηκε οριστικά κάτω από τις οικοδομές.