Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ελλάδα :: Έρευνα

( η μαύρη τρύπα της εγκληματικότητας :: 22-02-2003) 

Στο σκοτάδι μένουν τα μισά εγκλήματα, σύμφωνα με την πρώτη πανελλαδική έρευνα που έγινε για λογαριασμό του υπουργείου Δημόσιας Τάξης και παρουσιάζουν σήμερα "ΤΑ ΝΕΑ". Το 21% των πολιτών που έχουν πέσει θύματα εγκληματικής συμπεριφοράς δηλώνει πως δεν έχει εμπιστοσύνη στις αστυνομικές αρχές

Η μαύρη τρύπα της εγκληματικότητας

Οι πολίτες-θύματα αποφεύγουν να καταγγέλλουν επιθέσεις, κλοπές και απάτες…

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΡΟΥΤΣΗ ΜΑΝΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΑΚΗΣ

"Μου έκλεψαν το πορτοφόλι μου πριν από τέσσερα χρόνια στη διαδρομή του ηλεκτρικού Ομόνοια - Βικτώρια. Το κατάλαβα όταν είχα κατέβει από το τρένο. Πήγα αμέσως στην Αστυνομία, γιατί μέσα είχε αρκετά χρήματα αλλά και δίπλωμα, ταυτότητα και φοιτητικό πάσο. Ταλαιπωρήθηκα περίπου μία ώρα στο Τμήμα για να δηλώσω την κλοπή. Πέρασαν 20 ημέρες αλλά τελικά δεν βρέθηκε τίποτα… Αναγκάστηκα να ξαναβγάλω όλα τα έγγραφα από την αρχή", περιγράφει η 33χρονη Μένια Παναγιωτακοπούλου.

Μένια Παναγιωτακοπούλου. Της έκλεψαν το πορτοφόλι δύο φορές

Πέρυσι έπεσε ξανά θύμα κλοπής από πορτοφολά, αλλά αυτή τη φορά δεν το κατήγγειλε. "Συνέβη σε ένα καφέ. Μου έκλεψαν και το πορτοφόλι και το κινητό τηλέφωνο. Σκέφτηκα όμως ότι, αφού δεν έγινε τίποτα την πρώτη φορά, δεν είχε νόημα να ξαναπάω στην Αστυνομία", συμπληρώνει.

Έξι στους δέκα πολίτες, που πέφτουν θύματα ληστείας, δεν το αναφέρουν ποτέ στην Αστυνομία. Περισσότερα από επτά στα δέκα περιστατικά βανδαλισμού-φθορών σε αυτοκίνητα και το 54% της κλοπής αντικειμένων μέσα από Ι.Χ. δεν γνωστοποιούνται στις Αρχές. Ενώ μόλις ένα στα δέκα σεξουαλικά εγκλήματα καταγγέλλεται!

Οι πολίτες-θύματα εγκληματικών πράξεων θεωρούν, σε ποσοστό 34%, ότι το περιστατικό δεν είναι αρκετά σοβαρό ώστε να καταγγελθεί στην Αστυνομία. Την ίδια στιγμή, όμως, ένα σημαντικό μέρος των θυμάτων ­ το 21% ­ δηλώνει ότι ακόμη κι αν γινόταν η αναφορά "η Αστυνομία δεν θα έκανε τίποτα ούτως ή άλλως".

Τα αποτελέσματα αυτά προκύπτουν από την πρώτη έρευνα που έγινε στη χώρα ­ και την οποία παρουσιάζουν "ΤΑ ΝΕΑ" ­ για την "αφανή-σκοτεινή" εγκληματικότητα. Για αδικήματα, δηλαδή, που οι πολίτες-θύματα δεν τα αναφέρουν στην Αστυνομία και συνεπώς δεν καταγράφονται στα επίσημα στατιστικά για τα επίπεδα της εγκληματικότητας στην Ελλάδα.

