Νίκος Νανόπουλος Ώρα για δάνεια σταθερού επιτοκίου

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ

Ο κ. Νίκος Νανόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της EFG Eurobank Ergasias

Αλλαγές στον χάρτη των επιτοκίων, κατά το επόμενο διάστημα, προβλέπει σε συνέντευξή του στην «ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» ο διευθύνων σύμβουλος της EFG Eurobank Ergasias κ. Νίκος Νανόπουλος, τονίζοντας ότι σήμερα βρίσκονται σε «ιστορικά χαμηλά επίπεδα». Γι' αυτό θεωρεί ως «απολύτως λογικό» το ενδεχόμενο να υπάρξουν αυξομειώσεις επιτοκίων, που μπορεί να γίνουν, όπως διευκρινίζει, σε ειδικά τραπεζικά προϊόντα. Μάλιστα, ο κ. Νανόπουλος συνιστά στους δανειολήπτες να προτιμούν πολυετή δάνεια σταθερού επιτοκίου, «ώστε να επωφεληθούν από τα χαμηλά επιτόκια για όσο το δυνατόν μακρύτερη χρονική περίοδο, χωρίς τον κίνδυνο να αυξηθεί το κόστος εξυπηρέτησης του δανείου».

Ο διευθύνων σύμβουλος της EFG Eurobank Ergasias χαρακτηρίζει ως «εξαιρετικά σοβαρό για την ελληνική οικονομία» το θέμα του πληθωρισμού και αποδίδει σε αυτό τις αρνητικές αποδόσεις στους απλούς λογαριασμούς καταθέσεων Ταμιευτηρίου. Από την άλλη, απευθύνει μήνυμα προς τους καταθέτες, λέγοντας ότι στο μέλλον «το Ταμιευτήριο, εκ των πραγμάτων, θα προσφέρει σχετικά χαμηλή απόδοση».

Αναφερόμενος στις επιπτώσεις του πολέμου, κάνει σαφές ότι «επηρεάζει τη συμπεριφορά του καταναλωτή, την ψυχολογία στις αγορές και τη διάθεση να αναλάβουν οι επιχειρήσεις ρίσκο και επενδυτικές πρωτοβουλίες». Σε ό,τι αφορά την πορεία του Χρηματιστηρίου, δεν βλέπει σημαντική ανάκαμψη άμεσα, λόγω της διεθνούς πολιτικής αβεβαιότητας και της παγκόσμιας αρνητικής οικονομικής συγκυρίας. Παράλληλα, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να υπάρξουν «κανόνια» σε επιχειρήσεις, τόσο λόγω της σημερινής κατάστασης όσο και λόγω άστοχων επενδυτικών πρωτοβουλιών κατά την εποχή της μεγάλης ευφορίας του Χρηματιστηρίου.

Αλλαγές στα επιτόκια

Ο κ. Νανόπουλος πιστεύει ότι η πορεία των ευρωπαϊκών επιτοκίων είναι πτωτική. Δεν αποκλείει, όμως, να υπάρξουν στην ελληνική αγορά διάφορες προσαρμογές, καθώς τα σημερινά επιτόκια των δανείων βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Όπως εξηγεί στη συνέντευξή του στην «ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ», «σε πρώτη φάση και οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να αναλύσουν τις επιπτώσεις της απόφασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) στον ευρωπαϊκό χάρτη των επιτοκίων.

Ακόμα και η τελευταία, μικρή μείωση των επιτοκίων του ευρώ δείχνει ότι, λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή οικονομία, η γενική τάση των επιτοκίων είναι ακόμα πτωτική. Αυτό, όμως, δεν αποκλείει αυξομειώσεις επιτοκίων που μπορεί να γίνουν σε ειδικά τραπεζικά προϊόντα, κάτι απολύτως λογικό. Για παράδειγμα, ένα σταθερό επιτόκιο στεγαστικού δανείου πολυετούς διάρκειας εξαρτάται από διαφορετικές παραμέτρους σε σχέση με ένα αντίστοιχο κυμαινόμενο επιτόκιο. Πάντως, υπό τις σημερινές συνθήκες ιστορικά χαμηλών επιτοκίων ενδείκνυται για έναν δανειολήπτη να «κλείνει» πολυετές δάνειο σταθερού επιτοκίου, ώστε να επωφεληθεί από τα χαμηλά επιτόκια για όσο το δυνατόν μακρύτερη χρονική περίοδο, χωρίς κίνδυνο να αυξηθεί το κόστος εξυπηρέτησης του δανείου του».

