Κατά του πολέμου οι Ευρωπαίοι

Επιφυλακτικές οι κυβερνήσεις, όμως αδυνατούν να διαμορφώσουν κοινή στάση

ΑΜΑΛΙΑ ΝΕΓΡΕΠΟΝΤΗ

Είναι πράγματι αναπόφευκτος ο πόλεμος εναντίον του Ιράκ; Εδώ και μερικές ημέρες, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μοιάζουν ολοένα και πιο επιφυλακτικές ως προς ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ενώ η κοινή γνώμη των ευρωπαϊκών χωρών - ακόμα και της Μεγάλης Βρετανίας - αντιτίθεται σθεναρά σε έναν τέτοιο πόλεμο.

"Μην επιτεθείτε στο Ιράκ". Διαδηλωτές στο Λοχ Λονγκ, στη Σκωτία. Στο βάθος, το πολεμικό βρετανικό σκάφος "Αρκ Ρόγιαλ" ετοιμάζεται να αποπλεύσει για τον Περσικό Κόλπο

Τελικά, όπως επισημαίνει η "Monde", οι Ευρωπαίοι είναι αντίθετοι στον πόλεμο εναντίον του Ιράκ, αλλά μοιάζουν να αδυνατούν να διαμορφώσουν κοινή στάση. Τη στιγμή που οι ΗΠΑ στέλνουν ολοένα και περισσότερες δυνάμεις στον Κόλπο ώστε να είναι έτοιμοι έως τα μέσα Φεβρουαρίου για έναν πιθανό πόλεμο εναντίον του Ιράκ, οι Ευρωπαίοι αντιτίθενται ολοένα και περισσότερο στο ενδεχόμενο αυτού του πολέμου. Η ανησυχία έχει φτάσει στο ζενίθ, ενώ οι αιτίες για μια επίθεση εναντίον του Ιράκ είναι σήμερα ολοένα και πιο δυσδιάκριτες. Ποιος είναι ο σύνδεσμος του Ιράκ με την τρομοκρατία; Ποιες είναι οι αποδείξεις ότι το Ιράκ διαθέτει σήμερα όπλα μαζικής καταστροφής; Οι επιθεωρητές όπλων του ΟΗΕ εμποδίζονται να ολοκληρώσουν σωστά το έργο τους; Γιατί να γίνει μια επίθεση εναντίον του Ιράκ και όχι και εναντίον της Βόρειας Κορέας; Είναι αυτές και άλλες τέτοιου τύπου ερωτήσεις που διευρύνουν το αντιπολεμικό μέτωπο.

Οι αρμόδιοι

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι επιφυλακτικές, η κοινή γνώμη στη Γερμανία, τη Γαλλία, ακόμα και τη Βρετανία - που είναι η πιο στενά συνδεδεμένη χώρα με τις ΗΠΑ - είναι μετά πάθους αντίθετη, και οι αρμόδιοι δεν παύουν να υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα να ολοκληρωθεί το έργο των επιθεωρητών όπλων του ΟΗΕ. Ωστόσο, αυτή η αντίθεση των Ευρωπαίων σε έναν πόλεμο εναντίον του Ιράκ δεν αρκεί για να υπάρξει μια κοινή ευρωπαϊκή στάση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Και αυτό συμβαίνει επειδή Γερμανοί, Γάλλοι, και Βρετανοί συνεχίζουν να έχουν προσεγγίσεις φανερά διαφορετικές μεταξύ τους.

Αντιπολεμικό μέτωπο

Η αύξηση του αντιπολεμικού μετώπου, η εμπιστοσύνη στους επιθεωρητές όπλων του ΟΗΕ και στο έργο που επιτελούν - που επιβεβαιώθηκε από τους Ευρωπαίους ηγέτες -, η διαπίστωση ότι το Ιράκ (τουλάχιστον έως αυτή την στιγμή) δεν έχει υποπέσει σε σφάλμα ουσιώδους χαρακτήρα, όλα αυτά, δεν αρκούν εντούτοις για να δημιουργήσουν τη βάση μιας βιώσιμης συναίνεσης στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τη "Monde", ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, του οποίου η χώρα έχει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει εκφράσει την ευχή, οι δεκαπέντε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μπορέσουν να υπερασπιστούν μια κοινή θέση.

