ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΑ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ

Παγκόσμια πρωτιά για το νοσοκομείο "Παπανικολάου"

Εκπληκτικά αποτελέσματα πρωτοποριακής μεθόδου που εφαρμόζεται στο νοσοκομείο για τους ασθενείς που πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας

Ενθαρρυντικά ήταν τα αποτελέσματα του νέου προγράμματος θεραπευτικής αντιμετώπισης της προϊούσας μορφής της σκλήρυνσης κατά πλάκας, που εκπόνησαν σε συνεργασία η Νευρολογική και Αιματολογική Κλινική του νοσοκομείου "Γ. Παπανικολάου" Θεσσαλονίκης, όπως ανακοινώθηκε σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου, από τους διευθυντές της αιματολογικής κλινικής, Αθανάσιο Φάσσα, Αχιλλέα Αναγνωστόπουλο και τον διευθυντή της νευρολογικής κλινικής, Αριστείδη Κάζη.

Η μέθοδος αυτή, περιλάμβανε μεταμόσχευση αιματικών κυττάρων. Οι μεταμοσχεύσεις αυτές ήταν οι πρώτες που έγιναν για τη συγκεκριμένη νόσο σε όλον τον κόσμο. Έως σήμερα έχουν αντιμετωπιστεί στο νοσοκομείο "Παπανικολάου" 25 ασθενείς και άλλοι τόσοι στον υπόλοιπο κόσμο. Σε ό,τι αφορά στα αποτελέσματα, από τους 23 ασθενείς με μακρύ χρόνο παρακολούθησης οι 18 βελτιώθηκαν ή σταθεροποιήθηκαν. Στα 3 έτη η πιθανότητα επιβίωσης χωρίς επιδείνωση είναι 92% για δευτεροπαθή προϊούσα μορφή, 100% για προϊούσα -υποτροπιάζουσα και 25% για πρωτοπαθή προϊούσα.

Στα αυτό-άνοσα νοσήματα ανήκει, εκτός από τη σκλήρυνση κατά πλάκας, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, το σκληρόδερμα και άλλες νόσοι.

Εκπληκτικά αποτελέσματα

Ακόμη στην αιματολογική κλινική του "Παπανικολάου", πραγματοποιήθηκε μεταμόσχευση αιματικών κυττάρων σε ασθενή με προβληματική και ανθεκτική μορφή συστηματικού ερυθηματώδους λύκου. Ήταν μια από τις πρώτες πέντε σε όλο τον κόσμο. Μετά 17 μήνες, η νόσος βρίσκεται σε ύφεση. Φαίνεται ότι οι μεταμοσχεύσεις άνοιξαν ένα καινούργιο και ελπιδοφόρο δρόμο στην αντιμετώπιση βαρειών περιπτώσεων αυτό-άνοσων νοσημάτων.

Τα 25 άτομα που υποβλήθηκαν στη συγκεκριμένη θεραπεία, είχαν σοβαρό βαθμό αναπηρίας και πληρούσαν τις προϋποθέσεις ενός αυστηρού προκαθορισμένου πρωτοκόλλου. Επίσης, οι ασθενείς είχαν εξαντλήσει όλα τα υπάρχοντα θεραπευτικά σχήματα, χωρίς κανένα αποτέλεσμα.

Οι ασθενείς στην πλειονότητά τους, δηλαδή οι 18 από τους 25, "απάντησαν" θετικά στη θεραπεία. Ειδικότερα δέκα ασθενείς βελτιώθηκαν και άλλοι οκτώ σταθεροποιήθηκαν.

Ο αναπληρωτής καθηγητής νευρολογίας και διευθυντής της 3ης νευρολογικής κλινικής του νοσοκομείου, Αρ. Κάζης, σημείωσε ότι η πιθανότητα σταθεροποίησης της νόσου σε ορισμένες της μορφές, συγκεκριμένα στους ασθενείς με δευτεροπαθή προϊούσα σκλήρυνση κατά πλάκας, φθάνει το 90% στα τρία χρόνια.

Σύμφωνα με τον διευθυντή της αιματολογικής κλινικής, Αχιλλέα Αναγνωστόπουλο, πρόκειται για ένα νέο αντικείμενο επιστημονικής δραστηριότητας, ένα νέο τομέα εφαρμογής μεταμοσχεύσεων σε δύσκολες παθήσεις, που βασανίζουν γιατρούς και ασθενείς.

Έως τώρα έχουν αναφερθεί στην αρμόδια Ευρωπαϊκή Γραμματεία Μεταμοσχεύσεων περί τις 140 μεταμοσχεύσεις σε αυτοάνοσα νοσήματα στην Ευρώπη, την Αμερική και την Αυστραλία. Από αυτές οι 26 έχουν γίνει στο νοσοκομείο "Παπανικολάου" και έχουν τον μεγαλύτερο χρόνο παρακολούθησης. Τα αυτοάνοσα νοσήματα, υποστήριξε ο κ. Αναγνωστόπουλος, εμφανίζονται στο 6-7% του πληθυσμού.

