Βάζουν στη γωνία τον Ντενκτάς

Ενώ ο Ανάν δίνει στους δύο ηγέτες ραντεβού στη Χάγη σε 10 ημέρες για να υπογράψουν

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΛΑΚΟΣ

Στις 10 Μαρτίου Παπαδόπουλος και Ντενκτάς έχουν κληθεί από τον Κόφι Ανάν στη Χάγη για να υπογράψουν δήλωση-δέσμευση ότι θα θέσουν το σχέδιό του σε χωριστά δημοψηφίσματα στις 30 Μαρτίου.

Είναι μια κίνηση-σωσίβιο για την πρωτοβουλία του Κόφι Ανάν, αφού το χάσμα παραμένει και μετά την επίδοση του νέου αναθεωρημένου σχεδίου.

Είναι χαρακτηριστικό πως η χθεσινή συνάντηση Ανάν - Κληρίδη - Παπαδόπουλου - Ντενκτάς διήρκεσε μόνο 45 λεπτά, αφού αντί απαντήσεως στο νέο σχέδιο ο κατοχικός ηγέτης αρνήθηκε να μπει στην ουσία. Κατόπιν τούτου η συνάντηση χαρακτηρίστηκε διαδικαστική και ορίστηκε νέο ραντεβού για σήμερα. Την εκτίμηση ότι δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία και υπογραφή διατύπωσε ο Πρωθυπουργός Κ. Σημίτης στο Υπουργικό Συμβούλιο, σημειώνοντας παράλληλα πως κάποιες πρόνοιες του σχεδίου χρήζουν διαπραγμάτευσης.

Η αντίστροφή μέτρηση του χρονοδιαγράμματος των δέκα ημερών που έχει θέσει ο γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών για να λάβει τις απαντήσεις των δύο πλευρών επί του σχεδίου λύσης του Κυπριακού θα κρίνει, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, είτε την πολιτική τύχη του Ραούφ Ντενκτάς είτε θα οδηγήσει σε ναυάγιο την πλέον οργανωμένη προσπάθεια του ΟΗΕ και του διεθνούς παράγοντα για την επίλυση του Κυπριακού.

Τουρκική παρέμβαση

Όμως έως τότε, κατά τις εκτιμήσεις διπλωματικών πηγών, στην τουρκοκυπριακή πλευρά είναι δυνατόν να σημειωθούν αλλαγές. Ήδη ο Ταγίπ Ερντογάν προανήγγειλε παρέμβαση της τουρκικής κυβέρνησης (κατά πληροφορίες θα επισκεφθεί τα κατεχόμενα ο Πρωθυπουργός Γκιουλ) και άφησε ανοικτές όλες τις επιλογές στην περίπτωση που ο Ντενκτάς συνεχίσει να αρνείται να υπογράψει το σχέδιο Ανάν.

Όλα δείχνουν πως οι διεθνείς πιέσεις αλλά και εκείνες του κυβερνώντος κόμματος στην Τουρκία προς τον Ντενκτάς γίνονται καθημερινά εντονότερες.

Σύμφωνα μάλιστα με πηγές των Ηνωμένων Εθνών, ο γενικός γραμματέας Κόφι Ανάν έφθασε στον Κύπρο αναθαρρημένος από το μήνυμα που έλαβε στην Άγκυρα, ότι δεν υπάρχουν πλέον διαφορετικές εκτιμήσεις μεταξύ της κυβέρνησης και των στρατιωτικών ως προς την ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού. Κατά πληροφορίες, ο κ. Ανάν τόνισε και προς τις δύο πλευρές ότι αν η προσπάθειά του αποτύχει δεν πρόκειται να ασχοληθεί εκ νέου με το Κυπριακό στο υπόλοιπο της θητείας του.

Αμέσως μετά τη συνάντηση ο Ντενκτάς απέρριψε το σχέδιο χαρακτηρίζοντάς το παγίδα για την τουρκοκυπριακή πλευρά. Είπε ότι ουσιαστικά πρόκειται για τελεσίγραφο και ότι ο Ανάν τους ζήτησε να απαντήσουν σε δέκα ημέρες μετά την αναχώρησή του από το νησί. Σε ερώτηση αν προτίθεται να κάνει δημοψήφισμα, ο Ντενκτάς είπε ότι είναι κάτι που θα το συζητήσει με τους συνεργάτες του. Αντίθετα, ο αρχηγός της αντιπολίτευσης στα κατεχόμενα Μεχμέτ Αλί Ταλάτ είπε ότι το σχέδιο θα έχει θετικές επιδράσεις στην Κύπρο.

Ο Ερντογάν

Ο αρχηγός του κόμματος της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης εμμέσως πλην σαφώς έδειξε να αποδέχεται το σχέδιο και επέκρινε τη στάση που τήρησε ο Ντενκτάς στις διαπραγματεύσεις. Το κόμμα της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης προσδοκά τη λύση του Κυπριακού και θα καταβάλει κάθε προσπάθεια, είπε ο Ερντογάν. Και πρόσθεσε ότι το κόμμα του διαπιστώνει πως υπάρχουν πλέον οι προϋποθέσεις για μια λύση του Κυπριακού. "Εγώ θεωρώ ότι έχει διανυθεί μεγάλη απόσταση. Δεν ισχυρίζομαι ότι όλα είναι θαυμάσια, αλλά πιστεύω ότι έχει πραγματοποιηθεί ένα πολύ θετικό βήμα", είπε ο Ταγίπ Ερντογάν σε συνέντευξή του στο CNN Turk.