Οι αποταμιευτές

Σε ό,τι αφορά τα χαμηλά επιτόκια στις καταθέσεις, ο κ. Νανόπουλος πιστεύει ότι «ο Έλληνας καταθέτης δεν βρίσκεται σε αδιέξοδο». «Οι τράπεζες», αναφέρει, «στην πλειονότητά τους, έχουν δημιουργήσει νέα προϊόντα, που απευθύνονται σε όλες τις κατηγορίες αποταμιευτών και επενδυτών, ξεκινώντας από χαμηλά υπόλοιπα, και τους προσφέρουν δυνατότητες καλύτερων αποδόσεων και χωρίς κινδύνους. Πρέπει, όμως, να ξεπεραστεί η παραδοσιακή αντίληψη της επιλογής του απλού ταμιευτηρίου ως του μοναδικού αποταμιευτικού εργαλείου. Το Ταμιευτήριο, εκ των πραγμάτων, θα προσφέρει χαμηλή σχετικά απόδοση, διότι αφορά συνήθως μικρά ποσά και έχει υψηλό διαχειριστικό κόστος για τις τράπεζες. Όλοι οι πελάτες μπορούν να βρουν κάποια συμφέρουσα γι' αυτούς τοποθέτηση, όπως - για παράδειγμα - τα ρέπος, τα αμοιβαία κεφάλαια διαχείρισης διαθεσίμων, αλλά και τα προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου που δεν έχουν κανέναν κίνδυνο για το κεφάλαιο. Σε αυτά τα προϊόντα προσφέρονται στη χώρα μας αποδόσεις αισθητά υψηλότερες συγκριτικά με άλλες χώρες της Ε.Ε. Όμως, οι αποδόσεις αυτές είναι χαμηλότερες από τον πληθωρισμό που, δυστυχώς, έχει παγιωθεί σε επίπεδο άνω του 3%».

Ο πληθωρισμός

Ο επικεφαλής ενός από τους μεγαλύτερους τραπεζικούς ομίλους στη χώρα αναφέρει ότι «η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού απαιτεί μεσομακροπρόθεσμη αντιμετώπιση. Βεβαίως, δεν μπορεί να παραγνωριστεί και η επίπτωση της συγκυρίας, όπως, για παράδειγμα, συμβαίνει τώρα με το θέμα του ενδεχόμενου πολέμου που έχει επηρεάσει τις τιμές του πετρελαίου. Εντούτοις, ανεξάρτητα από συγκυρίες και καιρικά φαινόμενα, απαιτούνται βαθιά διαρθρωτική προσαρμογή και μεταρρυθμίσεις σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας που επηρεάζουν τη διαμόρφωση των τιμών αγαθών και υπηρεσιών. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές αφορούν κυρίως την απελευθέρωση των αγορών, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη διαμόρφωση ενός θεσμικού πλαισίου που να διασφαλίζει ελεύθερο ανταγωνισμό και ίσες ευκαιρίες. Πρέπει, επίσης, να δούμε προσεκτικά τη μεταρρύθμιση στην αγορά εργασίας. Οι αμοιβές πρέπει να είναι συνδεδεμένες με την παραγωγικότητα και να αμείβεται σωστά η προσπάθεια των εργαζομένων μέσα σε ένα ευέλικτο πλαίσιο λειτουργίας. Η αδυναμία μας να μειώσουμε και να διατηρήσουμε χαμηλά τον πληθωρισμό αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας, καθώς διαβρώνει τη διεθνή της ανταγωνιστικότητα και μάς εμποδίζει να λειτουργήσουμε ομαλά στο δύσκολο περιβάλλον της ευρωζώνης».

Οι διεθνείς αγορές θα οδηγήσουν τη Σοφοκλέους

Αν δεν ανακάμψουν τα διεθνή χρηματιστήρια, δεν ανακάμπτει η Σοφοκλέους. Όμως, ακόμη και όταν ξεπεραστεί η φάση της χρηματιστηριακής ύφεσης και αβεβαιότητας, δεν πρέπει να προσδοκούμε ετήσιες αποδόσεις μεγαλύτερες από 5-10%, διαμηνύει ο κ. Νανόπουλος.

