Εφημερίδα "Τα Νέα"
"ΕΤΣΙ ΤΑ ΒΛΕΠΩ"
Αφήστε τη φαντασία ν' ανθίσει
Την άνοιξη του 1905, ο πρωθυπουργός Θεόδωρος Δηλιγιάννης, με νωπή ακόμη τη λαϊκή εντολή, αποφάσισε να πατάξει τον παράνομο τζόγο. Αυτή η ατυχής έμπνευση θα του κοστίσει τη ζωή. Ο διαβόητος χαρτοπαίκτης Κωστογεράκης θα τον μαχαιρώσει θανάσιμα έξω από την Παλαιά Βουλή. Εκείνη τη ρομαντική εποχή μπορούσες να δολοφονήσεις έναν πρωθυπουργό με μαχαίρι, ασχέτως αν σε περίμενε η λαιμητόμος. Δεν ήταν όμως η χρυσή περίοδος μονάχα για τους εγκληματίες. Ήταν και για τους δημοσιογράφους. Εάν ρίξετε μια ματιά στα φύλλα της 1ης Ιουνίου, της επομένης του φονικού, θα εκπλαγείτε με την ποικιλία των εκδοχών, καθώς και με την ευρωστία καθεμιάς ξεχωριστά αφήγησης. Καμία σχέση με τον σημερινό δημοσιογραφικό μπλαζεδισμό. Υστερούσαν τότε σε ακρίβεια ή σαφήνεια. Υπερτερούσαν σε λυρισμό. Αχ, εκείνο τον παλιό καλό καιρό. Τίποτε δεν είχε να ζηλέψει η δημοσιογραφία από τη λογοτεχνία.
Είναι κοινό μυστικό. Όλοι οι φιλότιμοι δημοσιογράφοι κρύβουν στα σπλάγχνα τους έναν καταπιεσμένο πεζογράφο. Εάν δεν πιστεύετε εμένα, ρωτήστε τους εκδότες. Κατά στοίβες σωρεύονται στα γραφεία τους τα πονήματα των εκλεκτών συναδέλφων. Βάσκανος μοίρα τούς έχει καταδικάσει να δημοσιογραφούν σε μια άγευστη, άχρωμη και άοσμη εποχή. Μονόχνωτοι και ανέραστοι αρχισυντάκτες, ορκισμένοι εχθροί της αισθητικής απόλαυσης, τους πειθαναγκάζουν να περιορίζονται στην ξηρή παράθεση των γεγονότων, ν' αποφεύγουν όπως ο διάβολος το λιβάνι τις μεταφορές, τις παρομοιώσεις, τα κοσμητικά επίθετα και πάσης άλλης φύσεως καλολογικά στοιχεία, να αμιλλώνται σε ψυχρότητα και απάθεια με τις τηλεοπτικές κάμερες, λες και πρόκειται ποτέ ν' αφαιρέσουν από το χαζοκούτι την πρωτοκαθεδρία της αναισθησίας. Ιδού γιατί το κοινό δεν διαβάζει πλέον εφημερίδες.
Να όμως που, τύχη αγαθή, αχνοφέγγει μια ελπίδα. Ο σοφός νομοθέτης, κινούμενος από όλως διάφορα ελατήρια, ανοίγει ένα παραθυράκι. Απαγορεύει τις κάμερες στα δικαστήρια, εκτός και αν συμφωνήσουν περί του εναντίου όλοι οι παράγοντες της δίκης - κάτι που ισοδυναμεί με άθλο του Ηρακλή. Ας παρακάμψουμε τους κακεντρεχείς, που ισχυρίζονται ότι ο νομοθέτης με την ευρηματική του διάταξη θωρακίζει τις ενοχλητικές δίκες - τη δίκη της 17 Νοέμβρη, την επερχόμενη δίκη Οτζαλάν και πάει λέγοντας.
Ας σταθούμε στην ανέλπιστη ευκαιρία. Στο μάννα εξ ουρανού. Πιθανόν ο νομοθέτης δεν υποψιάζεται καν πόσο πολύτιμες υπηρεσίες προσφέρει στον πολιτισμό. Πόσο γενναιόδωρα μπολιάζει τη λογοτεχνική μας παραγωγή. Έχουν ήδη δημοσιευτεί οι πρώτες λαμπρές σελίδες που, μόλις το χαρτί της εφημερίδας κιτρινίσει, θα πάρουν απαρεγκλίτως την οδό της βιβλιοδεσίας. Ο Πάνος Σόμπολος αποτύπωσε κιόλας το σύγκρυο που διαπέρασε τη ραχοκοκαλιά του, καθώς το βλέμμα του διασταυρωνόταν με το βλέμμα του Γιωτόπουλου. Εγεννήθη παρ' ημίν Ζολά; Το εγγύς μέλλον θα δείξει.
Ας μου επιτραπεί και μια ταπεινή έκκληση. Με τη διορατική του απαγόρευση, ο σοφός νομοθέτης έκανε μόνο μισό βήμα. Ας μη φοβηθεί να το ολοκληρώσει. Ας απαγορεύσει και τη δημοσίευση των πρακτικών της δίκης. Πανθομολογουμένως, αυτά τα μίζερα πρακτικά, που στερούνται κάθε λογοτεχνικής αξίας, είναι και η τελευταία τροχοπέδη στη φαντασία των δημοσιογράφων. Εξάλλου, είναι ηλίου φαεινότερον ότι οι κατηγορούμενοι κινδυνεύουν να πατήσουν την ίδια μπανανόφλουδα, την οποία κατ' επανάληψιν πάτησαν στο παρελθόν και οι εγχώριοι σκηνοθέτες. Με την αυτάρεσκη επιμονή τους να γράφουν μόνοι τους τα σενάρια, οδηγήθηκαν σε ολέθρια αποτελέσματα. Ας εμπιστευθούν οι κατηγορούμενοι τις απολογίες τους στις πολύ πιο έμπειρες πένες των δημοσιογράφων. Ας ακολουθήσουν το παράδειγμα του μεγάλου Μάο Τσετούνγκ. Ας αφήσουν εκατό λουλούδια ν' ανθίσουν. Και αν δεν τους αρέσουν; Πάλι ο Μάο δείχνει τον δρόμο. Τα κόβουν από το κοτσάνι.
