Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ελλάδα :: Κοινωνικό ρεπορτάζ

( «τυφλός» ελιγμός σε χαμηλό ύψος :: 12-02-2003) 

«Τυφλός» ελιγμός σε χαμηλό ύψος

Το ελικόπτερο πετούσε έχοντας ο χειριστής σημείο αναφοράς αποκλειστικά εξωτερικά στοιχεία του περιβάλλοντος

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΩΛΑΣ

Τα σενάρια και οι εικασίες για τα αίτια της πτώσης του τρίτου ελικοπτέρου του ΕΚΑΒ φούντωσαν από χθες το πρωί. Πάντως, τρεις ειδικοί πιθανολογούν ότι πρόκειται μάλλον για ανθρώπινο λάθος αφήνοντας ανοικτό και το ενδεχόμενο βλάβης.

Χρήστος Βάγιας. Ο υπεύθυνος πτήσεων του ΕΚΑΒ λέει πως «οι νυντερινές πτήσεις κρύβουν παγίδες»

Όπως εξηγεί ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Αεροναυπηγών κ. Τριαντάφυλλος Τσιτινίδης, ένα από τα πιο πιθανά σενάρια είναι η πτώση να οφείλεται στην απώλεια συνείδησης του πιλότου. Συγκεκριμένα, όπως εξηγεί ο ίδιος, υπάρχουν δύο τρόποι πτήσης στην Αεροπορία, οι οποίες χαρακτηρίζονται με τα ονόματα IFR και VFR. Με τον τρόπο πτήσης IFR, ο χειριστής έχει σημείο αναφοράς αποκλειστικά τα όργανα του αεροσκάφους. Πραγματοποιεί την πτήση χρησιμοποιώντας τα όργανα μέχρι το κατώτερο όριο ύψους που καθορίζει το εκάστοτε αεροδρόμιο. Με αυτόν τον τρόπο πτήσης ο χειριστής είναι σε θέση να πετάξει το αεροσκάφος με ασφάλεια στον προορισμό του εφόσον έχει την κατάλληλη εκπαίδευση και το αεροσκάφος διαθέτει τα κατάλληλα όργανα.

Κατά την πτήση VFR, όμως, ο χειριστής έχει σημείο αναφοράς αποκλειστικά εξωτερικά στοιχεία του περιβάλλοντος. Βλέπει ουσιαστικά τον ορίζοντα, το ύψος και το φυσικό ανάγλυφο προκειμένου να πλοηγήσει το αεροσκάφος ή το ελικόπτερο. Τα όργανα εξακολουθούν να είναι χρήσιμα για πτήση με ακρίβεια και πληροφορούν για το ύψος, την ταχύτητα κ.λπ., αλλά πρωτεύοντα ρόλο έχει η οπτική επαφή του πιλότου με το περιβάλλον.

Επικίνδυνη πτήση

Το ελικόπτερο πετούσε με αυτόν τον τρόπο προχθές το βράδυ. Τα προβλήματα όμως που μπορεί να δημιουργηθούν κατά τη διάρκεια αυτού του είδους της πτήσης είναι πολλά και σημαντικά. «Τη νύχτα σε περιοχές με απότομες εναλλαγές εδαφικού ανάγλυφου, όπως βουνά που ξεπετάγονται μέσα από τη σκοτεινή θάλασσα, η πτήση σε χαμηλό ύψος είναι πολύ επικίνδυνη», εξηγεί πιλότος της Ολυμπιακής Αεροπορίας με εκατοντάδες ώρες πτήσης στο ενεργητικό του.

Σύμφωνα λοιπόν με το σενάριο, κατά τη διαδικασία της προσέγγισης ο χειριστής έχει αρχίσει τη διαδικασία καθόδου, αλλά δεν βλέπει τίποτα απ' έξω. Μπροστά του έχει φόντο το απέραντο μαύρο χάος του Ικάριου Πελάγους και έχει ξεκινήσει τη στροφή για να έρθει βόρεια να ευθυγραμμιστεί με τον διάδρομο. Σε αυτές τις συνθήκες ο πιλότος έπαθε ίλιγγο. Το ίδιο σενάριο διατύπωναν και από τον τομέα Πτητικών Μέσων του ΕΚΑΒ. Μόνο που πρόσθεταν και ένα δεύτερο, σύμφωνα με το οποίο τα όργανα του ελικοπτέρου έπαθαν βλάβη κατά τη διάρκεια του ελιγμού και αποπροσανατόλισαν τον πιλότο.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΖΟΓΑΝΗΣ

«Οι ενδείξεις δείχνουν ανθρώπινο λάθος»

Ο πρώην διοικητής της ΥΠΑ πτέραρχος Αθανάσιος Τζογάνης

«Να προσανατολίσουμε την έρευνα και στα ανθρώπινα λάθη των πιλότων» προτείνει ο πρώην διοικητής της ΥΠΑ πτέραρχος Αθανάσιος Τζογάνης. Εξηγεί συγκεκριμένα ότι «για το τελευταίο ατύχημα πρέπει να περιμένουμε για να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας». Ωστόσο, οι μέχρι τώρα ενδείξεις, τα πρώτα στοιχεία, οι μετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούσαν υποδηλώνουν ότι είναι πιθανόν το λάθος να είναι ανθρώπινο.

