Η Μεσόγειος, η ζεστή θάλασσα που χωρίζει την Ευρώπη από την Αφρική και ακουμπά στα ανατολικά της την Ασία, υπήρξε ανέκαθεν ένα σταυροδρόμι λαών, ένα άσβεστο καμίνι πολιτισμών. Είναι το κοινό λίκνο, η ιστορική μήτρα λαών με συγγενή πολιτισμικά χαρακτηριστικά, λαών που συνοδοιπόρησαν, γειτνίασαν και συνοίκησαν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες στο πέρασμα του χρόνου.

Το "αμφότερον"

Στο χώρο αυτό, που κυριαρχεί η πολυσυλλεκτικότητα των εθνοτικών χαρακτηριστικών, οι λαϊκοί μουσικοί πολιτισμοί μοιάζουν να σμιλεύονται πάνω στο ίδιο πρωτογενές υλικό. Ο ελληνιστικός λόγος, ο χριστιανισμός και το ισλάμ, αποτέλεσαν τους τρεις κύριους παράγοντες που διαμόρφωσαν το αισθητικό υπόβαθρο, πάνω στο οποίο αναπτύχθηκε κάθε είδους φιλοσοφική, καλλιτεχνική και αισθητική αναζήτηση.

Η πολιτιστική και καλλιτεχνική αλληλεπίδραση των συνοικούντων λαών στο πέρασμα των αιώνων υπήρξε έντονη, καταλυτική και γόνιμη σε τέτοιο βαθμό, ώστε η επισήμανση των επιμέρους διαφορών να είναι όχι μόνο μία πράξη αναγνώρισης της ξεχωριστής ιδιοσυγκρασίας του κάθε λαού αλλά και ένα σημείο παραδοχής των ομοούσιων χαρακτηριστικών της κοινής πατρίδας.

"Ensemble Constantinople"

Το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης σταθερά τα τελευταία χρόνια εντάσσει στα προγράμματά του συναυλίες σχημάτων λόγιας μουσικής της καθ' ημάς Ανατολής. Αυτή τη φορά, το σύνολο "Constantinople" προσπάθησε να δώσει μία διαφορετική ερμηνευτική οπτική της αναγεννησιακής μουσικής παράδοσης, όπως αυτή αναπτύχθηκε στη λεκάνη της Μεσογείου. Η συνολική παρουσίαση του πενταμελούς σχήματος υπήρξε τεχνικά άρτια και διήλθε τα κείμενα με άνεση και ευαισθησία, μεταφέροντας μία ζεστή και οικεία μουσική αύρα στο κοινό.

Οι αδελφοί Tabassian στο σιτάρ και στα κρουστά υποστήριξαν, δίπλα στo ούτι του Guy Ross, στα έξοχα πνευστά του Matthew Jennejhon και στην μπασαβιόλα της Elin Soderstrom, το μουσικό εγχείρημα κερδίζοντας θετικές εντυπώσεις.

Βέβαια, τα ερωτήματα σχετικά με την υφολογική πιστότητα τέτοιου είδους ιστορικών ερμηνειών παραμένουν, συνεχίζοντας παράλληλα μία συζήτηση με πολλές και διαφορετικές πτυχές. Ο ζεστός απόηχος από τη μουσική παρουσίαση που παρακολουθήσαμε είναι ίσως η πρώτη απ' αυτές, ένα αναντίρρητο γεγονός. Οι άλλες θα μπορούσαν να διακρίνουν την προβολή μιας σκόπιμης όσο και ομογενοποιημένης αισθητικής, μία πειραματική διάθεση που όμως παραβαίνει τη ζητούμενη λεπτή ισορροπία, παραβλέπει τη μουσική διαφορά και δεν εγκύπτει με την απαιτούμενη ακρίβεια σε εκείνες τις λεπτομέρειες που τελικά ορίζουν ερμηνευτικά και ταυτοποιούν αισθητικά το πρωτογενές μουσικό υλικό.

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των επιμέρους μουσικών παραδόσεων της Μεσογείου αποτελούν ένα θαυμαστό σημείο συνάντησης της συλλογικής τους έκφρασης, των συναισθημάτων, του ψυχισμού και μαζί της ιδιοσυγκρασίας τους. Μιας έκφρασης που, στην εποχή του "έθνικ" συρμού και της "υπερέθνικ" ισοπέδωσης, πρέπει να αναδεικνύεται ως αφετηρία συνύπαρξης και δημιουργίας. Αρκεί να αντιμετωπίζεται με σεβασμό στις ιδιαιτερότητες, με αυστηρή προσήλωση στη διαφορετικότητα και με άκρα υπευθυνότητα στη μουσική ερμηνεία.