ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΥΤΑΡΑΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΧΑΝΔΡΗΣ

Μαθαίνω για το αντικείμενο και τα μονόπτωτα και δίπτωτα ρήματα

Ζωγραφίζει από το 1960 περίπου και οι μορφές του μας είναι ιδιαίτερα οικείες.

Όταν το κυνήγι γίνεται Τέχνη

- Το πρόσωπο ή το πράγμα που δέχεται την ενέργεια ή την επίδραση του υποκειμένου ενός μεταβατικού ρήματος και αποτελεί απαραίτητο συμπλήρωμα της έννοιάς του λέγεται αντικείμενο. Ο Δημήτρης Μυταράς, ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ζωγράφους, ζει και δημιουργεί στην Αθήνα, ταξιδεύοντας τα έργα του τόσο στην υπόλοιπη Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

ΜΑΙΡΗ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ

- Το αντικείμενο ενός μεταβατικού ρήματος μπορεί να είναι ουσιαστικό, αντωνυμία, αλλά και επίθετο, μετοχή και κάθε άλλο μέρος του λόγου και μια πρόταση ολόκληρη με άρθρο ή χωρίς άρθρο μπροστά τους, όταν παίρνουν τη θέση ουσιαστικού. Συγκεκριμένα, εκτός από αίθουσες τέχνης της Αθήνας, τα έργα του έχουν φιλοξενηθεί αρκετές φορές στη Θεσσαλονίκη, στη γκαλερί ΕΙΡΜΟΣ, ενώ παρουσιάστηκαν και σε εκθέσεις στην Αλεξάνδρεια, στη Γαλλία, στην Ιταλία, στη Σουηδία, στη Νέα Υόρκη, στο Τόκιο και στην Αγγλία.

"Ο κυνηγός εκφράζει την προσωπική πορεία του ανθρώπου" εξηγεί (το έργο του) ο καλλιτέχνης Παντελής Χανδρής, που εδώ και δέκα χρόνια δουλεύει πάνω σε θέματα που αφορούν την ανθρώπινη ψυχή και το όνειρο

- Τα μεταβατικά ρήματα που χρειάζονται ως συμπλήρωμα μία μόνο πτώση (ένα αντικείμενο) λέγονται μονόπτωτα. Ο χώρος πάντως του Δημήτρη Μυταρά, ο φυσικός και δημιουργικός, είναι πάντα αυτή η χώρα, την οποία, όπως ο ίδιος λέει, δεν μπορεί να φανταστεί ότι θα του ήταν εύκολο να ζήσει μακριά της. Τρεις "ζωντανές" υπάρξεις.

- Τα μεταβατικά που χρειάζονται ως συμπλήρωμα δύο πτώσεις (δύο αντικείμενα) λέγονται δίπτωτα.

Εξάλλου, χρόνια τώρα διδάσκει και στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Ένας άνδρας.

Από αυτά, το αντικείμενο που συνδέεται στενότερα με το ρήμα λέγεται άμεσο, ενώ το άλλο λέγεται έμμεσο, γιατί η ενέργεια του υποκειμένου του ρήματος απευθύνεται έμμεσα προς αυτό.

Είναι ο χώρος όπου "γεννιούνται νέες προτάσεις", οι οποίες και θα αποτελέσουν και τη συνέχεια της τέχνης στην Ελλάδα. Ένας σκύλος.

- Δύο ή περισσότερα όμοια αντικείμενα (όλα πρόσωπα ή όλα πράγματα) που βρίσκονται στην ίδια πτώση και συνδέονται μεταξύ τους με συνδέσμους ή χωρίζονται με κόμμα θεωρούνται μία πτώση.

Ο καλλιτέχνης δεν κρύβει την ιδιαίτερη πίστη του στους νέους καλλιτέχνες και υποστηρίζει μάλιστα ότι δεν αρκεί να αναγνωρίζει κανείς το ταλέντο και το καινούργιο, αλλά πρέπει να βοηθά και στην εξέλιξη και προβολή του, όσο μπορεί. Και ένα πουλί.

- Στα μονόπτωτα ρήματα η γενική και στα δίπτωτα το έμμεσο αντικείμενο μπορεί να αντικατασταθεί από εμπρόθετο (με τις προθέσεις από, με, σε, για + αιτιατική).

Παρ' όλη την πείρα του, πάντως, ο Δημήτρης Μυταράς παραμένει ένα παιδί στο βάθος του και δε διστάζει να δημιουργήσει σε συνεργασία με άλλα, μικρότερα παιδιά ή γύρω από θέματα που αφορούν παιδιά.

Τρεις διαφορετικοί ρόλοι.

- Στα δίπτωτα ρήματα που συντάσσονται με δύο αιτιατικές, η αιτιατική προσώπου ή του προσωποποιημένου πράγματος είναι το άμεσο αντικείμενο.

