Από «μαύρη» μέχρι χθες έγινε «λευκή»

Το ξέπλυμα της τηλεόρασης

ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ

Όταν έχουμε να κάνουμε με τον επικείμενο πόλεμο στο Ιράκ, ή παλαιότερα με το Κοσσυφοπέδιο και τον Πόλεμο στον Κόλπο, είναι κοινή πεποίθηση ότι η τηλεόραση αποτελεί όργανο που φαλκιδεύει την πραγματικότητα και αποκρύπτει την αλήθεια. Η ζωή, στην πιο τραγική της εκδοχή, γίνεται θέαμα που φθάνει ανεμπόδιστα ώς τον μυχό της καθημερινότητάς μας, για να μας εξοικειώσει με τον κυνισμό της βίας. Δεν επιβάλλει ο πόλεμος τον τρόπο μετάδοσής του. Η τηλεόραση οργανώνει και σκηνοθετεί τις εικόνες του πολέμου. Η τηλεόραση είναι μαύρη.

Θυμάμαι ακόμη τα ξημερώματα της ημέρας που είχε γίνει η πρώτη αεροπορική επίθεση στον Κόλπο κάποιον εκφωνητή να μονολογεί εκστασιασμένος μπροστά στο θέαμα των φωτισμένων αεροπλάνων που απογειώνονταν: «Κοιτάξτε! Το θέαμα είναι εκπληκτικό».

Όταν μιλάμε για τη δίκη της 17 Νοέμβρη, εμείς οι ίδιοι που αντιμετωπίζουμε την τηλεόραση ως μέσο φαλκίδευσης της πραγματικότητας, τη θεωρούμε τώρα ως τη μόνη εγγύηση που μπορεί να μας παρασχεθεί για την αντικειμενική μας πληροφόρηση. Η τηλεόραση ως μέσο ενημέρωσης, ξεπλυμένη πια, εμφανίζεται λευκή.

Λογικό παράδοξο; Μάλλον το κραυγαλέο σύμπτωμα μιας δημόσιας ζωής που δεν δέχεται να υποβάλει σε κρίση τις αυτονόητες παραδοχές της.

Γιατί είναι αυτονόητο, θα μου πείτε, ότι δεν είναι το ίδιο όταν τις κάμερες τις χειρίζονται «δαιμόνια διεθνή κέντρα παραπληροφόρησης», «πετρελαϊκά συμφέροντα» και «κίνητρα παντοδυναμίας», και δεν είναι το ίδιο όταν πίσω από τις κάμερες βρίσκονται τα μάτια των «δικών μας παιδιών» - αυτά μπορεί να έχουν μυωπία, όμως οι προθέσεις τους παραμένουν αγνές.

Ακόμη κι αν εμείς οι ίδιοι, που τώρα περιμένουμε να δούμε την αλήθεια και μόνον την αλήθεια μέσα από τα μάτια της τηλεόρασης, βλέπαμε, πριν από δέκα μόλις ημέρες, με τα ίδια μας τα μάτια, στην ίδια τηλεόραση, τη μάλλον θλιβερή κουστωδία τού τέως και των συν αυτώ να περιφέρεται με το πούλμαν σαν ποδοσφαιρική ομάδα που δεν της δίνουν γήπεδο να παίξει.

Όχι βέβαια, δεν είναι το ίδιο γιατί η κάμερα εδώ θα είναι ακίνητη, λένε οι ψύχραιμοι οπαδοί της μέσης λύσης. Ε ναι! Είναι γνωστό ότι η τηλεόραση άρχισε να φαλκιδεύει την πραγματικότητα από τότε που ανακαλύφθηκε η κίνηση της κάμερας! Στην αλήστου μνήμης ΥΕΝΕΔ με τις ακίνητες κάμερες μπορούσες να δεις την αλήθεια, στατική μεν, πλην όμως αντικειμενική, αφόρητα αντικειμενική…

Την όλη υπόθεση τη σαρώνει αυτή η «καταθλιπτική» φτώχεια των επιχειρημάτων, αλλά και των ανθρώπων που τα υποστηρίζουν - για να θυμηθώ το άρθρο του Ν. Αλιβιζάτου στα «ΝΕΑ» του περασμένου Σαββάτου. Τα επιχειρήματά μας, ακόμη και όταν χρειάζεται να υπερασπιστούμε την ίδια μας την ελευθερία, ακούγονται φτωχά, άστοχα, παρωχημένα. Το μόνο που καταφέρνουμε είναι να είμαστε σε μόνιμη ασυμφωνία με τους εαυτούς μας - υπάρχει και ψυχιατρικός όρος για την περίπτωση.

Η κατανάλωση όσης φαιάς ουσίας μάς έχει απομείνει για να τσακωνόμαστε για τα προσχήματα είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγουμε να πιάσουμε το θέμα εκεί που μας πονάει: τις πραγματικές «διαπλοκές» τής 17 Νοέμβρη με την ελληνική κοινωνία, ιδεολογικές, ψυχολογικές και όποιες άλλες, και τη δημιουργία των κοινωνικών αντισωμάτων για την απόρριψη της τρομοκρατίας - και όχι μόνον της μίας ή των δύο οργανώσεων που εξάρθρωσε η Αστυνομία.

Και κάτι ακόμη. Δεν βλέπω τηλεόραση. Ή, μάλλον, άντε να δω μια φορά στις δεκαπέντε κάνα δελτίο ειδήσεων. Ακούω ραδιόφωνο και διαβάζω εφημερίδες - διαβάζω και κάνα βιβλίο πού και πού, αλλά αυτό δεν το λέω γιατί δείχνει μάλλον κακό γούστο. Ίσως γι' αυτό να μην μπορώ να καταλάβω όσους εκστασιάζονται με την αντικειμενικότητα της μικρής οθόνης παραμερίζοντας ως άνευ σημασίας τους περιορισμούς που φαίνεται πως έχουν επιβληθεί σε όσους δημοσιογράφους των έντυπων μέσων και του ραδιοφώνου θα παρακολουθήσουν τη δίκη της 17 Νοέμβρη.