ΚΡΟΥΕΙ τον κώδωνα του κινδύνου για την έξαρση στα στεγαστικά δάνεια

"Φούσκα" στα ακίνητα βλέπει η ΕΚΤ!

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΡΗΣΤΙΔΗ

Για την ύπαρξη "φούσκας" στην αγορά ακινήτων της ευρωζώνης προειδοποιεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στο τελευταίο ενημερωτικό της σημείωμα, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για την έξαρση στα στεγαστικά δάνεια και ζητώντας επαγρύπνηση από τις κυβερνήσεις, ώστε να μην ξεφύγει η κατάσταση από κάθε έλεγχο.

Οι αναλυτές της ΕΚΤ δεν εντάσσουν την Ελλάδα στη ζώνη υψηλού κινδύνου, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία μόνο στην Ισπανία και, σε μικρότερο βαθμό, τη Γαλλία και την Ιταλία ως τις χώρες των οποίων οι αγορές ακινήτων πληρούν τα περισσότερα χαρακτηριστικά μιας "φούσκας".

Στην Ελλάδα, το ράλι των τιμών των ακινήτων ξεκίνησε την τετραετία 1997-2000, όταν η μέση ετήσια αύξησή τους είχε φτάσει στο 10,5% έναντι 3,8% στην ευρωζώνη. Η άνοδος των τιμών προσέλαβε εκρηκτικές διαστάσεις τα δύο επόμενα χρόνια, με τις τιμές να αυξάνονται κατά 14,5% και 13% το 2001 και το 2002 αντίστοιχα και ενώ ο μέσος όρος στις 12 χώρες της ευρωζώνης δεν είχε ξεπεράσει το 5,5% το 2001 και το 6,8% το 2002. Στη συνέχεια, η ελληνική αγορά ακινήτων πέρασε σε φάση εξομάλυνσης, με τις τιμές να αυξάνονται κατά 5,7% το 2003 και μόλις κατά 2,6% το 2004, πέφτοντας αισθητά χαμηλότερα από το μέσο όρο της ευρωζώνης (7,1% και 7% για τις δύο χρονιές αντίστοιχα). Τα πράγματα δείχνουν όμως να αλλάζουν ξανά στις αρχές του περασμένου έτους. Τα τελευταία στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η ΕΚΤ μιλούν για αύξηση των τιμών των ακινήτων στην Ελλάδα κατά 7,3% στο πρώτο τρίμηνο του 2005, εξέλιξη που οφείλεται προφανώς στις αλλαγές που κυοφορούσε η κυβέρνηση στο καθεστώς των αντικειμενικών αξιών και της φορολογίας των ακινήτων.

Δεν πείθονται οι Έλληνες

Σε κάθε περίπτωση, η ΕΚΤ προειδοποιεί τους επίδοξους αγοραστές ακινήτων ανά την ευρωζώνη να μη στηρίζουν τις αποφάσεις τους με βάση την υπόθεση ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να αυξάνονται με τους σημερινούς ρυθμούς. Είναι αμφίβολο αν οι συστάσεις της ΕΚΤ μπορούν να πείσουν τους Έλληνες. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Eurobank ούτε η προοπτική ανόδου των ευρωπαϊκών επιτοκίων ούτε οι φόβοι της φούσκας, ούτε οι νέες αντικειμενικές αξίες είναι ικανές να κόψουν την όρεξη των Ελλήνων για την αγορά ακινήτων. Από την έρευνα προκύπτει ότι κάτι λιγότερο από ένα στα δέκα νοικοκυριά (8%) είναι έτοιμα να εξετάσουν το ενδεχόμενο αγοράς ή κατασκευής σπιτιού μέσα στο 2006, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό σε ορίζοντα πενταετίας φτάνει το 18%!

Η ξέφρενη πορεία των τιμών των ακινήτων (Ετήσια μεταβολή %) Χώρα 1997-2000 2001 2002 2003 2004 2005 (α' τρίμηνο) Βέλγιο 5,0 5,3 7,7 7,8 6,8 - Γερμανία -0,5 0,1 -1,2 -0,9 -2,1 - Ελλάδα 10,5 14,5 13,0 5,7 2,6 7,3 Ισπανία 6,2 9,9 15,7 17,6 17,4 15,7 Γαλλία 4,5 7,9 8,3 11,7 15,2 15,7 Ιρλανδία 21,1 8,1 10,1 15,2 11,4 11,1 Ιταλία 2,1 8,0 12,9 10,0 9,0 - Λουξεμβούργο 3,8 13,8 11,9 13,3 - - Ολλανδία 14,6 11,2 8,4 4,7 3,9 4,3 Αυστρία -1,9 -3,6 -1,0 0,9 -0,6 - Πορτογαλία 5,8 3,6 1,1 1,6 0,4 0,5 Φιλανδία 10,7 -0,5 7,4 6,3 7,3 3,8 Ευρωζώνη 3,8 5,5 6,8 7,1 7,0 - Πηγή: ΕΚΤ