Κατρίν Ντενέβ, η ωραία των δεκαετιών

Η εικόνα της σεξουαλικά διχασμένης συζύγου, όπως την έπλασε ο Λουίς Μπουνιέλ, έμεινε θρυλική για δεκαετίες. Η Κατρίν Ντενέβ ενσάρκωσε συχνά το ψυχρό θηλυκό. Δεν είχε όμως τη στόφα της ηθοποιού που θα τυποποιούνταν σε αυτό το είδος των ρόλων. Δεν ήταν στα μέτρα της να ταυτίσει το αποκορύφωμα της καριέρας της με τους νεοκυματικούς ρυθμούς της δεκαετίας του '60. Η δεκαετία του '90 φτάνει στο τέλος της, και η Κατρίν Ντενέβ κάνει την έξοδό της στις αίθουσες, μέσα στο 1998 με τέσσερις καινούργιες ταινίες. Ξεπέρασε τα όρια της "Ωραίας της ημέρας". Είναι δικαιωματικά η "Ωραία των δεκαετιών".

Η Κατρίν Ντορλεάκ γνώριζε την ένταση με την οποία μπορεί να κινηθεί η καριέρα ενός ηθοποιού από την παιδική της ηλικία. Με δυο γονείς ηθοποιούς, δε θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά για την ίδια και τις αδελφές της. Τα παιχνίδια της καλής και κακής μοίρας του επαγγέλματος της ήταν γνώριμα, χωρίς όμως να την πτοήσουν, ακόμα και όταν μικρή είδε τη χείριστη συμπεριφορά του γνωστού σκηνοθέτη Κλοντ Οτάν Λαρά κατά τα γυρίσματα μιας ταινίας της μητέρα της, Ρενέ Ντενέβ. Ο πατέρας της, Μορίς Τεϊνάκ, "δάνειζε" τη φωνή του για το ντουμπλάρισμα ταινιών. Ο κόσμος της οθόνης της ήταν πολύ οικείος και τον αγάπησε τόσο, ώστε να μην αναζητήσει ποτέ την εμπειρία της θεατρικής σκηνής. Η Κατρίν Ντενέβ είναι μια καθαρά κινηματογραφική ηθοποιός.

"Το πρόβλημα δεν είναι να καταλάβει κάποιος ποιο είναι το πιο σοβαρό ή το πιο σημαντικό ανάμεσα στο σινεμά και το θέατρο. Το θέατρο παραμένει ένα είδος πολύ στιλιζαρισμένο, όπου όλα πρέπει να εκφράζονται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό. Στον κινηματογράφο ισχύει το αντίθετο: όσο πιο προσεκτικοί είμαστε, τόσο το καλύτερο, μια και η κάμερα "βλέπει" τα πάντα. Το σινεμά όταν τραβάει πολύ είναι παγίδα. Είναι δύο αντιφατικοί χώροι που αντιπαρατίθενται όσον αφορά στο παιχνίδι του ηθοποιού. Αγαπώ όλο και περισσότερο το σινεμά και όλο και λιγότερο τα άλλα μέσα. Σήμερα για παράδειγμα, το μόνο που βλέπω μπροστά μου είναι τα μεγάλα μαύρα μάτια των κινηματογραφικών φακών".

Το ντεμπούτο

Μια νεαρή καστανή κοπέλα, μόλις δεκατριών χρονών, έκανε την πρώτη της εμφάνιση το 1956 μαζί με την αδελφή της, Φρανσουάζ Ντορλεάκ, στην ταινία "Τα κολεγιοκόριτσα" ("Les Collegiennes"). Οι εμφανίσεις της σε μικρούς ρόλους δεν υπήρξαν πολλές. Η δεκαετία του '50 ήταν απλώς η προσαρμογή και η ένταξή της στη γαλλική κινηματογραφική σχολή, ακριβώς την εποχή που γινόταν η αλλαγή φρουράς στο γαλλικό σινεμά. Η Κατρίν επέλεξε το επίθετο της μητέρας της, διαχωρίζοντας την κινηματογραφική της εικόνα από εκείνη της αδελφής της Φρανσουάζ, που έκανε παράλληλη καριέρα. Επιδόθηκε σε ένα σύνολο ρόλων, που την ανέδειξαν κατά τη δεκαετία του '60, διαμόρφωσαν τη θέση της στα κινηματογραφικά πράγματα αλλά δεν την καταξίωσαν ως ηθοποιό.

