Εφημερίδα "Τα Νέα"
Προτείνουν διπλή προεδρία
Γαλλογερμανική πρόταση για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Τη ρήση που θέλει την πολιτική να είναι η τέχνη του εφικτού επιβεβαιώνει η γαλλογερμανική πρόταση για διπλή προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μια πρόταση την οποία χαιρετίζουν επί της αρχής οι οπαδοί του έθνους - κράτους, αλλά την αντιμετωπίζουν με επιφύλαξη η Κομισιόν και τα μικρότερα ευρωπαϊκά κράτη.
Σρέντερ - Σιράκ. Η γαλλογερμανική πρόταση προβλέπει έναν και μόνο υπουργό Εξωτερικών της Ε.Ε., ο οποίος θα είναι μέλος τόσο της Επιτροπής όσο και του Συμβουλίου
Το παρασκήνιο: Ο Γάλλος πρόεδρος Ζακ Σιράκ και ο Γερμανός καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ συνέφαγαν το βράδυ της Τρίτης στα Ηλύσια Πεδία στο πλαίσιο της προσπάθειας αναθέρμανσης του γαλλογερμανικού άξονα. Στις 23 Ιανουαρίου συμπληρώνονται 40 έτη από την υπογραφή της συνθήκης φιλίας ανάμεσα στις δύο χώρες και, όπως δήλωσε ο Σιράκ, η επέτειος αυτή είναι μια καλή ευκαιρία "για μια καινούργια αρχή".
Μεταξύ των θεμάτων που συζήτησαν οι δύο ηγέτες ήταν και αυτό της ευρωπαϊκής προεδρίας. Η Γερμανία επιθυμεί μια ομοσπονδιακή Ευρώπη, με ισχυρή εκτελεστική εξουσία. Ο Σρέντερ ζητούσε την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωκοινοβουλίου. Η Γαλλία δεν επιθυμεί να εκχωρήσει την εθνική της κυριαρχία σε έναν συγκεντρωτικό ευρωπαϊκό θεσμό. Ο Σιράκ ζητούσε έναν πιο μόνιμο πρόεδρο για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ώστε να δοθεί τέλος στη σημερινή τακτική της εναλλασσόμενης ευρωπαϊκής προεδρίας.
Ο συμβιβασμός
Η Γερμανία δέχθηκε την ιδέα μιας ημι-μόνιμης προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Γαλλία δέχθηκε την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η κοινή πρόταση που υπέβαλαν οι δύο χώρες θέλει τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (θέση την οποία σήμερα κατέχει ο Ρ. Πρόντι) να εκλέγεται από το Ευρωκοινοβούλιο, και όχι από τους Ευρωπαίους ηγέτες όπως συμβαίνει σήμερα. Και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου - θέση που κατέχει ο πρωθυπουργός της προεδρευούσης χώρας, σήμερα δηλαδή ο κ. Κ. Σημίτης -, ο οποίος θα εκπροσωπεί την Ε.Ε. στην παγκόσμια σκηνή, να εκλέγεται από τους Ευρωπαίους ηγέτες για θητεία δυόμισι ετών, η οποία θα μπορεί να ανανεωθεί μόνο άπαξ. Παράλληλα, η γαλλογερμανική πρόταση προβλέπει έναν και μόνο υπουργό Εξωτερικών της Ε.Ε., ο οποίος θα είναι μέλος τόσο της Επιτροπής όσο και του Συμβουλίου.
Οι αντιδράσεις
Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Τζόναθαν Τροντ χαρακτήρισε τη γαλλογερμανική πρόταση ως "ενδιαφέρουσα συμβολή" στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, επεσήμανε ωστόσο παράλληλα την πιθανότητα να "αντιμετωπίσουμε προβλήματα, έχοντας δύο κέντρα εξουσίας στο ίδιο επίπεδο". Ο Τάσος Γιανίτσης, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας (προεδρεύουσας χώρας της Ε.Ε. για το τρέχον εξάμηνο), δήλωσε πως αυτό που έχει σημασία είναι "η ισορροπία ανάμεσα στους διάφορους θεσμούς", τάχθηκε πάντως υπέρ της εκπροσώπησης της κοινής εξωτερικής πολιτικής σε Συμβούλιο και Επιτροπή από το ίδιο άτομο. Ο πρωθυπουργός της Δανίας Άντερς Φογκ Ράσμουσεν πρότεινε να χωριστεί η Ε.Ε. σε τρεις ομάδες, μικρών, μεσαίων και μεγάλων κρατών, και να εκλέγεται ο πρόεδρος του Συμβουλίου από αυτές τις ομάδες ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη ισοτιμία ανάμεσα στα κράτη-μέλη.
Όπως ήταν φυσικό, η γαλλογερμανική πρόταση αντιμετωπίστηκε με περισσότερη επιφύλαξη από τα μικρότερα ευρωπαϊκά κράτη, που φοβούνται ότι ένας ημι-μόνιμος πρόεδρος του Συμβουλίου θα εκφράζει, αναπόφευκτα, τα συμφέροντα των μεγαλύτερων κρατών. Αντιμετωπίστηκε όμως θετικότερα από τις χώρες που θεωρούν ότι το έθνος - κράτος είναι θεμελιώδης δομή ενός μελλοντικού ευρωπαϊκού Συντάγματος. "Ανέκαθεν υποστήριζα ότι πρόεδρο πρέπει να έχουν και το Συμβούλιο και η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο", δήλωσε ο Ισπανός πρωθυπουργός Χοσέ Μαρία Αθνάρ, χαρακτηρίζοντας τη γαλλογερμανική πρόταση "οικεία", αφού και ο ίδιος είχε διατυπώσει από κοινού με τον Μπερλουσκόνι σχετική πρόταση. Ανάλογα θερμή υποδοχή επεφύλαξε στην πρόταση της διπλής προεδρίας και η βρετανική κυβέρνηση. Χαρακτηριστικό πάντως των διισταμένων απόψεων είναι πως ακόμη και στενοί συνεργάτες των Σιράκ και Σρέντερ εξέφρασαν επιφυλάξεις ή απογοήτευση: "Με τη διπλή προεδρία", δήλωσε ο συντηρητικός εταίρος του Σιράκ, Φρανσουά Μπαϊρού, "θα υπάρξει μια μέρα πρόβλημα νομιμότητας και συγκατοίκησης". "Ήταν πολύ, πολύ δύσκολο να επιτευχθεί συμβιβασμός", δήλωσε ο Φίσερ προσθέτοντας πάντως πως ο ίδιος θα προτιμούσε έναν κοινό πρόεδρο Επιτροπής και Συμβουλίου.
Τι μέλλει γενέσθαι;
Η πρόταση υπεβλήθη χθες στη Συνέλευση για το Μέλλον της Ευρώπης, η οποία έχει αναλάβει να προτείνει ένα ευρωπαϊκό Σύνταγμα, και τα 105 μέλη της θα τη συζητήσουν την επόμενη εβδομάδα. Ο πρόεδρος της Συνέλευσης, πάντως, Βαλερί Ζισκάρ ντ' Εστέν έδειξε ότι την υποστηρίζει, λέγοντας ότι καταλήγει σε έναν λογικό καταμερισμό καθηκόντων.
