ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ της δίκης της 17 Νοέμβρη

ΜΑΤΙΝΑ ΗΡΕΙΩΤΟΥ

Στην αποδεικτική διαδικασία για τις τρεις πρώτες υποθέσεις του κατηγορητηρίου πέρασε χθες η δίκη των κατηγορουμένων για συμμετοχή στη 17Ν. Πρώτοι εκλήθησαν και κατέθεσαν οι μάρτυρες για την απόπειρα δολοφονίας του Αμερικανού Ρόμπερτ Τσαντ και ακολούθησαν οι μάρτυρες για τη δολοφονία του αστυφύλακα Χρήστου Μάτη, κατά τη ληστεία στην Εθνική Τράπεζα Πετραλώνων, την παραμονή των Χριστουγέννων του 1984. Για μία ακόμη μέρα παρενέβη στη διαδικασία ο Δ. Κουφοντίνας, δίνοντας διευκρινίσεις για την ανάληψη των πολιτικών ευθυνών από τον ίδιο για τις ενέργειες της τρομοκρατικής οργάνωσης.

Δύο μάρτυρες αναγνώρισαν πως ο Δ. Κουφοντίνας μετείχε στη ληστεία της τράπεζας στα Πετράλωνα. Ωστόσο δεν αναγνώρισαν στο πρόσωπό του τον εκτελεστή του αστυφύλακα Χρήστου Μάτη.

Π. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: Ανοίγοντας η Τράπεζα, μπαίνοντας μέσα, χαιρέτησα τον συχωρεμένο τον αστυνομικό επειδή ήταν φίλος μου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τον μακαρίτη Χρήστο Μάτη. Τον γνωρίζατε.

Π. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: Τον γνώριζα, του ευχήθηκα και χρόνια πολλά για την επόμενη μέρα και μου είπε κιόλας ότι θα έφευγε το μεσημέρι. Την ώρα που χαιρετηθήκαμε και του ευχήθηκα τα χρόνια πολλά, πήγα στο ταμείο. Στο ταμείο που πήγα, επειδή ήταν απασχολημένος ο ταμίας - αυτά που σας λέω βέβαια τώρα είναι σε δευτερόλεπτα όλα - γυρνώντας προς την πόρτα έξω, βλέπω να μπαίνει ένας ψεύτικος αστυνομικός, ψεύτικος - θα μου πείτε πώς το γνώρισες - μόλις είδα ότι είχε μακρύ μαλλί και πρόσεξα ότι δεν είχε διακριτικά στους ώμους και κράταγε ένα κουτί γλυκά. Πίσω από τον αστυνομικό αυτόν ακολουθούσαν και κάτι άλλα άτομα. Ο αστυνομικός μπαίνοντας μέσα αριστερά, όπως καθόταν ο συχωρεμένος στην καρέκλα, του αφήνει τα γλυκά και του λέει «Χρήστο, χρόνια πολλά».

(…) Απ' ό,τι βέβαια μετά μεσολάβησε, του είχαν βάλει το όπλο από τη δεξιά του πλευρά…

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ποιος απ' όλους; Αυτός που ήταν με τα πολιτικά;

«Εσύ στον τοίχο, τα χέρια ψηλά»

Π. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: Αυτό που μπόρεσα εγώ να δω - ενδιάμεσα βέβαια υπάρχει και κάποια άλλη σκηνή, γιατί αυτοί οι δύο πηγαίνοντας προς τον Χρήστο, έρχεται ένας άλλος και με παίρνει γιατί ήμουν μόνος μου στο ταμείο εκεί και μου λέει «εσύ στον τοίχο, σήκωσε τα χέρια ψηλά». Βλέποντας όλα αυτά, είμαι στη θέση αυτή που τους βλέπω. Πηγαίνοντας στον τοίχο και έχοντας ψηλά τα χέρια, τα έβλεπα όλα. Βλέποντας λοιπόν τον αστυνομικό - από την άλλη πλευρά όμως δεν μπόρεσα να δω αν πήραν του Χρήστου ή είχε άλλο πιστόλι αυτός, αυτό δεν μπόρεσα να το δω, αν έγινε η χρήση του πιστολιού του αστυνομικού ή είχαν άλλο που τον εκτέλεσαν, αλλά την ώρα που είδα το ζόρι, γιατί είδα εγώ ότι πήγε να τους σηκώσει εκείνη τη στιγμή με το αυτόματο και μάλιστα φοβήθηκα, γιατί έβαλε τον κόσμο με τον υποδιευθυντή στην άλλη πλευρά και η κάννη ήταν προς τα εκεί και λέω «έτσι και πέσει η ριπή εκεί, πάει, θα τους σκοτώσει όλους». Την ώρα που γινόταν η πάλη, η πάλη αυτή η δεδομένη που σας είπα. Από εκείνη τη στιγμή και ύστερα, με την αντίσταση που έφερε ο Χρήστος Μάτης, που σηκώθηκε και του φώναζαν «μην κινείσαι, κάτσε ακίνητος», ακούστηκε ο πυροβολισμός και έγειρε και έπεσε κάτω.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αλλά ποιος ακριβώς τον πυροβόλησε;

