"Πραξικόπημα" υπέρ… Μπους

8 Ευρωπαίοι ηγέτες με κοινή διακήρυξη καλούν την Ευρώπη να στηρίξει τις ΗΠΑ στον αφοπλισμό του Ιράκ

ΡΟΥΣΣΟΣ ΒΡΑΝΑΣ

Ρήγμα στην ευρωπαϊκή ενότητα προκαλεί η αποστασία οκτώ χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις κοινές ευρωπαϊκές θέσεις, με την υπογραφή επιστολής στην οποία συνομολογούν ότι τάσσονται υπέρ των αμερικανικών θέσεων στο ζήτημα του πολέμου κατά του Ιράκ.

Οι ηγέτες των οκτώ υπογράφουν κοινή διακήρυξη με την οποία καλούν την Ευρώπη να υποστηρίξει την Ουάσιγκτον στην προσπάθειά της για τον αφοπλισμό του Ιράκ.

"Η δύναμή μας βρίσκεται στην ενότητα" τονίζουν, προσθέτοντας ότι η έκθεση των επιθεωρητών του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό που δόθηκε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα επιβεβαίωσε τη στάση του προέδρου του Ιράκ Σαντάμ Χουσεΐν, τον οποίο κατηγορούν για "εξαπάτηση και άρνηση να συμμορφωθεί" με τις επιταγές της διεθνούς κοινότητας.

Ποιοι υπογράφουν

Η διακήρυξη φέρει τις υπογραφές των πρωθυπουργών της Βρετανίας Τόνι Μπλερ, της Ισπανίας Χοσέ Μαρία Αθνάρ, της Πορτογαλίας Ζοσέ Μανουέλ Μπαρόσο, της Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι, της Ουγγαρίας Πέτερ Μέντγκιεσι, της Πολωνίας Σέζεκ Μίλερ, της Δανίας Άντερς Φογκ Ράσμουσεν και του προέδρου της Τσεχίας Βάτσλαβ Χάβελ.

Οι οκτώ ηγέτες υπογραμμίζουν ότι ο Σαντάμ Χουσεΐν και τα όπλα μαζικής καταστροφής συνιστούν πραγματική απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια. "Πρέπει να μείνουμε ενωμένοι και να επιμείνουμε στην ανάγκη αφοπλισμού του καθεστώτος του. Η αλληλεγγύη, η συνοχή και η αποφασιστικότητα της διεθνούς κοινότητας είναι η καλύτερη ελπίδα μας να το επιτύχουμε αυτό ειρηνικά" συνεχίζουν. "Το Συμβούλιο Ασφαλείας πρέπει να διατηρήσει την αξιοπιστία του διασφαλίζοντας ότι οι αποφάσεις του θα γίνονται πλήρως σεβαστές. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε ένα δικτάτορα να παραβιάζει συστηματικά τις αποφάσεις αυτές. Αν δεν γίνονται σεβαστές, το Συμβούλιο Ασφαλείας θα απολέσει την αξιοπιστία του και η παγκόσμια ειρήνη θα δοκιμαστεί. Έχουμε εμπιστοσύνη ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας θα αντιμετωπίσει τις ευθύνες του".

Η ιδέα

Ισπανικές πηγές απέδιδαν χθες την πατρότητα της ιδέας για αυτήν την επιστολή, που δημοσιεύθηκε στον αμερικανικό και ευρωπαϊκό Τύπο, στην αμερικανική εφημερίδα "Γουώλ Στρητ Τζόρναλ", η οποία φέρεται να προσέγγισε τους οκτώ Ευρωπαίους ηγέτες. Όμως, η ίδια η εφημερίδα, στην οποία απεστάλη πρώτα η επιστολή, αναφέρει ότι η πρωτοβουλία για την αποστολή της ανήκε στον Ισπανό πρωθυπουργό Χοσέ Μαρία Αθνάρ και τον Βρετανό ομόλογό του Τόνι Μπλερ. Αυτό επιβεβαίωσε και ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών Λάζλο Κόβατς, ο οποίος δήλωσε ότι "πρόκειται για μια πρωτοβουλία του Βρετανού και του Ισπανού πρωθυπουργού, οι οποίοι συνέλαβαν την ιδέα μιας κοινής δήλωσης". Στο Λονδίνο, εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ δήλωσε ότι η πρώτη κίνηση για τη σύνταξη της επιστολής προήλθε από την ισπανική κυβέρνηση. "Η πρώτη κίνηση έγινε από τον Χοσέ Μαρία Αθνάρ", δήλωσε ο εκπρόσωπος.

ΜΠΛΕΡ - ΑΘΝΑΡ

Αιφνιδίασαν τους Ευρωπαίους ηγέτες

Η πρωτοβουλία των οκτώ αποτελεί οδυνηρό αιφνιδιασμό για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, αφού μόλις την περασμένη Δευτέρα, στις Βρυξέλλες, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν συμφωνήσει στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή για την κρίση στο Ιράκ, αποδεχόμενοι να υποστηρίξουν την παράταση των επιθεωρήσεων του ΟΗΕ.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ μεταβαίνει στην Αμερική, όπου πρόκειται να συναντηθεί σήμερα με τον Αμερικανό πρόεδρο, με ένα "γερό χαρτί" στις αποσκευές του. Φυσικά ο πρόεδρος Μπους δεν μπορούσε να κρύψει χθες την ικανοποίησή του.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου Άρι Φλέισερ, ο Αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε την ευαρέσκειά του για την επιστολή με την οποία οι οκτώ συντάσσονται στο πλευρό του. Όσο για τον υπουργό Άμυνας Ντόναλντ Ράμσεφλεντ, επανέλαβε τις αντιευρωπαϊκές επιθέσεις τους, δηλώνοντας ότι η Γαλλία και η Γερμανία, που αντιτίθενται σε στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ, "δεν αντιπροσωπεύουν το σύνολο της Ευρώπης".

