"Και στης ζωής τους πιο βαρείς χειμώνες Αλκυονίδες μέρες καρτερούν" 20 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Κείμενο 2 [Η μουσική γλώσσα του Ομήρου]

Κ. Ζόννε,

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ

Την επομένη, στις 12 Ιουλίου [1868], σηκώθηκα ως συνήθως στις 5 π.μ., για να πάμε, με τον οδηγό μου, να δούμε από κοντά τον παλιό δρόμο, του οποίου τα ίχνη είχα ανακαλύψει την προηγουμένη, και να επισκεφτούμε τη βόρεια πλευρά του νησιού.

Αυτό το ωραίο δίστιχο είχε γράψει ο ποιητής Δροσίνης, θέλοντας να τονίσει ότι και μέσα στις πιο δύσκολες εποχές που περνάει κανείς, μπορεί να ελπίζει ότι θα έλθουν καλύτερες ημέρες.

Σχεδιασμός και εξειδίκευση στο μπάσκετ μας

[…]Δεν μπορούσα να φτάσω εκεί πέρα με άλογο.

Ένας άλλος ποιητής, ο Αργύρης Κρανιώτης είχε και αυτός χρησιμοποιήσει τις αλκυονίδες, για να τραγουδήσει την αισιοδοξία.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΑΜΠΙΡΗΣ

Όμως, καθώς είχα ανακαλύψει ότι ο παλιός δρόμος, που περνούσε από το χωριό Άγιος Ιωάννης, οδηγεί στην παραλία μέσα απ' τ' αμπέλια που λέγονται, παραδοσιακά, "Αγρός Λαέρτου", έστειλα τον οδηγό μου με το άλογο κι εγώ πήγα μ' έναν άλλο οδηγό απ' τον παλιό δρόμο στα χωράφια του πατέρα του Οδυσσέα.

Ηλιόλουστες μέρες, γελαζούμενες

ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ ΜΠΑΣΚΕΤ

[…]Έφτασα λοιπόν στα χωράφια του Λαέρτη και κάθισα να ξεκουραστώ και να διαβάσω τη ραψωδία ω της Οδύσσειας.

Ας αρχίσουμε από την αρχαία ελληνική μυθολογία την τόσο όμορφη και τόσο διδακτική.

Ομάδα πρότυπο, μέσα και έξω από το γήπεδο, θέλει να κάνει το Μαρούσι ο Παναγιώτης Γιαννάκης και υπόσχεται στους φίλους του πως θα γίνουν υπερήφανοι με τον τρόπο που θα μάχεται ο αγαπημένος τους σύλλογος. Θεωρεί πως το μπάσκετ ανακάμπτει και σε αυτή την προσπάθεια μπροστάρης θα είναι και πάλι η εθνική ομάδα για την οποία δεν κρύβει την αισιοδοξία του πως θα πετύχει τόσο στο Ευρωμπάσκετ της Σουηδίας όσο και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Χαίρεται που βλέπει τα Ελληνόπουλα να διαπρέπουν στο εξωτερικό, αλλά ελπίζει σύντομα να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για να επιστρέψουν και να παίζουν και πάλι στο ελληνικό πρωτάθλημα.

Ο ερχομός ενός ξένου είναι γεγονός ακόμα και στην πρωτεύουσα της Ιθάκης.

Ζούσε, λοιπόν, κάποτε μια όμορφη νέα, κόρη του θεού Αίολου και της Αιγιάλης, κόρη των ανέμων και της ακτής, η οποία αγάπησε παράφορα και παντρεύτηκε το βασιλιά της Τραχινίας Κήυκα, που ήταν βουτηχτής.

Νέο κεφάλαιο στην καριέρα σου το Μαρούσι. Ο στόχος;

Πόσο μάλλον στην ύπαιθρο!

Στον τρελό έρωτά τους ο Κήυκας και η Αλκυόνη (αυτό ήταν το όνομα της νέας), δεν σεβάστηκαν τα όρια που είχαν θέσει οι θεοί, και αμάρτησαν βαριά απέναντί τους.

Να γίνει μια ομάδα πρότυπο, τόσο μέσα όσο και έξω από το γήπεδο.

