Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ελλάδα :: Δικαστικό ρεπορτάζ

( τα πρακτικα της δίκης της 17 νοέμβρη α' μέρος :: 05-03-2003) 

ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ της δίκης της 17 Νοέμβρη α' μέρος

Με την ολοκλήρωση της απαγγελίας του κατηγορητηρίου από τον εισαγγελέα του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων κ. Λάμπρου άρχισε η χθεσινή δεύτερη μέρα της δίκης για τη 17 Νοέμβρη. Ενδεικτικό του όγκου του κατηγορητηρίου - που περιλαμβάνει περισσότερες από δύο χιλιάδες κατηγορίες με τις οποίες βαρύνονται οι κατηγορούμενοι - είναι ότι ο κ. Λάμπρου ζήτησε τη συνδρομή στην απαγγελία του αναπληρωτή του, κ. Βασίλη Μαρκή. Ακολούθως, σύμφωνα με το τυπικό ο πρόεδρος του δικαστηρίου κάλεσε τους κατηγορουμένους να απαντήσουν επί του κατηγορητηρίου. Η χθεσινή συνεδρίαση έληξε με την υπεράσπιση των κατηγορουμένων να θέτει ζήτημα τηλεοπτικής κάλυψης της δίκης. Απόφαση δεν ελήφθη, αφού δεν έχει τοποθετηθεί ακόμη η πολιτική αγωγή.

13.40 - 16.00

Ο Εισαγγελέας της έδρας κ. Χρήστος Λάμπρου (δεξιά) απαγγέλλει το κατηγορητήριο συνεπικουρούμενος από τον αναπληρωτή του κ. Βασίλειο Μαρκή(Εικονογράφηση Σπύρος Ορνεράκης)

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κυρίες και κύριοι, επαναλαμβάνεται η συνεδρίαση η οποία διακόπηκε. Στο σημείο τούτο οι κύριοι κατηγορούμενοι θα κληθούν ένας ένας να δώσουν γενικές πληροφορίες επί τις πράξεις και φυσικά θα απολογηθούν στο τέλος, δεν θέλουμε λεπτομέρειες. Γενικές πληροφορίες, τι θέση παίρνει ο καθένας. Και θα τα πούμε με τη σειρά βέβαια του κατηγορητηρίου. Ο κ. Κουφοντίνας πρώτος. Έχετε την ευγενή καλοσύνη, κ. Κουφοντίνα.

Δ. ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑΣ: Πιο πριν ήθελα να σας πω για το ζήτημα του προαυλισμού. Είχαμε κάποιες ώρες που βγαίναμε στο προαύλιο, μιλάγαμε και στα τηλέφωνα με τους δικούς μας. Τώρα όπως έχει γίνει…

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μου επιτρέπετε να σας διακόψω;

Δ. ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑΣ: Ναι, ναι.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν μ' αρέσει να διακόπτω κανέναν. Εδώ δεν μπορούμε εμείς να τα πούμε αυτά σαν Δικαστήριο. Εμείς θα σας ρωτήσουμε αν δέχεστε αυτά που ακούσατε σαν κατηγορία ή τα αρνείστε. Τίποτε άλλο. Και στο τέλος βέβαια αναλυτικά έχετε δικαίωμα ή να απολογηθείτε ή να πείτε "εγώ δεν θέλω να απολογηθώ". Δεν έχουμε εμείς σαν Δικαστήριο δικαιοδοσία εδώ στις φυλακές. Εμείς έτυχε αυτή τη στιγμή να είναι η αίθουσα εδώ για λόγους, ξέρω κι εγώ ποιους, δεν μας φτάνουν τόσες μεγάλες αίθουσες να έχουμε αλλού μάλλον.

Δ. ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑΣ: Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα. Αν εμείς δεν μπορούμε να περπατάμε κάποιες ώρες, ιδιαίτερα κάποιοι από εμάς που έχουν προβλήματα υγείας, δεν θα μπορέσουν να παρακολουθήσουν και τη δίκη.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εγώ εκφράζω ευχή, αυτά να ικανοποιούνται. Θέλω να περπατάτε, όπως και εγώ θα ήθελα να περπατάω, όπως περπάταγα μέχρι να αρχίσει η δίκη, αλλά τι να κάνω τώρα. Καταλάβατε; Αυτό μπορεί να ρυθμιστεί εδώ από τη διεύθυνση των φυλακών και φυσικά και με παράκληση δική μου, διότι πράγματι είναι θέμα, όπως λέτε, υγιεινής. Κύριε, εγώ άμα δεν περπατάω, πώς εγώ θα κρατηθώ σαν ζωντανός οργανισμός. Αυτό εντάξει. Πέστε μου όμως, τι θέση, ακούσατε ένα κατηγορητήριο, το οποίο σας αποδίδουν ένα σωρό πράξεις, σας αποδίδει το διατακτικό του βουλεύματος, τι θέση παίρνετε, δέχεστε ή όχι;

ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑΣ: Έχω και μια δήλωση να σας την καταθέσω μετά. Θεωρώ αυτή τη δίκη, δίκη εκτάκτων μέτρων, δίκη ειδικών ποινών βάσει ειδικών νόμων, δίκη και φρονημάτων, δίκη πολιτική. Επομένως, νομίζω ότι το Δικαστήριό σας από τη θέσπισή του και από τον τρόπο ορισμού των μελών του είναι το κατ' εξοχήν αρμόδιο για να διαχειριστεί και να διεκπεραιώσει αυτή την καθαρά πολιτική υπόθεση. Η στάση μου στη διαδικασία θα είναι συνεπής προς τη δήλωση της ανάληψης της πολιτικής ευθύνης για τη δράση της Επαναστατικής Οργάνωσης 17Ν. Αρνούμαι το κατηγορητήριο και τις κατηγορίες όπως διατυπώθηκαν και θα αναφερθώ στην απολογία μου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.

ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑΣ: Να καταθέσω τώρα τη δήλωση;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν χρειάζεται, έχουμε όλο το χρόνο. Οτιδήποτε θέμα ανακύπτει, θα μου ζητάτε εμένα το λόγο και εγώ θα σας τον δίδω. Επίσης στο τέλος με όση αναλυτικότητα επιθυμείτε εσείς, θα απολογηθείτε και θα δούμε με ποιο βαθμό βέβαια θα υπάρχει ευχέρεια μεγαλύτερη, πάρα πολύ μεγαλύτερη απ' ό,τι υπάρχει τώρα. Αλλά εάν θέλετε κάποια δήλωση να την δώσετε και να την διαβάσουμε, δεν θα σας το αρνηθώ, ή αν θέλετε στην πορεία της διαδικασίας.

ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑΣ: Στην πορεία της διαδικασίας.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Όποτε νομίζετε, κ. Κουφοντίνα, εδώ είμαστε, δεν χανόμαστε, γιατί θα δημιουργηθούν άλλα θέματα προδικαστικά, τα οποία θα απαντήσει πρώτα το Δικαστήριο και αν τελικά κριθεί αρμόδιο και με καλή σύνθεση, μόνο τότε θα κάθεται να πει περισσότερα πράγματα, διαφορετικά είναι πρωθύστερα όλα. Έχει την καλοσύνη ο κ. Σάββας Ξηρός;

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ: Κύριε πρόεδρε, έχει μια δήλωση, την οποία δεν μπορεί να διαβάσει.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Σας ρωτάω εάν αρνείστε την κατηγορία ή όχι;

"Θα… πολεμήσω στο δικαστήριο» Σ. Ξηρός: Θα υπερασπίσω και το δικαίωμα κάθε πολίτη να ονειρεύεται ένα καλύτερο αύριο

Σάββας Ξηρός

Σ. ΞΗΡΟΣ: Μάλιστα. Δεν θέλω να απαντήσω μονολεκτικά, έχω γράψει μια δήλωση γι' αυτό το θέμα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ναι, έχετε κάποια δήλωση, να την διαβάσουμε. Αλλά εσείς γενικά λέτε ότι τις κάνατε αυτές τις πράξεις ή όχι;

Σ. ΞΗΡΟΣ: Καταλήγει η δήλωση και λέει αυτό που θέλω να πω.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δηλαδή; Με λίγα λόγια, γιατί η δήλωση τι, δεν μπορείτε να τα πείτε εσείς; Πέστε μου με δυο λόγια και θα την πάρω εγώ και τη δήλωση.

Σ. ΞΗΡΟΣ: Δεν ακούω, κάνει πολύ αντήχηση εδώ μέσα, δεν ξέρω τι γίνεται.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Λέω, πέστε με λίγα λόγια εσείς τι θέση παίρνετε στην κατηγορία. Λέτε "τα αρνούμαι όλα, τα δέχομαι όλα" ή "δέχομαι μόνο αυτά που λέτε ότι έκανα εγώ και για τους άλλους δεν τα δέχομαι". Τι θέση παίρνετε;

Σ. ΞΗΡΟΣ: Δεν αποδέχομαι τις κατηγορίες, αλλά θέλω να διαβάσω τη δήλωση.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ναι, θα την διαβάσουμε. Λοιπόν, δεν αποδέχομαι τις κατηγορίες και επιθυμώ να μου επιτρέψετε να διαβάσω μια δήλωση. Βεβαίως.

Σ. ΞΗΡΟΣ: Δεν έχω τη δυνατότητα όμως, πρέπει να έρθει κάποιος άλλος να την διαβάσει.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δώστε την μου να την διαβάσω εγώ. Φέρτε την εδώ. (Διαβάζει): "Δήλωση του κ. Σάββα Ξηρού: Θεωρώ το Δικαστήριό σας αναρμόδιο, προκατειλημμένο και άρα μη δίκαιο και παράνομο. Αναρμόδιο, γιατί καλείται να δικάσει πράξεις πολιτικές, τις οποίες μόνο αρμόδιος να τις κρίνει είναι ο λαός και η ιστορία. Προκατειλημμένο και μη δίκαιο, γιατί επιχειρώντας να παρουσιάσει πολιτικές πράξεις σαν ποινικές, μας στερεί τη δυνατότητα να θέσουμε στα πολιτικά και ιστορικά πλαίσια μέσα στα οποία αποφασίστηκαν και πραγματοποιήθηκαν, ενώ παράλληλα υπονοεί κίνητρα διαφορετικά. Παράνομο, γιατί παραπεμπόμαστε σ' αυτό με βάση ένα ειδικό νόμο ψηφισμένο από 20 βουλευτές, υπαγορευόμενο από την υπερεθνική κυρίαρχη ελίτ, φτιαγμένο ειδικά για μας μετά από άλλες δυο αποτυχημένες απόπειρες επιβολής παρόμοιων νόμων, καθώς και με βάση άλλες ειδικές διατάξεις θεσπισμένες κατά την εξέλιξη της υπόθεσής μας, νόμου και διατάξεων που έρχονται σε αντίθεση ακόμη και με το Σύνταγμα. Επιπλέον εσείς, οι διορισμένοι σαν άριστοι δικαστές, καλείστε να δημιουργήσετε ένα νομικό προηγούμενο που θα νομιμοποιήσει την περιστολή δικαιωμάτων αιώνων, ώστε το κάθε Δικαστήριο στο μέλλον να αυθαιρετεί σύμφωνα με τις εκάστοτε πολιτικές σκοπιμότητες νομότυπα. Το πράττετε στη δύση της καριέρας σας διατεταγμένοι να εφαρμόσετε έναν φασιστικό νόμο, τον οποίο γνωρίζετε πολύ καλά από την εποχή της δικτατορίας, Ν. 509 στο ξεκίνημά σας στο δικαστικό σώμα. Θα μας δικάσει ένα Ειδικό Δικαστήριο (Έκτακτο Στρατοδικείο) με ένα κατηγορητήριο βασισμένο αποκλειστικά σε ομολογίες.

Σε ό,τι με αφορά, οι ομολογίες μου πάρθηκαν κάτω από τις ακόλουθες συνθήκες: Παρέμεινα επί 40 ημέρες κρατούμενος κατά παράβαση κάθε νόμου, καθηλωμένος με δεμένα μάτια συνεχώς, χωρίς ύπνο για τέσσερα μερόνυχτα, δεμένος, ιδιαίτερα τις 10 πρώτες ημέρες σφιχτά με σχοινιά και ιμάντες ανακρινόμενος συνεχώς χωρίς αίσθηση του χρόνου κάτω από συνθήκες ψυχολογικής βίας, με απειλές έκδοσης και ζωής, έκδοσης (σε άλλο κράτος εννοείτε; Εντάξει), με δημιουργία ατμόσφαιρας φόβου, παροχή ψυχοφαρμάκων που διέλυσαν την προσωπικότητά μου φέρνοντάς με σε κατάσταση άβουλου παιδιού, δημιουργώντας παραισθήσεις και ανικανότητα να ξεχωρίσω το φανταστικό από το πραγματικό. Οι παρενέργειες εξακολούθησαν και εξακολουθούν ακόμη να υφίστανται μειωμένες, όπως αντιλαμβάνομαι κάθε φορά που κάνω ανασκόπηση κοιτάζοντας προς τα πίσω. Θεωρώ ότι το Δικαστήριό σας έχει συσταθεί για να συκοφαντήσει όχι μόνο τον αγώνα μας, αλλά και οποιοδήποτε δυναμικό κοινωνικό αγώνα οποιασδήποτε μορφής, καθώς και να τρομοκρατήσει όσους τολμήσουν στο μέλλον ακόμη και να σκεφτούν ανάλογες δράσεις. Ως εκ τούτου θα παραμείνω στο Δικαστήριό σας και θα πολεμήσω το ξεστοίχειωμα του παρελθόντος και να υπερασπίσω όχι μόνο τον εαυτό μου, αλλά το δικαίωμα του κάθε πολίτη να παλεύει ασυμβίβαστα και να ονειρεύεται ένα καλύτερο αύριο. Θα παραμείνω στο βαθμό που τα επιτρέψει η κατάσταση της υγείας μου, αλλά δεν θα απαντήσω σε ερωτήσεις, παρά μόνο σε όσες αφορούν το πολιτικό μέρος των ενεργειών της Οργάνωσής μας. Δεν θα σχολιάσω με κανέναν τρόπο τις υποτιθέμενες ομολογίες μου, δεν πρόκειται να κάνω χρήση ευεργετικών διατάξεων που προσφέρθηκαν αφειδώς και δελεαστικότατα, ούτε θα ζητήσω οποιαδήποτε ευνοϊκή μεταχείριση, ούτε θα προσφύγω σε οποιοδήποτε ευρωπαϊκό δικαστήριο, ούτε θα κάνω έφεση στην όποια απόφασή σας. Αυτή είναι η δήλωσή σας.

Θέλετε κάτι άλλο να προσθέσετε, να πείτε κάτι άλλο; Όχι. Ο κ. γραμματεύς να την πάρει. Δεν έχει υπογραφή, αλλά την παρέδωσε στα χέρια του προέδρου και την υπογράφει ο πρόεδρος, το ίδιο πράγμα είναι. Μη φαίνεται ότι είναι δική μου δήλωση. Εγώ τα διάβασα καθαρά όμως να τα ακούσετε όλοι τι λέει ο άνθρωπος. Έχουμε τον τρίτο κατηγορούμενο, τον κ. Χριστόδουλο Ξηρό. Τον παρακαλώ να έρθει εδώ κοντά μου. Να μου πείτε ποια θέση παίρνετε στο κατηγορητήριο;

Χ. ΞΗΡΟΣ: Δεν αποδέχομαι τις κατηγορίες, ούτε τις πράξεις, όπως μου αποδίδονται και επιφυλάσσομαι να απαντήσω κατά τη διαδικασία και κατά την απολογία μου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο κ. Βασίλειος Τζωρτζάτος.

Β. ΤΖΩΡΤΖΑΤΟΣ: Αρνούμαι τις κατηγορίες, αρνούμαι το περιεχόμενο των ομολογιών μου, είναι αποτέλεσμα σωματικής και ψυχολογικής βίας, καθώς και χορήγηση ειδικών ψυχότροπων ουσιών και γι' αυτό έχω καταθέσει και μήνυση για βασανιστήρια. Η πραγματικότητα είναι ότι υπήρξα περιφερειακό μέλος της 17Ν από το 1985. Αποστασιοποιήθηκα σταδιακά από το 1990 και αποχώρησα στα μέσα του 1992 για πολιτικούς και προσωπικούς λόγους.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Έχετε κάτι άλλο να μας πείτε;

Βασίλης Τζωρτζάτος

Β. ΤΖΩΡΤΖΑΤΟΣ: Όχι.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο κ. Πάτροκλος Τσελέντης. Εσείς ποια θέση παίρνετε σ' αυτές τις κατηγορίες;

Π. ΤΣΕΛΕΝΤΗΣ: Δεν αποδέχομαι την πρώτη κατηγορία, ότι είχα οποιαδήποτε συμμετοχή στην απόπειρα κατά του Αμερικάνου Ρόμπερτ Τζαντ. Επίσης δεν αποδέχομαι ότι είχα οποιαδήποτε συμμετοχή στη ληστεία στο Σούπερ Μάρκετ "Μαρινόπουλος".

