Οι 48 ώρες που οδήγησαν στον "εμφύλιο"

Το παρασκήνιο της υποψηφιότητας Μαρκίδη για τις προεδρικές εκλογές στην Κύπρο

Ο Πρόεδρος Κληρίδης δεν θα έχει ως αντίπαλο στις προεδρικές εκλογές του Φεβρουαρίου μόνο τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης Τάσσο Παπαδόπουλο, αλλά και τον πρωτοσύμβουλό του και θεωρούμενο ως πολιτικό του παιδί γενικό εισαγγελέα Αλέκο Μαρκίδη.

Ο κ. Μαρκίδης, προς έκπληξη πολλών στην κυβερνητική παράταξη και παρά τις προσπάθειες αξιωματούχων του Δημοκρατικού Συναγερμού και της κυβέρνησης να τον μεταπείσουν, ανακοίνωσε το Σάββατο - 24 ώρες μετά την εξαγγελία από τον Πρόεδρο Κληρίδη της δικής του υποψηφιότητας - την απόφασή του να διεκδικήσει και αυτός την Προεδρία της Δημοκρατίας.

Η προφανής εμπλοκή προκύπτει παραμονές της έναρξης της νέας διαπραγματευτικής φάσης για την επίλυση του Κυπριακού. Ο ειδικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αλβάρο ντε Σότο αρχίζει περιοδεία σε Αθήνα και Άγκυρα για να καταλήξει στη Λευκωσία, όπου θα προσπαθήσει να επιτύχει συμφωνία επί του σχεδίου Ανάν έως τις 28 Φεβρουαρίου, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που ετέθη. Πώς όμως και γιατί μέσα σε 48 ώρες ο Πρόεδρος Κληρίδης και ο πιο βασικός του συνεργάτης στη διαχείριση και διαπραγμάτευση του σχεδίου Ανάν ανακοίνωσαν τις υποψηφιότητές τους για τις προεδρικές εκλογές; Το παρασκήνιο Το παρασκήνιο λέει πολλά. Όπως, για παράδειγμα, ότι ο κ. Κληρίδης δεχόταν από καιρό τις προτροπές του προέδρου του Δημοκρατικού Συναγερμού Ν. Αναστασιάδη, αλλά και άλλων εντός και εκτός Κύπρου, να κατέλθει υποψήφιος, επικαλούμενος δραματικές εξελίξεις στο Κυπριακό με βάση το χρονοδιάγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την επίλυση του Κυπριακού.

Την ίδια όμως ώρα, ο κ. Μαρκίδης ο οποίος, σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, είχε λάβει στην Κοπεγχάγη υπόσχεση του Προέδρου Κληρίδη ότι θα τον έχριζε διάδοχό του, είχε πάρει τις αποφάσεις του και ετοίμαζε την προεδρική του κίνηση. Έτσι, στη συνάντηση των δύο την Παρασκευή, ο διάλογος πήρε υψηλούς τόνους.

Ο κ. Μαρκίδης είπε στον Πρόεδρο Κληρίδη να υποστηρίξει την υποψηφιότητά του, αλλά εκείνος του απάντησε ότι δεν μπορεί να πράξει κάτι τέτοιο διότι θα ήταν υποψήφιος και ο ίδιος. Σύμφωνα μάλιστα με διαρροές της συνομιλίας τους, ο κ. Μαρκίδης χρησιμοποίησε κάποια στιγμή τον μύθο του Κρόνου που τρώει τα παιδιά του. Η συνέχεια είναι γνωστή. Ο κ. Κληρίδης ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του ύστερα από μερικές ώρες και ο κ. Μαρκίδης την επομένη. Την ίδια ώρα που ο κ. Μαρκίδης ανακοίνωνε την υποψηφιότητά του, το Πολιτικό Γραφείο του Δημοκρατικού Συναγερμού, το οποίο είχε συγκληθεί εκτάκτως από τον κ. Αναστασιάδη, αποφάσιζε με τρεις διαφωνίες υποστήριξη της υποψηφιότητας Κληρίδη.

Η γραμμή Μαρκίδη

Η εξαγγελία της υποψηφιότητας Μαρκίδη μεταδόθηκε σε ζωντανή σύνδεση από τους τηλεοπτικούς σταθμούς και σ' αυτήν ο γενικός εισαγγελέας είπε ότι η υποψηφιότητά του είναι ανεξάρτητη και υπερκομματική. Απευθύνθηκε στους πολίτες και όχι στα κόμματα.

Αφού χαρακτήρισε την απόφαση της Κοπεγχάγης μεγάλη επιτυχία της κοινής στρατηγικής Ελλάδας - Κύπρου, διαφοροποιήθηκε από τη γραμμή Κληρίδη περί ραγδαίων και δραματικών εξελίξεων στο Κυπριακό, τονίζοντας ότι η επίλυση του Κυπριακού δεν είναι εύκολη και πιθανόν ούτε και σύντομη. Η προσπάθεια αυτή μπορεί να απαιτήσει - είπε - αρκετά χρόνια. Τόνισε, επίσης, ότι ο τόπος χρειάζεται στιβαρή εσωτερική διοίκηση (προφανώς σε αντίθεση με ό,τι υπάρχει σήμερα) και τάχθηκε υπέρ καθαρών λύσεων που οδηγούν σε υπέρβαση από παλαιοκομματικές νοοτροπίες και αντιλήψεις.

Από τις δηλώσεις του προκύπτει πως δεν πρόκειται να συγκρουσθεί με τον Πρόεδρο Κληρίδη στους χειρισμούς του Κυπριακού (χαρακτήρισε μάλιστα τιμή για τον ίδιο την εμπιστοσύνη που του έδειξε ο κ. Κληρίδης).