Μένουν ατιμώρητα. Σύμφωνα με τη μελέτη, στην οποία υπάρχουν συγκριτικά στοιχεία με άλλες χώρες της Ευρώπης, την Αμερική, την Αυστραλία και τον Καναδά, η μη αναφορά των αδικημάτων σχετίζεται άμεσα με την αποτελεσματικότητα των Αρχών. Μόλις το 56% των Ελλήνων δηλώνει ότι "η Αστυνομία κάνει καλή ή πολύ καλή δουλειά", σε αντίθεση με τον μέσο όρο των άλλων χωρών, που το ποσοστό φτάνει στο 71%.

Η έρευνα, που έγινε το 2001 σε πανελλαδική κλίμακα, περιελάμβανε τις απαντήσεις 6.095 ανθρώπων ηλικίας άνω των 15 ετών. Την επιστημονική ευθύνη της μελέτης που αφορούσε ευρύτερα την εγκληματικότητα στην Ελλάδα, είχε ο επίκουρος καθηγητής Εγκληματολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου της Θράκης, κ. Βασίλης Καρύδης. Ο ίδιος, μαζί με την εταιρεία δημοσκοπήσεων V-PRC, είχαν αναλάβει την έρευνα για λογαριασμό του υπουργείου Δημόσιας Τάξης.

Η ασφαλιστική κάλυψη και η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των θυμάτων, είναι δύο επιπλέον παράγοντες που αποτρέπουν ή οδηγούν τους πολίτες στις Αρχές. "Σύμφωνα με διεθνείς έρευνες, θύματα που ανήκουν σε χαμηλά κοινωνικά στρώματα καταγγέλλουν σπανιότερα το εις βάρος τους αδίκημα. Παράλληλα, όσοι δεν διεκδικούν ασφαλιστική κάλυψη επίσης αποφεύγουν την αναφορά στην Αστυνομία", προσθέτει η κ. Βάσω Αρτινοπούλου, καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και πρόεδρος στο Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ).

Δεν καταγγέλλουν τις μικροκλοπές οι 4 στους δέκα

Θύμα κλοπής. "Δύο φορές μου έχουν κλέψει το κινητό μου, όμως ποτέ δεν σκέφτηκα να πάω στην Αστυνομία, θα ήταν τουλάχιστον χάσιμο χρόνου", λέει ο κ. Απόστολος Εκίζογλου

Κινητά τηλέφωνα, πιστωτικές κάρτες αλλά και πορτοφόλια ή τσάντες αποτελούν καθημερινά τους συνήθεις στόχους πορτοφολάδων, μικροσυμμοριών και τσαντάκηδων. Ελάχιστοι όμως από τους πολίτες-θύματα αναφέρουν το συμβάν στην Αστυνομία. Σύμφωνα με την έρευνα, μόλις τέσσερις στους δέκα το καταγγέλλουν.

"Δύο φορές μου έχουν κλέψει το κινητό μου τηλέφωνο από το αναψυκτήριο όπου εργάζομαι. Δεν πέρασε καν από το μυαλό μου να πάω στην Αστυνομία για να καταγγείλω το συμβάν. Θεώρησα ότι θα ήταν γελοίο, θα έχανα τον χρόνο μου χωρίς αποτέλεσμα", περιγράφει ο κ. Απόστολος Εκίζογλου.

"Πριν από έξι μήνες, είχα αφήσει το κινητό μου πάνω σ' έναν πάγκο. Στον ελάχιστον χρόνο που γύρισα την πλάτη μου, το κινητό μου εξαφανίστηκε".

Μπλοκάρονται 29.000 κάρτες τον χρόνο

"Από τις πιστωτικές κάρτες που χρησιμοποιούνται παράνομα στην Ελλάδα, το 24% είναι κλεμμένες. Το αντίστοιχο ποσοστό, στην Ευρώπη, είναι 19%, κατά μέσο όρο", εξηγεί ο κ. Νίκος Καμπανόπουλος, από την Visa International.

Σύμφωνα με στοιχεία από τη "Δέλτα Singular" (με την οποία συνεργάζονται περί τις 20 τράπεζες), καθημερινά μπλοκάρονται 400 με 500 πιστωτικές κάρτες. Το ένα πέμπτο από αυτές, υπολογίζεται πως είναι κλεμμένες. Συνολικά, δηλαδή, μπλοκάρονται, κάθε χρόνο, λόγω κλοπής, περισσότερες από 29.000 κάρτες. Όπως αναφέρει ο διευθυντής διαχείρισης κινδύνων της Εθνικής Τράπεζας, κ. Ηλίας Ξηρουχάκης, "από τις 1.100.000 πιστωτικές κάρτες που κινούνται από την τράπεζά μας τον χρόνο, οι 20.000-25.000 "μπλοκάρονται" για λόγους κλοπής ή απώλειας".