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Όλα τα άλλα;

Π. ΤΣΕΛΕΝΤΗΣ: Κατά τα υπόλοιπα αποδέχομαι όσα έχω απολογηθεί έως τώρα, δηλαδή ότι υπήρξα μέλος από το τέλος του 1983 έως το 1988. Από εκεί αποχώρησα, οπότε δεν αποδέχομαι τις οπλοκατοχές και τη συμμετοχή μου έως σήμερα. Τα υπόλοιπα θα τα πω στην απολογία μου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο κ. Διονύσης Γεωργιάδης.

Δ. ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ: Δεν αποδέχομαι τις κατηγορίες, γιατί θεωρώ ότι είναι έωλες, είναι παντελώς άσχετες προς το πρόσωπό μου και ασύμβατες προς τον χαρακτήρα μου. Επιφυλάσσομαι να διευκρινίσω οτιδήποτε θέλετε στην απολογία μου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Έχετε κάτι άλλο να μας πείτε;

Δ. ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ: Όχι.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο κ. Θεολόγος Ψαραδέλλης

Θ. ΨΑΡΑΔΕΛΛΗΣ: Βασικά δεν αποδέχομαι ότι ήμουν ποτέ μέλος της 17Ν. Διώκομαι σήμερα για την αντιδικτατορική μου δράση.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μα, πόσο χρονών είστε;

Θ. ΨΑΡΑΔΕΛΛΗΣ: Είμαι 60, σαν κι εσάς.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ίσα με εμένα; Πού το ξέρετε.

Θ. ΨΑΡΑΔΕΛΛΗΣ: Το διάβασα, 54 είστε, είμαι 60.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Είδες που μου βγάλατε την ηλικία μου!

Θ. ΨΑΡΑΔΕΛΛΗΣ: Δεν ξέρω, εμένα με βγάλανε και 65 κάποτε! Για να με δέσουν σ' αυτή την ιστορία. Νομίζω ότι κατά την ακροαματική διαδικασία θα αποδείξω ότι δεν ήμουν ποτέ μέλος της 17Ν γιατί έχω πολλές πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Για τις κατ' ιδίαν πράξεις που λέει η κατηγορία βέβαια, γιατί εμείς δεν λέμε τίποτα. Εμείς έχουμε μια ουδέτερη θέση.

Θ. ΨΑΡΑΔΕΛΛΗΣ: Απλώς διαβάσατε το βούλευμα αυτή τη στιγμή και μου αποδίδονται δύο ληστείες, στις οποίες δεν έχω συμμετάσχει ποτέ, δεν ήμουν ποτέ στη 17Ν. Είναι πολύ απλό και με διώκουν οι Αγγλοαμερικάνοι αν θέλετε να μάθετε για τη δράση μου της δικτατορίας. Ήταν η δράση τέτοια, αντιαμερικανική, αντιϊμπεριαλιστική, ήταν όλα αυτά τα οποία εμένα με κατηγορούν σήμερα. Γιατί τόσα χρόνια με ξέρουν στα Σωματεία, στις διαδηλώσεις, στην Ευρώπη, παντού. Δεν είναι ότι μου βάζουν μία κατηγορία σήμερα για τις κοινωνικές μου σχέσεις που είχα με κάποιον.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Θα μας τα πείτε, λοιπόν, αναλυτικά κατά την πορεία της δίκης και στο τέλος στην απολογία σας, να δείτε τέλος πάντων τι θα πούνε εναντίον σας και θα απαντήσετε.

Θ. ΨΑΡΑΔΕΛΛΗΣ: Θα σας τα πω. Αυτή τη στιγμή δεν διώκομαι εγώ, διώκονται οι ιδέες μου, κ. Πρόεδρε. Ναι, οι ιδέες μου. Όπως διώκονται εδώ και 40 χρόνια.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Οι ιδέες όχι. Δεν μπορώ να το δεχτώ με τίποτα. Το νομικό σύστημα το οποίο εφαρμόζω, δεν επιτρέπει τη δίωξη των ιδεών. Αν διαπιστώσω ότι διώκονται ιδέες, που δεν υλοποιούνται σε πράξεις, εγώ δεν μπορώ να πω τίποτα. Εγώ τις συγκεκριμένες πράξεις ψάχνω, δεν ψάχνω τίποτε άλλο. Ιδέες θα ψάξω εδώ μέσα;

Θ. ΨΑΡΑΔΕΛΛΗΣ: Καμία πράξη δεν έχω κάνει σ' αυτή την οργάνωση, τη 17Ν, μου έχουν βάλει δύο ληστείες, χωρίς να υπάρξω μέλος ποτέ.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Θα τα ψάξουμε και θα τα βρούμε.

Θ. ΨΑΡΑΔΕΛΛΗΣ: Πιστεύω να τα ψάξετε.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μην αμφιβάλετε καθόλου.

Δ. ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, με βάση τον νόμο τον οποίον θα δικάσετε διώκονται και φρονήματα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο νόμος; Αφήστε, θα τα πούμε στη διαδρομή. Τώρα εδώ ζητάω γενικές πληροφορίες, τι θέση παίρνει ο κάθε κατηγορούμενος.

Δ. ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑΣ: Αναφέρεται και σε αυτό που είπα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο κ. Κωνσταντίνος Καρατσώλης. Πέστε μου, κ. Καρατσώλη, εσείς τι θέση παίρνετε σ' αυτές τις κατηγορίες;

Κ. ΚΑΡΑΤΣΩΛΗΣ: Αρνούμαι όλες τις κατηγορίες και επιφυλάσσομαι να αναπτύξω στη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας και στην απολογία μου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Στην απολογία σας όταν έρθει η ώρα.

Κ. ΚΑΡΑΤΣΩΛΗΣ: Όταν έρθει η ώρα μου. Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο κ. Ηρακλής Κωστάρης.

Η. ΚΩΣΤΑΡΗΣ: Αρνούμαι όλες τις κατηγορίες, δεν έχω καμία σχέση με τη 17Ν και θα το αποδείξω αυτό στη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας και στην απολογία μου με αποδεικτικά στοιχεία που θα προσκομίσω.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μπορείτε να τα προσκομίστε, η κατηγορούσα αρχή θα αποδείξει. Ο κ. Θωμάς Σερίφης.

Θ. ΣΕΡΙΦΗΣ: Θα τοποθετηθώ επί των κατηγοριών στην απολογία μου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Πέστε μου εδώ, τι λέτε, αρνείστε τις κατηγορίες, τις δέχεστε;

Θ. ΣΕΡΙΦΗΣ: Αρνούμαι την εισαγωγή των κατηγοριών όχι στο σύνολό τους, επιμέρους.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ορισμένες. Και θα μας πείτε στην απολογία σας, εγώ κύριε αυτά δέχομαι, εκείνα δεν δέχομαι, στο τέλος.

Θ. ΣΕΡΙΦΗΣ: Ακριβώς.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δηλαδή τι δέχεστε τώρα, για να ξέρουμε να παρακολουθούμε;

Θ. ΣΕΡΙΦΗΣ: Θα τοποθετηθώ στην απολογία μου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Θα τα πείτε. Τώρα δεν λέτε τίποτα. Δικαιούστε, ό,τι θέλετε θα μου λέτε. Ούτε σας κάνω ερωτήσεις, αν μου πείτε "εγώ αρνούμαι να απαντήσω". Δεν έχω δικαίωμα να συνεχίσω. Το δικαίωμα σιωπής θα το σεβαστούμε απόλυτα. Δεν θέλετε να απαντάτε, δεν θα απαντάτε. Καθήστε. Ο κ. Κωνσταντίνος Τέλιος.