Αλλά δεν υπάρχει συναίνεση, ειδικά ως προς το ζήτημα τού κατά πόσον είναι ή όχι αναγκαίο να γίνει ψηφοφορία στο Συμβούλιο Ασφαλείας για να αρχίσει μια στρατιωτική επιχείρηση εναντίον της Βαγδάτης, σε περίπτωση σφάλματος από την πλευρά του Ιράκ. Ο Ζακ Σιράκ, ο Γάλλος πρόεδρος, κατέστησε πάντως γνωστό στον Κώστα Σημίτη ότι θα υποστήριζε "όσο είναι δυνατό" να συντονιστούν οι Ευρωπαίοι στο Συμβούλιο Ασφαλείας, παρ' ότι οι θέσεις τους, στη βάση τους, δεν είναι αλληλοκαλυπτόμενες.

Ο Μπλιξ ανησυχεί, ο Στρο απειλεί

Χανς Μπλιξ

Καθώς εντείνονται οι προετοιμασίες από πλευράς Ουάσιγκτον και Λονδίνου για επικείμενο χτύπημα εις βάρος της Βαγδάτης, προβληματισμό έρχεται να προκαλέσει η δήλωση του Χανς Μπλιξ ότι στο έδαφος του Ιράκ εντοπίστηκε μεγάλη ποσότητα λαθραίων υλικών όπλων. Μιλώντας στο BBC, ο επικεφαλής της UNMOVIC έσπευσε να καταστήσει σαφές πως δεν έχει ακόμη εξακριβωθεί εάν τα υλικά όπλων που εντοπίστηκαν σχετίζονται με όπλα μαζικής καταστροφής.

Ο επικεφαλής της UNMOVIC επισήμανε ότι οι επιθεωρητές όπλων έχουν διευρύνει την ακτίνα των ερευνών τους στο ιρακινό έδαφος, αξιοποιώντας πληροφορίες από δυτικές υπηρεσίες. Εξέφρασε όμως την ανησυχία του για το ενδεχόμενο να μη δοθεί ο απαραίτητος χρόνος για την ολοκλήρωση των επί τόπου ελέγχων. Η πρώτη αναφορά των Χανς Μπλιξ και Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι (διευθυντή της IAEA) αναμένεται να υποβληθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας στις 27 Ιανουαρίου. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπούς δήλωσε χθες πως έχει "κουραστεί και αηδιάσει" από τα ψέματα του Ιράκ για τα πιθανολογούμενα όπλα του μαζικής καταστροφής και δήλωσε ότι ο χρόνος εξαντλείται για να συμμορφωθεί το Ιράκ με τα αιτήματα του ΟΗΕ και να αφοπλιστεί.

Η διάψευση

Σε μία περίεργη εξέλιξη, εκπρόσωπος της UNMOVIC έσπευσε χθες το μεσημέρι να διαψεύσει τις φήμες που ξαφνικά κυκλοφόρησαν και οι οποίες έφεραν τους επιθεωρητές όπλων να αποχωρούν αιφνιδίως από το Ιράκ, δηλώνοντας στο Ρώυτερ πως οι επιθεωρητές "δεν είναι ενήμεροι για οποιαδήποτε εντολή αποχώρησης από το Ιράκ".

Την ίδια ώρα, το πολεμικό κλίμα καλά κρατούσε. Η Βρετανία διατηρεί το δικαίωμα ανάληψης δράσης κατά του Ιράκ δίχως δεύτερη απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, προειδοποίησε χθες ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Τζακ Στρο μιλώντας στο BBC. Οι ΗΠΑ ενδεχομένως να χρειασθούν περισσότερους από 350.000 οπλίτες στο Ιράκ, προκειμένου να πολεμήσουν αρχικά και κατόπιν να καταλάβουν τη χώρα - μία δύναμη που υπερβαίνει κατά πολύ το μέγεθος των στρατευμάτων που ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους πίστευε ότι θα απαιτηθούν για την επιχείρηση αυτή, τονίσθηκε σε εκπομπή του τηλεοπτικού δικτύου ABC. Την ίδια ώρα, η οργάνωση υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων Human Rights Watch, ανακοίνωσε χθες ότι σε πολλές χώρες του κόσμου υπάρχει επιφυλακτικότητα ή ακόμα και δυσαρέσκεια προς την αμερικανική εκστρατεία κατά της τρομοκρατίας, εν μέρει εξαιτίας της τάσης της αμερικανικής κυβέρνησης να παραβλέπει τα ανθρώπινα δικαιώματα όταν αυτά δεν τη διευκολύνουν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας.