Οταν πέφτει η αυλαία

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΙΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ*

Τελικά, τείνουμε να διαιωνίσουμε την ύπαρξή μας στο χρόνο, προεκτείνοντας το εγώ μας μέσα από τους απογόνους μας.

Η ζωή του καθένα και της καθεμιάς μας, από την αρχή ως το τέλος, αποτελεί μια ξέχωρη κουκίδα μέσα στα αμέτρητα εκατομμύρια άλλων, που στο σύνολό τους συνθέτουν το μωσαϊκό της ζωής, την προσωπογραφία κάθε λαού. Ερχόμαστε στον κόσμο φορτωμένοι με κληρονομικές προδιαθέσεις που μας επιφύλαξε η φύση, καθώς διάλεξε μερικά από τα χαρακτηριστικά από πατέρα και μάνα και προσθέτουμε σε αυτά βιώματα, επηρεασμένοι από το κοινωνικό, το ψυχολογικό και το οικονομικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε, δρούμε και ωριμάζουμε.

Στην υπαρξιακή ψυχολογία η ζωή αποτελεί μια παρένθεση που στοχεύει στην αναίρεση του προκαθορισμένου τέλους, στο να μετριάσει την άδικη μοίρα κάθε ζωντανού οργανισμού με την παρεμβολή μιας σειράς νοημάτων και πράξεων που ελπίζουμε ότι θα απαλύνουν το σοκ της ανυπαρξίας. Από τη στιγμή που γεννιόμαστε βρισκόμαστε αντιμέτωποι με το θάνατο, από τη στιγμή που ανατέλλει στο στερέωμα των ανθρώπινων υπάρξεων η προσωπική μας ύπαρξη αρχίζει και ο αγώνας για την παράταση της αναπόφευκτης δύσης.

Στο μέτρο που για την καθαρά οντολογική μας ύπαρξη πασχίζουμε να γεμίσουμε με νοήματα την παρένθεση της προσωπικής μας ζωής δημιουργούμε την προσωπική μας ιστορία διευρύνοντας τους κύκλους των γνωριμιών, δημιουργώντας καριέρες και κοινωνικές δραστηριότητες, συσσωρεύοντας υλικά αγαθά και απολαμβάνοντας την αναγνώριση. Τελικά, τείνουμε να διαιωνίσουμε την ύπαρξή μας στο χρόνο, προεκτείνοντας το εγώ μας με τα παιδιά που γεννούμε μέσα από τους απογόνους μας.

Στη ζωή ισχύουν οι ίδιοι κανόνες. Οι πολλοί μένουν στην αφάνεια αρκούμενοι στην αναγνώριση που προσφέρει ένας περιχαρακωμένος κύκλος φίλων και θαυμαστών. Μερικοί ξεφεύγουν από την αφάνεια, δεσπόζουν στο στερέωμα για κάποιο χρονικό διάστημα, γοητεύουν και συγκινούν απολαμβάνοντας ταυτόχρονα τα ψυχοκοινωνικά αγαθά της αναγνώρισης και στη συνέχεια, νομοτελειακά, χάνονται από το προσκήνιο της επικαιρότητας. Ελάχιστοι κατορθώνουν να παρατείνουν την παρένθεση της καριέρας κερδίζοντας τον συμβολικό Όλυμπο της αθανασίας. Όπως και αν έχει η προσωπική μας ιστορία, όποια τροχιά και αν μας επιφυλάσσουν η μοίρα και η τύχη, η πραγματικότητα παραμένει αναλλοίωτη, από τη στιγμή που θα ανατείλει το άστρο μας είναι ήδη προκαθορισμένη η εφήμερη τροχιά, θα έλθει αργά ή γρήγορα η δύση.

Να οδηγηθούμε λοιπόν σε μοιρολατρική αδράνεια; Να παραδώσουμε τα όπλα υποκύπτοντας στο βαρύ φορτίο της αναγνώρισης του γεγονότος ότι η ζωή και η ύπαρξή μας αποτελούν εφήμερη πραγματικότητα με προκαθορισμένο χρόνο ζωής, με ημερομηνία λήξεως; Οχι, η απάντησή μου είναι ένα εμφαντικό όχι! Ο αγώνας, η πάλη, η αντίσταση στη μοίρα είναι αυτό που μετράει. Οπωσδήποτε. όμως, το πέσιμο της αυλαίας δεν είναι εύκολο πράγμα. Είναι το τελευταίο πικρό ποτήρι που επιφυλάσσει η ανθρώπινη μοίρα σε όλα τα αστέρια της ζωής. Οι μεγάλοι, όμως, οι πραγματικά μεγάλοι έχουν τον τρόπο να μετριάσουν το σοκ της πραγματικότητας, να αποχωρήσουν από το παλκοσένικο με κομψότητα, με τακτ, με στιλ.

Η τελευταία, αποχαιρετιστήρια κίνησή τους συγκινεί και ενθουσιάζει. Η αποδοχή της μοιραίας δύσης γίνεται ένας ακόμη σταθμός για την επίδειξη όλων εκείνων των σωματικών και ψυχοσυναισθηματικών ικανοτήτων και χαρακτηριστικών προσωπικότητας και χαρακτήρα που επί πολλά χρόνια τους είχαν καθιερώσει στη συλλογική συνείδηση του κοινού. Οι πραγματικά μεγάλοι σε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα διαθέτουν ταλέντο αλλά μαζί και τη δύναμη να πασχίζουν, να πειθαρχούν, να αγωνίζονται, να διδάσκονται, να διορθώνονται και τελικά να αποσύρονται την κατάλληλη ώρα! Δεν υπάρχει αυλαία που όταν πέσει θα τους σβήσει από τη μνήμη μας.