Κ. ΤΕΛΙΟΣ: Αποδέχομαι μόνο τη φυσική μου παρουσία και μόνο για τις υποθέσεις Ανδρουλιδάκη, Παλαιοκρασσά και τη ληστεία της Τράπεζας Εργασίας στα Πατήσια. Αποδέχομαι μόνο τη φυσική μου παρουσία, καμία άλλη συμμετοχή.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δηλαδή η φυσική σας παρουσία δεν είναι συμμετοχή; Δεν ξέρατε επί παραδείγματι ότι γίνεται κάτι και η φυσική σας παρουσία θα έχει κάποια επίδραση ενισχυτική σε αυτούς οι οποίοι τα διέπραξαν;

Κ. ΤΕΛΙΟΣ: Γνώριζα ότι θα γινόταν κάτι, αλλά δεν είχα καμία συμμετοχή σε αυτό που θα γινόταν, ούτε ενισχυτική συμμετοχή.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν ξέρατε. Την πρώτη φορά δεν ξέρατε. Τη δεύτερη δεν το μάθατε;

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ: Τοποθετήθηκε, κ. Πρόεδρε, ναι, αποδέχεται τη φυσική του παρουσία.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εγώ ρωτάω: το ξέρει; αν θέλει απαντάει. Μπορεί να μη μου απαντήσει. Θέλετε να μου απαντήσετε ή όχι;

Κ. ΤΕΛΙΟΣ: Νομίζω ότι με αυτό που είπα ολοκλήρωσα αυτά που ήθελα να πω.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν θέλετε τίποτε άλλο.

Κ. ΤΕΛΙΟΣ: Κατά τη διάρκεια της απολογίας μου νομίζω θα διευκρινιστούν όλες οι απορίες σας.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας όταν θέλετε κάτι, μπορείτε να ρωτάτε ή να απευθύνεστε στον συνήγορό σας, να έχετε όλες τις διευκολύνσεις. Ο κ. Παύλος Σερίφης.

Π. ΣΕΡΙΦΗΣ: Αρνούμαι την κατηγορία. Δεν υπήρξα ποτέ μέλος της 17Ν. Όταν δημιουργήθηκε ήμουν 17 χρονών και είμαι 25 χρόνια ανάπηρος.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Είσαστε πόσα χρόνια ανάπηρος;

Π. ΣΕΡΙΦΗΣ: 25 χρόνια από ατύχημα. Τα υπόλοιπα θα τα πούμε στην απολογία.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ευχαριστώ. Ο κ. Νικόλαος Παπαναστασίου. Τι θέση παίρνετε;

Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Δεν αποδέχομαι τις κατηγορίες. Δεν υπήρξα ποτέ μέλος της 17Ν.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν αποδέχεστε. Έχετε να πείτε κάτι άλλο;

Ν. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι, τίποτα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο κ. Σωτήρης Κονδύλης. Παρακαλώ, κ. Κονδύλη, τι θέση παίρνετε εσείς;

Σ. ΚΟΝΔΥΛΗΣ: Αποδέχομαι αυτά που έχω πει στην προανακριτική μου ομολογία, στην ανακριτική και στη δεύτερη ανακριτική απολογία και τίποτα άλλο παραπάνω.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αποδέχεστε αυτά τα οποία έχετε πει στις απολογίες σας και τίποτε παραπάνω.

Σ. ΚΟΝΔΥΛΗΣ: Ακριβώς.

"Δικάζετε πολιτικά εγκλήματα, κουρελιάζοντας το Σύνταγμα» Αλέξανδρος Γιωτόπουλος: Το κατηγορητήριο είναι φθηνή αμερικανοβρετανική κατασκευή που υπογράφεται από εισαγγελείς και πρώην χωροφύλακες

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Σας λένε δηλαδή πολύ περισσότερα στο βούλευμα.

Σ. ΚΟΝΔΥΛΗΣ: Υπάρχουν και κάτι άλλα, ναι.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εσείς όλα τα άλλα δεν τα δέχεστε. Ο κύριος Ιωάννης Σερίφης.

Ι. ΣΕΡΙΦΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, πριν 25 χρόνια σε αυτήν ακριβώς την αίθουσα δικαζόμουν πάλι για τις πολιτικές μου πεποιθήσεις. Εδώ και 35 χρόνια, διώκομαι για τις πολιτικές μου πεποιθήσεις, με οποιοδήποτε καθεστώς υπήρχε στην Ελλάδα, είτε βρισκόμουν εδώ είτε μετανάστης στο εξωτερικό. Οι διώξεις αυτές γίνονται πάντα με τους ειδικούς νόμους, παλιότερα με τον αντικομμουνιστικό 509 στα Πρωτοδικεία, αργότερα με τα ιδιώνυμα και σήμερα με τους ειδικούς τρομονόμους. Σας ζητώ να μου παρουσιάσετε επιτέλους εκείνα τα στοιχεία, που πραγματικά υπάρχουν, τα στοιχεία της κατηγορίας μου και όχι αυτά που έγιναν για τις ευνοϊκές ρυθμίσεις του τρομονόμου. Αλλιώς να με απαλλάξετε από κάθε κατηγορία εδώ και τώρα. Διαφορετικά, να μου αλλάξει η κατηγορία και να δικαστώ γι' αυτό που εγώ είμαι και όχι αυτό που θέλουν να διώκομαι. Θέλω να δικαστώ γιατί ανήκω στο Κίνημα Ενεργούς Αμφισβήτησης στο Αντιεξουσιαστικό Κίνημα. Λέω λοιπόν προς τους διώκτες μου και τις κυβερνήσεις τους, υπηρέτες του συστήματος εκμετάλλευσης - καταπίεσης, ότι κάνουν άσκοπο κόπο. Δεν πρόκειται να κάμψουν και να τρομάξουν, να καταστείλουν το επαναστατικό κίνημα, με βρώμικες μεθόδους, σκευωρίες και χαφιεδισμούς. Δεν θα με τρομάξουν και να καταλάβουν ότι αντίθετα μάς κάνουν πιο δυνατούς. Οι ειδικοί νόμοι, τα ειδικά κελιά, ειδικά κλουβιά και λοιπά ειδικά, είναι ταξικός πολιτισμός και πολιτισμός της άρχουσας τάξης και όσων την υπηρετούν και τους προσκυνούν. Δεν έχω καμία σχέση με αυτά, το γνωρίζετε, το γνωρίζουν οι ασφαλίτες, το γνωρίζουν οι πάντες. Εδώ και τώρα να μου παρουσιάσουν τα στοιχεία όλα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ακούστε, τώρα και εμείς περιμένουμε να μας παρουσιάσετε τα στοιχεία. Μπορείτε να καθήσετε αν δεν έχετε κάτι άλλο να πείτε, αλλά δεν χρειάζεται να θυμώνετε, θα τα βρούμε εμείς όλα. Η κυρία Αγγελική Σωτηροπούλου παρακαλώ.

Α. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ: Αρνούμαι όλες τις κατηγορίες, είμαι αθώα, το φωνάζω από την πρώτη στιγμή, είναι άδικες και απαράδεκτες. Διαμαρτύρομαι και εκτίω ποινή προκαταβολικά, και μάλιστα κάτω από άθλιες συνθήκες, στο υπόγειο κάτω από σας. Τα υπόλοιπα στην απολογία μου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν έχετε κάτι άλλο να πείτε. Ο κ. Γιωτόπουλος.

Αλέξανδρος Γιωτόπουλος

Α. ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Αρνούμαι την κατηγορία βέβαια. Βρίσκομαι εδώ, γιατί έτσι το θέλουν οι Αμερικάνοι και οι συνεργάτες τους στην κυβέρνηση, Προέρχομαι από γνωστή οικογένεια της Αριστεράς. Αγωνίστηκα δυναμικά κατά της χούντας και καταδικάστηκα γι' αυτό από στρατοδικείο. Έβαλα βόμβα στην πρεσβεία των Αμερικάνων, την εποχή της χούντας. Δεν εξαργύρωσα την αντιφασιστική και αντιαμερικανική δράση μου και ούτε εντάχθηκα σε κανένα κόμμα τελικά, γιατί δεν συνεργάστηκα. Το κατηγορητήριο είναι φθηνή αμερικανικοβρετανική κατασκευή που υπογράφεται από εισαγγελείς και πρώην χωροφύλακες. Στηρίζεται σε κατασκευές, σε ομολογίες που αποσπάστηκαν σε εντατικές μονάδες, από ανθρώπους που τους κατέστρεψαν με ψυχοφάρμακα και εκβιασμούς. Οι απλοί κλητήρες του Αμερικάνου πρέσβη, σας συγκρότησαν με τη μορφή έκτακτου πρωτοδικείου και σας ακύρωσαν πριν καν δικάσετε. Ψήφισαν ειδικό νόμο για να σας μπερδέψουν. Δικάζετε πολιτικά εγκλήματα, κουρελιάζοντας το Σύνταγμα. Οι στόχοι είναι ολοφάνεροι: να καταδικαστεί σαν κοινό έγκλημα μια εξόφθαλμα πολιτική δραστηριότητα για να συγκαλυφθούν τα εγκλήματα και οι εγκληματικές παραλείψεις των μηχανισμών που κυβέρνησαν και κυβερνούν την Ελλάδα, για να καταδικαστεί κάποιος σαν αρχηγός και να φανεί ότι έκλεισε η υπόθεση. Το δίλημμα είναι δικό σας: Ή θα γίνετε ο τελευταίος τροχός της άμαξας ραγιαδισμού ή θα δικάσετε για την τιμή σας, για τον λαό και τον πολιτισμό μας. Όσον με αφορά, θα συνεχίσω με το κεφάλι ψηλά όπως έζησα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Να είστε βέβαιος ότι θα δικάσουμε γι' αυτό που είπατε στο τέλος. Ο κ. Ανέστης Παπαναστασίου.

