Σύρθηκε στον διάλογο ο Ντενκτάς

Πρώτη συνάντηση με Κληρίδη ύστερα από τις πολύπλευρες πιέσεις που δέχθηκε

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΛΑΚΟΣ

Για πρώτη φορά Κληρίδης και Ντενκτάς θα συζητήσουν μεταξύ τους το αναθεωρημένο σχέδιο Ανάν. Η νέα διαπραγματευτική φάση άρχισε χθες με ιδιαίτερη συνάντηση των δύο ανδρών παρουσία του ειδικού συμβούλου των Ηνωμένων Εθνών Άλβαρο ντε Σότο.

Η συνάντηση των ηγετών των δύο κοινοτήτων πραγματοποιείται, εν μέσω μιας προεκλογικής διαμάχης από την οποία δεν λείπουν οι βαρείς χαρακτηρισμοί και 24 ώρες μετά το μεγαλειώδες συλλαλητήριο των Τουρκοκυπρίων που απαίτησαν λύση εδώ και τώρα. Όπως αναφέρεται σε δήλωση που εξέδωσαν τα Ηνωμένα Έθνη, οι δύο ηγέτες αποφάσισαν στην επόμενη συνάντησή τους, που θα γίνει την Παρασκευή, να καθορίσουν το πρόγραμμα των εντατικών επαφών τους για τις επόμενες εβδομάδες.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κατοχικός ηγέτης κατέθεσε έγγραφο με τις γνωστές απόψεις του επί του σχεδίου Ανάν.

Στη δήλωση των Ηνωμένων Εθνών αναφέρεται ότι "οι ηγέτες επανέλαβαν τη δέσμευσή τους να διαπραγματευθούν στη βάση της αναθεωρημένης πρότασης του γενικού γραμματέα, με στόχο τη συμπλήρωση μιας συμφωνίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, ώστε να καταστεί δυνατό να ληφθούν ενημερωμένες αποφάσεις από τους Ελληνοκυπρίους και τους Τουρκοκυπρίους σε ξεχωριστά δημοψηφίσματα στις 30 Μαρτίου 2003".

Σε δηλώσεις του ο κ. Κληρίδης εμφανίστηκε επιφυλακτικός ως προς τη δυνατότητα επίτευξης αποτελέσματος έως τις 28 Φεβρουαρίου και κράτησε αποστάσεις από τις αισιόδοξες δηλώσεις του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Κ. Ανάν.

Σημείωσε πως κατά την άποψη του γενικού γραμματέα φαίνεται ότι υπάρχουν πιθανότητες για λύση του Κυπριακού, αλλά ερωτηθείς για την έκβαση των συνομιλιών, ο κ. Κληρίδης απάντησε: "Το ότι οι συνομιλίες θα συνεχιστούν, θα συνεχιστούν. Η έκβασή τους, όμως, θα εξαρτηθεί από διάφορους διεθνείς παράγοντες".

Υπό πίεση

Ο Ρ. Ντενκτάς φαίνεται να βρίσκεται υπό πραγματική πίεση, καθώς μετά τον Κόφι Ανάν, που ούτε λίγο ούτε πολύ τού ζήτησε χθες ­ πράξη πρωτοφανής για τα διπλωματικά θέσμια ­ να παραιτηθεί μετά το ογκώδες συλλαλητήριο εναντίον της πολιτικής του, η Άγκυρα τον κάλεσε να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα από τις διαμαρτυρίες των Τουρκοκυπρίων. Αφού είπε ότι η Τουρκία στηρίζει τη διαδικασία συνομιλιών που συνεχίζεται με σκοπό την εξεύρεση λύσης και τις προσπάθειες του Ντενκτάς, ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών κ. Μπουλούτς σημείωσε για το μεγάλο συλλαλητήριο ότι είναι φυσιολογικό στα δημοκρατικά καθεστώτα να εκφράζεται η κοινή γνώμη και πρόσθεσε πως "τα συμπεράσματα από τις διαδηλώσεις είναι καθήκον και αρμοδιότητα της τουρκοκυπριακής διοίκησης".

Ο κ. Μπουλούτς είπε ότι "δεν τίθεται θέμα εξέλιξης που θα μπορούσε να οριστεί ως αλλαγή στην πολιτική της τουρκικής πλευράς στο Κυπριακό" και σημείωσε πως βασική τουρκική θέση είναι οι πραγματικές εγγυήσεις της Τουρκίας και μια λύση που θα αποδέχεται την κυρίαρχη ισότητα των δύο πλευρών και θα στηρίζεται στον συμβιβασμό. Εμμέσως πλην σαφώς, ο Τούρκος εκπρόσωπος αποκάλυψε ότι η Άγκυρα παρενέβη στον Ρ. Ντενκτάς ώστε να δοθεί μια νέα ευκαιρία στη διαδικασία συνομιλιών και εξασφαλίστηκε, μέσω στενών διαβουλεύσεων με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, η δυνατότητα συνέχισης των συνομιλιών μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου και πως "η τουρκοκυπριακή πλευρά θεώρησε διαπραγματεύσιμες τις προτάσεις που παρουσίασε ο γ.γ. του ΟΗΕ, άποψη την οποία δέχθηκε και η Τουρκία".

