Σωματίδια που σκοτώνουν

Αόρατοι ρύποι ευθύνονται για 10.000 άμεσους πρόωρους θανάτους

ΦΩΤΕΙΝΗ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

«Ένοχοι» για δέκα χιλιάδες θανάτους κάθε χρόνο στην Ελλάδα είναι οι ατμοσφαιρικοί ρύποι, τα αιωρούμενα σωματίδια.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Την ίδια ώρα, περισσότεροι από πενήντα χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο κυρίως στα αστικά κέντρα από ασθένειες που η εμφάνισή τους σχετίζεται άμεσα με τη χρόνια έκθεση στους ατμοσφαιρικούς ρύπους και στην εισπνοή τους.

Τα στοιχεία προκύπτουν από την πανευρωπαϊκή έρευνα μέσω του προγράμματος Eurotrac και από συγκρίσεις δεδομένων από εξειδικευμένες έρευνες σε ευρωπαϊκές χώρες, πάντα στο πλαίσιο του ίδιου προγράμματος. Το Eurotrac εξετάζει τις επιπτώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων στο παγκόσμιο κλίμα, στην ποιότητα του αέρα στα αστικά κέντρα, αλλά και στην ανθρώπινη υγεία. Τα αποτελέσματα των ερευνών, που διήρκεσαν έξι χρόνια, παρουσιάστηκαν σε επιστημονική διημερίδα στο Βερολίνο, στην οποία συμμετείχαν 500 ερευνητές από 30 χώρες. Αίσθηση προκάλεσαν τα αποτελέσματα επιδημιολογικής μελέτης του Υπουργείου Περιβάλλοντος της Ολλανδίας σχετικά με τα εισπνεύσιμα αιωρούμενα σωματίδια. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, 1.700 - 3.000 Ολλανδοί πεθαίνουν πρόωρα κάθε χρόνο εξαιτίας των άμεσων συνεπειών από την εισπνοή αιωρούμενων σωματιδίων, ενώ με συνεκτίμηση και των θανάτων λόγω τής χρόνιας έκθεσης, ο αριθμός φτάνει τους 10.000 - 15.000 ανά έτος.

Συνεχείς υπερβάσεις

Μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής του Τμήματος Μηχανολόγων - Μηχανικών Νίκος Μουσιόπουλος, εκπρόσωπος της Ελλάδας στην επιστημονική καθοδηγητική επιτροπή του Eurotrac, επισήμανε ότι τα επίπεδα εισπνεύσιμων αιωρούμενων σωματιδίων στη χώρα μας είναι σαφώς υψηλότερα σε σύγκριση με αυτά της Ολλανδίας. «Η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη κατέχουν τα "πρωτεία" στις υπερβάσεις των ορίων που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα νέα όρια που θέτει η Ε.Ε. είναι η υπέρβαση των 50 μικρογραμμαρίων μέχρι 35 μέρες τον χρόνο, κάτι που στις δύο πόλεις συμβαίνει περίπου 210 μέρες ετησίως, ενώ τρίτο είναι το Μιλάνο με 150 μέρες. Με βάση, λοιπόν, τα αποτελέσματα της ολλανδικής επιδημιολογικής μελέτης και συνεκτιμώντας τις τιμές των ρύπων, τον πληθυσμό και το μέγεθος των δύο μεγάλων αστικών κέντρων της Ελλάδας, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι η εισπνοή αιωρούμενων σωματιδίων επιφέρει στη χώρα μας κάθε χρόνο μέχρι και 10.000 άμεσους πρόωρους θανάτους. Αντίστοιχα, οι θάνατοι λόγω τής χρόνιας έκθεσης θα πρέπει να ξεπερνούν ακόμα και τους 50.000 το έτος. Και οι θάνατοι έχουν σχέση με την εμφάνιση καρκίνου, καρδιοαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα».

Σύμφωνα με τον κ. Μουσιόπουλο, είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη λήψης μέτρων, κυρίως στον τομέα της κυκλοφορίας, καθώς τα πετρελαιοκίνητα οχήματα ευθύνονται κατά κύριο λόγο για τις εκπομπές αιωρούμενων σωματιδίων. Άμεση, εξάλλου, είναι και η ανάγκη εκπόνησης ανάλογης μελέτης και για την Ελλάδα. «Στο τέλος του περασμένου χρόνου υποβλήθηκε σχετική πρόταση στη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας από κοινοπραξία, στην οποία συμμετέχουν επιστήμονες από το ΑΠΘ, το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Αστεροσκοπείο Αθηνών, ωστόσο ακόμα δεν υπήρξε καμία απάντηση», ανέφερε ο καθηγητής και πρόσθεσε: «Πρέπει όμως να γίνει έρευνα, για να δούμε τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος, όπως άλλωστε απαιτείται και από τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης».