ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΛΟΓΟΙ

Το «απόλυτο» ασυμβίβαστο δεν έχει ούτε ένα «παράθυρο»

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

Οι συνταγματολόγοι κάνουν λόγο για το «απόλυτο» ασυμβίβαστο, το οποίο μετά το χθεσινό ναυάγιο του σχετικού νομοσχεδίου στην Ολομέλεια της Βουλής δεν έχει πλέον ούτε ένα «παράθυρο»… Και αυτό το απόλυτο ασυμβίβαστο μεταξύ βουλευτικής ιδιότητας και επαγγελματικής δραστηριότητας, όπως προβλέπεται από το άρθρο 57 του αναθεωρημένου Συντάγματος, έχει αρχίσει να ισχύει από την 1/1/2003.

Έτσι, όσοι βουλευτές (όλοι πλην των κ.κ. Θ. Ασκητή και Αλ. Λυκουρέζου) είχαν υποβάλει ώς το τέλος του 2002 δήλωση παραίτησης από το επάγγελμά τους ή αναστολής της επαγγελματικής τους ιδιότητας δεν αποκλείεται μεν να βρεθούν αντιμέτωποι με μια ένσταση, αλλά στην περίπτωσή τους θα πρέπει να αποδειχθεί στο Εκλογοδικείο ότι μετά την 1/1/2003 είχαν εισπράξει χρήματα (αδήλωτα…) για την παροχή εργασίας.

Η ισχύουσα συνταγματική διάταξη δεν χωρεί παρερμηνείες ­ γεγονός που υπερτονίζει και η κυβέρνηση. Εκτός από τα βασικά ασυμβίβαστα (οι βουλευτές δεν μπορούν να είναι παραλλήλως μέτοχοι ή διαχειριστές σε εταιρείες που παίρνουν δημόσια έργα, σε ΜΜΕ κ.ά.), το άρθρο 57, παράγραφος 1, ορίζει:

«Τα καθήκοντα του βουλευτή είναι επίσης ασυμβίβαστα με την άσκηση οποιουδήποτε επαγγέλματος. Νόμος ορίζει τις δραστηριότητες που είναι συμβατές με το βουλευτικό αξίωμα, καθώς και τα σχετικά με τα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά ζητήματα και τον τρόπο επανόδου των βουλευτών στο επάγγελμά τους μετά την απώλεια της βουλευτικής ιδιότητας…».

Ο νόμος δεν πέρασε από τη Βουλή και συνεπώς καμία επαγγελματική δραστηριότητα δεν είναι σήμερα συμβατή με το βουλευτικό αξίωμα. Ο χρόνος έναρξης, μάλιστα, του απόλυτου ασυμβιβάστου καθορίζεται με μεταβατική διάταξη του Συντάγματος (άρθρο 115, παράγραφος 7) που προβλέπει ότι:

«Το προβλεπόμενο στο προτελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 57 επαγγελματικό ασυμβίβαστο των βουλευτών τίθεται σε ισχύ με τη δημοσίευση του προβλεπόμενου στην ίδια διάταξη νόμου και το αργότερο την 1/1/2003». Εν ολίγοις, ακόμη και εάν ψηφιζόταν χθες ο νόμος, όσοι βουλευτές έχουν ασκήσει επάγγελμα από την αρχή του έτους, κινδυνεύουν με έκπτωση από μια ένταση στο Εκλογοδικείο.

Επάγγελμα, σε κάθε περίπτωση, θεωρείται η «εργασία επ' αμοιβή», γεγονός που συνεπάγεται ότι ένας βουλευτής μπορεί να ασκήσει δραστηριότητα εάν δεν συνοδεύεται από χρηματικές απολαβές. Ένας γιατρός, για παράδειγμα, μπορεί να χειρουργήσει ή να εξετάσει δωρεάν έναν ασθενή κι ένας καθηγητής να διδάξει. Αλλά για μία κατηγορία επαγγελμάτων (δικηγόροι, μηχανικοί κ.ά.) το ασυμβίβαστο στερεί το δικαίωμα «επαγγελματικής υπογραφής», γεγονός που σημαίνει ότι ο δικηγόρος - βουλευτής δεν μπορεί να παρασταθεί έστω και χωρίς αμοιβή σε μία δίκη ή ο μηχανικός να υποβάλει ένα σχέδιο οικοδομικής άδειας στην πολεοδομία.