Εφημερίδα "Τα Νέα"
Διαστάσεις Πολλές μικρές επαναστάσεις
"Έργα, όχι λόγια" φωνάζουν εδώ και χρόνια οι δύσπιστοι στους αντιπάλους της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης. Οι τελευταίοι δεν αρκούνται όμως στα λόγια. Ούτε στις διαδηλώσεις. Στο Πόρτο Αλέγκρε δουλεύουν σοβαρά. Κι έχουν κάνει πολλές, μικρές ή μεγαλύτερες επαναστάσεις.
Ώρα δουλειάς. Ιταλοί σύνεδροι συζητούν στο Πόρτο Αλέγκρε λίγο πριν αρχίσει το 3ο Κοινωνικό Φόρουμ
Τέσσερις είναι οι τομείς στους οποίους το Κοινωνικό Φόρουμ του Πόρτο Αλέγκρε και τα συγγενή κινήματα έχουν να παρουσιάσουν αξιόλογες επιτυχίες. Ο πρώτος είναι η διαγραφή του χρέους του αναπτυσσόμενου κόσμου, κάτι που προκαλούσε ανέκαθεν αλλεργία στις πλούσιες χώρες. Κάτω από την πίεση όμως της οργάνωσης "Ιωβηλαίο 2000", που έχει συγκεντρώσει μέχρι σήμερα 24 εκατομμύρια υπογραφές (!), η Ομάδα των Επτά αποφάσισε τον Ιούνιο του 1999 για πρώτη φορά να διαγράψει 100 δισεκατομμύρια δολάρια από τα χρέη των πιο φτωχών χωρών του πλανήτη. Άλλα 210 δισεκατομμύρια εξακολουθούν βέβαια να εμποδίζουν την ανάπτυξη 41 υπερχρεωμένων χωρών. Όπως λέει όμως στη Λιμπερασιόν ο Φλέμινγκ Λάρσεν, από το ευρωπαϊκό γραφείο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, "μας υποχρέωσαν να δικαιολογηθούμε. Κι αυτό είναι μια μικρή επανάσταση". Ο δεύτερος τομέας είναι η πρόσβαση των φτωχών χωρών σε φτηνά φάρμακα. Το μπρα-ντε-φερ ανάμεσα στα εργαστήρια και τις κυβερνήσεις του Βορρά, από τη μια πλευρά, και στις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και τις ενώσεις των ασθενών, από την άλλη, έχει γίνει το σύμβολο της "παγκοσμιοποίησης με απάνθρωπο πρόσωπο". Τον Μάρτιο του 1997, 39 εργαστήρια κατέφυγαν στα δικαστήρια εναντίον της νοτιοαφρικανικής κυβέρνησης κατηγορώντας την ότι ήθελε να εισαγάγει τα λεγόμενα "αντίγραφα φάρμακα", φάρμακα δηλαδή φτηνότερα από εκείνα του εμπορίου. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, η Oxfam, η Act-Up και άλλες οργανώσεις χάλασαν τον κόσμο. Και τον Απρίλιο του 2001, τα εργαστήρια αναγκάστηκαν να αποσύρουν την αγωγή τους.
Ο λεγόμενος "φόρος Τόμπιν", ένας φόρος δηλαδή στις κινήσεις κεφαλαίων για να χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη, είναι ένα τρίτο πεδίο όπου έχει σημειωθεί ανέλπιστη πρόοδος. Μέχρι πριν από πέντε χρόνια, όλοι (συμπεριλαμβανομένου του αμερικανού Νομπελίστα) θεωρούσαν αυτή την ιδέα ανεδαφική. Σήμερα όλοι μιλούν γι' αυτήν. Στο περιβάλλον του επιτρόπου για το Εμπόριο Πασκάλ Λαμύ λένε ότι αργά ή γρήγορα κάποιο είδος φόρου θα επιβληθεί. Κυκλοφορούν μάλιστα και συγκεκριμένοι αριθμοί: ένας φόρος στις διεθνείς χρηματιστηριακές συναλλαγές (53 δισ. δολάρια), ένας φόρος στις εκπομπές άνθρακα (125 δισ.), ένας φόρος στις αεροπορικές μεταφορές (2,2 δισ.). Το γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα προτείνει τώρα να αυξηθεί η φορολογία στις εταιρείες των 30 χωρών του ΟΟΣΑ. Βρίσκεται βέβαια στην αντιπολίτευση…
Πιο δύσκολη είναι η μάχη σε ένα τέταρτο μέτωπο: τη μεταρρύθμιση των διεθνών οικονομικών θεσμών (ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα), που οι antiglobal θεωρούν Δούρειο Ίππο του νεοφιλελευθερισμού. Με το 45% των ψήφων, έναντι 13% για τις 52 χώρες της Αφρικής, οι χώρες της G8 μπορούν ακόμη να αντιστέκονται. Όμως η συζήτηση φουντώνει.
