Αφιέρωμα Ο Τζορτζ Μπους και τα γεράκια του

ΑΜΑΛΙΑ ΝΕΓΡΕΠΟΝΤΗ

Όταν η σοβιετική απειλή εξαφανίστηκε, ο σκοπός της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής έμοιαζε να εξαφανίζεται μαζί της. Ξαφνικά όμως, μετά την 11η Σεπτεμβρίου και τη νέα κρίση με τον Σαντάμ Χουσεΐν και το ιρακινό καθεστώς, η αμερικανική εξωτερική πολιτική απέκτησε νέο σκοπό, νόημα και πάθος. Και οδήγησε πολλούς - Αμερικανούς και μη - να μιλάνε πλέον για το πώς τα "γεράκια" και οι "νεο-συντηρητικοί" κατέλαβαν τον Λευκό Οίκο.

Η νέα κυβέρνηση Μπους έχει διαρρήξει τους δεσμούς της με τα διεθνιστικά δεδομένα που ήταν αποδεκτά από κάθε άλλη αμερικανική κυβέρνηση μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο - με την εξαίρεση της πρώτης θητείας του Ρήγκαν.

Ωστόσο, η έλλειψη ουσιαστικού διαλόγου στο εσωτερικό της Αμερικής για την εξωτερική πολιτική, που σημειώνεται μετά την 11η Σεπτεμβρίου, έχει αποκρύψει αυτήν την έντονη διαφορά. Παραμένει όμως ως γεγονός και δεν χρειάζεται παρά να θυμηθεί κανείς την προσέγγιση του πατέρα Μπους στην εξωτερική πολιτική, όταν ήταν πρόεδρος των ΗΠΑ, για να διαπιστώσει πόσο ριζική είναι η αλλαγή αυτή και για να τεθεί το θέμα: γιατί πράγματι συνέβη αυτή η αλλαγή.

Πολλοί αναλυτές και ειδικοί σε θέματα εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ μιλούν για την υπερίσχυση των νεο-συντηρητικών στη σημερινή αμερικανική πολιτική σκηνή.

Είναι αυτοί οι άνθρωποι οι οποίοι είναι οι πιο θερμοί υπέρμαχοι της πραγματοποίησης ενός πολέμου εναντίον του Ιράκ, με μονομερή απόφαση των ΗΠΑ και χωρίς να τηρηθούν τα πλαίσια του ΟΗΕ - βάσει των οποίων, έως τώρα τουλάχιστον, κινούνταν οι ΗΠΑ, αλλά, τα οποία, είναι πλέον πολύ αβέβαιο εάν θα τηρούνται.

Οι επικεφαλής αυτής της τάσης των "νεο-συντηρητικών", οι οποίοι έχουν κηρύξει έναν ανηλεή πόλεμο εναντίον του Κόλιν Πάουελ και των δύο ανθρώπων του στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ - πρόκειται για τους Ρίτσαρντ Χάας και Ρίτσαρντ Άρμιτατζ -, κατέχουν θέσεις-κλειδιά στο εσωτερικό της σημερινής αμερικανικής διοίκησης.

Εχθρός προ των πυλών

Από τους πιο σημαντικούς είναι ο 82χρονος καθηγητής, διανοούμενος και επικεφαλής ενός από τα κορυφαία συντηρητικά think tanks στην Αμερική, ο 56χρονος βαπτιστής, Ίρβινγκ Κρίστολ, πρώην σύμβουλος του Ρήγκαν, και πρόεδρος της πανίσχυρης οργάνωσης American Values, στην οποία συμμετέχουν πολλές Εκκλησίες διαμαρτυρομένων. Ο Γκάρι Μπάουερ, το "γεράκι" του Πενταγώνου. Ο 61χρονος Ρίτσαρντ Περλ, από τους "ήρωες του Ψυχρού Πολέμου", όπως τον έχουν αποκαλέσει. Η ιστορικός και δημοσιογράφος, σύζυγος του Ντικ Τσέινι, επίσης, 61 ετών, Λιν Τσέινι. Και ο σαραντάρης δημοσιογράφος στην "Wall Street Journal", στο "Weekly Standard" και στους "New York Times", Ντέιβιντ Μπρούκς, γνωστός και ως ο άνθρωπος που επινόησε τον νεολογισμό "bobos" για να περιγράψει τους εύπορους, καλλιεργημένους και αριστερίζοντες "μποέμ αστούς" που ανθούν στις μέρες μας.

Σε μία ομιλία στο Council on Foreign Relations, τον περασμένο Φεβρουάριο, ο Τσέινι δήλωσε πως ο κύριος σκοπός της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής ήταν η αντιμετώπιση ενός εχθρού - και ότι, επιτέλους, μετά την 11η Σεπτεμβρίου αναδύθηκε ένας άξιος διάδοχος της Σοβιετικής Ένωσης υπό τη μορφή της διεθνούς τρομοκρατίας και όλων όσα αυτός ο κάπως αόριστος όρος περικλείει.

Δεν είναι τυχαίο εξάλλου που ο υπουργός Εθνικής Αμύνης Ντόναλντ Ράμσφλεντ, πήρε μαζί του στο Πεντάγωνο - ορίζοντάς τον μάλιστα ως υφυπουργό Αμύνης - τον "άνθρωπό του", Πολ Γούλφοβιτς, πρύτανη του School of Advanced International Studies στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.

Τον Φεβρουάριο του 1992, ο Γούλφοβιτς, μαζί με τον Ζαλμέϊ Χαλιλζάντ, μέλος σήμερα του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας του Μπους και απεσταλμένο του στο Αφγανιστάν, ολοκλήρωσαν ένα σχέδιο που είχε αρχίσει ο Τσέινι πριν από δύο χρόνια: να διαμορφώσουν και να εξαγγείλουν την πολιτική και στρατιωτική αποστολή της Αμερικής στον μετα-ψυχρο-πολεμικό κόσμο.

Το έγγραφο αυτό διέρρευσε στους "New York Times", τον Μάρτιο του 2002, έκανε λόγο για "προληπτικά χτυπήματα" και βεβαίωνε ότι "αποστολή της Αμερικής είναι να εξασφαλίσει πως καμία αντίπαλη υπερδύναμη δεν θα εμφανιστεί σε κανένα μέρος του κόσμου".

Είναι όμως γεγονός ότι, αναφορικά τουλάχιστον με το Ιράκ, ο Τζορτζ Μπους θα πρέπει κάποια στιγμή πολύ σύντομα να εξηγήσει όχι απλώς γιατί ο Σαντάμ Χουσεΐν είναι "κακός", αλλά και γιατί οι ΗΠΑ πρέπει αυτήν τη στιγμή να δώσουν τέτοια προτεραιότητα στην αλλαγή καθεστώτος στο Ιράκ, την ώρα μάλιστα που έχει ξεσπάσει κρίση με τη Βόρειο Κορέα και η απειλή της αλ Κάιντα κάθε άλλο παρά έχει εξαφανιστεί.