Συζητήσεις στην Κύπρο

Μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων επί του νέου σχεδίου έγινε χθες στο Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου. Ήταν η τελευταία συνεδρίαση υπό την προεδρία του απερχόμενου Προέδρου Γλαύκου Κληρίδη, καθώς σήμερα γίνεται στη Βουλή των Αντιπροσώπων η τελετή εγκατάστασης του νεοκλεγέντος Προέδρου Τ. Παπαδόπουλου. Αξίζει πάντως να σημειωθεί η σύμπνοια μεταξύ του απερχόμενου και του νέου Προέδρου. Ο κ. Τ. Παπαδόπουλος δεν χάνει ευκαιρία να τονίζει πως "με τον Κληρίδη είμαστε μαζί".

Στην Αθήνα, ο Πρωθυπουργός Κ. Σημίτης είπε στο Υπουργικό Συμβούλιο - όπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος - ότι η νέα πρόταση του γ.γ. του ΟΗΕ αποτελεί βάση για διαπραγμάτευση.

Ο Πρωθυπουργός είπε ότι στο σχέδιο περιλαμβάνεται και η δήλωση-δέσμευση για τα δημοψηφίσματα στις δύο κοινότητες. Αναφερόμενος ειδικότερα στη διαδικασία ο κ. Σημίτης τόνισε πως ο ίδιος στη συζήτηση που είχε με τον κ. Ανάν τού είχε επισημάνει πως "είναι αδύνατον να δηλώσει σύμφωνη η μία πλευρά αν δεν γνωρίζει την άποψη της άλλης. Συνεπώς, η συμφωνία θα είναι δυνατή μόνον εφόσον δηλωθεί την ίδια στιγμή από τις δύο πλευρές και εφόσον οι δύο πλευρές πειστούν ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια διαπραγματεύσεων".

"Ντενκτάς, παραιτήσου" και στο νέο συλλαλητήριο

Με το σήμα της νίκης ζωγραφισμένο στα μάγουλά τους και με στεφάνια από ελιά, πάνω από 45 χιλιάδες άτομα συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Ινονού για το μεγάλο συλλαλητήριο στην κατεχόμενη Λευκωσία.

Από τα συνθήματα που ξεχώρισαν είναι "Ζήτω η αδελφοσύνη των λαών", "Ντενκτάς παραιτήσου" και "Δεν μπορείτε να εμποδίσετε την ειρήνη". Διαδηλωτές προσήλθαν στην πλατεία Ινονού με νταούλια και ζουρνάδες.

Στη μαζική αυτή διαδήλωση διακρίνονταν έντονα μπλε μπαλόνια και σημαίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ πολύ λιγότερες ήταν οι σημαίες του ψευδοκράτους και της Τουρκίας.

Στο χώρο της συγκέντρωσης ήταν και αντιπροσωπεία του τουρκικού κόμματος της Ελευθερίας και της Αλληλεγγύης με επικεφαλής τον ηγέτη του Χαϊρί Κοζάνογλου, ο οποίος στο χαιρετισμό του συνεχάρη τη νεολαία για τη μαχητικότητά της και για την αγάπη της για την ειρήνη.

Οι ομιλητές τόνισαν ότι το συλλαλητήριο ήταν ένα μήνυμα για τον κατοχικό ηγέτη και κάλεσαν τον κ. Ντενκτάς "να ακούσει την βούληση του λαού", ενώ όλοι μίλησαν για την αναγκαιότητα της διεξαγωγής ενός δημοψηφίσματος.

Τόνισαν επίσης ότι οι μαζικές κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν μέχρι τη λύση και όπως είπε χαρακτηριστικά κάποιος από τους ομιλητές "αν δεν επιτευχθεί λύση θα υπάρξει κοινωνική έκρηξη".

Κάθε φορά που οι ομιλητές έκαναν αναφορά στον Τ/Κ ηγέτη οι διαδηλωτές γιουχάιζαν, ενώ χαρακτήριζαν "πουλημένο" τον ψευδοπρωθυπουργό Ντερβίς Ερόγλου.

Στο συλλαλητήριο παρέστησαν ο γ.γ. του κόμματος Ενωμένη Κύπρος Ιζέτ Ιζτζιάν, ο αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, ο αρχηγός του Κόμματος Κοινοτικής Απελευθέρωσης Χουσεΐν Αγκολεμλί, ο πρόεδρος του τ/κ Εμπορικού Επιμελητηρίου Αλί Ερέλ. Στο σύνολό τους οι ομιλητές επέκριναν τον Ραούφ Ντενκτάς για την αδιάλλακτη στάση του.

"Σήμερα γράφεται ιστορία", φώναξε ο κ. Ταλάτ.

"Θέλουμε τη λύση για τη δημοκρατία, την ειρήνη και όχι για τα λεφτά, θέλουμε να μη σύρεται η Τουρκία στα δικαστήρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, είπαν ακόμη οι ομιλητές.

Το συλλαλητήριο επισκίασαν πληροφορίες περί τοποθέτησης βόμβας, όταν αναφέρθηκε πως "βρέθηκε ένα δέμα", ακολούθησε "καταγγελία" και "υπάλληλοι του δήμου ειδοποίησαν" την αστυνομία που "διαπίστωσε μια βόμβα μολότοφ ενώ ανακάλυψε και μια ακόμα".