Η αναλγησία του κράτους για τους Ποντίους πρόσφυγες

Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Δεν είναι η πρώτη φορά, που η Ελλάδα πληγώνει τα παιδιά της. Το φαινόμενο έχει παρατηρηθεί και κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Υπήρξαν περιπτώσεις, που οι πρόσφυγες της Ιωνίας και της Αιολίδας αντιμετωπίστηκαν από τους άλλους Έλληνες όχι ως αδελφοί, αλλά ως ξένοι. Η Αθήνα και οι δορυφόροι της στη Νότια Ελλάδα ήταν βυθισμένοι σε τόσο βαθύ λήθαργο και είχαν τόση άγνοια της ιστορίας μας, ώστε υποδέχθηκαν ένα από τα υγιέστερα κύτταρα του ελληνισμού, με πανάρχαιες πολιτιστικές ρίζες, με γλώσσα κατακάθαρη, με μακρά παράδοση στον επιχειρησιακό τομέα, με πλούτο στην ψυχή και στην έκφραση, Σαν να επρόκειτο για παρέες. Υπήρξαν και περιπτώσεις, που ορισμένες μητέρες, αμόρφωτες, ανάλγητες και ενδεχομένως πεινασμένες, αφού είχαν αναγάγει το ψωμί και την ελιά σε "εθνικό" φαγητό, αναφερόμενες στους ευγενικούς πρόσφυγες, που ουσιαστικά μετακινήθηκαν από την πατρίδα τους στην πατρίδα τους, απειλούσαν τα παιδιά τους: "Καθίστε φρόνημα, γιατί θα φωνάξουμε τους πρόσφυγγες να σας φάνε".

Το ίδιο έγινε και με την αστυνομία. "Κάτσε φρόνιμα, γιατί θα φωνάξω τον χωροφύλακα, να σε κλείσει στη φυλακή". Αργότερα, ο χωροφύλακας και ο αστυφύλακας, κατά το αμερικανικό πρότυπο, έγινε "μπάτσος". Και ο "μπάτσος" αποτέλεσε συνώνυμο του "κακού". Το σώμα της χωροφυλακής, αντί να το αγκαλιάσει η ελληνική κοινωνία, το απομάκρυνε, με συνέπεια να υπάρχει μέχρι και σήμερα η διαχωριστική γραμμή, ενώ η αστυνομία θα έπρεπε να περιβάλεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τον φιλόνομο πολίτη. Είναι μερικά πράγματα, που δεν επιδέχονται επεξηγήσεων. Πρέπει να τα αποδώσει κανείς μόνο στο "κακό το ριζικό μας".

Ας ξαναγυρίσουμε, όμως, στους πρόσφυγες. Μικρασιάτες, Πόντιοι και Θράκες, παρά τις μεμψιμοιρίες των ολιγαρίθμων δυσφορούντων, απλώθηκαν σε όλη τη χώρα και κυρίως στη Μακεδονία και τη Θράκη. Εδώ, η κατάσταση ήταν διαφορετική. Οι γηγενείς υπήρξαν φιλόξενοι και δεν άργησαν να αποτελέσουν με τους πρόσφυγες συμπαγείς πληθυσμούς, που αγωνίστηκαν για την πρόοδο του τόπου. Η επιτυχία τους υπήρξε αναμφισβήτητη. Και δικαίωσε τον μεγάλο Ελευθέριο Βενιζέλο.

Μια θαυμάσια περιγραφή κάνει η διακεκριμένη συγγραφέας κ.Αγγελική Στεργίου. Σε ένα από τα ωραιότατα κείμενά της γράφει τα εξής:

"Στην εκτεταμένη πεδιάδα της Καλαμαριάς, περιτριγυρισμένη από τα βουνά του Χορτιάτη και του Χολομώντα και τον κόλπο του Θερμαϊκού, όπου κυμάτιζε στο δροσερό αεράκι σπυρωμένο σιτάρι ξανθό, χρύσιζε στον ήλιο το φύλλωμα της ελιάς και τα φορτωμένα τσαμπιά της αμπέλου έδιναν κρασί γλυκό, βρήκε καταφύγιο ένα μέρος των κυνηγημένων προσφύγων από τον Πόντο, την Μικρά Ασία, την Κωνσταντινούπολη, μετά τη Συνθήκη της Λοζάνης, το 1922.

"Την εποχή αυτή η Θεσσαλονίκη είναι ακόμη γεμάτη πληγές από την παρατεταμένη οθωμανική κυριαρχία μέχρι το 1912 και τον Μακεδονικό Αγώνα, όταν οι πρόσφυγες με πρόσωπα γεμάτα πόνο, λιπόσαρκα σώματα, με τ' άγια εικονίσματα σφιχτά στον κόρφο και στο χέρι έναν μικρό τορβά, έρχονται για εγκατάσταση κι εδώ, στην εύφορη παραθαλάσσια Καλαμαριά".

Οι πρώτοι αυτοί οικιστές της νεότερης εποχής, προερχόμενοι από τον Καύκασο, τον Πόντο, τα παράλια της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης, αντιμετώπισαν προβλήματα διατροφής, στέγης και κοινωνικής αποκατάστασης. Πρόχειρα, σε παράγκες, καλύβες, σκηνές, σπιτάκια, στέγασαν τότε την πίκρα και τη φτώχεια τους.

Αλλά γιατί αυτή η αναδρομή; Ο λόγος είναι απλούστατος. Γιατί, όπως προαναφέρθηκε, η ιστορία επαναλαμβάνεται. Γιατί αυτή τη στιγμή υπάρχουν στη Θράκη Έλληνες από τον Πόντο, που ζουν σε παράγκες. Έλληνες που λατρεύουν την Ελλάδα, ενώ οι άλλοι απλώς την αγαπάνε. Ή δηλώνουν πως την αγαπάνε. Άνθρωποι που εκδήλωσαν τη λατρεία τους, όταν βρίσκονταν στο μακρινό Πόντο, δίνοντας στα κορίτσια τους το όνομα "Ελλάδα". Μιλούν την ελληνική γλώσσα κατά τρόπο άψογο και είναι πρόθυμοι να προσφέρουν τα πάντα, για να προασπίσουν τα συμφέροντα της πατρίδας τους. Πρόσωπα θλιμμένα, με δακρυσμένα μάτια. Οι κατοικίες που τους υποσχέθηκαν είναι μισοτελειωμένες. Η ανεύρεση εργασίας είναι δύσκολη. Ο χειμώνας είναι βαρύς.

Γι' αυτούς τους ανθρώπους ιδρύθηκε και κάποια υπηρεσία, που το προσωπικό της ανέρχεται σε 450 άτομα. Τι προσφέρουν οι υπάλληλοι αυτοί; Και τα ποντιακά σωματεία, που διακρίνονται για το δυναμισμό τους, γιατί δεν δραστηριοποιούνται; Οι Πόντιοι αδελφοί μας της Θράκης επιβάλλεται να αποκατασταθούν ταχύτατα.