Μαθήματα για αναλφάβητους

Ο αναλφαβητισμός δεν είναι "προνόμιο" μόνο των χωρών του τρίτου κόσμου. Ένα σημαντικό ποσοστό πολιτών των λεγόμενων ανεπτυγμένων κρατών δεν γνωρίζει ανάγνωση και γραφή και μάλιστα κάποιοι από αυτούς παρέμειναν αναλφάβητοι παρότι παρακολούθησαν τη βασική εκπαίδευση. Η Αυστραλία δεν αποτελεί εξαίρεση και ο πρωθυπουργός της, Τζον Χάουαρντ, προχώρησε στη λήψη ενός πρωτοποριακού όσο και αμφιλεγόμενου μέτρου για την καταπολέμηση του φαινομένου. Ανακοίνωσε ότι στο εξής οι άνεργοι νέοι ηλικίας 18 ως 24 ετών θα υποχρεούνται να παρακολουθούν χρηματοδοτούμενα από την κυβέρνηση μαθήματα εφόσον αποτυγχάνουν στις εξετάσεις ανάγνωσης, γραφής και απλής αριθμητικής.

Για όσους αρνούνται να πάρουν μέρος στα μαθήματα προβλέπεται διακοπή στην καταβολή των επιδομάτων ανεργίας και ο Χάουαρντ ελπίζει ότι ο οικονομικός αυτός εκβιασμός θα πείσει τους νέους να ενταχθούν σε ένα πρόγραμμα που θα τους βοηθήσει μακροπρόθεσμα στη ζωή τους. Υπάρχει όμως και ο αντίλογος, από την πλευρά εκείνων που θεωρούν το μέτρο ανεπίτρεπτη επέμβαση στην ιδιωτική σφαίρα των ανέργων. Πολιτικοί της αντιπολίτευσης και συνδικαλιστικές ενώσεις εκπαιδευτικών κατηγορούν την κυβέρνηση του Συντηρητικού Χάουαρντ ότι "ρίχνει τις ευθύνες στα θύματα", ενώ υποστηρίζουν ότι η εφαρμογή των πρωθυπουργικών εξαγγελιών θα συμβάλει στην αύξηση της εγκληματικότητας και των αστέγων.

Αυτό όμως προϋποθέτει ότι η πλειοψηφία των αναλφάβητων νέων δε θα θελήσει να επωφεληθεί από το μέτρο, το οποίο ο Τζον Χάουαρντ υπερασπίζεται με κάθε ευκαιρία. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας παίρνει μέρος σε ραδιοφωνικές εκπομπές και απαντά σε ερωτήσεις ακροατών. Σε μία περίπτωση είπε στο συνομιλητή του ότι δεν είναι στόχος της κυβέρνησης να ενοχοποιήσει τα θύματα. "Αν εννοείτε ότι τα σχολεία δεν θα έπρεπε να βγάζουν ανθρώπους που δεν γνωρίζουν να γράφουν και να διαβάζουν, νομίζω ότι πρόκειται για μία δίκαιη κριτική του εκπαιδευτικού συστήματος", πρόσθεσε ο Χάουαρντ, ο οποίος παραδέχθηκε ότι η πολιτεία δεν έδωσε, τα τελευταία χρόνια, μεγάλη προσοχή στη διδασκαλία των βασικών.

Το πρόβλημα είναι ασφαλώς πολυσύνθετο και απαντάται συχνά στις σύγχρονες κοινωνίες, ιδιαιτέρως δε, στις ανεπτυγμένες. Η "αποτυχία" της βασικής εκπαίδευσης είναι θέμα συζήτησης στη Βρετανία ή τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ασφαλώς, ο Τζον Χάουαρντ θα έπρεπε να ξεκινήσει από εκεί την αναζήτηση και τη διόρθωση των λαθών. Ωστόσο, η ενέργεια της κυβέρνησής του να χρηματοδοτήσει προγράμματα εκμάθησης των βασικών, έστω και σε μεγαλύτερη ηλικία, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, τουλάχιστον για τους ανέργους που έχουν ξεπεράσει την ηλικία του δημοτικού και δεν έχουν άλλη επιλογή. Η σύνδεσή της βεβαίως με τη στέρηση των επιδομάτων καθίσταται προβληματική επί της αρχής, θα μπορούσε όμως να έχει θετικά αποτελέσματα εφόσον ξεπεραστεί η αρχική δυσπιστία.