Οι πιο γνωστές επιτυχίες, που την έκαναν ευρύτερα γνωστή αλλά και μόνιμο μέλος στην κρουαζέτ, όταν το Φεστιβάλ των Κανών "αποθανάτιζε" τους μεγάλους σταρ, ήταν "Ο γυναικάς" (L' homme ( femmes, 1960), "Οι Παριζιάνες" (Les Parisiennes, 1962), η γνωστή εμπορική επιτυχία με τη γνώριμο μουσικό θέμα "Οι ομπρέλες του Χερβούργου" (Les parapluies de Cherbourg, 1964), η ταινία -σταθμός "Η Ωραία της ημέρας" (Belle de jour, 1967) και η πιο πικάντικη "Οι δεσποινίδες του Ροσφόρ" (Les demoiselles de Rochefort, 1968).

Πορεία τεσσάρων δεκαετιών

Η Κατρίν Ντενέβ είναι από τις λίγες ηθοποιούς που διατήρησε την εικόνα του κινηματογραφικού αστέρα και επέζησε μέσα από την παρακμή που γνώρισε το σινεμά κατά τα επόμενα χρόνια. Μια δύσκολη διαδικασία που κερδίζεται μόνο με ρίσκο. Δοκιμάστηκε στο δράμα, στην κωμωδία (ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του '70), σε θρίλερ με σκηνοθέτες της εποχής της αλλά και με νέα ονόματα. Πάντα ως πρωταγωνίστρια, χωρίς να καταφύγει σχεδόν ποτέ σε κινηματογραφικά "ζευγαρώματα" με άλλες συναδέλφους, προκειμένου να εξασφαλιστεί ο εμπορικός χαρακτήρας της ταινίας.

Η Κατρίν Ντενέβ το ριψοκινδύνευσε, αποφεύγοντας τον περιορισμό στον εθνικό κινηματογράφο. Προτίμησε τη συνεχή μεταβολή, που διασφαλίζει την καλλιτεχνική ευελιξία και την επίδειξη των δυνατοτήτων της. Δεν έκανε λάθος, ακόμα και όταν νέα ανερχόμενα ονόματα άρχισαν να φιγουράρουν. Για την ίδια, όμως, δεν ήταν θέμα ανταγωνισμού. Μετά από τέσσερις δεκαετίες δεν σταμάτησε πουθενά. Αντίθετα, ταυτίστηκε με την εικόνα της πορείας που ακολούθησε ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος, με τις καλές και τις κακές του στιγμές.

Η καριέρα της απογειώθηκε ξανά σε εμπορικό επίπεδο, προκαλώντας αίσθηση με το "Οχυρό Σαγκάν" (Fort Saganne, 1984) και έφτασε μέχρι τα Όσκαρ, με την "Ινδοκίνα" (Indochine, 1992). Δεν έχει αφήσει κενά στις καλλιτεχνικές της συνεργασίες, κερδίζοντας την εκτίμηση των σινεφίλ για τις αντιεμπορικές της δουλειές. Σήμερα δε χρειάζεται άλλα βραβεία γιατί έχει ήδη τιμηθεί με τα πιο σημαντικά.