Α. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Απλώς θέλω να πω ότι δεν έχω καμία σχέση.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αρνείστε οποιαδήποτε κατηγορία;

Α. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Μάλιστα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ούτε στην οργάνωση;

Α. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ: Όχι.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εγώ ολοκλήρωσα αυτό το στάδιο, τώρα αιωρείται κάποια ένσταση για τη σύνθεση.

(Διαλογικές συζητήσεις)

ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ: Θα σας φανεί παράδοξο ότι δεν τηρώ τη λογική σειρά και σήμερα να ερευνήσετε πρώτα την νομιμότητα της συνθέσεώς σας. Δεν είναι παράδοξο, κατά τούτο, ότι όπως σας είπα και χθες, η ένστασις αυτή δεν έχει καμία σχέση με την ποιοτική στάθμη της παρούσας συνθέσεως. Και την εκτίμηση την οποία τρέφω εγώ και πιστεύω και οι άλλοι εις τα πρόσωπά σας (…) Προτάσσω ένα άλλο θέμα, επίσης άκρως σοβαρό, έχοντας την εμπιστοσύνη που ανταποκρίνεται με την ουσίαν, παρά το γεγονός ότι τελεί υπό αναστολή το αίτημα της διερευνήσεως της ενστάσεως της νομιμότητας της συνθέσεώς σας. Πιστεύω ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει έστω ένας νομικός, σεβόμενος εαυτόν και τους λοιπούς συναδέλφους, που δεν παραδέχεται ότι η δημοσιότητα η οποία έχει καταργηθεί, αποτελεί έναν όρο σημαντικότατο για δίκαιη δίκη. Επομένως δεν θα αμφισβητήσει κανείς την σημασία της δημοσιότητος.

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, θα διακόψω λίγο τον κύριο. (Διαλογικές συζητήσεις - επισημαίνεται ότι δεν έχει κληθεί ο Βασίλης Ξηρός να απαντήσει στο κατηγορητήριο).

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κύριε Βασίλειε Ξηρέ, ελάτε παρακαλώ, τι θέση παίρνετε στην κατηγορία, όπως την ακούσατε από τον κ. Εισαγγελέα και από το βούλευμα που διαβάσατε;

Β. ΞΗΡΟΣ: Δεν δέχομαι τις κατηγορίες όπως μου αποδίδονται, ούτε τις πράξεις και θα απαντήσω στη συνέχεια για όλα αυτά.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αν δεν έχετε κάτι άλλο, καθήστε. Συνεχίστε, κύριε Οικονομίδη.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ: (Εκτός μικροφώνου) Αναμφισβήτητα και εάν κανείς ρωτήσει άραγε δεν υπάρχει η δημοσιότητα σύμφωνα με το Σύνταγμα; Η απάντηση θα είναι ναι, εν κατακλείδι. Γιατί εάν υποθέσουμε ότι κάναμε αυτή τη δίκη και εκεί ήταν η πόρτα ανοιχτή και μπορούσε να μπει όποιος θέλει, αλλά χωρούσε ένας, το γράμμα του Συντάγματος θα έλεγε ότι, το θέμα είναι εάν και κατά πόσον στη συνείδησή μας ως δημοκρατικών πολιτών, στη συνείδησή σας τη δικανική, μια τέτοια λύση και τέτοια ερμηνεία του Συντάγματος, αν έχει βάση. Εάν δηλαδή η ευρύτητα της δημοσιότητας δεν είναι ευθέως αναλόγως προς το κύρος των εκδιδομένων αποφάσεων και της δικαιοσύνης αυτής καθαυτής. Εάν δηλαδή υπήρχε η δυνατότης να διευρυνθεί η δημοσιότης και δεν συμβεί αυτό, κατά την γνώμη μου, παραβιάζεται το πνεύμα του συνταγματικού νομοθέτη, όχι του τώρα, αλλά πάντοτε, από τότε που με αίμα καθιερώθηκε η δημοσιότης, η οποία αναφέρεται στην ασπίδα για την περιφρούρηση των σημαντικών ατομικών δικαιωμάτων, είμαι βέβαιος, ότι εάν εγνώριζε ότι υπήρχαν μέσα τεχνικά που θα επέτρεπαν σε ολόκληρο τον ελληνικό λαό να παρακολουθεί πώς απονέμεται η δικαιοσύνη, θα το είχε καθιερώσει έκτοτε. Μπορώ να πω και τούτο, γνωρίζετε ότι η δικαιοσύνη κατά το Σύνταγμά μας απονέμεται εν ονόματι του ελληνικού λαού. Επομένως τελείται σε σχέση εντολοδόχου προς εντολέα. Είναι αδιανόητο το ότι ο σημερινός νομοθέτης αναθέτει σε σας να κρίνετε αν αυτοί που σας κρίνουν δικαιούνται να σας κρίνουν, δικαιούνται να σας ρωτούν στον τρόπο απονομής της δικαιοσύνης.

Είναι αδιανόητο αυτό. Διότι η δημοσιότης γεννήθηκε, δημιουργήθηκε, όχι υπέρ των δικαστών εις πρώτη φάση, αλλά δεν θα πω εναντίον, οπωσδήποτε προς διαφύλαξη του κατηγορουμένου από δικηγόρον της αυθαιρεσίας.

Άρα λοιπόν ήταν ατυχής καταρχήν η εναπόθεσις σε εσάς του δικαιώματος να κρίνετε εάν θα πρέπει ή δεν θα πρέπει να κρίνεστε από μια ευρείαν μάζα, η οποία ενδεχομένως να έχει την επιθυμίαν να παρακολουθήσει τον τρόπο της απονομής της δικαιοσύνης στη χώρα μας. Και το ερώτημα λοιπόν περιορίζεται, όχι στο εάν υπάρχει δημοσιότης με την στενότατη ερμηνεία, αλλά και το πνεύμα του συνταγματικού νομοθέτη, ο οποίος δέχεται την ευρυτέρα δυνατή δημοσιότητα (…).

Διερωτώμαι λοιπόν, με ποιο δικαίωμα θα περιορίσετε σε ολόκληρον τον ελληνικό λαό, αφού υπάρχει το μέσο που δεν υπήρχε όταν με αίμα κατακτήθηκε η δημοσιότης, εάν μέσα στη συνείδησή σας μπορείτε να πείτε, εμείς όμως κρινόμενοι δεν θέλουμε οι κριτές μας να γνωρίζουν τας λεπτομερείας με τις οποίες εμείς απονείμαμε την δικαιοσύνη. Δεν θέλουμε να μάθουν αυτοί οι άνθρωποι όταν απολογούνται, εάν θα δακρύσουν, εάν θα χαμογελάνε, εάν θα κοκκινίζουν, πώς θα αντιδρούν, τους το στερείτε αυτό, και το θέλουν αυτό, το ζητούν, για ό,τι και αν πουν. Ακόμα, ακόμα να εξηγήσουν, αν δεν δικαιολογήσουν, να εξηγήσουν το πώς και γιατί έφθασαν σε ένα τέτοιο σημείο. Ένα ερώτημα τεράστιο, ιστορικό, κοινωνικής σημασίας, πολιτικής σημασίας, το οποίο διψά ο κόσμος ύστερα από 30 χρόνια ταλαιπωρίας πράγματι να μάθει επιτέλους, για εκείνους οι οποίοι σήμερα κατηγορούνται, πώς και γιατί φθάσανε στο σημείο αυτό (…)