Πώς βλέπετε την πορεία του ελληνικού Χρηματιστηρίου στο επόμενο διάστημα;

«Το ελληνικό Χρηματιστήριο εξαρτάται, σε πολύ μεγάλο βαθμό, από τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και από το αμερικανικό. Αυτό είναι η άμεση συνέπεια της αναβάθμισής του στην κατηγορία των αναπτυγμένων κεφαλαιαγορών, με την είσοδο της ελληνικής οικονομίας στη ζώνη του ευρώ. Άρα, δεν μπορούμε να περιμένουμε ένα ανοδικό χρηματιστήριο, όταν τα υπόλοιπα θα είναι πτωτικά. Σήμερα, η διεθνής πολιτική αβεβαιότητα έρχεται να προστεθεί σε ένα διεθνές οικονομικό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και προσπάθεια εξόδου από την κρίση, που δημιούργησαν η υπερεπένδυση στον χώρο της τεχνολογίας κατά την περίοδο της χρηματιστηριακής ευφορίας, αλλά και οι οικονομικές ατασθαλίες μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων. Με ένα τέτοιο υπόβαθρο, είναι δύσκολο να υπάρξει σοβαρή ανάκαμψη στα διεθνή χρηματιστήρια.

Πιστεύω ότι θα πρέπει, όταν περάσουμε τη φάση αυτή της χρηματιστηριακής ύφεσης και αβεβαιότητας, να προσδοκούμε μέσες ετήσιες αποδόσεις μεταξύ 5% και 10%, που είναι συμβατές με την αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ της παγκόσμιας οικονομίας».

Οι επιχειρήσεις είναι υπερχρεωμένες;

«Το θέμα των επιχειρήσεων είναι διαφορετικό. Σε έναν βαθμό συνδέεται με το γενικότερο κλίμα οικονομικής δυσπραγίας και αβεβαιότητας, αλλά και με άστοχες επενδυτικές πρωτοβουλίες την εποχή της μεγάλης ευφορίας του Χρηματιστηρίου. Υπάρχουν περισσότερα προβλήματα σε ορισμένους κλάδους, κυρίως σε εκείνους που υφίστανται τις επιπτώσεις μιας πιο δυσμενούς συγκυρίας. Πιστεύουμε, όμως, ότι με τις κατάλληλες ενέργειες αναδιάρθρωσης και περικοπής των δαπανών και με δεδομένους τους ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και τα χαμηλά επιτόκια που έχουμε, μπορούμε να βγούμε από την κρίση. Προϋπόθεση είναι να επικρατήσει ψυχραιμία και να υπάρξει σωστή προσέγγιση και διάθεση από τους επιχειρηματίες. Επίσης, νομίζω ότι το τραπεζικό σύστημα συμβάλλει αποφασιστικά προς αυτή την κατεύθυνση, υποστηρίζοντας την προσπάθεια εκσυγχρονισμού και εξυγίανσης των επιχειρήσεων».

Θα υπάρξουν «κανόνια» στην αγορά;

«Η αποτυχία είναι μέρος της επιχειρηματικής δράσης. Σε μια ανοικτή και ανταγωνιστική οικονομία, το "κανόνι" είναι μέρος της λειτουργίας του συστήματος. Είναι, όμως, ταυτοχρόνως, ένας εξυγιαντικός μηχανισμός, που βγάζει από την αγορά κάποιον που δεν μπορεί να λειτουργήσει και επιτρέπει στους υπόλοιπους να λειτουργήσουν ακόμα καλύτερα».

Δεν είναι ώριμες οι συνθήκες για συγχωνεύσεις τραπεζών

Οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να πείσουν τον Έλληνα πελάτη ότι είναι αξιόπιστες. Αυτό αποτελεί σήμερα, για τον κ. Νανόπουλο, το ευαίσθητο σημείο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Σε ό,τι αφορά τις επερχόμενες επιχειρηματικές κινήσεις, ο κ. Νανόπουλος εκτιμά ότι συγχωνεύσεις μεταξύ ελληνικών τραπεζών είναι δύσκολο να συμβούν υπό τις σημερινές συνθήκες. Πιο πιθανό σενάριο είναι εκείνο που προβλέπει συγχωνεύσεις ελληνικών και ευρωπαϊκών τραπεζών. Αλλά αυτό είναι πιθανό να συμβεί αργότερα, καθώς σήμερα οι συνθήκες δεν είναι ώριμες. Επίσης, ο κ. Νανόπουλος παρουσιάζει στην «ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» τις επόμενες κινήσεις της Eurobank, μετά το κλείσιμο ενός κύκλου συγχωνεύσεων.