Μόλις κάθισα, οι χωρικοί μαζεύτηκαν γύρω μου κι άρχισαν να με βομβαρδίζουν με ερωτήσεις.

Οπότε ο Δίας, φύλακας της ηθικής τάξης, ανάμεσα σε θεούς και ανθρώπους, τους τιμώρησε.

Ήδη, μέσα σε λίγες ημέρες, η βελτίωση είναι εμφανής. Τι περιθώρια υπάρχουν ακόμα;

Σκέφτηκα πως το καλύτερο που είχα να κάνω ήταν να διαβάσω μεγαλόφωνα τους στίχους 205 ως 412 της ραψωδίας ω και να τους μεταφράζω λέξη προς λέξη στη γλώσσα τους.

Μεταμόρφωσε την Αλκυόνη στο Θαλασσοπούλι Αλκυόνα και τον Κήυκα στο άλλο θαλασσοπούλι, τον γλάρο.

Από τη στιγμή που δουλεύεις σκληρά, θα φανούν τα αποτελέσματα.

Η ανάγνωση τους συγκίνησε πολύ κι άκουγαν με προσοχή τη μουσική γλώσσα του Ομήρου, τη γλώσσα των ένδοξων προγόνων τους, που έζησαν πριν από τρεις χιλιάδες χρόνια.

Η αλκυόνα, λοιπόν, ζει κοντά στη θάλασσα, στις ακτές όπου γεννάει τ' αυγά της μέσα στις σχισμές των βράχων, μέσα στην εποχή του χειμώνα, τιμωρία και αυτό του θεού, αφού όλα τ' άλλα πουλιά γεννάνε τ' αυγά τους την άνοιξη.

Το μπάσκετ στηρίζεται στην εξάσκηση και τον συγχρονισμό, άρα κάθε ημέρα που περνάει μια ομάδα που θέλει και προσπαθεί είναι βέβαιο ότι θα βελτιώνεται.

Προχωρούσαμε στα χωράφια κι εγώ τους διάβαζα για τα τρομερά βάσανα που είχε περάσει ο βασιλιάς Λαέρτης σε κάθε σημείο της περιοχής εκείνης, καθώς και για τη μεγάλη του χαρά όταν ξαναβρήκε, έπειτα από είκοσι χρόνια χωρισμού, τον αγαπημένο του γιο, τον Οδυσσέα, που τον είχε για νεκρό.

Αλλά το χειμώνα έχει πολλές κακοκαιρίες και θαλασσοταραχές.

Είναι για σένα ένα μεγάλο στοίχημα το Μαρούσι;

Τα μάτια όλων είχαν δακρύσει, κι όταν τελείωσα την ανάγνωση, άντρες, γυναίκες και παιδιά με πλησίασαν, με αγκάλιασαν και μου είπαν:

Και τότε τα άγρια κύματα φτάνοντας μέχρι τους βράχους που έχει τη φωλιά της η Αλκυόνα, της άρπαζαν τα αυγά και την άφηναν χωρίς οικογένεια, αυτήν που τόσο αγαπούσε τον άντρα της και τα παιδιά της. αυτό ήταν μια τρίτη τιμωρία του θεού, να σε χτυπάει εκεί που πονάς.

Είναι ευκαιρία να δημιουργήσουμε κάτι καινούργιο όλοι μαζί.

"Μας έδωσες μεγάλη χαρά, σ' ευχαριστούμε χίλιες φορές".

Οπότε η Αλκυόνα αρχίζει το θρήνο.

Πάντα μού αρέσει να φέρνω εις πέρας ό,τι αποστολή αναλαμβάνω.

Με συνόδεψαν θριαμβευτικά μέχρι την πόλη, όπου ήθελαν να με φιλοξενήσουν με κάθε γενναιοδωρία και χωρίς κανείς να ενοχληθεί στο ελάχιστο.

Έκλαιγε τόσο θρηνητικά που ο θεός τέλος τη λυπήθηκε.

Το μπάσκετ δείχνει μικρά σημάδια ανάκαμψης. Θα τα καταφέρει;

Δε μ' άφησαν να φύγω πριν να υποσχεθώ πως θα ξαναεπισκεφτώ το χωριό τους.

Φαίνεται ότι είχε επέλθει η εξιλέωση.

Πάντα πίστευα ότι το μπάσκετ έχει τη δυναμική να βρίσκεται ψηλά.

Θ. Βαν Θούλντεν, Ο Οδυσσέας αποκαλύπτεται στο Λαέρτη, χαρακτικό, Μουσείο Καλών Τεχνών, Σαν Φρανσίσκο (Ομήρου Οδύσσεια, ΟΕΔΒ, 2001)

Και επειδή δεν ήταν σωστό ο θεός ν' αλλάζει γνώμη και να μεταβάλει την απόφασή του πήρε μια άλλη συμπληρωματική και διορθωτική απόφαση.

Πόσο μάλλον τώρα που όλοι βλέπουν αυτά τα σημάδια της ανάκαμψης.

Ερρίκος Σλίμαν, "Ιθάκη, Πελοπόννησος και Τροία", Λιψία 1869 στο Ρίτσαρντ Στόουνμαν (επιμ.), Φιλολογικές διαδρομές στην Ελλάδα, μτφρ. Σώτη Τριανταφύλλου, εκδ. Πατάκη, 1998 Μέσα στην καρδιά του χειμώνα να γίνονται μερικές μέρες ηλιόλουστες και χωρίς θαλασσοταραχή, γύρω στις δυο βδομάδες, ώστε στο διάστημα αυτό να προφταίνει η Αλκυόνα να γεννάει και να επωάζει τ' αυγά της, χωρίς να της τα αρπάζουν τα άγρια κύματα.

Η Εθνική θα βοηθήσει;

Ερωτήσεις κατανόησης

Αυτές, λοιπόν, τις ηλιόλουστες μέρες του Γενάρη που γίνανε για χάρη της Αλκυόνας, τις ονόμασαν οι αρχαίοι πρόγονοι Αλκυονίδες.

Η εθνική ομάδα ήταν ανέκαθεν η βιτρίνα του ελληνικού μπάσκετ.

1. Τι έκανε ο Ερρίκος Σλίμαν, όταν οι χωρικοί μαζεύτηκαν γύρω του στα "χωράφια του Λαέρτη", και ποια εντύπωση τους προκάλεσε; Την ίδια εποχή, γύρω στα μέσα Ιανουαρίου, μεσουρανεί ένα πολύ ζωηρό αστέρι.

Και η συνεισφορά της στην πρόοδο του αθλήματος είναι ανεκτίμητη.

- Ποια αντίληψη του αρχαιολόγου δείχνει αυτή η πράξη; Επιστημονικά λέγεται αστήρ Η του αστερισμού του Ταύρου.

Είσαι αισιόδοξος για την πορεία της στη Σουηδία, αλλά και στο 2004;

2. Διαβάστε τους στίχους 205-412 της ραψωδίας ω της Οδύσσειας και σκεφτείτε γιατί ο Σλίμαν επέλεξε να διαβάσει τους συγκεκριμένους στίχους. Είναι το λαμπρότερο αστέρι των πλειάδων, δηλαδή της Πούλιας.

Φυσικά και είμαι.

Είναι, όπως λένε οι αστρονόμοι, τρίτου μεγέθους και φαίνεται κατακάθαρα τις διαυγείς νύχτες του Γενάρη.

Δεν συζητώ καν το ενδεχόμενο να μην πάμε καλά.

Επειδή βρίσκεται ακριβώς στο μέσο του ουρανού οι παλαιοί παρατηρητές του ουρανού είχαν καταλήξει στη θεωρία ότι το αστέρι αυτό του Γενάρη, ήταν το κέντρο γύρω στο οποίο περιστρέφεται ο ήλιος μαζί με όλο το πλανητικό του σύστημα.

Πώς νιώθεις βλέποντας αρκετούς διεθνείς μας να παίζουν στο εξωτερικό;

Και επειδή το αστέρι αυτό φαίνεται καθαρά κατά τις Αλκυονίδες, ονομάστηκε και αυτό Αλκυόνη.

Από τη μία, ικανοποίηση γιατί εν τέλει είναι πρεσβευτές του ελληνικού μπάσκετ.

Συναντάμε και αλλού το επίθετο Αλκυονίς.

