Βετεράνοι και σύνδρομα

Όσοι παίρνουν μέρος σε ένα πόλεμο, διακινδυνεύουν εν γνώσει τους τη ζωή τους στο πεδίο της μάχης κι όταν καταφέρνουν να μείνουν ζωντανοί συχνά επιστρέφουν τραυματίες από το μέτωπο. Εκτός από τις σωματικές αναπηρίες, πολύ σημαντικά είναι και τα ψυχικά τραύματα, όπως επιμένουν ακόμη και σήμερα να μας δείχνουν οι Αμερικανοί σκηνοθέτες που εμπνέονται από τους βετεράνους του πολέμου του Βιετνάμ. Οι σύγχρονοι πόλεμοι, όμως, από τους οποίους απουσιάζουν ολοένα και περισσότερο οι μάχες σώμα με σώμα -με μαχαίρια, ξιφολόγχες, πιστόλια ή κανόνια- εκθέτουν σε νέους κινδύνους τους στρατιώτες. Επικίνδυνες χημικές ουσίες κάνουν την εμφάνισή τους και απειλούν μακροπρόθεσμα την υγεία τους.

Πολλά γράφτηκαν μετά τον πόλεμο του Περσικού για το περίφημο "Σύνδρομο του Κόλπου", μια ασθένεια, η οποία, σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες και βετεράνους, πλήττει τους Αμερικανούς και Βρετανούς στρατιώτες οι οποίοι πήραν μέρος στην επιχείρηση "Καταιγίδα της Ερήμου" εναντίον του Ιράκ. Χιλιάδες φέρονται ως πάσχοντες από το σύνδρομο αυτό και εκδηλώνουν συμπτώματα όπως είναι η χρόνια κόπωση, το μετατραυματικό στρες, οι ψυχικές διαταραχές, τα εξανθήματα, η δυσκολία στη συγκέντρωση, οι πονοκέφαλοι, το άσθμα και οι αρθρίτιδες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει αρχίσει συστηματική προσπάθεια θεραπείας των πασχόντων, παρότι δεν έχει καθοριστεί ακόμη με βεβαιότητα η ύπαρξη του συνδρόμου.

Μάλιστα, σε έρευνα η οποία δημοσιεύτηκε χθες στη βρετανική ιατρική επιθεώρηση "Λάνσετ", υποστηρίζεται ότι "Σύνδρομο του Κόλπου" δεν υπάρχει, αν και αναγνωρίζεται ότι οι βετεράνοι του συγκεκριμένου πολέμου έχουν διπλάσιες πιθανότητες να προσβληθούν από διάφορες ασθένειες σε σύγκριση με τους συναδέλφους τους που δεν πήραν μέρος στην επιχείρηση ή με εκείνους οι οποίοι υπηρέτησαν στη Βοσνία. Σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, οι ασθένειες από τις οποίες πάσχουν περίπου 6.000 από τους 51.000 Βρετανούς που υπηρέτησαν στον Περσικό, δεν μπορούν να συστηματοποιηθούν κάτω από την ομπρέλα ενός συνδρόμου. Ωστόσο, μπορούμε να μιλούμε για "ασθένειες του πολέμου του Περσικού", για τις οποίες είναι απαραίτητο να ακολουθηθεί συστηματική θεραπεία.

Πιθανές αιτίες για την εκδήλωση των συμπτωμάτων είναι, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η έκθεση σε φλεγόμενες πετρελαιοπηγές και οι πολλαπλοί εμβολιασμοί για την προστασία από ενδεχόμενη χρήση βιολογικών ή χημικών όπλων. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η υπόθεση την οποία διατυπώνουν οι συντάκτες της έκθεσης ότι οι ασθένειες που προσβάλλουν τους βετεράνους του πολέμου του Περσικού μπορεί να οφείλονται και στην πεποίθηση ότι ενδέχεται να δεχθούν επίθεση με χημικά και να αρρωστήσουν, την οποία διαμόρφωσαν πολλοί από αυτούς. Όπως κι αν τελικώς ονομασθεί, πάντως, η κατάσταση αυτή είναι χρόνια και επώδυνη.