Εφημερίδα "Μακεδονία"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ρεπορτάζ :: Ελεύθερο ρεπορτάζ

( βραβεια νομπελ ) 

Έχουν φιλοτεχνηθεί σε χρυσό 18 καρατίων, με επίστρωση χρυσού 23 καρατίων, έχουν διάμετρο 66 χιλιοστά και ζυγίζουν κατά μέσο όρο 175 γραμμάρια. Φέρουν παραστάσεις που χρονολογούνται από το 1902.

Μπροστινή όψη

Πορτρέτο του Άλφρεντ Νόμπελ με τις ημερομηνίες γέννησης και θανάτου του

Πίσω όψη

Τρεις ανδρικές μορφές σχηματίζουν μια αδερφική ένωση και επιγραφή "Για την ειρήνη και τη συναδέλφωση των ανθρώπων"

Τα μετάλλια για τα Νόμπελ Φυσικής, Χημείας, Ιατρικής και Λογοτεχνίας έχουν την ίδια μπροστινή όψη και την ίδια επιγραφή στην πίσω όψη

Μπροστινή όψη

Πορτρέτο του Άλφρεντ Νόμπελ με τις ημερομηνίες γέννησης και θανάτου του

Πίσω όψη

Η θεά Ίσις και η Επιστήμη, με την επιγραφή "Οι εφευρέσεις βελτιώνουν τη ζωή η οποία ομορφαίνει με την τέχνη"

Πίσω όψη

Νεαρή ανδρική μορφή κάθεται κάτω από δένδρο και ακούει και καταγράφει το τραγούδι της μούσας

Πίσω όψη

Η Ιατρική κρατά ένα ανοιχτό βιβλίο ενώ παίρνει νερό από ένα βράχο για να ξεδιψάσει ένα άρρωστο κορίτσι

Μπροστινή όψη

Πορτρέτο του Άλφρεντ Νόμπελ με τις ημερομηνίες γέννησης και θανάτου του

Πίσω όψη

Το έμβλημα της Ακαδημίας με την επιγραφή "Βασιλική Ακαδημία Επιστημών της Σουηδίας"

ΒΡΑΒΕΙΑ ΝΟΜΠΕΛ

Τα μετάλλια περιμένουν τους νέους Νομπελίστες

Η μορφή των μεταλλίων που απονέμονται κάθε χρόνο στους βραβευθέντες παραμένει αναλλοίωτη από την αρχή του θεσμού - Κάποιες φορές όμως δημιουργεί προβλήματα

Δύο μήνες πριν από την επίσημη τελετή απονομής των βραβείων Νόμπελ η ανακοίνωση από τη Βασιλική Ακαδημία της Σουηδίας του ονόματος του φετινού νομπελίστα Λογοτεχνίας αναζωπύρωσε το διεθνές ενδιαφέρον για τα βραβεία. Η πρώτη απονομή των βραβείων Νόμπελ έγινε στις 10 Δεκεμβρίου του 1901, πέμπτη επέτειο του θανάτου του Σουηδού εφευρέτη και επιχειρηματία Άλφρεντ Νόμπελ, ο οποίος στη διαθήκη του θεσμοθέτησε και χρηματοδότησε με ειδικό κληροδότημα τα ομώνυμα βραβεία Ειρήνης, Φυσικής, Χημείας, Ιατρικής και Λογοτεχνίας. Έκτοτε τα βραβεία - μετάλλιο, τιμητικό δίπλωμα, χρηματικό ποσό - απονέμονται κάθε χρόνο την ίδια ημέρα σε προσωπικότητες που διακρίθηκαν για το έργο τους και την προσφορά τους στους παραπάνω τομείς, ενώ από το 1968 προστέθηκε και το Νόμπελ Οικονομίας.

