ΧΟΣΕ ΡΑΜΟΣ ΧΟΡΤΑ

Πρόσωπα Η ειρήνη των νεκρών

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Χοσέ Ράμος Χόρτα. Καλεί τους ειρηνιστές να μη λησμονούν τους καταπιεσμένους

«Μου συμβαίνει συχνά να μας μετράω για να δω πόσοι είμαστε ακόμη στη ζωή. Ήμασταν άλλοτε επτά αδελφοί και πέντε αδελφές, μια οικογένεια πολυάριθμη, όπως τόσες άλλες σε μια μικρή καθολική χώρα. Ο Αντόνιο, ο μεγαλύτερος, πέθανε το 1992 λόγω έλλειψης ιατρικής φροντίδας. Οι τρεις άλλοι αδελφοί μου δολοφονήθηκαν στη διάρκεια της μακροχρόνιας σύγκρουσης του Ανατολικού Τιμόρ με την Ινδονησία. Η Μαρία Ορτένσια, η μία από τις μικρότερες αδελφές μου, σκοτώθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 1978 από ρουκέτα ενός OV-10 Bronco, αεροπλάνου που οι ΗΠΑ είχαν πουλήσει στην Ινδονησία».

Ο Χοσέ Ράμος Χόρτα, 55 χρόνων, τιμήθηκε το 1996 με το Νόμπελ Ειρήνης (το μοιράστηκε με τον αρχιεπίσκοπο Κάρλος Χιμένες Μπέλο) για την ειρηνική αντίστασή του στην κατοχή του Ανατολικού Τιμόρ από την Ινδονησία. Μια αντίσταση που οδήγησε το 1999 στην ανεξαρτησία της χώρας του έπειτα από 26 χρόνια κατοχής, στη διάρκεια της οποίας 200.000 άνθρωποι, το ένα τρίτο του πληθυσμού, σκοτώθηκαν ή υπέκυψαν στον λιμό. Τον είπαν «ειρηνικό Τσε Γκεβάρα του Τιμόρ» και ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών. Τις προάλλες, από τις σελίδες της εφημερίδας «The Age» της Μελβούρνης, αυτός ο νομπελίστας της Ειρήνης καλούσε τους ειρηνιστές να μη λησμονούν τους καταπιεσμένους.

«Έχω ζωντανά στη μνήμη τα δεινά του πολέμου. Αν ο πόλεμος δεν ήταν απαραίτητος, ο κόσμος θα ήταν καλύτερος. Εντούτοις δεν έχω ξεχάσει ούτε την απελπισία και τον θυμό που ένιωθα όταν ο υπόλοιπος κόσμος προτιμούσε να αγνοεί την τραγική τύχη του λαού μου. Ικετεύσαμε τις ξένες δυνάμεις να μας απελευθερώσουν από την καταπίεση ­ στην ανάγκη με τη βία. Παρακολουθώ έτσι με κάποια θλίψη τη συζήτηση για το Ιράκ. Οι πόζες ορισμένων Ευρωπαίων ηγετών δεν με εντυπωσιάζουν καθόλου. Οι ενέργειές τους διακυβεύουν το μοναδικό πραγματικά αποτελεσματικό μέσο για να ασκηθεί πίεση στον Ιρακινό δικτάτορα: την απειλή της προσφυγής στη βία. Η επιθετική στρατηγική της κυβέρνησης Μπους είναι η μόνη που εξηγεί γιατί το Ιράκ επέτρεψε την επιστροφή των επιθεωρητών και γιατί η Βαγδάτη εμφανίζεται λίγο πιο συνεργάσιμη».

Ένας νομπελίστας της Ειρήνης υπέρ της προσφυγής στη βία; «Αν το αντιπολεμικό κίνημα αποτρέψει τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους να ξεκινήσουν πόλεμο εναντίον του Ιράκ, θα συμβάλει στην ειρήνη των νεκρών. Ο Σαντάμ Χουσεΐν θα βγει νικητής και ακόμη πιο ανένδοτος. Όλα όσα έχουν επιτευχθεί μέχρι τώρα θα εκμηδενιστούν, αν αποκλείσουμε την προσφυγή στη βία. Το κίνημα εναντίον του πολέμου θα καυχάται ότι κέρδισε εμποδίζοντας μια σύγκρουση. Αλλά θα πρέπει επίσης να παραδεχθεί πως θα έχει βοηθήσει έναν αιματοβαμμένο δικτάτορα να διατηρηθεί στην εξουσία και να δώσει εξηγήσεις στις δεκάδες χιλιάδες θύματά του».