Η συμπεριφορά του κόσμου στις άγαμες μητέρες

Ένας από τους βετεράνους δημοσιογράφους συμμετείχε στο γεγονός που συνέβη πριν σαράντα περίπου χρόνια και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ήταν γύρω στο 1960. Εδώ και αρκετές ημέρες, ο αδελφικός του φίλος, επιτυχημένος επιχειρηματίας, αν και νεαρής ηλικίας, έδειχνε περίλυπος. Κάποιο βράδυ, βρέθηκαν στο στέκι τους, στο ταβερνάκι του "Μπάρμπα Θωμά" και τσούγκρισαν τα ποτήρια τους. Ο δημοσιογράφος κοίταζε το φίλο του στα μάτια και του είπε μ' εκείνη την τρυφερότητα που είχαν στο παρελθόν τα λόγια των φίλων, των πραγματικών φίλων, που στέκονταν δίπλα στον άλλο περισσότερο και από τους στενούς συγγενείς:

"Λοιπόν, θα μου πεις τι συμβαίνει; " Ο άλλος εξέφρασε με τέσσερις λέξεις τον πόνο του: "Η μικρή είναι έγκυος".

Ύστερα, αφηγήθηκε όλη την ιστορία. Μόλις αποφοίτησε από το γυμνάσιο, γνωρίστηκε με ένα νεαρό. Ρεμάλι. Ούτε συζήτηση για γάμο. Θα της έκανε τη ζωή μαρτύριο. "Το ξέρει πως την άφησε έγκυο;", ρώτησε ο δημοσιογράφος. Η απάντηση ήταν αρνητική. "Και τον αγαπά ακόμη;". Ευτυχώς, τα αισθήματα του κοριτσιού είχαν αλλάξει. Έμειναν για λίγο σιωπηλοί. "Μη μου μιλήσει για άμβλωση, γιατί δεν πρόκειται να τη δεχθώ με κανένα τρόπο". Ο δημοσιογράφος χαμογέλασε. "Ποιοι έμαθαν το γεγονός;". Ο φίλος του απάντησε πως μόνο ο ίδιος και η γυναίκα του το γνώριζαν. "Η μικρή θα φύγει στην Αμερική. Εκεί θα γεννήσει και θα σπουδάσει. Από αύριο βάζουμε μπρος για την έκδοση των πιστοποιητικών. Μαζί της θα μείνει κανένα χρόνο και η γυναίκα μου. Μετά θα πηγαινοέρχεται δύο τρεις φορές το χρόνο". Ο φίλος του τον αγκάλιασε δακρυσμένος.

Η κοπέλα ακολούθησε το δρόμο της. Έγινε μια από τις διακεκριμένες ερευνήτριες σε διεθνούς φήμης πανεπιστημιακό νοσοκομείο και ο γιος της ακολούθησε κι αυτός τον ιατρικό κλάδο. Στα σαράντα του συγκαταλέγονταν στα μεγάλα ονόματα της χειρουργικής. Η γυναίκα του, μια πανέμορφη ξανθιά, τον λάτρευε και τα δυο παιδιά τους, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι, συμπλήρωναν την ευτυχία τους.

Πρόσφατα, η διακεκριμένη ερευνήτρια πήρε το δημοσιογράφο στο τηλέφωνο. Τον αποκαλούσε "θείο". Μετά το θάνατο του πατέρα της, μάλιστα, ήταν ο μόνος στον οποίο είχε εμπιστοσύνη. "Θείε, θέλω να μου ετοιμάσεις ένα πάρτι. Έρχομαι την άλλη εβδομάδα με όλη την οικογένεια. Ειδοποίησε και τη μητέρα μου". Η οικογένεια ήρθε και το πάρτι σημείωσε επιτυχία. Η γιαγιά, από τη γωνιά της, καμάρωνε την κόρη της που παρά τα χρόνια της εξακολουθούσε να είναι εντυπωσιακή, καμάρωνε το "νόθο" εγγονό της, καμάρωνε την όμορφη γυναίκα του, καμάρωνε τα χαριτωμένα δισέγγονα. Κάποια στιγμή δάκρυσε. Θυμήθηκε τον άνδρα της. Ο δημοσιογράφος πήγε κοντά της. Την αγκάλιασε. "Να είσαι βέβαιη, πως εκεί που βρίσκεται μας βλέπει και είναι ευτυχισμένος" Η γηραιά κυρία τον κοίταξε με ευγνωμοσύνη.

