Βιβιέν Γουέστγουντ

Τα μοντέλα παρελαύνουν στην πασαρέλα παίζοντας το ρόλο της εταίρας με όλα τα απαραίτητα αξεσουάρ: βαθύ ντεκολτέ, δικτυωτό καλσόν, ψηλά τακούνια. Ένας Αμερικανός μεγιστάνας συμμετέχει στο σόου δίνοντας στα μοντέλα χαρτονομίσματα των πέντε δολαρίων. Ντεφιλέ αντιπροσωπευτικό του στιλ που λανσάρει η Βιβιέν Γουέστγουντ, μια σχεδιάστρια που ήδη έχει χαρακτηριστεί ως μια από τις πιο σημαντικές στον κόσμο της σύγχρονης μόδας. Μια στιλίστρια που καλλιεργεί το ύφος της εξέγερσης και του φορτισμένου με ηδονοβλεπτικές τάσεις κακού γούστου, διατηρώντας τη γνησιότητα της προσωπικής της πινελιάς. Δεν πρόκειται παρά για το ύφος που την καθιέρωσε και τη "βάφτισε" "βασίλισσα του πανκ", βασίλισσα της βρετανικής μόδας. Τίτλοι που διατηρεί μέχρι σήμερα. Απόδειξη είναι οι δημιουργίες της που πωλούνται σε καταστήματα ανά τον κόσμο και φέρουν την ετικέτα με το όνομά της.

Μια αυτοδίδακτη σχεδιάστρια

Οι δημιουργίες της Βιβιέν Γουέστγουντ επενδύουν σε πρότυπα αντικονφορμιστικά, πρωτότυπα και αυθάδη και, χωρίς αμφιβολία, τολμηρά. Γίνονται αυτόματα λειτουργικά και εγκλιματίζονται σε όποια εποχή κι αν λανσαριστούν - μόνο και μόνο γιατί η Βιβιέν Γουέστγουντ επενδύει σωστά στην οξυδέρκεια με την οποία ανιχνεύει τις τάσεις του κοινού. Όταν κατά τη δεκαετία του '80 είχε επικρατήσει η μόδα του Άνταμ Αντ και το ύφος του νεορομαντισμού, η Βιβιέν Γουέστγουντ ήταν πρωταγωνίστρια. Μια σχεδιάστρια που όμως δεν έλαβε ποτέ ακαδημαϊκή μόρφωση όσον αφορά στο χώρο της μόδας. Η προηγούμενη ιδιότητά της ήταν αυτή της δασκάλας. Μια αυτοδίδακτη σχεδιάστρια ρούχων που έβαλε το χεράκι της στη διαμόρφωση του ύφους της ready-to-wear ένδυσης τόσο στη Μ. Βρετανία όσο και στην Ευρώπη. Οι προτιμήσεις της παραπέμπουν σε στοιχεία με πολύ ιστορικό και διαπολιτισμικό υλικό -όχι πάντα ευδιάκριτο από τον απλό θεατή.

"Χρειαζόταν μια καινοτομία για να αλλάξει η γραμμή του ρούχου που θα ντύσει το γυναικείο σώμα. Με αυτή την αφορμή η γυναίκα υιοθέτησε στην αντρική γραμμή στις αρχές του 18ου αιώνα την εναλλαγή των όγκων και το παιχνίδι ανάμεσα στο αρσενικό και το θηλυκό πρόσφερε περαιτέρω δυνατότητες στη μόδα. Όταν η αντρική μόδα αποκτά θηλυκά στοιχεία, αποκαλούμε τον άντρα ''δανδή''".

Η στιλίστρια της αβάν γκαρντ

Η Βιβιέν Γουέστγουντ έγινε μέλος των αβάν γκαρντ δημιουργών από τότε που λάνσαρε τα κοστούμια Ζoot, τα T-shirts με σλόγκαν και τα σκισμένα πειρατικά ρούχα στο πρώτο της κατάστημα, το "Let it Rock", όπου συνεργάστηκε μαζί με τον Μάλκολμ ΜακΛάρεν - μια συνεργασία που διήρκεσε δεκατρία χρόνια. Στη συνέχεια το κατάστημα λειτούργησε και πάλι στο Λονδίνο, στην περιοχή του Τσέλσι αυτή τη φορά με την ονομασία "World's end" ("Το τέλος του κόσμου"). Το κατάστημα της άλλαξε πολλά ονόματα - ανάλογα με τις τάσεις της εποχής. Το "Let it Rock" έγινε "Too fast to young die", στη συνέχεια "Sex", μέχρι την τελευταία ονομασία που επιστρέφει στο "World's end" - πάντα αντικατοπτρίζοντας το προκλητικό πνεύμα της κάθε κολεξιόν.