Π. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: Δεν μπόρεσα να το δω αυτό, αλλά υποθέτω ότι εκεί πέρα στην αναμπουμπούλα… τι να σας πω. Πάντως, ήταν δύο άτομα τα οποία έπεσαν επάνω του και τον ακινητοποίησαν.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εντάξει, είστε σαφής, αν δεν μπορέσατε να δείτε, τι να κάνουμε τώρα; Φαντάζομαι εκεί πέρα επικράτησε μια σύγχυση κ.τ.λ. Θα δούμε πώς αξιολογούνται όλα αυτά.

Π. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: (…) Κατά τη συνέχεια, λησμόνησα να σας πω ότι αφού εκτελέστηκε ο αστυνομικός, πήρε ο ψεύτικος αστυνομικός το αυτόματο του συχωρεμένου και έκανε, ας το πούμε, βάδην μέσα, σκοπιές τάχα και κάθησε στην πύλη, δεν άφηνε να μπουν κάτι άτομα μέσα, τα οποία ήθελαν να μπουν, τους είπε ότι έχουμε κάποια δουλειά και είχε το αυτόματο κρεμασμένο εδώ πέρα και φαινόταν ότι ήταν αυτός ο αστυνομικός της Τράπεζας για να μην κινήσει υποψίες περισσότερες προς τον κόσμο. Ο κόσμος ήταν τρία, τέσσερα άτομα απ' έξω, ένα εκ των οποίων ήταν και κάποιος δικός μου άνθρωπος και του έκανα νόημα, γιατί κάποια στιγμή που με κοίταξε αυτός με το πιστόλι σε διαφορετική θέση, όπως είχα τα χέρια μου έτσι, του έκανα «φύγε». Και μάλλον πήρε είδηση ότι γινόταν κάτι και έφυγε, δεν μπήκε μέσα. Το πήρε είδηση και μόλις ξαναγύρισε, σταμάτησα εγώ φοβούμενος με το πιστόλι. (…)

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τώρα που είδατε φωτογραφίες στις εφημερίδες, δώθε-κείθε, κυκλοφόρησαν φωτογραφίες στην τηλεόραση.

Π. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: Είχα κάνει κάποια κατάθεση στην αρχή και είχα υποδείξει κάτι φωτογραφίες.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τι είχατε πει;

Π. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: Για τον ψεύτικο τον αστυνομικό.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ποιον; Έχετε την καλοσύνη να ρίξετε μια ματιά στους κυρίους κατηγορουμένους να μου πείτε ποιος νομίζετε ότι ήταν ο ψεύτικος αστυνομικός ή ποιοι άλλοι ήσαν;

Π. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: Κοιτάξτε, το μόνο που έχω διακριτικό είναι αυτό εδώ πέρα του κυρίου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Του κυρίου Κουφοντίνα. Αυτόν δείχνετε.