Αγγελική Σωτηροπούλου

Δεν είναι μια υπόθεση κοινή. Αυτό πρέπει να το ενστερνιστούμε. Είναι αναγκαίο να ερευνήσετε βαθιά στην ψυχή σας την δικανική, αν τηρείται το Σύνταγμα με τον νόμο αυτό, που περιορίζει μέσα απτά τα οποία έχουν εφαρμοστεί στην Ελλάδα. Βεβαίως υπάρχουν αντιρρήσεις. Υπάρχουν αντιρρήσεις του τύπου, μα οι μάρτυρες θα γνωρίζουν τι ελέχθη στην αίθουσα. Υποκρισία, και θα σας πω γιατί. Εάν μεν η δίκη είναι ωρών, ο μάρτυς κατά νόμον είναι μέσα σε μια αίθουσα και δεν του βάζουμε τηλεόραση και δεν του βάζουμε ραδιόφωνο και εξασφαλίζουμε να μην ξέρει τι έγινε στην αίθουσα. Εάν η δίκη είναι διαρκείας, μένει σε κανέναν η αμφιβολία ότι έχει τη δυνατότητα να γνωρίζει αυθημερόν, ή μήπως τώρα με τα πρακτικά που θα κυκλοφορούν της δίκης δεν θα ξέρουν όλοι οι μάρτυρες τι ελέχθη εδώ για να προσαρμοστούν; Ακούστηκε τελευταία και ένα άλλο πάλι: Αν ο δικαστής δεν ακούει με υπομονή, δεν ερωτάει με πραότητα, δεν αποφασίζει με σωφροσύνη, δεν αρνείται στους διαδίκους να επιτελούν το καθήκον τους με τα "συντομεύετε κύριοι συνήγοροι" με τα "συντομεύετε κύριοι κατηγορούμενοι". Κι εδώ πρέπει να προωθηθεί όπως λέει η δικονομία κατά τον αφηγηματικό τρόπο. Κύριε κατηγορούμενε, αυτό το οποίο λέτε εντάξει, το ξέρουμε, το καταλάβαμε, στην ουσία. Αυτός θέλει να εξηγήσει επί μακρόν, δεν μπορεί να τα πει, δεν έχει τον χρόνο. Όταν συμβαίνουν αυτά, τότε πράγματι και ο δικαστής θα γίνει θέαμα και το δικαστήριο θα γίνει θέατρο. Πότε; Γιατί όταν έρθω υπό την ψυχολογική πίεση - και είναι ένα γεγονός αυτό - της τηλεοράσεως ή του ραδιοφώνου, αναγκαζόμεθα όλοι να επιτελούμε το καθήκον μας.

Γι' αυτούς τους λόγους λοιπόν, προβάλλω θέμα αντισυνταγματικότητας του νόμου αυτού τουλάχιστον μια ερμηνεία η οποία πιστεύω ότι ορισμένες αρχές πρέπει να διέπουν όλο το πλέγμα το δικό μας, όπως είναι η αρχή της καταχρηστικής ενασκήσεως δικαιώματος. Αφορά και τον νομοθέτη αυτό όταν επιχειρεί να ερμηνεύσει διατάξεις με τέτοιο στενό τρόπο που αντίκειται στο γενικότερο πνεύμα θεμελιακών αξιών, επί των οποίων και εδράζεται το Σύνταγμα και όλο το νομικό σύστημα. Γι' αυτούς τους λόγους ζητώ να επιτρέψετε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης να έχουν τη δυνατότητα πληροφόρησης του λαού. Και τέλος, όπως σας γράφω στην ένστασή μου με λεπτομέρειες, υπάρχει και η αρχή της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, η οποία κάνει λόγο για το θέμα του δικαιώματος του ελληνικού λαού όποτε και όπως είναι δυνατόν διά της χρήσεως των μέσων που παρέχονται σήμερα από την τεχνολογία λέει η Διακήρυξη της Ευρώπης, δεν πρέπει οι κυβερνήσεις να παρεμποδίζουν αυτή την πληροφόρηση. Κύριε Πρόεδρε, σας καταθέτω την ένσταση.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν είναι ένσταση, είναι αίτημα να επιτραπούν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ: Και το λέω εγώ προκαταβολικά και σας αναλύω, ότι αυτός ο νόμος είναι αντισυνταγματικός και δεν μπορείτε να τον αρνηθείτε και επιπλέον αντίκειται στο άρθρο 1 της ΕΣΔΑ. Το Δικαστήριο της ΕΣΔΑ αφήνει τηλεοράσεις μέσα; Κοιτάξτε, δεν μιλάει μέσα, αντιθέτως μιλάει για δημοσιότητα με την έννοια που ανέφερα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αυτό είναι το ίδιο γιατί δεν κάνει δημόσιες συνεδριάσεις, αλλά να τα δούμε όμως αυτά. Ορίστε παρακαλώ έχετε τον λόγο. (Διαλογικές συζητήσεις) ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ: Το Δικαστήριο της ΕΣΔΑ, κύριε Πρόεδρε, στηρίζεται σε μια διεθνή σύμβαση, η νομιμότητα της χώρας στηρίζεται στο Σύνταγμα, προεχόντως.

Οπότε το ζητούμενο είναι να ερμηνευθεί η Συνταγματική Διάταξη προεχόντως και επικουρικώς το Διεθνές Δίκαιο με την τάξη που του δίνει το ίδιο το 28 του Συντάγματος. Επικουρικά με όσα έθεσε ο συνάδελφός μου για τη δημοσιότητα και επιφυλασσόμενος προφανώς της κακής συνθέσεως, αφού επιφυλάχθηκε ο ίδιος. Έχουμε έναν νόμο που δημοσιεύθηκε στις 24 Δεκεμβρίου, ο οποίος απαγορεύει ολοσχερώς τη δημοσιότητα διά τηλεοράσεως, ραδιοφώνου και τη μαγνητοσκόπηση των δικών των ποινικών δικαστηρίων, των δικαστηρίων γενικώς αν δεν κάνω λάθος, όχι μόνο των ποινικών δικαστηρίων, εκτός από μια συγκεκριμένη εξαίρεση που ήδη αναφέρθηκε. Συμφωνώ ότι πρέπει να κριθεί από άποψη συνταγματικότητας σε σχέση με το 93. 2. Θα ήθελα όμως μια προκαταρκτική παρατήρηση. Ότι όταν ο τυπικός νομοθέτης ψηφίζει έναν νόμο που τον ζητάει και η εκτελεστική εξουσία, θα περίμενε η εκτελεστική εξουσία μέχρι την τυχόν κρίση του ως αντισυνταγματικού από κάποιο δικαστήριο να τον τηρεί αυτόν τον νόμο. Μ' αυτόν τον νόμο απαγόρευσε τη μαγνητοσκόπηση κι εμείς κοιταζόμαστε με μια κάμερα αυτήν τη στιγμή. Δεν κάνει κάποια εξαίρεση αυτός ο νόμος για μαγνητοσκόπηση για δημόσιο συμφέρον ή για υπηρεσιακούς ή για αστυνομικούς λόγους. Δεν υπάρχει καμία τέτοια εξαίρεση. Αυτό είναι το πρώτο που θέλω να πω. Ότι θα έπρεπε, αν μη τι άλλο, να τηρούν τους νόμους τους μέχρι να τους κρίνει ένα δικαστήριο. Πάμε τώρα στο ζήτημα της αντισυνταγματικότητας. Νομίζω ότι εδώ έχουμε μια σαφή διάταξη του 93 παράγραφος 2, που δεν αφήνει καμιά επιφύλαξη όσον αφορά την πλήρη δημοσιότητα. Και μπαίνει ένα ερώτημα τώρα. Τι είναι η τηλεόραση ή το ραδιόφωνο σε σχέση με τη δημοσιότητα μιας δίκης; Νομίζω ότι δεν αλλάζει τίποτα σ' αυτό. Είναι η έμμεση δημοσιότητα. Δηλαδή η περαιτέρω δημοσιότητα που βγαίνει έξω από τη δικαστική αίθουσα στον κάθε ενδιαφερόμενο που θέλει να ανοίξει το ραδιόφωνό του ή την τηλεόρασή του και να μάθει τι διημείφθη σε μια δικαστική αίθουσα. Νομίζω ότι σ' αυτό το πράγμα πρέπει να συμφωνήσουμε. Το ερώτημα είναι: Το Σύνταγμα απαγορεύει την έμμεση δημοσιότητα; Το 93. 2 είναι σαφές, δεν κάνει καμιά διάκριση μεταξύ της έμμεσης ή της άμεσης δημοσιότητας. Λέει, καλώς ή κακώς αυτό είναι το Σύνταγμα, αυτή είναι η διάταξη στην Ελλάδα, εκεί πέρα μιλάει για πλήρη δημοσιότητα χωρίς διακρίσεις και χωρίς να δίνει νομοθετική εξουσιοδότηση στον κοινό νομοθέτη να την περιορίσει. Εκεί έγκειται και το πρόβλημα της αντισυνταγματικότητας. Ότι το 93. 2 του Συντάγματος δεν έχει νομοθετική εξουσιοδότηση στον κοινό νομοθέτη να βάζει περιορισμό στην έμμεση δημοσιότητα, τη φυσική πλευρά της δημοσιότητας. Η μόνη εξουσιοδότηση, συνταγματική εξουσιοδότηση, είναι προς τον δικαστή του δικαστηρίου για περιοριστικά αναφερόμενες περιπτώσεις. Χρηστά ήθη, προστασία της οικογενειακής ζωής, εξουσιοδότηση και απαγόρευση της δημοσιότητας λοιπόν έχει μόνο το δικαστήριο επί του Συντάγματος και όχι ο κοινός νομοθέτης. Πώς να το κάνουμε, έτσι είναι.