Κλοπές τσαντών. Η Αστυνομία δεν διαθέτει στοιχεία, ειδικά για τις κλοπές πιστωτικών καρτών. Καταγράφει αρπαγές τσαντών, μικροκλοπές στους δρόμους και στα μέσα μεταφοράς. Το σύνολο των περιστατικών αυτών, για το 2002 δεν ξεπερνά τις 9.000 -αριθμός που χαρακτηρίζεται ως μάλλον μικρός, αν τον συγκρίνει κανείς με τα στοιχεία που τηρούν οι τράπεζες. Η εκτίμηση πως οι περισσότεροι πολίτες δεν πηγαίνουν τελικά στις Αρχές, για να καταγγείλουν την κλοπή, φαίνεται να επιβεβαιώνεται. Οι εργαζόμενοι στα μέσα μαζικής μεταφοράς, αναφέρουν ως καθημερινό το φαινόμενο κλοπής τσαντών και πορτοφολιών. Μόνο στο Μετρό, "καταγράφεται σχεδόν μία κλοπή την ημέρα, όπως σημειώνει ο κ. Δημοσθένης Γιαννισόπουλος, προϊστάμενος της υπηρεσίας ασφαλείας και ελέγχου, "οι πολίτες αναφέρουν σ' εμάς την απώλεια, δεν πηγαίνουν στην Αστυνομία. Κατά την τριετή λειτουργία του Μετρό, έχουμε εξαρθρώσει έξι σπείρες ληστών".

Ένας στους 17 βιασμούς καταγγέλλεται, δύο στους χίλιους βιαστές καταδικάζονται

Από την ανάλυση των στοιχείων φαίνεται πόσο "αφανές" είναι το έγκλημα του βιασμού. Από τους 270 που καταγγέλλονται στις αρχές, συλλαμβάνονται περίπου 183 ύποπτοι και 47 περιστατικά φτάνουν στα ποινικά δικαστήρια

Μόνο το 6% των βιασμών καταγγέλλεται στην Αστυνομία, ενώ το 94% μένει στην αφάνεια όπως δείχνει έρευνα που πραγματοποίησε ειδικά για τον βιασμό ο δικηγόρος και Δρ. Εγκληματολογίας κ. Άγγελος Τσιγκρής. "Οι υποθέσεις που καταγράφει η Αστυνομία είναι περίπου 270. Ωστόσο, οι πραγματικά τελεσθείσες πράξεις φτάνουν τις 4.500", αναφέρει ο ίδιος. Μάλιστα από την περαιτέρω ανάλυση των στοιχείων φαίνεται πόσο "αφανές" είναι το έγκλημα του βιασμού. Από τους 270 που καταγγέλλονται στις αρχές, συλλαμβάνονται περίπου 183 ύποπτοι και 47 περιστατικά φτάνουν στα ποινικά ακροατήρια. Στα 20 απ' αυτά υπάρχει καταδικαστική απόφαση και στα υπόλοιπα αθώωση ή οριστική παύση δίωξης. "Τελικά, έχουμε μόνο 9 καταδίκες, αφού 11 από τις υποθέσεις μετατρέπονται σε πλημμέλημα", λέει ο καθηγητής.

"Εντελώς αθέατο έγκλημα είναι ο αιμομικτικός βιασμός. Πολλές φορές δεν το γνωρίζει κανένας άλλος πέρα από τον θύτη και το θύμα, ούτε καν τα άλλα μέλη της οικογένειας", εξηγεί ο κ. Τσιγκρής. Και προσθέτει ότι σύμφωνα με στοιχεία διεθνών ερευνών, όταν τα θύματα είναι παιδιά κάτω των 12 ετών, καταγγέλλεται στις αρχές μόλις το 0,5% των εγκλημάτων, ενώ όταν είναι άνω των 12 αναφέρεται το 1%!