Προκύπτουν, ωστόσο, πραγματικά προβλήματα από το γεγονός ότι ο κ. Μαρκίδης - αντίπαλος τώρα του κ. Κληρίδη στην κούρσα των προεδρικών - είναι ο συντονιστής της ελληνοκυπριακής πλευράς στις τεχνικές επιτροπές που συστάθηκαν με βάση το σχέδιο Ανάν, οι εργασίες των οποίων αρχίζουν σήμερα. Ο κ. Μαρκίδης άφησε στη διακριτική ευχέρεια του κ. Κληρίδη να αποφασίσει αν θα τον αντικαταστήσει ή όχι, και είναι ενδιαφέρον να δούμε τι θα γίνει σήμερα. Γενικότερα, προκύπτει το θέμα της συμμετοχής του κ. Μαρκίδη στη διαπραγματευτική ομάδα, η οποία με την άφιξη του κ. Ντε Σότο θα έχει προφανώς αρκετή δουλειά να κάνει. Ο κ. Μαρκίδης ετοιμάζεται να ξεκαθαρίσει τη θέση με συνέντευξη Τύπου που θα δώσει αύριο. Δήλωσε όμως χθες πως ο ίδιος δεν συγχέει το Κυπριακό και τη διαπραγμάτευσή του με τις προεδρικές εκλογές.

Κλυδωνισμοί στον ΔΗΣΥ

Η υποψηφιότητα Μαρκίδη συντάραξε τον Δημοκρατικό Συναγερμό. Ο Γλαύκος Κληρίδης είναι ο ιδρυτής του κόμματος αυτού και ο Αλέκος Μαρκίδης υπήρξε γενικός γραμματέας του.

Αν ο ιδρυτής συγκεντρώνει την υποστήριξη της ηγεσίας του κόμματος έχει και ο τέως γενικός γραμματέας τα ερείσματά του εντός του κόμματος. Ήδη τρεις βουλευτές (Πρόδρομος Προδρόμου, Ιωνάς Νικολάου, Νίκος Τορναρίτης) κάλεσαν τον κ. Κληρίδη να κάνει δεύτερες σκέψεις για την υποψηφιότητά του (ν' αποσυρθεί δηλαδή υπέρ Μαρκίδη). Ο κ. Κληρίδης, πάντως, δήλωσε πως η ανακοίνωση της υποψηφιότητας Μαρκίδη δεν αλλάζει τίποτε στους δικούς του σχεδιασμούς.

Το Ανώτατο Συμβούλιο του κόμματος θα συνεδριάσει το Σάββατο για να λάβει την απόφαση και εκεί θα διαφανεί το αν και πόσο βαθύ είναι το ρήγμα στους κόλπους της κυβερνητικής παράταξης. Ο πρόεδρος του κόμματος Ν. Αναστασιάδης είπε πως η αναταραχή που παρατηρείται στο κόμμα θα διαρκέσει μόνο μερικές ημέρες.

Επικαλέστηκε μάλιστα την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος επί της πολιτικής ηγεσίας προς υποστήριξη της υποψηφιότητας Κληρίδη.

Τρίβει τα χέρια η αντιπολίτευση

Στους κόλπους της αντιπολίτευσης τρίβουν τα χέρια τους με αφορμή τις εξελίξεις στον χώρο του Δημοκρατικού Συναγερμού. Η βασική πολιτική εκτίμηση που έκανε χθες το εκλογικό επιτελείο του κ. Τάσσου Παπαδόπουλου, παρουσία του ιδίου και του γενικού γραμματέα του ΑΚΕΛ. Δ. Χριστόφια, είναι πως με την υποψηφιότητα Μαρκίδη καταρρέει ο μύθος που προσπάθησε να κτίσει το επιτελείο του κ. Κληρίδη περί επικείμενων ραγδαίων εξελίξεων στο Κυπριακό και περί του κ. Κληρίδη ως του μόνου που μπορεί να χειρισθεί τις δύσκολες εξελίξεις που έρχονται.

Ο κ. Χριστόφιας εξαπέλυσε διπλή επίθεση εναντίον Κληρίδη - Μαρκίδη. Είπε ότι ο τελευταίος ήταν όλο αυτόν τον καιρό ο βασικός διαπραγματευτής και δεν μπορεί να αποσείσει τις ευθύνες.

Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, ο διχασμός των δυνάμεων στον χώρο της Δεξιάς και του Δημοκρατικού Συναγερμού ευνοεί την υποψηφιότητα του Τάσσου Παπαδόπουλου που αν συντρέξουν ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί να εκλεγεί από τον πρώτο γύρο.

Είναι γι' αυτό που ηγέτες και στελέχη των κομμάτων ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ πραγματοποιούν τις τελευταίες ημέρες ανοίγματα προς τον επίσης υποψήφιο πρόεδρο Γ. Ομήρου (ΚΙΣΟΣ) να επανέλθει στη συμμαχία από την οποία είχε αποχωρήσει ανακοινώνοντας αυτόνομη υποψηφιότητα.

Ο ίδιος ο κ. Ομήρου, από τον οποίο ο Δημοκρατικός Συναγερμός ήρε την υποστήριξή του επικαλούμενος δραματικές εξελίξεις στο Κυπριακό, κατήγγειλε τεχνάσματα που παράγουν κρίση πολιτικής αξιοπιστίας και δήλωσε ότι η υποψηφιότητά του παραμένει, αφού αποτελεί τη φωνή της ανανέωσης.