Ο πτέραρχος συμπληρώνει ότι την ευθύνη για τις πτήσεις των συγκεκριμένων ελικοπτέρων δεν την έχει η ελληνική Υπηρεσία Πολιτικής Υπηρεσίας αλλά η αντίστοιχη ιταλική, αφού ιταλική εταιρεία έχει αναλάβει τις αεροδιακομιδές του ΕΚΑΒ. «Επικουρικά εποπτεύει η δική μας υπηρεσία», συμπληρώνει.

«Δεν πρέπει να αναζητάμε ευθύνες στην ΥΠΑ» λέει ο κ. Τζογάνης. «Οι έλεγχοι που γίνονται από αυτήν είναι αυστηροί, επίμονοι, ακριβείς και επιμελείς. Και στις δύο προηγούμενες περιπτώσεις των ελικοπτέρων, άλλωστε, όλα δείχνουν ότι οι πιλότοι έκαναν απανωτά λάθη» επισημαίνει. Το πόρισμα για το πρώτο ατύχημα, μάλιστα, τα προσδιορίζει σε πέντε.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΒΑΓΙΑΣ

«Οι νυχτερινές πτήσεις κρύβουν παγίδες…»

Οι πτήσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας κρύβουν πολλούς κινδύνους, επισημαίνει ο κ. Χρήστος Βάγιας, υπεύθυνος του Τομέα Πτητικών Μέσων του ΕΚΑΒ. «Η νύχτα γενικώς δημιουργεί παραισθήσεις. Όταν πετάς στο απόλυτο σκοτάδι, είναι πολύ εύκολο να χάσεις την αίσθηση του τόπου και συνεπακόλουθα τον έλεγχο του αεροσκάφους». Ένα από τα πιο κλασικά ατυχήματα είναι η προσθαλάσσωση αεροσκαφών από πιλότους που παθαίνουν βέρτιγκο (ίλιγγο) και μπερδεύουν τον διάδρομο προσγείωσης με τη θάλασσα.

Συμπληρώνει, ωστόσο, ότι οι πιλότοι του ΕΚΑΒ προέρχονται όλοι από τον Στρατό και την Αεροπορία, είναι πρώην αξιωματικοί εν αποστρατεία, και όσες ώρες πτήσης κι αν έχει ο καθένας εκπαιδεύονται εξ επαρχής σε κάθε καινούργιο τύπο αεροσκάφους ή ελικοπτέρου που καλούνται να πλοηγήσουν.

Βρέθηκε η πόρτα…

Άκαρπες απέβησαν μέχρι στιγμής οι έρευνες για τον εντοπισμό των τεσσάρων αγνοουμένων, μελών του πληρώματος του ελικοπτέρου του ΕΚΑΒ, που συνετρίβη χθες τα ξημερώματα στο Ικάριο Πέλαγος. Εκτός από διάσπαρτα συντρίμμια, το βράδυ εντοπίστηκε η πόρτα του ελικοπτέρου στην παραλία Ονύφι της Ικαρίας. Οι έρευνες θα αρχίσουν με το πρώτο φως της ημέρας, αφού εξαιτίας των δυσμενών καιρικών συνθηκών - η ένταση των ανέμων ξεπέρασε τα οκτώ Μπωφόρ - στην περιοχή υπήρχε μόνο ένα περιπολικό του Λιμενικού. Μέχρι αύριο δεν αποκλείεται, όπως λένε από το Λιμενικό, να ερευνήσει την περιοχή και βαθυσκάφος του ΕΚΘΕ, προκειμένου να πάρει μέρος στις έρευνες για τον εντοπισμό του κυρίου μέρους του ελικοπτέρου. Τα συντρίμμια εντοπίστηκαν στη θαλάσσια περιοχή τέσσερα ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά από το αεροδρόμιο της Ικαρίας, σε βάθος 10 μέτρων και σε απόσταση 200 μέτρων από την ακτή. Λίγο μετά τη μία χθες το μεσημέρι, ομάδα δυτών του Λιμενικού καταδύθηκε στην περιοχή και ερεύνησε σε ακτίνα 50 μέτρων, όμως δεν παρέμειναν στον βυθό πάνω από μισή ώρα, αφού εξαιτίας των ισχυρών ρευμάτων δεν μπορούσαν να συνεχίσουν την κατάδυση.