Π. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: Μάλιστα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μην πούμε άλλον. Αυτόν τι τον είχατε δηλαδή; Με τη στολή;

Π. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: Με τη στολή. Τα άλλα άτομα δεν μπορώ να τα φέρω, γιατί είχα κι εγώ μια ταραχή εκείνη τη στιγμή.(…)

Ο Δ. Κουφοντίνας παρενέβη στη διαδικασία, δίνοντας διευκρινίσεις επί της δήλωσής του για ανάληψη της πολιτικής ευθύνης των ενεργειών της 17Ν.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ένα λεπτό να ακούσουμε τέλος πάντων τι εννοούσε, τώρα αφού το ζητάει ο κ. Εισαγγελεύς τι να κάνω εγώ. Εγώ έχω καταλάβει τι εννοούσε.

Δ. ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑΣ: Φαντάζομαι ότι υπάρχουν τα πρακτικά που μπορείτε να τα δείτε. Δεν θέλω να πω κάτι άλλο. Λέω από τη στιγμή που εμφανίστηκα, αυτό έχει κάποιες ποινικές συνέπειες. Είναι σαφέστατο. Μπορούσα να μείνω έξω, να στείλω ένα κείμενο ανάληψης της πολιτικής ευθύνης και δεν θα είχα καμία ποινική συνέπεια. Από τη στιγμή που εμφανίστηκα, ανέλαβα τις ποινικές συνέπειες που θα έχει αυτό το πράγμα της εμφάνισης.

Β. ΜΑΡΚΗΣ: Επειδή, ξέρετε, εδώ δεν έχουμε πολιτικές ευθύνες.

Δ. ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑΣ: Για μένα αυτό ισχύει. Για σας, είναι η δουλειά σας. Η δουλειά σας και η δουλειά μου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τα είπα εγώ, αλλά εμένα ποιος μ' ακούει. Ελάτε τώρα στον κ. μάρτυρα, τελείωσε, ο άνθρωπος έκανε μία δήλωση, πάει.

Ι. ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ: Κύριε εισαγγελεύ, είναι σαφές ότι…

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τι είναι σαφές;

Ι. ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ: Συγγνώμη, κ. πρόεδρε, γιατί πάνω σ' αυτό χτίζεται μία ολόκληρη κατασκευή έξω από εδώ, όχι εδώ μέσα. Έξω από εδώ, να το διευκρινίσω για να μην έχουμε…

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εμείς εδώ δικάζουμε βάσει αυτών των περιστατικών, όλων των περιστατικών.

Εδώ δικάζουμε βάσει των περιστατικών

Ι. ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ: Δικάζετε, να όμως που έχει δημιουργηθεί και μία λανθασμένη εντύπωση στον κ. εισαγγελέα, διότι η ανάληψη των ποινικών ευθυνών, λάθος το διατυπώνω, η αποδοχή των ποινικών ευθυνών είναι για ό,τι του αντιστοιχεί. Όταν ένας άνθρωπος δηλώνει ότι εγώ ήμουν μέλος της οργάνωσης, αυτό με τον νόμο με τον οποίον καλείσθε να δικάσετε, τον οποίον εμείς καταγγέλλουμε σε κάθε περίπτωση, σημαίνει 10 χρόνια φυλακή. Μπορεί να σας πει ότι δεν έχει καμία ποινική ευθύνη ή μπορώ εγώ να σας πω ότι δεν έχει καμία ποινική ευθύνη υπό την έννοια του νόμου;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Όχι, κυρία Κούρτοβικ, επειδή έγινε κατανοητό, δεν χρειάζεται να λέμε άλλα, το διευκρίνισε ο ίδιος ο άνθρωπος, το είπε.

Μετά την ολοκλήρωση της κατάθεσης του κ. Π. Νικολαΐδη κλήθηκε και κατέθεσε ο ταμίας της Εθνικής Τράπεζας Πετραλώνων κ. Κάσιος. (…)

ΚΑΣΙΟΣ: Μπήκε μέσα ένας ντυμένος αστυνομικός, κατευθύνθηκε προς αυτόν με ένα κουτί με γλυκά, αυτομάτως προσπάθησε να του αποσπάσει το όπλο, έπεσε επάνω του ο αστυνομικός και απ' ό,τι κατάλαβα εγώ και αν θυμάμαι καλά, πήγε και κάποιος άλλος και τον πυροβόλησε. Αυτό ήταν.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ποιος ήταν ο κάποιος άλλος; Αναγνωρίζετε κανέναν απ' αυτούς εδώ;

ΚΑΣΙΟΣ: Δεν τον ξέρω ποιος ήταν, άλλος. Έχω δει και φωτογραφίες, δεν μπορώ να αναγνωρίσω κανέναν. Μετά από 20 χρόνια τι να αναγνωρίσω; Είμαι 45 και ήμουν 25 τότε και εγώ. Δεν θυμάμαι.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Είπατε ότι ο ένας ήταν με στολή αστυνομικού.