Αυτό είναι το σύστημα, οπότε ο κοινός νομοθέτης δεν είχε καν εξουσιοδότηση να ασχοληθεί με το ζήτημα. Ένα δεύτερο ζήτημα. Υπέρ ποίου τίθεται η δημοσιότητα; Για τους κατηγορουμένους τίθεται η δημοσιότητα, υπέρ άλλων προσώπων της δίκης, των διαδίκων της δίκης, υπέρ του δικαστηρίου; Δεν είναι αυτό το ζήτημα και εσφαλμένως τίθεται αυτό το κριτήριο που θέτει ο νόμος ως μόνη εξαίρεση, αν συμφωνούν όλοι οι παράγοντες της δίκης και υποβάλλουν αίτημα να εγκρίνει το δικαστήριο τη δημοσιότητα της δίκης. Γιατί ακριβώς δεν τίθεται υπέρ των παραγόντων της δίκης το δικαίωμα της δημοσιότητας, η αρχή της δημοσιότητας.

Δεν είναι πρόβλημα του κατηγορουμένου δηλαδή να συμφωνεί ή να διαφωνεί, εκτός από τις δύο περιπτώσεις που τις ορίζει συγκεκριμένα το Σύνταγμα. Το πρόβλημα που τίθεται με τη δημοσιότητα είναι ότι πρόκειται για λειτουργικό στοιχείο της ίδιας της δικαιοσύνης, γιατί πρόκειται πρακτικά για τη συνταγματική επιταγή για έναν άμεσο δημόσιο έλεγχο των δικαστικών αποφάσεων. Είναι μια κατάκτηση του πολιτισμού να ξεφύγουμε από τα μυστικοσυμβούλια όπως καθιερώθηκε αυτή ως κατάκτηση μετά τη Γαλλική Εεπανάσταση. Αυτό το πρόβλημα λύνει η δημοσιότητα. Δεν έχει τη σκοπιά του οφέλους ή της βλάβης των διαδίκων, αλλά από τη σκοπιά της λαϊκής κυριαρχίας, της υποχρέωσης της δικαστικής κρίσης να τίθεται υπό την λαϊκή κυριαρχία.

Απ' αυτή την άποψη αυτό το κριτήριο που θέτει, κατά τη γνώμη μου, είναι αντισυνταγματικό και δεν τίθεται θέμα συζήτησης εδώ αν συμφωνούν ή διαφωνούν οι διάδικοι. Αλλά να πάμε και σ' ένα πιο συγκεκριμένο ζήτημα. Ας κοιτάξουμε λίγο και τη βούληση του νομοθέτη, τι θέλει να κάνει με αυτή τη διάταξη; Ποια είναι η λειτουργία της εικόνας; Κατά τη γνώμη μου δεν υπάρχει τίποτα διαφορετικό στην εικόνα από τον γραπτό λόγο ή από την προφορική διάδοση της άποψης. Και η εικόνα και ο γραπτός λόγος, ο οποίος ευτυχώς ακόμα δεν απαγορεύτηκε, δηλαδή ο δημοσιογράφος που γράφει και σχολιάζει μια δίκη, αλλά και ο προφορικός λόγος, του κοινού ακροατή δηλαδή που έρχεται εδώ και μετά πάει στη γειτονιά του και διαδίδει τη γνώμη του για το τι είδε, την κρίση του τελικά, ουσιαστικά είναι μια περιγραφή της πραγματικότητας. Δεν είναι η πραγματικότητα, είναι ένα σχόλιο πάνω στην πραγματικότητα και τελικώς δεν μπορούμε να ερμηνεύσουμε το σχόλιο που μας ταιριάζει εκεί. Αυτή είναι η ουσία. Ότι πρέπει ο καθένας να έχει το δικαίωμα να σχολιάσει αυτή τη δίκη, να την κρίνει κατά τη δική του άποψη. Αυτή τη λειτουργία επιτελεί και η εικόνα. Η επιλογή των τριών συγκεκριμένων λεπτών ή των άλλων συγκεκριμένων λεπτών από εδώ, είναι ουσιαστικά το σχόλιο του χειριστή της εικόνας πάνω σ' αυτό που είναι εδώ, πάνω στην πραγματικότητα δηλαδή. Αλλά αυτό το πράγμα δεν μπορεί να το αποδεχθεί, γιατί άμα το αποδεχόταν αυτό θα ερχόταν σε αντίθεση με το 14 του Συντάγματος. Τελικώς θα περιόριζε την ελευθερία έκφρασης της γνώμης του καθένα. Γιατί γνώμη εκφράζεται με την επιλογή των εικόνων. Ο νομοθέτης βεβαίως σ' αυτό το ζήτημα είχε εντελώς διαφορετική γνώμη και νομίζω ότι πρέπει να κριθεί αντισυνταγματική γι' αυτόν τον λόγο και μόνο. Επιπλέον να λάβουμε υπόψη μας κάτι. Η αρχή της δημοσιότητας εμπεριέχει την κρίση, γιατί είναι δημόσια η δίκη; Απλώς για να έχουμε ανθρώπους πώς να το πω ως "φυτά" εδώ; Για να κριθούμε είναι δημόσια η δίκη. Γι' αυτό έχει ελεύθερο ακροατήριο.

