Εφημερίδα "Μακεδονία"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ρεπορτάζ :: Ανεπτυγμένη είδηση-λόγος

( ποινές και "ποινές" ) 

Ποινές και "ποινές"

Την ώρα που το Συμβούλιο της Ευρώπης φαίνεται διατεθειμένο να αναλάβει, εν όψει της συμπλήρωσης 50 ετών από την ίδρυσή του, εκστρατεία για την κατάργηση της θανατικής ποινής, επτά από τις χώρες-μέλη του διατηρούν την εσχάτη των ποινών στη νομοθεσία τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, από την άλλη πλευρά, προηγμένου πολιτικά και κοινωνικά ομοσπονδιακού κράτους σε ορισμένες από τις πολιτείες του οποίου διατηρείται, επιβάλλεται και εκτελείται η θανατική ποινή, είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Το ζήτημα των ποινών και της επιβολής τους αποτελεί αντικείμενο συζητήσεων διεθνώς, ενώ η αντιμετώπισή του ποικίλλει από κράτος σε κράτος και από κοινωνία σε κοινωνία.

Υπάρχουν πολλές απόψεις και αποχρώσεις απόψεων. Οι πιο κατηγορηματικοί επικριτές της θανατικής ποινής την αποκηρύσσουν σε κάθε περίπτωση ως μέτρο πρόληψης του εγκλήματος, αφού για σωφρονισμό του ενόχου δεν μπορεί να γίνει λόγος. Άλλοι, λιγότερο κατηγορηματικοί, κάνουν διάκριση περιπτώσεων. Εν προκειμένω, οι παγίδες είναι περισσότερες. Γιατί, ίσως θα μπορούσε να γίνει δεκτή, από όσους δεν απορρίπτουν συλλήβδην τη θανατική ποινή, η εφαρμογή της στην περίπτωση -επί παραδείγματι- ενός δολοφόνου κατά συρροήν. Τι γίνεται όμως σε μια περίπτωση όπως εκείνη που εξιστορείται στη διπλανή σελίδα, του 38χρονου παιδεραστή-βιαστή από τις Φιλιππίνες, ο οποίος οδηγήθηκε τελικώς χθες στο θάνατο, επειδή βίασε την προγονή του, όταν αυτή ήταν δέκα χρονών και ενώ δήλωσε μετάνοια για το έγκλημά του;

Στο άλλο άκρο του φάσματος των ποινών θα μπορούσε να τοποθετηθεί η χθεσινή απόφαση του ειδικού διεθνούς δικαστηρίου για τη γενοκτονία στη Ρουάντα, με την οποία επεβλήθη κάθειρξη 15 ετών σε αρχηγό πολιτοφυλακής, ο οποίος είχε καταδικασθεί ως φυσικός αυτουργός σε τέσσερις δολοφονίες και ως ηθικός σε 33 άλλες, τις οποίες διέπραξαν μέλη της ομάδος του. Για τη γενοκτονία στη μικρή αφρικανική χώρα, δεν προβλέπεται η θανατική ποινή. Μεγαλύτερη τιμωρία είναι τα ισόβια δεσμά, στα οποία έχουν καταδικασθεί ήδη άλλοι δύο κατηγορούμενοι. Η ανακοίνωση της χθεσινής απόφασης προκάλεσε αντιδράσεις από συγγενείς των θυμάτων και οργανώσεις που υποστηρίζουν ότι η συγκεκριμένη ποινή ήταν αδικαιολόγητα επιεικής.

Τα όρια μεταξύ δικαίου και αδίκου είναι συχνά δυσδιάκριτα. Στην περίπτωση της θανατικής ποινής, από τη στιγμή που αυτή εκτελεστεί, δεν υπάρχει δυνατότητα διόρθωσης του οποιουδήποτε λάθους, και αυτό αποτελεί ένα από τα βασικότερα επιχειρήματα όσων αντιτίθενται σε αυτή. Στην περίπτωση πάντως του παραστρατιωτικού από τη Ρουάντα, η απόφαση του δικαστηρίου δημιουργεί, μεταξύ άλλων, σοβαρά προβλήματα ως προς τον ευρύτερο γενικοπροληπτικό ρόλο της ποινής, καθώς η δυσαναλογία μεταξύ του εγκλήματος και της τιμωρίας ενδέχεται να ενθαρρύνει επίδοξους μιμητές του καταδικασθέντος.