Σε αντίθετη με το χρηματικό ποσό, το ύψος του οποίου παρουσίασε αρκετές διακυμάνσεις στα χρόνια που μεσολάβησαν ξεκινώντας από 19.500 δολάρια ΗΠΑ το 1901 και φτάνοντας φέτος τα 985.000 δολάρια, τα ειδικά τιμητικά μετάλλια που συνοδεύουν τα βραβεία Νόμπελ παρέμειναν σταθερά στην πορεία του χρόνου. Σύμφωνα με το καταστατικό του Ιδρύματος Νόμπελ, τα μετάλλια φέρουν την μορφή του Άλφρεντ Νόμπελ και χαραγμένη κατάλληλη ρήση. Το έργο του σχεδιασμού όλων των μεταλλίων εκτός από αυτό του Νόμπελ Ειρήνης ανατέθηκε στις αρχές του 1901 στον Σουηδό γλύπτη και χαράκτη Έρικ Λίντμπεργκ. Ενώ τα υπόλοιπα Νόμπελ απονέμονται στην πρωτεύουσα της Σουηδίας, το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται σύμφωνα με τη διαθήκη του Άλφρεντ Νόμπελ στην πρωτεύουσα της Νορβηγίας, και έτσι το σχεδιασμό του μεταλλίου για αυτό το Νόμπελ Ειρήνης, ανέλαβε το 1901 ο Νορβηγός γλύπτης Γκούσταφ Βίγκελαντ.

Οι δύο καλλιτέχνες δεν κατόρθωσαν να έχουν έτοιμα τα μετάλλια για την πρώτη απονομή των βραβείων, το 1901, και οι βραβευθέντες έλαβαν "προσωρινά" μετάλλια έως ότου ετοιμαστούν τα κανονικά. Η καθυστέρηση οφειλόταν στις διαφωνίες που είχαν προκύψει μεταξύ των μελών των επιτροπών επιλογής και βράβευσης των υποψηφίων όσον αφορά τη ρήση που θα χαρασσόταν στην πίσω όψη των μεταλλίων. Οι διαφωνίες επιλύθηκαν τελικά το Νοέμβριο του 1901 με την υιοθέτηση των προτάσεων του Λίντμπεργκ.

Τα μετάλλια φέρουν επίσης στην πίσω όψη τα ονόματα των βραβευθέντων με τη διαφορά ότι ενώ στα "σουηδικά" μετάλλια το όνομα αναγράφεται σε ειδικό ευδιάκριτο μέρος, στο "νορβηγικό" μετάλλιο για το Νόμπελ Ειρήνης και το μεταγενέστερο για το Νόμπελ Οικονομίας, το όνομα του βραβευθέντος αναγράφεται στην άκρη. Αυτό προκάλεσε σοβαρό πρόβλημα το 1975 κατά την απονομή του Νόμπελ Οικονομίας στο Ρώσο Λεονίντ Καντόροβιτς και τον Αμερικανό Τγιάλινγκ Κόπμανς. Τα μετάλλιά τους μπερδεύτηκαν και οι δύο νομπελίστες επέστρεψαν στις χώρες τους ο ένας με το μετάλλιο του άλλου. Εξαιτίας του ψυχρού πολέμου, χρειάστηκε να περάσουν τέσσερα χρόνια έντονων διπλωματικών προσπαθειών για να καταστεί δυνατή η αμοιβαία ανταλλαγή των μεταλλίων. Προβλήματα με τα ονόματα των βραβευθέντων είχαν προκύψει και νωρίτερα κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου με τα μετάλλια των Γερμανών φυσικών Μαξ φον Λάουε και Τζέιμς Φρανκ και του Δανού φυσικού Νιλς Μπορ. Και οι τρεις επιστήμονες ήταν εβραϊκής καταγωγής και εργάζονταν στο Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής του τελευταίου στην Κοπεγχάγη. Με την είσοδο των ναζιστικών στρατευμάτων στη Δανία, ο Μπορ έλιωσε τα μετάλλια των δύο συναδέλφων του και έκρυψε το δικό του μέσα σε χημικό διάλυμα προκαλώντας του μεγάλες φθορές. Μετά το τέλος του πολέμου και οι τρεις επιστήμονες που επέζησαν των ναζιστικών διωγμών έλαβαν νέα μετάλλια από τη Σουηδική Ακαδημία.