Εφημερίδα "Μακεδονία"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ρεπορτάζ :: Γνώμη (άρθρο σχολιασμού)

( οι ξεχασμένοι βετεράνοι ) 

Οι ξεχασμένοι βετεράνοι

Για τους βετεράνους του πολέμου του Βιετνάμ, η ανθούσα αμερικανική βιομηχανία θεάματος έχει φροντίσει να μην ξεχαστούν. Το ίδιο και για τους πιο πρόσφατους, της επιχείρησης "Καταιγίδα της Ερήμου" στον Περσικό Κόλπο. Δεκάδες ταινίες έχουν γυριστεί με θέμα τα κατορθώματα, αλλά και τη μετέπειτα ζωή των Αμερικανών στρατιωτών, που πήραν μέρος σε "ηρωικές επιχειρήσεις". Επίσης, επιστήμονες, πολιτικοί και οργανώσεις βετεράνων ασχολούνται με τα προβλήματα υγείας, που παρουσιάζουν -σε μεγαλύτερο βαθμό από τους άλλους ανθρώπους- όσοι πολέμησαν. Αυτά, στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Από την άλλη πλευρά, όπου φτωχός κι η μοίρα του. Οι βετεράνοι της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης, που πήραν μέρος στην εισβολή και επί μια δεκαετία παραμονή στο Αφγανιστάν των σοβιετικών στρατευμάτων -πένητες και ασθενείς οι περισσότεροι- είναι σήμερα ξεχασμένοι. Σύμφωνα με τη δήλωση ενός από αυτούς στο πρακτορείο Ρόιτερ, "το καλύτερο δώρο που θα μπορούσε να πάρει η (σ.σ. ρωσική) κυβέρνηση για τη δέκατη επέτειο της αποχώρησης του στρατού από το Αφγανιστάν θα ήταν να εξαφανιστούμε όλοι". Άλλωστε, η Ρωσία -διάδοχος της Σοβιετικής Ένωσης- αντιμετωπίζει τα δικά της προβλήματα συλλογικής επιβίωσης και το αγκάθι των στρατιωτών, που πολέμησαν υπηρετώντας μια (άλλη) ιδεολογία, δεν τη βοηθάει.

Το Δεκέμβριο του 1979, επί Λεονίντ Μπρέζνιεφ, η Μόσχα έστειλε στην ασιατική γείτονά της περίπου 80.000 στρατιώτες για να στηρίξει το κομμουνιστικό καθεστώς, που είχε εγκαταστήσει στην Καμπούλ. Η "σύντομη επιχείρηση", η οποία είχε αρχικώς σχεδιαστεί, διήρκεσε τελικώς δέκα χρόνια, καθώς ο κόκκινος στρατός συνάντησε σθεναρή αντίσταση από τους ισλαμιστές αντάρτες, τους οποίους υποστήριζε η δύση. Τον Φεβρουάριο του 1989, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, στο πλαίσιο της περεστρόικα και της γκλάσνοστ, έδωσε το σύνθημα για την αποχώρηση των στρατευμάτων, ενώ στις μάχες είχαν χάσει τη ζωή τους ένα εκατομμύριο Αφγανοί και 15.000 Σοβιετικοί.

Στις ταφόπλακες των στρατιωτών, αρχικώς δεν επιτρεπόταν να χαραχθεί ο τόπος θανάτου, "για να μην τρωθεί το ηθικό του πληθυσμού", όπως λέει ο βετεράνος Μπορίς Ζντάνοφ. Τα τελευταία θύματα ήταν πιο "τυχερά" σ' αυτό το ζήτημα. Όσοι επέζησαν, όμως, θεωρούν εαυτούς άτυχους. "Πιθανώς η γκλάσνοστ να ήταν καλή, αλλά, όταν γυρίσαμε πίσω, οι συμπατριώτες μας μας αντιμετώπιζαν σαν εγκληματίες, σαν να αρχίσαμε εμείς τον πόλεμο", προσθέτει ο Ζντάνοφ, ο οποίος σημειώνει με πικρία ότι η πιο ήπια απάντηση, που έπαιρναν όσοι απευθύνονταν στις αρχές για βοήθεια ήταν: "δε σας στείλαμε εμείς εκεί". Η στάση των αρχών αντικατοπτρίζει και τη γενικότερη αντιμετώπιση του ήδη διερρηγμένου ρωσικού κοινωνικού ιστού προς τους βετεράνους. Ευτυχώς, γι' αυτούς υπάρχουν και στη Ρωσία οργανώσεις, που υπενθυμίζουν την παρουσία τους.