ΟΜΙΛΕΙ Ο ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ

Συνέντευξη στους Λάζαρο Χατζηνάκο

"Τώρα τα πράγματα με την επίφαση της δημοκρατικότητας ουσιαστικά έχουν φτάσει σε ένα σημείο πάρα πολύ επικίνδυνο. Κι εγώ νομίζω ότι το σύνθημα της παρατάξεως πρέπει να είναι 'Αλλαγή' για να σωθεί η δημοκρατία"

Για την υπόθεση Οτσαλάν:

"Εκείνο που με ενοχλεί περισσότερο από όλα είναι η ανοησία…

Δεν έπρεπε να είχε ανακατευτεί η Ελλάδα από την αρχή και ότι τώρα επωμιζόμαστε εμείς την ευθύνη για τον αγώνα των Κούρδων χωρίς να έχουμε κάποιο συγκεκριμένο αντάλλαγμα"

"Εγώ ανήκω στη ΝΔ, στην παράταξη. Ποτέ δεν στάθηκα 'δίπλα' σε κανένα άνθρωπο με τον τρόπο που αφήνεται να εννοηθεί. Δέχομαι τον εκάστοτε, αρχηγό τον βοηθάω κτλ., αλλά ανήκω πρώτιστα στην παράταξη. Έτσι με έχει μάθει ο παλαιός Καραμανλής"

"Όταν αυτά πηγαίνουν μαζί, δηλαδή το διαπλεκόμενο και η κυβέρνηση ενός κόμματος και διαιωνίζεται μία κυβέρνηση, τότε εισερχόμαστε σε κατάσταση που πλησιάζει να έχει τα χαρακτηριστικά κοινοβουλευτικής δικτατορίας"

Π.Χ. Πώς κρίνετε τους κυβερνητικούς χειρισμούς στην υπόθεση Οτσαλάν;

"Έδειξε δύο πράγματα. Ότι δεν έπρεπε να είχε ανακατευτεί η Ελλάδα από την αρχή, γιατί τώρα επωμιζόμαστε εμείς την ευθύνη για τον αγώνα των Κούρδων χωρίς να φαίνεται να έχουμε κάποιο συγκεκριμένο αντάλλαγμα. Από τη στιγμή όμως που το κάναμε, και η κυβέρνηση το έκανε με αποκλειστικά δική της ευθύνη, έπρεπε να φροντίσει να το κάνει καλά. Εδώ τα καταφέραμε να μπλέξουμε μόνοι μας και το αποτέλεσμα είναι να είμαστε οι πρώτοι ένοχοι στα μάτια των Κούρδων. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να κινήσει το θέμα με κάποιο τρόπο, που να ανταποκρίνεται προς την πραγματικότητας, ας ενέπλεκε και την ΕΕ. Δεν πρόκειται για αναποφασιστικότητα, διότι δεν ήξερες ποιος αποφάσισε. Εκείνο που με ενοχλεί περισσότερο από όλα είναι οι ανόητοι χειρισμοί και κυρίως το γεγονός ότι σαν αποτέλεσμα της σειράς των τελευταίων 'ατυχιών' -Ίμια, S-300 και τώρα ο Οσταλάν- ο λαός μας ασθάνεται κατισχυμένος και δεν υπάρει χειρότερο πράγμα για ένα λαό, που καλείται σήμερα να αντιμετωπίσει κρίσεις σε εθνικό επίπεδο, να έχει αυτό το συναίσθημα.

Λ.Χ. Η εντύπωση που έχω σαν συντάκτης και ολίγον οικονομικός παλαιότερα είναι ότι δεν έχετε μπλεχτεί μ' αυτά τα περίφημα διαπλεκόμενα. Καθόλου. Δεν ακούστηκε το όνομά σας. Δεν ήσασταν ίσως και δίπλα στο Μητσοτάκη, όταν ανακάλυψε τον όρο…

"Εγώ ανήκω στη ΝΔ στην παράταξη. Ποτέ δεν στάθηκα 'δίπλα' σε κανένα άνθρωπο με τον τρόπο που αφήνεται να εννοηθεί. Δέχομαι τον εκάστοτε αρχηγό, τον βοηθάω κτλ., αλλά ανήκω πρώτιστα στην παράταξη. Έτσι με έχει μάθει ο παλαιός Καραμανλής".