Από την άλλη, νιώθω και στενοχώρια γιατί το πρωτάθλημά μας γίνεται λιγότερο ελληνικό.

Ονομάζονται Αλκυονίδες νήσοι κάτι μικρά νησάκια στον κόλπο της Δομβραίνης στη βορειοανατολική άκρη του Κορινθιακού κόλπου, στα παράλια της Φωκίδας.

Μακάρι να δημιουργήσουμε σύντομα τις προϋποθέσεις να τους φέρουμε πίσω όλους.

Την ονομασία τους, τα νησάκια την πήραν γιατί το χειμώνα είναι γεμάτα αλκυόνες, θαλασσοπούλια.

Άλλοι πάλι κάνουν προσφυγή και φεύγουν στο εξωτερικό. Σημείο των καιρών;

Και η θάλασσα γύρω από τα νησάκια αυτά ονομάζεται Αλκυονίς θάλασσα.

Σημείο έλλειψης προγραμματισμού και ήσσονος προσπάθειας.

Και ένας θαυμάσιος διάλογος που αποδίδεται στον Πλάτωνα, δεν είναι όμως δικός του, ονομάζεται Αλκυών.

Τι λείπει τελικά από το ελληνικό μπάσκετ;

Εκεί ο Σωκράτης συζητάει με το μαθητή του Χαιρεφώντα για τις μεταμορφώσεις.

Ο σχεδιασμός και η εξειδίκευση.

Ας γυρίσουμε στο θαλασσοπούλι.

Πώς είδες την κίνηση του Μακεδονικού να μετακομίσει στην Κοζάνη;

Η Ακλυόνα ανήκει στην τάξη μερικών πουλιών που δεν είναι ωδικά, αλλά βγάζουν ένα στριγκό ήχο και λέγονται κεκράχτες.

Άξια συγχαρητηρίων.

Κεκράχτες υπάρχουν 125 είδη.

Μακάρι αυτόν τον δρόμο να τον ακολουθήσουν κι άλλες ομάδες.

Ο ελληνικός λαός, την θέλει χαροπούλι, θαλασσοπούλι, μπιρμπίλι.

Ο Παναγιώτης Φασούλας θέλει να ξαναπαίξει. Εσύ το σκέφτηκες ποτέ;

Δεν είναι ωραίο πουλί.

Όχι, ποτέ.

Έχει σώμα γύρω στους 18 πόντους, όσο το μήκος μιας πιθαμής.

Το μόνο που θέλω είναι να παίζω πού και πού με τον γιο μου ή με άλλους φίλους μου βετεράνους.

Άγριο και δύσπιστο πουλί, έρχεται στον τόπο μας στις αρχές Σεπτεμβρίου και ξαναφεύγει τα τέλη Μαρτίου.

Είναι δύσκολο να "σκοτώσεις" τον παίκτη μέσα σου;

Πετάει πολύ γρήγορα, κατ' ευθείαν μπροστά, λίγο πιο πάνω από το έδαφος, αλλά σε μικρές αποστάσεις.

Απλά, είναι θέμα χαρακτήρα.

Τα πόδια της είναι πολύ λεπτά, δεν βαδίζει όμως ούτε αναρριχάται στα κλαδιά.

Οι αναμνήσεις από τον θρίαμβο του 1987 "ξυπνούν" συχνά μέσα σου;

Τα χρησιμοποιεί για να στηρίζεται ακίνητη πάνω σ' ένα κλαδί επί αρκετή ώρα.

Και να μην τις ανακαλώ εγώ, φροντίζει να μου τις θυμίζει η αγάπη του κόσμου, που είναι έντονη σε κάθε μου βήμα.

Μόλις δει κάποιο ψάρι, ορμάει αστραπιαία, το αρπάζει με το ράμφος της, γυρίζει μετά πάνω σ' ένα βράχο, το κομματιάζει και το καταβροχθίζει.

Τι σου λείπει από εκείνη την εποχή;

Το κεφάλι της Αλκυόνας είναι ογκώδες, δυσανάλογο με το υπόλοιπο σώμα της και ο λαιμός της είναι τόσο κοντός, που σχεδόν δεν φαίνεται.

Η ξεγνοιασιά που έχει ένας παίκτης.

