Εφημερίδα "Μακεδονία"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Επιστολές :: Επιστολή αναγνώστου

( ο "βεροιώτης", δημήτριος βικέλας, ο πρωτεργάτης της αναβιώσεως (το 1896) των ολυμπιακών αγώνων ) 

Ο "Βεροιώτης", Δημήτριος Βικέλας, ο πρωτεργάτης της αναβιώσεως (το 1896) των Ολυμπιακών αγώνων

Κ. Ζόννε,

Διάβασα στη "Μ" (Κυριακή, 21.2.1999, σελ. 92) το ενδιαφέρον άρθρο του κ. Γιώργου Λυσαρίδη (για τους Ολυμπιακούς αγώνες στην υπηρεσία της διπλωματίας), όπου δημοσιεύεται και φωτογραφία του Πιέρ ντε Κουμπερτέν ("εμπνευστής της σύγχρονης αναβίωσης των Ολυμπιακών αγώνων") και θεωρώ αναγκαίο ή έστω χρήσιμο να προσθέσω τα εξής, δεδομένου ότι πολλά άτομα θα τα αγνοούν ή τα ξεχνούν:

1. Ο οραματιστής Γάλλος Κουμπερτέν δεν θα κατόρθωνε, μάλλον, να επιτύχει την αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων (του 1896), πριν 103 χρόνια, ασφαλώς δε αποκλειόταν, πιθανότατα, να γίνουν τούτοι στην Αθήνα, αν δεν υπήρχε η θερμουργός, ήρεμη αλλά μεθοδική και οργανωμένη ψυχική δύναμη του Δημητρίου Βικέλα (1835-1908).

Δεν παρασύρομαι από εθνικισμόν (ελληνοκεντρισμόν) ή τοπικισμόν (αγάπη για τη Βέροια, όπως θα διευκρινίσω πιο κάτω), υποστηρίζοντας αυτήν την άποψη…

Για την πλήρη απόδειξη αυτής της γνώμης έχουμε πλέον τη συνθετική μονογραφία του πρυτάνεως των Ελλήνων αθλητικογράφων και συγγραφέα του αθλητισμού μας κ. Πέτρου Ν. Λινάρδου, ο οποίος διαφώτισε επαρκέστατα και αυτό το θέμα (βλ. το βιβλίο του "Από το όραμα στην πράξη, Δ. Βικέλας", έκδοση της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων, Αθήνα 1996, 271 μεγάλες σελίδες, 4ου σχήματος).

Στο πρώτο μέρος (σελίδες 6-167) εξιστορούνται, τεκμηριωμένα και με σχετικές βιβλιογραφικές παραπομπές και φωτοτυπίες εγγράφων ή δημοσιευμάτων, με λεπτομέρεια όλα τα διαδραματισθέντα γεγονότα, ώστε να μη χωρά καμιά αμφιβολία στον αναγνώστη ή στην αναγνώστρια της περιεκτικότατης ιστορικής μελέτης τούτης, ότι η αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων ήτο έργο κυρίως, του Δημητρίου Βικέλα.

Άλλωστε το κατέγραψε επανειλημμένα, ακόμα δε το ομολόγησε και ο ίδιος ο Πιέρ ντε Κουμπερτέν και μετά τη διατάραξη των σχέσεών του με τον Βικέλα. Πράγματι, έγραψε ότι το έργο τούτο (δηλαδή η αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων και δη στην Αθήνα) είναι επίτευγμα, το οποίο πέτυχαν "Εκείνος" (ο Δ. Βικέλας) "και Εγώ", προτάσσοντας μάλιστα, τον Έλληνα, Μακεδόνα και "Βεροιώτη" επιχειρηματία, λογοτέχνη και εθνικό ευεργέτη.

Νομίζω δεν πρέπει να παραλείπεται, αντιθέτως δε χρειάζεται να αναγράφεται, να αναφέρεται, να μνημονεύεται ρητά, από το γεγονός, πολύ περισσότερον διότι ο Δ. Βικέλας (όπως και ο Γάλλος ευπατρίδης) ήταν αντιπροσωπευτικός τύπος αγνού, τιμιότατου ανθρώπου, που επάξια εκλέχτηκε, κατά τα άλλα, και πρώτος πρόεδρος της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων.