Οι παθήσεις αυτές κάνουν συνήθως αντιμετωπίζονται καλά με τα υπάρχοντα φάρμακα και οι ασθενείς ζουν πάρα πολλά χρόνια. Υπάρχει όμως ένα ποσοστό ασθενών που από την αρχή δεν πάει καλά, δεν ανταποκρίνεται στη συμβατική θεραπεία και συνήθως γρήγορα οδηγείται στην αναπηρία. Επίσης ασθενείς με καλή εξέλιξη εξ αρχής μπορεί να μεταπέσουν σε επιταχυνόμενη μορφή ανθεκτική στη θεραπεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 50% των ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα δεν είναι σε θέση να εργασθεί μετά δέκα χρόνια ή ότι οι ασθενείς με διάχυτη μορφή σκληροδέρματος έχουν πενταετή θνητότητα σε ποσοστό 40%.

"Διενεργήσαμε προ 18μήνου μεταμόσχευση μυελού των οστών σε ασθενή με συστηματικό ερυθηματώδη λύκο. Είναι η μοναδική στην Ελλάδα και μια από τις πρώτες πέντε διεθνώς. Η νόσος διαγνώσθηκε προ 10ετίας, τα δε τελευταία 7 έτη ο ασθενής έπασχε από παγκυτταροπενία ανθεκτική στη συμβατική θεραπεία. Παρουσίαζε συχνές λοιμώξεις, οι οποίες τον τελευταίο χρόνο έγιναν συχνότερες και απειλητικές για τη ζωή. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο υποβλήθηκε στη μεταμόσχευση. Τώρα ο ασθενής είναι καλά, χωρίς λοιμώξεις και άλλα στοιχεία της νόσου", σημείωσε ο κ. Αναγνωστόπουλος.

Τεχνική της μεθόδου

Όπως είπε ο διευθυντής του αιματολογικού τμήματος του νοσοκομείου, Αθανάσιος Φάσσας, στον ασθενή δίνονται μεγάλες δόσεις χημειοθεραπείας, ώστε να καταστραφεί το ανοσοβιολογικό σύστημα, το οποίο ευθύνεται για τις βλάβες των οργάνων του σώματος στις αυτοάνοσες παθήσεις. Αργότερα, δίνεται στον ασθενή ένα αυτομόσχευμα μυελού των οστών για να αναπλάσει ένα καινούργιο ανοσολογικό σύστημα. Με αυτόν τον τρόπο η νόσος καταστέλλεται για μεγάλο διάστημα και σε ορισμένες περιπτώσεις οριστικά, όταν για παράδειγμα χρησιμοποιηθεί μόσχευμα από κάποιον άλλον. "Αυτή η μέθοδος έχει μια σχετική τοξικότητα, η οποία όμως περιορίζεται στον πρώτο μήνα μεταμόσχευσης, όπως δείχνουν τα αποτελέσματά μας", διευκρίνισε ο κ. Φάσσας και πρόσθεσε ότι "αυτή η θεραπεία έχει εφαρμοστεί σε 25 ασθενείς, με προϊούσα σκλήρυνση κατά πλάκας και τα αποτελέσματα φαίνονται, μετά από τέσσερα χρόνια, ανώτερα από εκείνα οποιασδήποτε άλλης γνωστής μεθόδου, ιδιαίτερα για τη δευτεροπαθή μορφή της νόσου". Το κόστος της θεραπείας υπολογίζεται στα 10 εκατομμύρια δραχμές, μέρος των οποίων καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.

Ο κ. Κάζης, επεξηγώντας τι είναι η σκλήρυνση κατά πλάκας είπε ότι η νόσος αυτή προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα, δηλαδή τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Σε 15.000 ανέρχεται ο αριθμός των Ελλήνων που ταλαιπωρούνται από τη νόσο, ενώ οι ηλικίες που πλήττονται από αυτήν, είναι νέα άτομα 30 και 40 ετών και εμφανίζουν πολυεστιακή συμπτωματολογία με διαταραχές συνήθως στην όραση και κινητικά προβλήματα.

Όπως είπε, σε ένα ποσοστό 20%, η νόσος δεν έχει εμφανή συμπτώματα, ενώ σε ποσοστό 5% έχει κακοήθη μορφή. Η συνήθης κατάληξη της νόσου, υποστήριξε ο καθηγητής, είναι η αναπηρία.

Η Ευρωπαϊκή Εταιρία Μεταμοσχεύσεων Μυελού των Οστών συνέστησε την καθολική εφαρμογή του Πρωτοκόλλου "Παπανικολάου". Η ομάδα της Θεσσαλονίκης αποτελεί τη κυριότερη ομάδα διεξαγωγής μεταμοσχεύσεων στην προϊούσα μορφή της νόσου σκλήρυνσης κατά πλάκας.