Η κόρη της τους πλησίασε. "Τι κάνει ο Ρόμπερτ;", ρώτησε ο δημοσιογράφος. Με τον άνθρωπο αυτό η γυναίκα είχε δεσμό τριάντα χρόνια, χωρίς να το νομιμοποιούν. Και δεν ήταν τυχαίος. Περιλαμβάνονταν στους εκατό πρώτους δικηγόρους της Αμερικής. Άρεσε όμως και στους δύο τους ο τρόπος ζωής που είχαν διαμορφώσει. Κυριαρχούσαν μεταξύ τους η ευγένεια, η ευαισθησία, η τρυφερότητα, η κατανόηση και ο αλληλοσεβασμός. Δεν έλειπε και το χιούμορ. Η γυναίκα γέλασε ευτυχισμένη. "Θα ερχόταν μαζί μας, αλλά είχε διάφορες επαφές. Βάλθηκε να καταλάβει μια από τις θέσεις του ανωτάτου δικαστηρίου…".

Την ημέρα που η οικογένεια επέστρεψε στην Αμερική, ο δημοσιογράφος διάβασε μια είδηση στις εφημερίδες που τον έκανε να βγει από τα ρούχα του. Σε συζήτηση στη Βουλή, ο αρμόδιος υφυπουργός παραδέχθηκε ότι ακόμη στην Ελλάδα "δεν υφίσταται ειδικό νομικό πλαίσιο, βάσει του οποίου να προστατεύεται η άγαμη μητέρα". Ο υφυπουργός είχε ακόμη το θράσος να υποστηρίζει ότι "η μονογονεϊκή οικογένεια δεν χαρακτηρίζεται ως ιδανική οικογένεια, από έγκυρους επιστημονικούς κύκλους". Ποιοι είναι αυτοί οι επιστημονικοί κύκλοι; Να εμφανισθούν για να δώσουν ορισμένες επεξηγήσεις. Να διευκρινίσουν αν είναι οικογένεια εκείνη που τα δύο μέρη χωρίζουν σε πολύ σύντομο διάστημα και σύρονται στα δικαστήρια για το διαζύγιο και τη διατροφή. Να πουν αν είναι οικογένεια εκείνη που όταν διαλύεται ο άνδρας - για να φανταστεί κανείς πού φτάσαμε - ζητεί νομίμως διατροφή από την πρώην σύζυγό του. Να δηλώσουν αν είναι οικογένεια εκείνη, που ο σύζυγος υποχρεώνει τη σύζυγο να εκδίδεται. Να εξηγήσουν αν είναι οικογένεια εκείνη, που η σύζυγος δεν τολμά να βγει στη γειτονιά επί ημέρες, για να μη δει ο κόσμος τους μώλωπες από τον άγριο ξυλοδαρμό που υφίσταται από το σύζυγο.

Και οι άνθρωποι; Ποιοι άνθρωποι; Θυμήθηκε το φίλο του και τον τρόπο που προστάτευσε το παιδί του. Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν 3. 100 άγαμες μητέρες. Και από αυτές, μόνο εκείνες που πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις, λαμβάνουν το επίδομα ελεημοσύνης των 15. 000 δραχμών. Όσο για τις οικογένειες των ανύπανδρων μητέρων, έχουν έτοιμη τη δικαιολογία για την αδιαφορία τους; "Είχες μυαλό, ας μη το πάθαινες". Ο δημοσιογράφος αισθάνθηκε μια άγρια βρισιά να ανεβαίνει στα χείλη του. Μια μομφή προς πολλές κατευθύνσεις. Για να μη την εκστομίσει, ύψωσε το φλιτζάνι του και ήπιε μια γουλιά καφέ.