Λ.Χ. Ο Αντώνης Καρκαγιάννης προσφάτως στην καθημερινή -και δεν τα γράψαμε εμείς, απλώς τα αντιγράψαμε- είπε ότι σχεδόν κινδυνεύει η Δημοκρατία μ' αυτή τη φοβερή επιρροή του ληστρικού κεφαλαίου -είναι εκφράσεις δικές του-, το οποίο λυμαίνεται κρατικές προμήθειες, οργανώνει ψεύτικα παιχνίδια ηλεκτρονικά με τα ΛΟΤΤΟ κτλ. Και πράγματι υπάρχουν -τις βλέπουμε- τέτοιες στρεβλώσεις και επηρεάζεται βέβαια και η Βόρεια Ελλάδα απ' αυτά εξ αντανακλάσεως, ενώ βλέπουμε και πολιτικά παιχνίδια, σαν να ξαναστήνονται κάποιες ιστορίες της δεκαετίας του '60…

"Όταν αυτά πηγαίνουν μαζί, δηλαδή το διαπλεκόμενο και η κυβέρνηση ενός κόμματος και διαιωνίζεται μία κυβέρνηση, τότε εισερχόμαστε σε κατάσταση που πλησιάζει να έχει τα χαρακτηριστικά κοινοβουλευτικής δικτατορίας. Για μένα ανεξαρτήτως της παρατάξεως, στην οποία ανήκω, ο κίνδυνος είναι αυτός, ότι πάμε σε μια τέτοια κατάσταση κοινοβουλευτικής δικτατορίας, η οποία και δεν πολεμάται εύκολα. Είναι δε πολύ πιο έξυπνη η κοινοβουλευτική δικτατορία από τη δικτατορία την άλλη, διότι δεν μπορείς να της επιτεθείς εύκολα. Διότι τι θα πας να πεις… αφού εξελέγη από το λαό. Έτσι έχουμε συνδυασμό των διαπλεκομένων και διαιωνίσεως της αρχής από ένα κόμμα, το οποίο έχει τη νομή της εξουσίας ως αυτοσκοπό. Είναι εμφανές αυτό στο ΠΑΣΟΚ: κάθε φορά που απειλείται η εξουσία του συσπειρούται αντανακλαστικά. Ήταν ποτέ δυνατό το συνέδριο των 6.000 συνέδρων να βγάλει Σημίτη; Για τον οποίο τους ρώταγες πριν και άλλα σου λέγανε. Αλλά καταλάβανε ότι μόνο ο Σημίτης μπορεί να κερδίσει τις εκλογές, διότι δεν έχουν την ιδεολογία ενδεχομένως ή την προσήλωση σε προσωπικότητες, που έχουν οι Γερμανοί. Οι Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες είχαν προβλέψει ότι αν ήταν ο Σάουμπλε υποψήφιος κατά του Σρέντερ θα επικρατούσαν, ενώ αν ήταν ο Κολ κατά του Σρέντερ θα έχανε, ωστόσο ψήφισαν Κολ και βλέπετε ότι χάσανε. Εδώ δε γίνεται αυτό. Βλέπουνε να κινδυνεύει η εξουσία; Ποιον θα βγάλουνε τον παλιό; Ποτέ. Βάλε τον Σημίτη, ο οποίος θα κερδίσει και μετά… βλέπουμε. Γι' αυτό δεν έχω ψευδαισθήσεις περί αυτού και αυτό είναι το επικίνδυνο και πρέπει να το καταλάβει ο κόσμος πως ό,τι παίζεται αυτή τη στιγμή, στις εκλογές που έρχονται ή στις εξελίξεις τις πολιτικές, δεν είναι το ΠΑΣΟΚ ή η ΝΔ, αλλά το είδος της διακυβερνήσεως, που θα έχουμε από εδώ και πέρα. Θα έχουμε διακυβέρνηση, η οποία θα διαιωνίζεται μέσω αυτού του συνδυασμού διαπλεκομένων και πολιτικών, ή θα έχουμε μια κυβέρνηση, η οποία θα έχει πραγματικά δημοκρατικό χαρακτήρα, θα υπάρχει εναλλαγή, θα υπάρχει η δυνατότητα εναλλαγής".