Η Ντενέβ ήταν μία από τις περίφημες γυναίκες του Τριφό, διατηρώντας πάντα ένα σεμνό και σεβαστό προφίλ στην προσωπική της ζωή. "Πρώτα είμαστε αντιμέτωποι με την εικόνα και μετά με τα ερωτήματα που αφορούν μια ταινία. Οι σχέσεις μου με τα ΜΜΕ δεν μπορούν να βελτιωθούν. Είναι πολύ σημαντικό. Θα έπρεπε να μιλάμε λιγότερο, να δειχνόμαστε λιγότερο".

Η Κατρίν Ντενέβ έχει κάνει μόνο ένα γάμο, με το φωτογράφο Ντέιβιντ Μπέιλι κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '60, και έχει αποκτήσει δύο παιδιά, με δύο πολύ καλούς φίλους και συντρόφους, που είχε την τύχη να συναντήσει στη ζωή της. Μια κόρη με τον Μαρτσέλο Μαστρογιάννη και ένα γιο με τον σκηνοθέτη Ροζέ Βαντίμ.

Είναι αξιοσημείωτο το ότι οι ταινίες όπου πρωταγωνίστησε, στην πλειοψηφία τους επιδέχονταν μόνο μια κυρίαρχη γυναικεία παρουσία, με αποτέλεσμα να μην έχει συμπρωταγωνίστριες παρά μόνο συμπρωταγωνιστές, ενώ, εκτός των άλλων, οι συγκυρίες ευνόησαν συνεργασίες με αγαπητούς συνεργάτες κατ' επανάληψη, όπως με το Μαρτσέλο Μαστρογιάννι, το Ζεράρ Ντεπαρτιέ και το σκηνοθέτη Αντρέ Τεσινέ.

Το σινεμά δεν τελειώνει ποτέ

Επισφραγίζοντας τη σύγκλιση δύο εποχών και επιδεικνύοντας την καλλιτεχνική της ωριμότητα, η Κατρίν Ντενέβ, εκθέτει χωρίς περιστροφές τις απόψεις της για το επάγγελμα του ηθοποιού. "Πιστεύω ότι το να ασχοληθεί σήμερα κάποιος με αυτό το επάγγελμα είναι μια τρέλα. Σημαίνει ότι θα είναι εγκαταλειμμένος στη μοίρα του 'έξι μήνες το χρόνο'. Ένας ηθοποιός αν δεν δουλεύει, δεν υπάρχει. Ζει μέσα στην αγωνία της αναμονής. Είμαι έκθαμβη μπροστά στην αποφασιστικότητα και την ωριμότητα με την οποία οι νέοι σήμερα γράφουν σενάρια και αγωνίζονται για την πραγματοποίηση των σχεδίων τους. Σε σχέση με την εποχή που πρωτοεμφανίστηκα, σήμερα τα πράγματα έχουν εξελιχθεί σε μεγάλο βαθμό".

Ένα ακόμα πιο σοβαρό καθήκον που επιβεβαιώνει το βεληνεκές της καριέρας της, ήταν η ανάθεση από την Ουνέσκο του έργου διάσωσης της κινηματογραφικής κληρονομιάς "… ως άτομο διεθνούς φήμης που επέτυχε, επιβεβαιώνοντας την ίδια της την προσωπικότητα, τις πεποιθήσεις της, πρωτοπορώντας στους αγώνες για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και για τη γυναικεία αξιοπρέπεια".

Η Κατρίν Ντενέβ είναι η κυρία, που όσο και να θέλουν κάποιοι να την ταυτίσουν με την ψυχρή ξανθιά καλλονή, δεν το καταφέρνουν γιατί έχει αποδείξει το αντίθετο. Στο κάτω-κάτω "οι ηθοποιοί πρέπει να είναι λευκές σελίδες. Για έναν γνωστό ηθοποιό, το πιο περίπλοκο πράγμα είναι να ξεχάσει τους προηγούμενους ρόλους, να φτάσει παρθένος στα γυρίσματα μιας καινούργιας ταινίας. Επιχειρώ να φτάσω στο επιθυμητό αποτέλεσμα, χωρίς τη σιγουριά της επιτυχίας σε κάθε προσπάθεια που κάνω".