Ζωντανό παράδειγμα αποτελεί η έκθεση που ετοιμάζεται να παρουσιάσει μέσα στο 1999, με θέμα τα παιδικά παιχνίδια μέσα από την εξέλιξη της σύγχρονης τεχνολογίας, όπου θα υπάρχουν εκτός από τα δικά του έργα και πίνακες μικρών παιδιών.

Τους ενώνει μια σχέση με πολλές εκδοχές, που παίρνει σάρκα και οστά μέσα από την εγκατάσταση γλυπτικής του Παντελή Χανδρή, που φέρει τον τίτλο "Υπόστασις".

- Το σύστοιχο αντικείμενο έχει την ίδια σημασία -και συχνά και ετυμολογική συγγένεια- με το ρήμα.

Κατάλευκες και απόκοσμες, σε φυσικό μέγεθος, άλλοτε κοιτούν τον θεατή σαν να του ζητούν απάντηση και άλλοτε είναι περιχαρακωμένες στον δικό τους κόσμο.

Π.χ. Στην εκδήλωση του σχολείου όλοι φορούσαν ρούχα επίσημα.

Άλλοτε μόνες, αυτόνομες, και άλλοτε όλες μαζί σαν ένα δεμένο σύνολο.

Κείμενο 7 Κόμικς Αρκάς, Μπαμπά, πετάω!, εκδ. Γράμματα, 1992

Μοναδικό οικείο για όποιον τις κοιτάζει, το καφετί παλτό που τυλίγει το σώμα του γυμνού κυνηγού.

Γ ΣΥΝΟΧΗ ΕΥΡΥΤΕΡΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

"Ο κυνηγός εκφράζει την προσωπική πορεία του ανθρώπου", εξηγεί στα "ΝΕΑ" ο καλλιτέχνης, που εδώ και δέκα χρόνια δουλεύει πάνω σε θέματα που αφορούν την ανθρώπινη ψυχή και το όνειρο.

Ακούω και μιλώ

"Ο σκύλος είναι ο θηρευτής, που ουσιαστικά επιδιώκει την ικανοποίηση των ενστίκτων, και το πουλί δεν είναι παρά η συνείδηση, οι επιταγές της κοινωνίας.

1. Ποια λέξη φανερώνει ότι το κείμενο 1 είναι απόσπασμα ενός μεγαλύτερου κειμένου;

Πρόκειται δηλαδή για μορφές που διαπραγματεύονται τη σχέση ανάμεσα στο Εγώ, το Εκείνο και το Υπερεγώ και προέκυψαν μέσα από την ψυχαναλυτική ερμηνεία των συμβόλων, όπως συμβαίνει και στα παραμύθια".

- Ποιο ρόλο παίζει η λέξη "ακόμα" σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο λόγου;

Και αν η ισορροπία ανάμεσα στα διαφορετικά επίπεδα της συνείδησης είναι εκείνο που επιδιώκει κάθε άνθρωπος, ο Παντελής Χανδρής εικονοποιεί μέσα από τα γλυπτά του και τις διαφορετικές πτυχές των σχέσεών τους, χωρίς όμως "να εικονογραφώ ένα εγχειρίδιο ψυχανάλυσης", διευκρινίζει.

- Τι εξυπηρετούν οι λέξεις "πάλι" και "αλλά" στη β' παράγραφο;

Τι είναι εκείνο που θέλει να πει ο καλλιτέχνης με τούτη τη σύνθεση πολυεστερικών κατασκευών;

2. Ποιες λέξεις συνδέουν τις περιόδους λόγου και τις παραγράφους μεταξύ τους στο κείμενο 2;

"Δεν νομίζω πως θέλω να πω κάτι.

3. Η πρώτη περίοδος λόγου στο κείμενο 3 επισημαίνει ένα πρόβλημα της σύγχρονης εκπαίδευσης.

Η τέχνη δεν κατευθύνει, αλλά συμβουλεύει.

Ποια σχέση έχει με τις δύο παραγράφους του κειμένου;

Από την τέχνη ο κάθε θεατής εισπράττει εκείνο που θέλει εκείνη τη στιγμή.

4. Προσέξτε το κείμενο 4.

Εγώ απλά καταθέτω έναν προβληματισμό.

Ποιες λέξεις και εκφράσεις συνδέουν τις παραγράφους μεταξύ τους στο κείμενο 4;

Εξάλλου ένα καλό έργο είναι εκείνο που επιδέχεται πολλές ερμηνείες", επισημαίνει.

- Εξηγήστε, με βάση τις συνδετικές αυτές λέξεις, με ποια σειρά θα γίνουν οι αλλαγές στην εκπαίδευση, σύμφωνα με το κείμενο.

INFO

Η έκθεση "Υπόστασις" του Παντελή Χανδρή στην γκαλερί "a. antonopoulou" (Αριστοφάνους 20, πλατεία Ψυρή, τηλ. 210-3214.994), έως 15 Φεβρουαρίου.