Η κοινωνία των όπλων

Πριν 10-15 χρόνια στις Ηνωμένες Πολιτείες οι "απλοί άνθρωποι", ό,τι κι αν σημαίνει αυτό, κατέφευγαν στα όπλα και όπλιζαν τα παιδιά τους "για να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους", καθώς οι δείκτες της βίας και της εγκληματικότητας αυξάνονταν διαρκώς. Παράλληλα, η ηλικία αυτών που εντάσσονταν σε συμμορίες μειωνόταν, για να φτάσουν πολύ γρήγορα στα πρώτα εφηβικά χρόνια, ειδικά μετά την εμφάνιση του ναρκωτικού "κρακ". Τα παιδιά αυτά εξοπλίζονταν, ενώ ο νόμος τα αντιμετώπιζε με πολύ πιο ελαστικό τρόπο από ό,τι τους ενήλικες. Τα όπλα των μεν και των δε, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας που εξέδωσε χθες η υπηρεσία Στατιστικής του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης, είχαν οδηγήσει σε αύξηση της βίας. Η τάση αυτή όμως έχει αντιστραφεί σε μεγάλο βαθμό την τελευταία πενταετία, παράλληλα με τη μείωση στις πωλήσεις όπλων "για προσωπική άμυνα" και στον εξοπλισμό των συμμοριών.

Ο δείκτης ανθρωποκτονιών, που θεωρείται ο πλέον καθοριστικός από όλους, έπεσε το 1997 -τελευταίο έτος για το οποίο έχουν ανακοινωθεί επισήμως στοιχεία- σε χαμηλότερο σημείο από ό,τι το 1967. Το 1991 οι φόνοι είχαν αγγίξει το δεύτερο υψηλότερο σημείο σε ολόκληρο τον αιώνα κι είχαν παραμείνει εκεί ως το 1993, οπότε και ξεκίνησε η πτώση. Η αύξηση των φόνων οφειλόταν στην έξαρση της εγκληματικότητας στις ηλικίες 14-27 ετών, μετά την εμφάνιση του ναρκωτικού "κρακ" και την ιδιαίτερα ισχυρή παρουσία των συμμοριών στα μεγάλα αστικά κέντρα. Στις λοιπές ηλικίες ο αριθμός των ανθρωποκτονιών είχε μειωθεί από τις αρχές της δεκαετίας του '80. "Το 'κρακ' δημιούργησε μία άλλη γενιά", λέει ο Τζέιμς Φοξ, κοσμήτορας της σχολής Ποινικού Δικαίου του πανεπιστημίου της Βοστόνης. "Τα παιδιά ήταν πάντα παρορμητικά, ανυπόμονα και απροσποίητα. Αλλά το 'κρακ' τα όπλισε. Από το 1993 τα πράγματα άρχισαν να βελτιώνονται. Η αγορά του 'κρακ' είχε ωριμάσει και την ήλεγχαν οι πιο πετυχημένοι έμποροι", τονίζει ο καθηγητής αποδίδοντας τη μείωση των φόνων σε αυτό που αποκαλεί "αποκρυστάλλωση της άποψης ότι υπήρχε σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα και έπρεπε να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα".

Ένα από αυτά ήταν η αύξηση του αριθμού των αστυνομικών κατά 100.000, από την κυβέρνηση Κλίντον. Στον εξοπλισμό τόσο των "απλών πολιτών" όσο και των συμμοριών το βασικότερο χτύπημα δόθηκε νομοθετικά. Ο νόμος Μπράντι, που θεσπίστηκε το 1993, υποχρέωνε σε έλεγχο των πωλήσεων όπλων και το 1994, με τροπολογία, έγινε ακόμη πιο αυστηρός απαγορεύοντας όλα τα "επιθετικά όπλα". Παρά την πτώση των δεικτών, οι ειδικοί ωστόσο επιμένουν ότι οι αριθμοί παραμένουν υψηλοί "για μία πολιτισμένη κοινωνία". Το 1997 εφτά στους 100.000 αμερικανούς έπεφταν θύματα δολοφονίας και οι ΗΠΑ κατείχαν τον υψηλότερο σχετικό δείκτη μεταξύ όλων των βιομηχανικών κρατών.