Διαφορετικά είναι τα αισθήματα στην Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κράτησε αποστάσεις από την επιστολή. "Αντικατοπτρίζει την προσωπική τους άποψη και όχι την πολιτική τής Ευρωπαϊκής Ένωσης", δήλωσε ο εκπρόσωπός της Τζόναθαν Φολ. Η Γαλλία προσπάθησε χθες να υποβαθμίσει τη σημασία της ανοικτής επιστολής των οκτώ Ευρωπαίων ηγετών. Δεν αποτελεί "έκπληξη" και "υπάρχουν σε αυτήν πολλά πράγματα που θα μπορούσε να υπογράψει η Γαλλία", αναφέρεται σε ανακοίνωση της Γαλλικής Προεδρίας, στην οποία όμως τονίζεται ότι "έτσι όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, τίποτα δεν θα δικαιολογούσε μία στρατιωτική ενέργεια στο Ιράκ" και πως η επιστολή δεν υπογράφεται παρά από οκτώ μόνο Ευρωπαίους ηγέτες σε σύνολο 25, και μάλιστα από ηγέτες χωρών που δεν έχουν ακόμη ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στην Ολλανδία

Η ολλανδική κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες ότι δεν υπέγραψε την επιστολή των οκτώ για να μην "οξύνει τις διαφορές" στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη Δανία, τα δύο μεγάλα σοσιαλιστικά κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγόρησαν τον Δανό πρωθυπουργό Άντερς Φογκ Ράσμουσεν ότι συμβάλλει στη διαίρεση της Ευρώπης βάζοντας την υπογραφή του στην επιστολή.

Το Ευρωκοινοβούλιο διακήρυξε χθες "την αντίθεσή του σε κάθε μονομερή στρατιωτική δράση" στο Ιράκ, με απόφαση που υιοθετήθηκε με 287 ψήφους υπέρ και 209 κατά, στην οποία εκτιμά ότι ένα "προληπτικό πλήγμα θα αντέβαινε στο διεθνές δίκαιο". Υπέρ της ειρηνικής επίλυσης της κρίσης στο Ιράκ ετάχθη με συντριπτική πλειοψηφία η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθιστώντας σαφές ότι υπό τις παρούσες συνθήκες "η χρήση βίας κατά του Ιράκ δεν είναι δικαιολογημένη".

Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΩΝ "8"

"Ευρώπη και η Αμερική πρέπει να μείνουν ενωμένες"

"… Εμείς στην Ευρώπη έχουμε μια σχέση με τις ΗΠΑ η οποία έχει αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου. Χάρη, σε μεγάλο βαθμό, στην αμερικανική γενναιότητα, γενναιοδωρία και διορατικότητα, η Ευρώπη απελευθερώθηκε από τις δύο μορφές τυραννίας που ερήμωσαν την ήπειρό μας τον 20ό αιώνα: τον ναζισμό και τον κομμουνισμό. Χάρη, επίσης, στη συνεργασία μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ κατορθώσαμε να εγγυηθούμε την ειρήνη και την ελευθερία στην ήπειρό μας. Η διατλαντική σχέση δεν πρέπει να πέσει θύμα των επίμονων προσπαθειών του ιρακινού καθεστώτος να απειλήσει την παγκόσμια ασφάλεια.

… Γνωρίζουμε ότι η επιτυχία στον καθημερινό αγώνα εναντίον της τρομοκρατίας και της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής απαιτεί αταλάντευτη αποφασιστικότητα και σταθερή διεθνή συνοχή εκ μέρους όλων των χωρών που θεωρούν πολύτιμη την ελευθερία. Το ιρακινό καθεστώς και τα όπλα του μαζικής καταστροφής αντιπροσωπεύουν μια σαφή απειλή κατά της παγκόσμιας ασφάλειας.

… Στείλαμε ένα σαφές σταθερό και αδιαφιλονίκητο μήνυμα ότι θα απαλλάξουμε τον κόσμο από την απειλή την οποία θέτουν τα όπλα μαζικής καταστροφής του Σαντάμ . Πρέπει να παραμείνουμε ενωμένοι στην επιμονή μας να αφοπλιστεί το καθεστώς του. Η αλληλεγγύη, συνοχή και αποφασιστικότητα της διεθνούς κοινότητας είναι η καλύτερή μας ελπίδα για την ειρηνική επίτευξη του στόχου μας. Η ισχύς μας έγκειται στην ενότητα.

… Το Καταστατικό των Ηνωμένων Εθνών επιφορτίζει το Συμβούλιο Ασφαλείας με το καθήκον διατήρησης της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας. Για τον σκοπό αυτό, το Συμβούλιο Ασφαλείας πρέπει να διατηρήσει την αξιοπιστία του διασφαλίζοντας την πλήρη συμμόρφωση με τα ψηφίσματά του. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε έναν δικτάτορα να παραβιάζει συστηματικά αυτά τα ψηφίσματα. Αν δεν συμμορφωθεί προς αυτά, το Συμβούλιο Ασφαλείας θα χάσει την αξιοπιστία του και, κατά συνέπεια, η παγκόσμια ειρήνη θα δεχθεί ένα πλήγμα.

Είμαστε βέβαιοι ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας θα φανεί αντάξιο των ευθυνών του".