Νομίζει κανείς ότι το χοντρό της κεφάλι είναι ενωμένο κατ' ευθείαν με το σώμα της.

Δεν συγκρίνεται με τις ευθύνες και την πίεση που δέχεται ένας προπονητής.

Το ράμφος της είναι ίσιο και αρκετά μακρύ.

Η Θεσσαλονίκη μπορεί να ξαναγίνει η μητρόπολη του ελληνικού μπάσκετ;

Φτερούγες μικρές, ουρά σχεδόν δεν φαίνεται.

Πολύ πιο εύκολα από οποιαδήποτε άλλη πόλη.

Όλη - όλη η Αλκυόνα είναι κεφάλι με μακρύ ράμφος και σώμα.

Τα οράματα του Άρη Βωβού είναι εφικτό να υλοποιηθούν;

Δεν μοιάζει καθόλου με τον γνωστό τύπο των άλλων πουλιών.

Αν δεν το πιστεύαμε δεν θα άξιζε καν να προσπαθήσουμε.

Φτιάχνει άτεχνα τη φωλιά της μέσα στις σχισμές των βράχων ή στις γούβες των ακτών.

Ο κόσμος της ομάδας σε αγκάλιασε αμέσως.

Μαζεύει διάφορα πούπουλα, που τα σωριάζει χωρίς ιδιαίτερη τέχνη.

Θα χαρώ και θα παλέψω ο κόσμος αυτός να γίνει περισσότερος.

Ενώ οι φωλιές άλλων πουλιών είναι σωστά κεντήματα, ή σχέδια αρχιτεκτονικά.

Εσύ τι υπόσχεση μπορείς να τους δώσεις;

Γεννάει 7 έως 10 αυγά.

Ότι θα τους κάνουμε να νιώσουν υπερηφάνεια με τον τρόπο που θα μάχεται το Μαρούσι.

Το κρέας της δεν είναι και τόσο νόστιμο.

Είναι δύσκολο να συνδυάζεις την εμπειρία με τα νιάτα;

Αντίθετα, σ' όλα αυτά η Αλκυόνα διατηρεί και κάτι από την παλιά της ομορφιά, τότε που ήταν ωραία γυναίκα.

Όσο δύσκολο μπορεί να φαίνεται, άλλο τόσο χρήσιμο είναι από τη στιγμή που θέλεις να πετύχεις το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Έχει ωραιότατα χρώματα στα φτερά της, που είναι περιζήτητα από τους βιοτέχνες γυναικείων στολισμάτων.

Συνεχίζεις να δίνεις βάρος και στον χαρακτήρα ενός παίκτη;

Η Αλκυόνα, όπως και ο γλάρος είναι πουλί οικογενειακό.

Από εκεί ξεκινάω.

Δηλαδή, ζει ζευγαρωτά με τον αρσενικό της, όχι σε κοπάδια κοινοκτημοσύνης. Οι παραδόσεις του λαού μας λένε ότι τρέφει ξεχωριστή αγάπη στο σύντροφό της, απήχηση της αγάπης της Αλκυόνης στον Κήυκα. Δεν τον αποχωρίζεται μέχρι το θάνατό του ή το δικό της θάνατο. Και αν ο σύντροφος αρρωστήσει ή τραυματισθεί, η Αλκυόνα τον παίρνει στους ώμους και τον μεταφέρει, όταν αποδημούν, τον τρέφει και τον περιποιείται, μέχρις ότου γίνει καλά. Το ίδιο και ο γλάρος, ο οποίος τρέφει το γέρο πατέρα του, όταν δεν έχει πια δυνάμεις να βρει μόνος του την τροφή του.

Κάθε Γενάρη, όταν έχουμε μέρες ηλιόλουστες, ο νους μας πηγαίνει στην Αλκυόνα και τον όμορφο μύθο της και στην αισιοδοξία πως θα περάσουν οι κακοκαιρίες και θα ξαναρθούν οι καλοσυνάτες μέρες, οι "Αλκυονίδες μέρες" του Δροσίνη.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Μ. ΜΠΟΝΤΑΣ

Τέως διευθυντής δημόσιας βιβλιοθήκης Σιάτιστας