ΜΙΣΑ ΓΚΛΕΝΙ «Φοβάμαι ότι θα ξαναρχίσει η βία»

ΑΜΑΛΙΑ ΝΕΓΡΕΠΟΝΤΗ

«Το οργανωμένο έγκλημα ή (και) το παρακράτος πιστεύω πως βρίσκονται πίσω από τη δολοφονία του πρωθυπουργού της Σερβίας Ζόραν Τζίντζιτς. Φοβάμαι τώρα ότι θα επακολουθήσει ντόμινο αποσταθεροποίησης στα Βαλκάνια», λέει στα «ΝΕΑ» ο Μίσα Γκλένι.

Τα συλλυπητήρια. Κάτοικος του Βελιγραδίου αποτίει φόρο τιμής στον Ζόραν Τζίντζιτς

«Φοβάμαι πολύ ότι η δολοφονία του Τζίντζιτς θα μπορούσε να είναι και η αρχή μιας νέας αποσταθεροποίησης της περιοχής», λέει ο γνωστός συγγραφέας και ιστορικός. «Η δολοφονική επίθεση εναντίον του ήταν εκρηκτική και ολέθρια όχι μόνο για τον ίδιο, αλλά και για ολόκληρη την περιοχή. Κατ' αρχήν, για την Σερβία αυτό που συνέβη είναι αληθινή τραγωδία. Γιατί όλα είχαν πάρει έναν καλό δρόμο: κακές και επικίνδυνες πρακτικές του παρελθόντος έσπαγαν ή εγκαταλείπονταν και δίνονταν λύσεις σε διάφορα προβλήματα, τόσο σε κυβερνητικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.

Αυτό που εμένα τώρα με πτοεί είναι ότι πάλι θα επικρατήσει η εικόνα - κλισέ για τις χώρες των Βαλκανίων, που με τόσο κόπο και ύστερα από τόσες προσπάθειες είχαν αρχίσει να αποτινάσσουν. Γιατί η Δύση έχει, από πολλά χρόνια, δημιουργήσει μια πολύ αρνητική εικόνα για τα Βαλκάνια που μοιάζει να αγνοεί τόσο την ιστορικά πολύπλοκη αλήθεια όσο και την προσπάθεια που καταβάλλεται τα τελευταία χρόνια.

Αλλά δεν είναι μόνο η εικόνα της Σερβίας και όλων των Βαλκανίων που τώρα καταστρέφεται, είναι και η ουσία. Φοβάμαι πολύ ότι θα ξαναρχίσει η βία και η πολιτική αστάθεια στις βαλκανικές χώρες. Οι σφαίρες που σκότωσαν τον Τζίντζιτς τραυμάτισαν όλα τα Βαλκάνια. Ρίχνουν πίσω όλες τις χώρες των Βαλκανίων».

Ακόμα και χώρες όπως η Κροατία, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, που έχουν σημειώσει μεγάλες προόδους τα λίγα τελευταία χρόνια, θα βλαφθούν από αυτήν τη δολοφονική ενέργεια;

«Ναι, δυστυχώς, ναι. Αυτή η υπόθεση τις πλήττει όλες: τη Σερβία, την Κροατία, τη Βοσνία, το Κόσοβο, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Αλβανία. Σε διαφορετικό βαθμό την καθεμιά, ανάλογα με το πόσο έχει προχωρήσει. Δηλαδή, λιγότερο θα πληγεί η Κροατία, λόγου χάρη, από τις υπόλοιπες. Αλλά καμία δεν την γλιτώνει τελείως. Φοβάμαι ντόμινο αποσταθεροποίησης στα Βαλκάνια».

Κατά τη γνώμη σας, ποιοι ευθύνονται για τη δολοφονία του Τζίντζιτς;

«Το οργανωμένο έγκλημα ή (και) το παρακράτος. Ίσως αυτά τα δύο σε συνεργασία είτε και μόνο ένα από τα δύο. Είναι δύσκολο να ξέρει κανείς την αλήθεια αυτή τη στιγμή. Αυτή τη στιγμή μονάχα εικασίες μπορώ να κάνω, που πολύ αργότερα μπορούν να γίνουν βεβαιότητες».

Ο Γκλένι εξηγεί ότι τα προβλήματα που υπάρχουν στην πρώην Γιουγκοσλαβία, η έλλειψη οργάνωσης σε διάφορους τομείς, καθώς και η εκκρεμότητα για το τελικό καθεστώς γεωγραφικών οντοτήτων που προέκυψαν από τη διάσπαση της Γιουγκοσλαβίας, όπως το Κόσοβο, αφήνουν πρόσφορο το έδαφος στο οργανωμένο έγκλημα.

Τα θέματα που του κόστισαν τη ζωή

Σε τι βασίζεται η εκτίμησή σας ότι η μαφία ή (και) το παρακράτος ευθύνονται για τη δολοφονία του Τζίντζιτς;

«Με τρία θέματα είχε καταπιαστεί ο Τζίντζιτς τον τελευταίο καιρό: την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, τις διαπραγματεύσεις με τους Αμερικανούς όσον αφορά την παράδοση στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης για εγκλήματα πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία καταζητούμενων, όπως ο Ράτκο Μλάντιτς, και τις διαπραγματεύσεις για το τελικό καθεστώς του Κοσόβου.

Ο Τζίντζιτς είχε αρχίσει να πλήττει καίρια το οργανωμένο έγκλημα, μάλλον ετοιμαζόταν να αρχίσει να παραδίδει τους καταζητούμενους, όπως τον Μλάντιτς, στο Δικαστήριο, και επίσης ξέρω ότι προσπαθούσε, τις τελευταίες εβδομάδες, να θέσει το θέμα έναρξης των διαπραγματεύσεων για το τελικό καθεστώς του Κοσόβου, κάτι που προκαλούσε πολλές αντιδράσεις. Ένα από αυτά τα τρία τού στοίχισε τη ζωή.

Και στις τρεις περιπτώσεις, πάντως, από τις ενέργειες του Τζίντζιτς δεχόταν πλήγματα το οργανωμένο έγκλημα, το οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις συνδέεται και με το παρακράτος».

Ποιος είναι

Ο Μίσα Γκλένι είναι γνωστός Βρετανός συγγραφέας και ιστορικός, από τους πιο έγκυρους ειδικούς σε θέματα Βαλκανίων, παγκοσμίως. Συγγραφέας του έργου, «Burning the Bridges of History: Southeastern Europe at the Beginning of 21st Century», μιλάει στα «ΝΕΑ», λίγα λεπτά αφού τα ξένα κανάλια και ειδησεογραφικά πρακτορεία είχαν μεταδώσει την είδηση ότι ο Ζόραν Τζίντζιτς, Πρωθυπουργός της Σερβίας, είχε υποκύψει στα τραύματά του.