ΚΑΣΙΟΣ: Απ' ό,τι θυμάμαι, όλοι ήταν μακιγιαρισμένοι. Την εντύπωση αυτή δημιούργησαν σε μένα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μπορείτε τώρα αυτή τη στιγμή να αναγνωρίσετε κανέναν;

ΚΑΣΙΟΣ: Έχω δει και φωτογραφίες, δεν μπορώ να αναγνωρίσω κανέναν.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μάλιστα. Καταλάβατε ποιος πυροβόλησε; Ένας που φόραγε στολή ή ο άλλος;

Πυροβόλησε ο άλλος, κάποιος γκριζομάλλης

ΚΑΣΙΟΣ: Όχι αυτός με τη στολή, σας το είπα και πριν. Πυροβόλησε ο άλλος, ο οποίος ήταν κάποιος γκριζομάλλης με γυαλιά αν δεν κάνω λάθος και πυροβόλησε. Αυτός με τη στολή προσπαθούσε να κρατήσει κάτω τον αστυνομικό, τον φύλακα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Όχι αυτός λοιπόν με τη στολή.

ΚΑΣΙΟΣ: Κοιτάξτε κάτι, ήταν μια στιγμή δύσκολη και δεν έχω μάθει να αντιμετωπίζω φόνους.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Είχατε όμως οπτική επαφή.

ΚΑΣΙΟΣ: Είχα οπτική επαφή. Εγώ από εκεί και πέρα με το που κατάλαβα τι συμβαίνει, είχα σκύψει κάτω από το ταμείο μου και έπιασα με το χέρι μου και χτύπησα τον συναγερμό. Από εκεί και πέρα αφού έγινε αυτό, ήρθε κάποιος μέσα με ένα πιστόλι με απείλησε, πήρε το κλειδί του ταμείου και κάποιος άλλος - αν δεν κάνω λάθος, γιατί σας λεω είναι πολλά τα χρόνια - με μια σακούλα πήρε κάποια χρήματα από το ταμείο και ο ένας από το χρηματοκιβώτιο.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ποιος ήταν αυτός; Τον είδατε εσείς κοντά κοντά;

ΚΑΣΙΟΣ: Αν θυμάμαι καλά, γιατί σας λέω και πάλι επειδή μού διάβασαν και τη δικογραφία ο ανακριτής, συγγνώμη την κατάθεσή μου…

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αυτός που ήρθε προς το ταμείο να πάρει τα λεφτά, ήταν ένας από τους δύο που συνεπλάκησαν;

ΚΑΣΙΟΣ: Όχι, όχι άλλος ήταν και νομίζω ότι ήταν κάποιος εύσωμος κοκκινομάλλης, με μπούκλες και τα λοιπά και γυαλιά. Έτσι έγραφα και στην περιγραφή μου τότε, γιατί δεν θυμάμαι.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κάποιος εύσωμος με γυαλιά, ήταν που πήρε τα χρήματα.

ΚΑΣΙΟΣ: Ζήτησε το κλειδί του ταμείου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Και δεν πήρε πάρα πολλά λεφτά απ' ό,τι είδα, έξι εκατομμύρια κάτι τέτοιο.

ΚΑΣΙΟΣ: Αυτά που λέγαμε τότε ήταν κάπου επτά εκατομμύρια.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Έχετε το λόγο, κύριε Εισαγγελεύ.

ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Γνωρίζεις κανέναν εδώ πέρα;

ΚΑΣΙΟΣ: Σας είπα ό,τι και να κοιτάξω από εδώ, μα έχω δει τις φωτογραφίες όλες, είναι λογικό τις είδα, δεν αναγνωρίζω κανέναν απ' όλα αυτά. Το είπα και στην κατάθεσή μου αυτό το πράγμα στον Ανακριτή.