Εφημερίδα "Μακεδονία"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ρεπορτάζ :: Ανάλυση

( ορόσημο συγκλονιστικών εξελίξεων :: 27/1/2006 21:41:04) 

ΤΟΥ ΝΕΟΚΛΗ ΣΑΡΡΗ*

Ορόσημο συγκλονιστικών εξελίξεων

Μέχρι το 1955 οι Έλληνες κυρίως ήλεγχαν το εξωτερικό εμπόριο ως μεταπράτες ή εμπορικοί αντιπρόσωποι ξένων επιχειρήσεων

Τα γεγονότα της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου 1955 επιδέχονται πολύπλευρη ερμηνεία και κατά συνέπεια ανάλυση.

Ουσιαστικά, η 6η Σεπτεμβρίου αποτελεί ορόσημο συγκλονιστικών εξελίξεων που πραγματοποιούνται στην τουρκική κοινωνία τις επόμενες δεκαετίες. Αν θέλετε, ένα βήμα πιο μπροστά, την τελευταία πράξη στην εθνοκάθαρση που σηματοδότησε τη δημιουργία, τη συγκρότηση του σύγχρονου τουρκικού κράτους. Επιπρόσθετα, με την 6η-7η Σεπτέμβρη ολοκληρώνεται η βασική φάση συγκρότησης τουρκικής αστικής τάξης, με την έννοια που δίνει η κοινωνιολογία.

Οι Ρωμιοί της Κωνσταντινούπολης δεν εξαιρέθηκαν τυχαία από την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών του 1923. Επειδή το 70% της οικονομίας της Τουρκίας ήταν συγκεντρωμένο στην περιοχή της Κωνσταντινούπολης. Σε ένα πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό η οικονομία αυτή τελούσε υπό τον έλεγχο των μη μουσουλμάνων/μη Τούρκων. Στην κυριολεξία, σε μεγαλύτερο πάλι ποσοστό, ο μειονοτικός πληθυσμός της Κωνσταντινούπολης ασχολούνταν με το εξωτερικό εμπόριο ως προέκταση της οικονομίας αναπτυγμένων βιομηχανικών χωρών.

Από την άλλη πλευρά, στον τριτογενή τομέα της οικονομίας, δηλαδή στις υπηρεσίες (εκτός από τις δημόσιες υπηρεσίες), δεν υπήρχε ειδικευμένο προσωπικό, το οποίο να κάλυπτε τον κυριότατο αυτό τομέα της οικονομίας. Γι' αυτό παρέμειναν οι Χριστιανοί ως δάσκαλοι των μη μουσουλμάνων/Τούρκων στο δευτερογενή και κυρίως στον τριτογενή τομέα της οικονομίας.

Έτσι, σε κάθε φάση ανάπτυξης του τουρκικού καπιταλισμού, όσοι δεν ήταν αναγκαίοι κατά έναν άμεσο ή έμμεσο τρόπο εξαφανίστηκαν. Και αυτό δεν είχε σχέση με την καλή ή κακή κατάσταση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Για παράδειγμα. Ήταν νωπή η μελάνη στην υπογραφή του τουρκοελληνικού συμφώνου του 1930, όταν απαγορεύτηκε η άσκηση μιας σειράς επαγγελμάτων σε Έλληνες γιατί, απλούστατα, είχαν αποφοιτήσει οι πρώτοι Τούρκοι από τις τεχνικές σχολές που είχαν ιδρυθεί στο μεταξύ.

Παρ' όλους τους διωγμούς, μέχρι το 1955 οι Έλληνες κυρίως ήλεγχαν το εξωτερικό εμπόριο ως μεταπράτες ή εμπορικοί αντιπρόσωποι ξένων επιχειρήσεων. Με την καταστροφή όλου του αποθέματος των εμπορευμάτων το 1955 επιβλήθηκε παράλληλα ένα περίεργο καθεστώς εισαγωγών από το εξωτερικό. Θα έπρεπε του λοιπού οι εισαγωγείς να αποκτούν ειδική άδεια από το υπουργείο Εμπορίου για την εισαγωγή λεπτομερειακά καθοριζόμενων ειδών.

Εδώ εφαρμόστηκε το εξής σατανικό σχέδιο. Η τουρκική οικονομία είχε υποστεί ένα σοβαρό κλονισμό το 1953 (ήταν αγροτική κυρίως χώρα τότε και η γεωργική παραγωγή είχε καταστραφεί). Οι Τούρκοι ιθύνοντες είχαν προσφύγει στις ΗΠΑ, ζητώντας αύξηση της οικονομικής βοήθειας και δεν το κατόρθωσαν. Με τα γεγονότα της 6ης Σεπτεμβρίου επέρριψαν την ευθύνη στον "κομμουνιστικό κίνδυνο" και με αυτό το επιχείρημα, αλλά και "προς αποζημίωση των παθόντων" (οι οποίοι ουσιαστικά ουδέποτε αποζημιώθηκαν στην κυριολεξία), έλαβαν άφθονο χρήμα από τις ΗΠΑ και συναφείς οργανισμούς, με το οποίο χρηματοδότησαν δικά τους πρόσωπα, ως εισαγωγείς και έτσι και αυτός ο τομέας πέρασε σε τουρκικά χέρια.

Ας σημειωθεί ότι αυτή η διαδικασία των εισαγωγών ήταν η πρώτη βαθμίδα για την εκβιομηχάνιση της χώρας από ιδιώτες. Αυτή η διάσταση δεν έχει επισημανθεί όσο θα έπρεπε. Από την άλλη πλευρά, τα γεγονότα της 6ης Σεπτεμβρίου δρομολόγησαν πολιτικές εξελίξεις τόσο στο τότε κυβερνητικό κόμμα, το Δημοκρατικό Κόμμα, όσο και στην αξιωματική αντιπολίτευση. Το καθεστώς όδευσε σε έναν ολοένα αυξανόμενο αυταρχισμό και "έκπτωση από τις κεμαλικές αξίες", που οδήγησαν στο στρατιωτικό πραξικόπημα του 1960.