Ι. ΡΑΧΙΩΤΗΣ: (Εκτός μικροφώνου) Δεν είναι νομικό το πρόβλημα. Και δεν νομίζω ότι μπορεί να παρεμβαίνει ο νομοθέτης προληπτικά επειδή δεν υπάρχει δεοντολογία με τέτοια κριτήρια δηλαδή, με εμπειρικά κριτήρια. Τα πολιτιστικά προβλήματα, εκτελεστική εξουσία έχει άλλους τρόπους να παρέμβει και να τοποθετηθεί. Και απ' αυτή την άποψη δηλαδή, δεν βλέπω δικαιολογητική βάση σε αυτή τη ρύθμιση. Το δεύτερο επιχείρημα του συρμού γύρω απ' αυτή τη διάταξη, είναι ο επηρεασμός της Δικαιοσύνης. Ο επηρεασμός των παραγόντων δηλαδή της δίκης από την τηλεοπτική μετάδοση, τελικώς ότι με αυτόν τον τρόπο τελικώς θίγεται δηλαδή η ίδια η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Εγώ αυτό το επιχείρημα το βλέπω λιγάκι ανακόλουθο. Γιατί δεν επηρεαζόμαστε από τη δική μας εικόνα. Δηλαδή το να μεταδοθεί η δική μας εικόνα, η εικόνα του δικαστηρίου ή η εικόνα των δικηγόρων, δεν είναι αυτό που θα μας επηρεάσει. Αυτό που μας επηρεάζει, είναι η γνώμη των άλλων για την εικόνα μας. Η γνώμη των τρίτων. Αλλά πώς μπορούμε να το κάνουμε; Θα απαγορεύσουμε στους τρίτους να υπάρχει γνώμη; Να λειτουργούν δημόσια. Δεν μπορούν να λειτουργούν με περιορισμένες ώρες δημοσιότητας. Από τη φύση του και το δικαστήριο και η θεσμική παράταξη, δηλαδή οι δικηγόροι των δύο πλευρών, οφείλουν να λειτουργούν δημόσια. Δεν μπορούμε να τους προστατεύσουμε από τη δημοσιότητα, ούτε την άμεση ούτε την έμμεση. Δεν ήταν αυτός ο σκοπός του συντακτικού νομοθέτη. Και θα έλεγα ένα τελευταίο: Αυτή η διάταξη που ψηφίστηκε πρόσφατα, δεν πείθει κανέναν για τις προθέσεις της. Και μόνο από το γεγονός ότι έγινε παραμονές αυτής της δίκης, εντάχθηκε σ' ένα νομοθέτημα που υπάρχουν κι άλλες ειδικές ρυθμίσεις, οι οποίες ευθέως και ευλόγως παραπέμπουν στη συγκεκριμένη δίκη γιατί αυτή είχε μπροστά του ο νομοθέτης· ως δίκη όμως δεν τη χαρακτήρισε μέσα σε αυτό το νομοθέτημα σε διάφορες παραγράφους οι οποίες δεν παραπέμπουν καθόλου σε καλές προθέσεις. Γιατί το λέω αυτό το πράγμα: Γιατί, αφού ο νομοθέτης έχει στο μυαλό του τη συγκεκριμένη δίκη, ας πούμε κι εμείς κάτι γι' αυτή τη συγκεκριμένη δίκη. Αυτό που έχω να πω εγώ σε σχέση με τα τηλεοπτικά γι' αυτή τη δίκη, είναι ότι το τεκμήριο αθωότητας έχει προσβληθεί βάναυσα πριν από τη δίκη. Δεν χρειάζεται να δουν τη δίκη για να προσβληθεί το τεκμήριο της αθωότητας. Όταν αυτοί οι άνθρωποι σύρθηκαν με τον τρόπο που σύρθηκαν σε όλα τα τηλεοπτικά κανάλια επί 8 μήνες, κατασκευάστηκε όλο αυτό το πράγμα, οποιοσδήποτε ήταν προσεκτικός παρατηρητής της τηλεόρασης, αυτό που θα του παρουσιαζόταν ως βαρυσήμαντη πληροφορία, την είχαν ξεχάσει οι ίδιοι που την είπαν. Αυτό το πράγμα που έγινε, απαγορευόταν και με την παλιά νομοθετική ρύθμιση, μην το ξεχνάμε. Οι εικόνες αυτές που μάθαμε να βλέπουμε επί 8 μήνες, αυτούς εδώ τους ανθρώπους να πηγαίνουν από ανακριτικό γραφείο σε ανακριτικό γραφείο και από Εισαγγελέα σε Εισαγγελέα και αυτά έδειχνε η τηλεόραση 8 μήνες, δεν χρειαζόταν ο νομοθέτης να ψηφίσει ρύθμιση, την είχε. Εκείνο που χρειαζόταν ήταν πολιτική βούληση να την εφαρμόσει. Όταν χρειάστηκε να την κάνει, να έχει την πολιτική βούληση και να κρατήσει μακριά τα μέσα ενημέρωσης από τη διαπόμπευση κάποιων κατηγορουμένων, ξέρετε γιατί το έκανε; Μπορεί να κρατήσει τα κανάλια σε απόσταση όταν θέλει να προστατεύσει κάποιον. Εδώ ήθελε να προστατεύσει όμως αυτό που ψήφισε; Όχι μόνο αυτό, επειδή την ίδια εικόνα την είχαν και τα κρατικά μέσα αυτό το διάστημα, καταλαβαίνετε ότι η πολιτική βούληση ήταν αντίθετη, γι' αυτό όταν λέω ότι αυτή η συγκεκριμένη διάταξη δεν πείθει και για τις καλές της προθέσεις, πώς να το κάνουμε. Και ποιο είναι το ζητούμενο, κατά τη γνώμη μου, για να μην κρυβόμαστε πίσω απ' το δάχτυλό μας: Αυτοί οι άνθρωποι δεν είπαν ποτέ έναν υπερασπιστικό λόγο. Δόθηκαν οι προανακριτικές καταθέσεις όπως δόθηκαν, σας είπαν και με τις δηλώσεις τους τι γνώμη έχει ο καθένας για την προανακριτική του κατάθεση και από τότε χτίζεται ένα πράγμα στο οποίο δεν συμμετείχαν. Δεν υπήρξε λόγος δηλαδή από την πλευρά τους. Η μόνη δυνατότητα που έχουν να υπερασπίσουν τον εαυτό τους, όπως και κάθε κατηγορούμενος, η δίκη είναι τελικά.

Εδώ θα πουν τη γνώμη τους για την κατηγορία. Αυτό το πράγμα, να διαμεσολαβήσουν, δεν θα έπρεπε να το στερήσουν, γιατί τελικά με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο βγαίνει. Αν κόψουμε την εικόνα - ουσιαστικά τι κάνει, τον διαμεσολαβητή -, βγαίνει από τη γνώμη ενός άλλου δηλαδή και λιγότερο βγαίνει από τη γνώμη ενός που χειρίζεται τον γραπτό λόγο. Περισσότερα πράγματα θα βγουν από την εικόνα. Γι' αυτό κόβεται η εικόνα. Να λέμε τα πράγματα με σαφήνεια. Από εκεί και πέρα, νομίζω ότι πρέπει να επιτρέψετε - έκκληση υποβάλλω - τη δημόσια προβολή της δίκης από τα Μέσα. Πώς θα γίνει αυτό το πράγμα; Αυτό είναι τελείως διάφορο ζήτημα, κρίνεται συνταγματικώς, αν θα είναι μία κάμερα, αν θα είναι σταθερή, αν θα είναι ένα μικρόφωνο, αυτό είναι άλλο θέμα. (Διαλογικές συζητήσεις)… (Εκτός μικροφώνου)…. Είναι δηλαδή η χρήση των σύγχρονων μέσων ένα δικαίωμα που έχει το κοινωνικό σύνολο. Άρα ετέθη με τον τελευταίο νόμο που ψήφισε η Βουλή των Ελλήνων, είναι περιορισμός και περιορίζει τη δημοσιότητα της δίκης. Αυτό που μας ενδιαφέρει εδώ, να αποφασίσετε αν αυτός ο νόμος είναι αντισυνταγματικός ή όχι. Αυτός ο νόμος περιλαμβάνει κατά την άποψή μου και μιαν άλλη αντισυνταγματικότητα, ότι περιορίζει τη δικαιοδοτική εξουσία του δικαστηρίου με το να θέτει προϋποθέσεις σύμφωνης γνώμης όλων των διαδίκων. Δηλαδή, δεν αφήνει να λειτουργήσει η δικαιοδοτική εξουσία στο δικαστήριο όταν το αποφασίσει. Όλα τα άλλα χρονικά πλαίσια που υπήρχαν, άφηναν την τελευταία αυτή εξουσία να ασκηθεί από το δικαστήριο. Μπορούσε να αφήσει τη δικαιοδοτική εξουσία του δικαστηρίου και ανεξάρτητα από τη βούληση των φερόντων το δικαστήριο να έχει τη δυνατότητα προς τη σωστή κατεύθυνση ερμηνεύοντας τη συνταγματική διάταξη και τη δικονομική διάταξη, ώστε να κάνουμε μετάδοση ελεύθερη, προς την κατεύθυνση της ποινικής δίκης που σας είπα προηγουμένως. Άρα, λοιπόν, ο πλήρης περιορισμός και ο περιορισμός και της δικαιοδοτικής δυνατότητας που έχει το δικαστήριο νομίζω είναι στα όρια παράτασης του συνταγματικού κανόνα και της δημοσιότητας αλλά και της διάκρισης που πρέπει να έχουν οι εξουσίες και η κάθε μία να κάνει τη δουλειά της. Άρα νομίζω ότι έχει μια βασιμότητα αυτό. Μια άλλη ρύθμιση που μπορεί να μπει, είναι να δούμε αν συναινούν όλα τα μέλη. Η τοποθέτηση ότι είναι δημόσιο συμφέρον και πως είναι μια δίκη η οποία θα πρέπει να μεταδοθεί ευρύτερα, είναι ένα σημαντικό στοιχείο που πλήττεται το εξωτερικό στοιχείο αυτής της δίκης. Το τρίτο σημείο που θέλω να σας πω είναι ότι πρέπει να δείτε την ιστορικότητα, την πρακτική δηλαδή που έχουμε ακολουθήσει στη χώρα από πάρα πολλά χρόνια. Δεν έχει υπάρξει στις σημαντικές δίκες, είτε με την έννοια του δημόσιου συμφέροντος είτε με την έννοια της ανάγκης ευρύτερης πληροφόρησης, πλήρης απαγόρευση. Σε καμία δίκη στην Ελλάδα ώς τώρα δεν έχει γίνει πλήρης απαγόρευση της προηγμένης τεχνολογίας για μετάδοση των δικών. Στο επίπεδο που βρισκόταν η τεχνολογία για τη μετάδοση πληροφοριών, σε κάθε βάση, έγινε η μετάδοση αυτής (εκτός μικροφώνου).