ΟΚΛΑΔΟΝ

Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία

Ο Θέμης Λιβεριάδης γράφει

Η επαφή μου με τη γαλλική λογοτεχνία χρονολογείται από τα γυμνασιακά χρόνια. Ευτύχησα όμως να έχω -από τότε- την παρότρυνση και τη βοήθεια δύο πολύτιμων φίλων, πολύ πιο σχετικών με τη γαλλική διανόηση. Του Αλέξη Ασλάνογλου και του… Tomaso… Μπαλαμπάνη. Ο τελευταίος μού "γνώρισε" πριν από χρόνια τον Rene Char, μία φράση του οποίου παραθέτω εδώ: "La ou nous sommes il n' y a pas de crainte urgente", που σε απόπειρα μετάφρασής της λέει: "Εδώ που είμαστε… δεν επείγει η ανησυχία"… Είναι από τις κατεξοχήν πνευματικές "υποθήκες" που έχει πολλαπλότητα στη… χρήση, στις σημασίες ή τις ερμηνείες της. Μία από αυτές (σίγουρα όχι η πιο αισθαντική) θα μπορούσε να είναι και… "δε βαριέσαι…", "δεν με νοιάζει" ή "δεν με/μας αφορά". Προχθές πήρε τ' αυτί μου σε ραδιοφωνική εκπομπή μία γνώριμη φωνή, του ηθοποιού και σκηνοθέτη Θανάση Παπαγεωργίου, από τους λίγους αξιολογότατους "εργάτες" της τέχνης με διαχρονική αφοσίωση "στα ωραία, τα μεγάλα και τα αληθινά"… Ενός ανθρώπου, καταπώς τον ξέρουμε, ήρεμου και διακριτικού (έως… χαμηλών τόνων). Συμπτωματικά έπεσα πάνω στην… έκρηξη αυτού του ανθρώπου. Παραθέτω ένα απόσπασμα από αυτό το ξέσπασμα, που δυστυχώς περιέχει μόνο αλήθειες:

"Δεν πάσχω από αισθήματα καταδίωξης, αλλά κάθε μέρα που περνά νιώθω όλο και περισσότερο ότι μου στήνονται παγίδες, για να παγώσουν κάθε ίχνος αντίδρασής μου. Η τράπεζα, όταν πάω να καταθέσω το ενοίκιο, με ληστεύει με ένα πρόσθετο τέλος, το αυτοκίνητό μου καταστρέφεται στις λακκούβες πανάθλιων δρόμων, ο δήμος αποφασίζει για καινούργια τέλη, οι διαφημίσεις με θεωρούν ηλίθιο, οι ειδήσεις υποβιβάζουν τη νοημοσύνη μου στο μηδέν, η πολιτική μού προσφέρει καθημερινά μαθήματα απάτης, ανεντιμότητας και εγωπάθειας, οι διαφημιστικές πινακίδες μου κρύβουν τον ουρανό και όλα με βουλιάζουν στο βυθό… Κάθε μέρα μεγαλώνει η επιθυμία μου να πάρω ένα πολυβόλο και να βγω στους δρόμους και ν' αρχίσω να σκοτώνω όλους αυτούς που σκοτώνουν την ευαισθησία μου, τη νοημοσύνη μου και την κατανόηση που προσπαθώ να έχω ως άνθρωπος… Όλους αυτούς που με κάνουν ζώο".

Για να "γυρίσω" από τον R. Char στον… Κάλβο. Πολλοί από εμάς, που συμπάσχουμε με όσα ελάχιστα κατονομάζει ο Θ.Π. και βιώνουμε αυτόν τον καθημερινό ευτελισμό και υποβάθμιση, αγανακτούμε… Συνήθως δεν αντιδρούμε, υιοθετώντας άμεσα ή έμμεσα την παραπάνω ρήση του Γάλλου ποιητή στη μαζοχιστική εκδοχή της. Ωστόσο θητεύοντας στην "αρετή", αλλά θέλοντας να είμαστε "ελεύθεροι", πρέπει και να "τολμήσουμε"… "Α la guerre comme a la guerre", για να μετέλθω άλλο γαλλικό! Ίσως η προχθεσινή έκρηξη του Θ.Π. να μην είναι συμπτωματική… Κι αν γίνουμε πολλοί, θα βρούμε τον τρόπο και τα κατάλληλα "πολυβόλα".