Π.Χ. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα διαπλεκόμενα έχουν πολιτικές συμπάθειες; Για ποιους λόγους θα προτιμούσαν, για παράδειγμα, μια σοσιαλιστική κυβέρνηση;

"Δεν έχουν πουθενά συμπάθεια τα διαπλεκόμενα. Μην έχετε ψευδαισθήσεις. Καρφί δεν τους καίγετε. Η έννοια του διαπλεκομένου πηγαίνει με κείνον που βολεύει ή μάλλον αυτός πηγαίνει με το διαπλεκόμενο. Δεν είναι το θέμα ότι το διαπλεκόμενο πάει με κάποιον, αλλά ότι ο συγκεκριμένος κάποιος πάει με το διαπλεκόμενο. Εκεί έχει πάει το πράγμα. Γι' αυτό σας λέω ότι περνάμε μία περίοδο επικίνδυνη, εάν διαιωνιστεί. Νομίζω ότι το σύνθημα 'αλλαγή' πρέπει να περάσει από την εδώ μεριά και με πολύ περισσότερο περιεχόμενο απ' ό,τι πριν, διότι, όταν ήταν το '81 η αλλαγή με τον Παπανδρέου, τα προβλήματα δεν ήταν αυτής της μορφής. Υπήρχε πράγματι δημοκρατική διακυβέρνηση, διότι μην πει κανείς ότι ο Ράλλης δεν ήταν δημοκρατικός ή ο Καραμανλής. Τώρα τα πράγματα με την επίφαση της δημοκρατικότητας ουσιαστικά έχουν φτάσει σε ένα σημείο πάρα πολύ επικίνδυνο. Και εγώ νομίζω ότι το σύνθημα της παρατάξεως πρέπει να είναι 'Αλλαγή' για να σωθεί η δημοκρατία. Το να έχεις επίφαση δημοκρατίας, δεν σημαίνει τίποτε. Όπου έχεις επίφαση, υποφέρει η πραγματικότητα".

Π.Χ. Ίσως γι' αυτό ο Δ. Αβραμόπουλος να υποστηρίζει ότι είναι ανάγκη να δημιουργηθούν νέα σχήματα εξουσίας…

"Εγώ δεν είπα ότι δεν εξυπηρετούν τα υπάρχοντα κόμματα. Εξυπηρετούν, αλλά ο τρόπος αντιμετωπίσεως των προβλημάτων είναι το ζήτημα. Αυτό το οποίο έλεγε ο Καρκαγιάννης για το παραδοσιακό σημαίνει ότι πρέπει να δείξεις τι είσαι. Δεν μπορώ να συζητάω το θέμα Αβραμόπουλου, ούτε ξέρω πού θα πάει και πώς. Και να σας πω την αλήθεια, είναι τόση η 'Αβραμοπουλολογία' το τελευταίο διάστημα, που όσο λιγότερο κουβεντιάζει κανείς τόσο το καλύτερο. Αλλά λέω η πολιτική παλαιότερα κατά κάποιον τρόπο εκπληρούσε μια άμεση ανάγκη. Όμως και η εκλογή του Κώστα Καραμανλή ήταν ανάγκη. Διότι είχε φτάσει το πράγμα πια ώστε… -αυτός ο φρικτός όρος, η θεμιτή φιλοδοξία, που όταν την ακούω μου σηκώνεται η τρίχα-, η παράταξη από εκεί να υποφέρει. Το έπαιζαν όλοι αρχηγοί, ο καθένας για το προσωπικό του. Έτσι κατάντησε το πράγμα να είναι ένας εσμός αντιμαχομένων μικροομάδων, μέχρι που βγήκε ο Καραμανλής και κάλυψε την ανάγκη. Η εκλογή του με 70% αποτελεί ποσοστό μεγαλύτερο οποιουδήποτε ηγέτη ελληνικού κόμματος σήμερα".