Έχοντας προσδιορίσει την ταυτότητα της με φόντο τις τάσεις του νέου ρομαντισμού και της πανκ-ροκ στο σταυροδρόμι δύο δεκαετιών ('70 και '80), εδραίωσε το προϊόν της δουλειάς της διαμορφώνοντας "σχολή στιλισμού" προς μίμηση από το διανοουμενίστικο κόσμο της ιταλικής και γαλλικής αβάν γκαρντ και επιδεικνύοντας αξιοπιστία στη ροή και εξέλιξη της μόδας.

Η Βιβιέν Γουέστγουντ μεγάλωσε σε μια εκρηκτική για τη μόδα εποχή, μέσα σε μια σωρεία διαδοχικών μεταβολών κάτω από την επήρεια επαναστατικών συνθημάτων. Το πιο δύσκολο θα ήταν ίσως να σκεφτεί κανείς τους τρόπους εμπορευματοποίησης μιας τολμηρής και - αν μη τι άλλο - ασύμβατης ένδυσης. Ήδη η μαζική παραγωγή έχει αναλάβει να ικανοποιήσει τα πολυποίκιλα γούστα της νεολαίας. Για την ίδια όμως, όσον αφορά τη μόδα ως τέχνη, η μαζική παραγωγή είναι κατάρα.

"Η Βιομηχανική Επανάσταση σταθεροποίησε μια και καλή στον κόσμο μας τη μαζική παραγωγή. Ως παράδοξο αποτέλεσμα βλέπουμε τη "Ραπτική" να μεταβάλλεται σε κάτι απόλυτα αναγκαίο διότι χωρίς κριτήριο τέτοιου είδους, το έτοιμο ρούχο φτάνει σε σημείο να μεταβάλλεται σε κακόγουστο σκουπίδι, χωρίς προσωπικότητα".

Δημιουργίες για "χίπις-γιάπις;"

Η γυναίκα της Βιβιέν Γουέστγουντ μέχρι σήμερα κλείνει πονηρά το μάτι καθώς ειρωνεύεται την ίδια της τη σεξουαλικότητα. Μεγάλα ανοίγματα στα ρούχα κορσέδες, ζώνες, έντονο μπούστο και -απαραίτητο συμπλήρωμα- ψηλά τακούνια: "Κανείς δε θα αμφισβητούσε την ομορφιά μιας γυναίκας που δε φοράει ρούχα, θα έλεγα όμως ότι θα ήταν πολύ καλύτερα με ένα ζευγάρι ψηλά τακούνια". Δημιουργίες καθ' όλα γυναικείες αλλά και σαρκαστικές απέναντι στα σκισμένα επώνυμα ρούχα που εισάγονται ως μεταλλαγμένο είδος "φτώχειας" για παχουλά πορτοφόλια.

Η Βιβιέν Γουέστγουντ έκανε την πρώτη της επίδειξη στο Παρίσι το 1982. Ήταν η πρώτη Βρετανίδα που το πραγματοποίησε μετά τη Μαρί Κουάν. Η συλλογή, που παρουσίασε τότε, ήταν αφιερωμένη στη γυναίκα του Περού με στηθόδεσμους πάνω από λεπτά μάλλινα, φαρδιές φούστες και κάπες μουτόν. Από τότε πλήθος υλικών έχουν παρελάσει στα ντεφιλέ της μέχρι την παρουσίαση της τελευταίας της συλλογής όπου επανέρχεται σε κλασικά υφάσματα, όπως το κασμίρ. Στο μεταξύ, οι ιστορικές της αναδρομές δεν έχουν τελειωμό. Άλλοτε είναι οι παραδοσιακές ενδυμασίες της Ιαπωνίας, άλλοτε φιγούρες από πίνακες του Χόλμπαϊν, άλλοτε τα αγγλικά πουκάμισα του 18ου αιώνα ή η εικόνα μεσαιωνικών πολεμιστών καθώς γυρνάνε από τη μάχη. Οι πηγές έμπνευσης και τα μεθοδολογικά εργαλεία που χρησιμοποιεί για να πραγματοποιήσει τις ιδέες της είναι πολλά. Οι παρεμβάσεις της δεν περιορίζονται στην ένδυση. Κοσμήματα, υποδήματα, δερμάτινα αξεσουάρ, καπέλα φέρουν την ομώνυμη ετικέτα ή κατασκευάζονται αποκλειστικά για τη Βιβιέν Γουέστγουντ.

Το απρόβλεπτο είναι αναμενόμενο στην πασαρέλα της Βιβιέν Γουέστγουντ. Πολλά λέγονται για τη συμβολή της στον επαναπροσδιορισμό της επαναστατικότητας στη μόδα, για την ανασύνθεση που αναλαμβάνει απέναντι σε οποιοδήποτε στοιχείο έχει διαλυθεί, ακρωτηριαστεί ή παραμορφωθεί ως έννοια. Η τελευταία της συλλογή ωστόσο παραπέμπει σε ύφος "χίπι που έχει εξελιχθεί σε γιάπι" και φέρει παρεμπιπτόντως τον χαρακτηριστικό τίτλο "Vive la Cocotte".