Ο Τούρκος εκπρόσωπος υπογράμμισε ότι "προκειμένου να υπάρξει λύση μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, θα πρέπει να γίνουν βελτιώσεις στις προτάσεις, προς την κατεύθυνση των προσδοκιών της τουρκικής πλευράς" και πρόσθεσε τα εξής: "Για τον σκοπό αυτό, η στάση που θα τηρήσει η τουρκική πλευρά στις διαπραγματεύσεις έχει καθοριστεί από κοινού, έπειτα από διαβουλεύσεις με την ηγεσία της ΤΔΒΚ, με πρώτο τον πρόεδρο Ντενκτάς".

Από την πλευρά του ο Ντενκτάς αρνείται να παραιτηθεί υποστηρίζοντας ότι έχει την πλειοψηφία (ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Μεχμέτ Αλί Ταλάτ δήλωσε χθες ότι όσοι μαζεύτηκαν στο συλλαλητήριο ήταν περισσότεροι από τις ψήφους που πήρε ο Ντενκτάς) και… απειλεί ότι θα κάνει δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν.

Στην εσωτερική προεκλογική σκηνή της Κύπρου μαίνονται μάχες μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για το πόσο σημαντικές είναι οι εξελίξεις και αν επίκειται λύση ή όχι. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μ. Παπαπέτρου επικαλούμενος τις δηλώσεις Ανάν κατά Ντενκτάς και το μεγάλο συλλαλητήριο των Τουρκοκυπρίων, κατηγόρησε την αντιπολίτευση για στρουθοκαμηλισμό, ότι δηλαδή δεν μπορεί να δει τα γεγονότα που βοούν. Ο εκπρόσωπος κατηγόρησε τον υποψήφιο Τ. Παπαδόπουλο ότι με τον απορριπτισμό που τον διακρίνει είναι ενδεχόμενο να οδηγήσει, αν εκλεγεί, στην παγίωση της σημερινής κατάστασης. Ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ Δ. Χριστόφιας, ανταπέδωσε τα πυρά κατηγορώντας στελέχη της κυβέρνησης ότι κατασκευάζουν εξελίξεις για να δικαιολογήσουν την υποψηφιότητα Κληρίδη. Ο εκπρόσωπος του επιτελείου του Τ. Παπαδόπουλου απάντησε με σκληρή γλώσσα και αυτός στον κυβερνητικό εκπρόσωπο, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο να ζητηθεί η παραίτηση του κ. Παπαπέτρου.

Ο ΠρωθυπουργόςΟ Πρωθυπουργός και προεδρεύων της Ε.Ε. κ. Κ. Σημίτης, σε δηλώσεις του στο Στρασβούργο, τόνισε ότι είναι ανάγκη να βρεθεί μία δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό "το συντομότερο δυνατό, ώστε να μπορέσει η Κύπρος να παίξει τον ρόλο της στην Ε.Ε." και πρόσθεσε ότι "εναπόκειται στον κ. Ντενκτάς να ανταποκριθεί [to deliver] για να εξασφαλίσει μία λύση". Από την πλευρά του, ο Ιρλανδός πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Π. Κοξ εξέφρασε την ειλικρινή ελπίδα του ότι θα υπάρξει σύντομα μία λύση και απηύθυνε "ισχυρή προσωπική έκκληση στον κ. Ντενκτάς να ξεκινήσει ουσιαστικές προσπάθειες για την ολοκλήρωση της διαδικασίας επίλυσης".

Ελάχιστοι στο αντισυλλαλητήριο

Πενιχρό σε όγκο ήταν το αντισυλλαλητήριο που οργάνωσε το καθεστώς Ντενκτάς σε απάντηση στην έκρηξη οργής 80.000 Τουρκοκυπρίων που διαδήλωσαν προχτές για λύση στο Κυπριακό και ειρήνη στην Κύπρο. Μερικές εκατοντάδες έποικοι συγκεντρώθηκαν στην Αμμόχωστο με τουρκικές σημαίες και σύμβολα του ψευδοκράτους, για υποστήριξη της πολιτικής Ντενκτάς. Ομιλητές χαρακτήρισαν το σχέδιο Ανάν απαράδεκτο και είπαν ότι δεν θα επιτρέψουν την επιστροφή της Καρπασίας και χωριών της Αμμοχώστου.