Π.Χ. Στη ΝΔ το φαινόμενο των προσωπικών φιλοδοξιών είχε παρατηρηθεί συχνά. Στο ΠΑΣΟΚ τα πράγματα είναι διαφορετικά;

"Το ΠΑΣΟΚ έχει ένα συγκεκριμένο στοιχείο: έχει ως αυτοσκοπό του τη νομή της εξουσίας. Η Νέα Δημοκρατία θέλει βέβαια την εξουσία, αλλά αυτό δεν το έχει αναγάγει σε βασική της πολιτική, δεν είναι αυτοσκοπός δηλαδή. Είναι μεγάλη η διαφορά. Η Νέα Δημοκρατία, όσο εκτός κλίματος και να φαίνεται τούτο, σήμερα διαθέτει ακόμη ένα στοιχείο ιδεολογίας, πατριωτισμού. Η βάση της είναι εκεί. Η πολιτική πρέπει κάποια στιγμή να ξεφύγει από αυτόν τον αυτοσκοπό της νομής της εξουσίας, τα διαπλεκόμενα και όλα αυτά τα πράγματα, και να περάσει κάποιο στοιχείο ώστε να αισθανθεί ευθύνη, να δώσει κάποια έννοια ανατάσεως στον κόσμο. Θα πείτε είναι ρομαντικά όλα τούτα, αλλά εγώ νομίζω έτσι πρέπει να γίνει".

Π.Χ. Πιστεύετε ότι η κυβέρνηση Σημίτη θα μπορούσε να έχει κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση…

(Γέλια) "Της ανατάσεως; Εγώ γι' αυτό τη μέμφομαι, διότι ενώ έχει δυνατότητες κολοσσιαίες στην αναδιάρθρωση της οικονομίας και στην αναδιάρθρωση την κοινωνική, αφού έχει αποδοχή και έχει και το δυναμικό μέρος της αντιδράσεως με το μέρος της, δεν κάνει τίποτε. Ασχολείται με την επίφαση. Όπως για παράδειγμα με την ΟΝΕ".

Π.Χ. Αλήθεια υπάρχει ελπίδα να διασωθεί ο πατριωτισμός, όταν θα υλοποιηθεί το όραμα της πολιτικής ενοποίηση;

"Εξαρτάται από εμάς, αν καταφέρουμε να αυτοκαταστραφούμε, με την έννοια ότι υποβαθμίζουμε συνεχώς τον εαυτό μας, τότε δεν έχει νόημα. Χρειάζεται κάποια ανάταση, πώς να το κάνουμε! Αυτό που με κάνει εμένα να ασχολούμαι με την πολιτική είναι ότι πιστεύω πως χρειάζεται κάποια ανάταση και αυτό προσπαθώ, να δώσω αυτή την έννοια".

Λ.Χ. Αν δεν κάνω λάθος, αγαπάτε τη θάλασσα;

"Ναι! Είμαι ναυτικός κατά βάση, την αγαπάω πολύ τη θάλασσα. Αλλά με την ευκαιρία θα ήθελα να επανέλθω στην προηγούμενη ερώτηση και να σας αφηγηθώ μία προσωπική ιστορία: έχω ένα φίλο, ο οποίος είναι Χριστιανός από τη Συρία. Τον γνώρισα, όταν ήμουν μέλος στο διοικητικό συμβούλιο μιας ευρωαραβικής τραπέζης -προ αμνημονεύτων χρόνων- και αυτός ήταν τότε φτωχός, βοηθός ενός σημαντικού Άραβα. Γίναμε φίλοι σιγά σιγά. Σήμερα η περιουσία αυτού του άνθρωπος υπερβαίνει το 1 δισ. δολάρια, ζει απέναντι από τη Γενεύη, πάνω στη λίμνη, σε ένα ειδυλλιακό τοπίο. Λοιπόν κουβεντιάζαμε τελευταία μαζί, και του είπα ότι έχουμε τραβήγματα με την Τουρκία. Μου λέει: μη μιλάς καθόλου, εγώ βλέπεις πώς ξεκίνησα και πώς είμαι. Βεβαίως του απάντησα ότι πρέπει να είναι ευτυχής, έχει πράγματι μια καλή οικογένεια, έχει χρήματα. Ξέρετε τι μου απάντησε: είμαι δυστυχέστατος, γιατί δεν έχω πατρίδα. Έτσι που πάμε, εάν εξακολουθήσουμε, όλα αυτά τα ωραία πράγματα που έχει ο Έλληνας, συνεχώς να τα σακατεύουμε για μιαρούς λόγους, για να βγάλουμε ένα φράγκο παραπάνω, για να μείνουμε υπουργοί τρεις μήνες περισσότερο, αν εξακολουθήσουμε να υποβαθμίζουμε τα πάντα, ίσως φτάσουμε να τον ζηλεύουμε".