Τι κάνετε για να βελτιώσετε την εικόνα των τραπεζών στα μάτια των πελατών;

«Τόσο στο συλλογικό επίπεδο της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών αλλά και ως Eurobank αντιλαμβανόμαστε απόλυτα τις ευθύνες μας απέναντι στους τραπεζικούς μας πελάτες. Η Ένωση έχει ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες για να εξομαλύνει ορισμένα θέματα που τροφοδοτούν παρεξηγήσεις με πελάτες. Για παράδειγμα, τα τελευταία χρόνια έχει εφαρμοσθεί με επιτυχία ο θεσμός του Τραπεζικού Μεσολαβητή. Προφανώς, πρέπει να κάνουμε ακόμα περισσότερα. Αλλά και εμείς, ως τράπεζα, έχουμε αναπτύξει πολλαπλές πρωτοβουλίες. Υπάρχει σ' εμάς, εδώ και αρκετόν καιρό, ειδική υπηρεσία άμεσης ανταπόκρισης στα όποια προβλήματα και παράπονα των πελατών, τα οποία αναλύουμε και προσπαθούμε να επιλύσουμε, παρεμβαίνοντας συγχρόνως και στην ουσία του θέματος και διορθώνοντας τα "κακώς κείμενα", αν συντρέχει τέτοια ανάγκη. Σε κάθε περίπτωση, ο πελατοκεντρικός προσανατολισμός στην αντιμετώπιση του πελάτη, καθώς και η προσπάθεια για συνεχή βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών μας αποτελούν στρατηγικές επιλογές για την τράπεζά μας. Για την επίτευξη του τελευταίου αυτού στόχου, η καλύτερη εκπαίδευση και ενεργοποίηση του προσωπικού μας αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση και στον τομέα αυτόν έχουμε αναπτύξει σημαντικές πρωτοβουλίες. Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε ότι η περαιτέρω ανάπτυξη εναλλακτικών δικτύων, όπως ΑΤΜ, τηλεφωνική εξυπηρέτηση όλο το 24ωρο, Διαδίκτυο, κ.ά., εντάσσεται και αυτή στο πλαίσιο της παροχής μιας πιο ολοκληρωμένης εξυπηρέτησης προς τον πελάτη».

Οι συγχωνεύσεις πέρασαν από τη μόδα;

«Οι συγχωνεύσεις μεταξύ μεγάλων σχετικά ομίλων στην Ελλάδα θα γίνονται στο εξής με κίνητρο τον εξορθολογισμό του κόστους και όχι με κύριο στόχο τη διεύρυνση των εργασιών και του πελατολογίου, όπως παλαιότερα. Όμως, τέτοιου είδους συγχωνεύσεις είναι αρκετά δύσκολο να πραγματοποιηθούν στο σημερινό επιχειρηματικό περιβάλλον, αλλά και με το υφιστάμενο εργασιακό πλαίσιο. Επομένως, βλέπω τις πρωτοβουλίες για μεγαλύτερη συγκέντρωση του συστήματος να μετατίθενται για αργότερα».

Ποιες είναι οι επόμενες κινήσεις της EFG Eurobank Ergasias;

«Ολοκληρώσαμε με επιτυχία έναν κύκλο συγχωνεύσεων. Άλλες συγχωνεύσεις πέραν ορισμένων εξειδικευμένων κινήσεων, όπως, για παράδειγμα, έγινε πρόσφατα με την Telesis, δεν βλέπουμε σήμερα την ανάγκη να πραγματοποιηθούν. Στην παρούσα φάση θα συνεχίσουμε να αναπτυσσόμαστε οργανικά και να επικεντρώνουμε τις προσπάθειές μας στη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών μας, στη μείωση του λειτουργικού μας κόστος και στην αύξηση της πελατειακής μας βάσης. Σήμερα έχουμε ολοκληρώσει τη λειτουργική συγχώνευση όλων των δικτύων που έχουμε εξαγοράσει και έχουμε εγκαταστήσει μια ενιαία, σύγχρονη τεχνολογική πλατφόρμα. Αυτό σημαίνει πολλαπλά οφέλη για όλους τους πελάτες μας, αλλά και ακόμα ταχύτερη ανάπτυξη εργασιών για την τράπεζα. Σε ό,τι αφορά τις δραστηριότητές μας εκτός Ελλάδος, έχουμε έναν σαφή περιφερειακό προσανατολισμό. Ήδη έχουμε κάνει αρκετές κινήσεις στα Βαλκάνια και κυρίως στις δύο χώρες που έχουν ευρωπαϊκή προοπτική και, άρα, μεγαλύτερα περιθώρια ανάπτυξης και μικρότερους επενδυτικούς κινδύνους (Ρουμανία και Βουλγαρία). Και στις δύο χώρες έχουμε επενδύσει σε τράπεζες οι οποίες βρίσκονται ανάμεσα στις πέντε μεγαλύτερες κάθε χώρας».