Ακόμα ο Δ. Βικέλας εντυπωσιάζει και η περίπτωση ενός πνευματικού ανθρώπου (με πανελλήνια, αλλά και διεθνή προβολή), που, αν και τυχαία αναμείχθηκε με τον αθλητισμόν (ως αντιπρόσωπος του Πανελλήνιου Γυμναστικού Συλλόγου της Αθήνας, στο αθλητικό συνέδριο της Σορβόνης, του 1894), κατόρθωσε να προσαρμοστεί αμέσως και να προωθήσει την Ολυμπιακή ιδέα, να ξανανάψει την Ολυμπιακή φλόγα, χωρίς να έχει εμπορευματική κτλ. κατεύθυνση, όπως κατέληξε, δυστυχώς…

2. Ως προς την πατρογονική ρίζα του είναι γνωστό (έγραψε και η ταπεινότητά μου, από το 1966, στον Ζ΄ τόμο του επιστημονικού περιοδικού "Μακεδονικά" της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και ύστερα αλλού), ότι ο Βικέλας (γεννημένος, "εκ περιστάσεων" στην Σύρο) ήταν από τη Βέροια. Η οικογένειά του ήταν διάσημη (όσο και η συγγενική της, των Ρακτιβάν), πλούσια και αρχοντική, τελευταία δε απέδειξα ότι υπήρχε και τον 16ον - 17ον αιώνα, στη Βέροια, εντοπίζοντας τον πρώτον, γνωστό σήμερα, αρχηγέτη της. Από τη μεριά της μητέρας, ο Δ. Βικέλας, καταγόταν από τα Ιωάννινα (από την περίφημη οικογένεια των Μελάδων).

"Αντί άλλων, πολλών", αντιγράφω, όσα έγραψε (βλ. στο αυτοβιογραφικό βιβλίο του "Η ζωή μου"…, Αθήνα 1908, με πάμπολλές επανεκδόσεις από τον "Σύλλογον προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων", ένα από τα δημιουργήματά του, που επανεκδόθηκε και από τις δραστήριες εκδόσεις "Περίπλους", Αθήνα 1947 και συμπεριλήφθηκε στους οκτώ τόμους των "Απάντων" του Δ. Βικέλα, έκδοση του αυτού Σ.Π.Δ.Ω.Β., με επιμέλεια του πανεπιστημιακού καθηγητή κ. Άλκη Αγγέλου, τομ. Α΄, σελίδες 6-7) ο ίδιος, δηλαδή ο Δημήτριος Βικέλας, σχετικά με την καταγωγή του."… Αλλ' αισθάνομαι ότι, εάν ήτο δυνατόν και σήμερον έτι να στήσω την σκηνήν μου εις Βέροιαν, εκεί ήθελα ανεύρει την πατρίδα, καθόσον εκεί συγκεντρούνται αι οικογενειακαί μου παραδόσεις. Δεν λησμονούμεν ότι εκείθεν καταγόμεθα. Επί του τάφου του πατρός μου, εις το νεκροταφείον των Αθηνών, υπό το όνομά του εχαράξαμεν την λέξην "εκ Βεροίας". Ο αδελφός μου ενέγραψεν εις το σχολείον τον πρωτότοκόν του ως Μακεδόνα την καταγωγήν, και εγώ δε μεταξύ των Μακεδόνων πάντοτε συγκαταλέγομαι…".

Νομίζω ότι και ο αρθρογράφος της "Μ" θα συμφωνεί με την αναγκαιότητα της γραφής -δημοσιεύσεως αυτής της επιστολιμαίας συμπληρώσεώς μου για τον Δ. Βικέλα (που παλιότερα, το επίθετο, γραφόταν Μπικέλας, Μπεκέλας, συχνά δε με δύο λ).

Φιλικά

ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΧΙΟΝΙΔΗΣ

Βέροια