• 1) Δίνω υπερβολικό θάρρος σε κάπ., εμπιστεύομαι κάπ.:
  • τες θυγατέρες σας μην τες παραθαρρείτε (Βεντράμ., Γυν. 256).
• 2) Δε δίνω την πρέπουσα σημασία, υποτιμώ κ.:
  • Δεν ένι τίποτας μικρόν (ενν. το να εβγάλετε τον Τούρκον … απέσω από την πόλην) να το παραθαρρείτε (Ψευδο-Γεωργηλ., Άλ. Κων/π. 1036).

[<παρα‑ + θαρρώ. Τ. ‑ού σήμ. τσακων. Η λ. σε έγγρ. του 14. αι.]

• Παρά τη θέληση κάπ.:
  • Εν τῳ άμα έβγαλε (ενν. ο Μπαγιαζίτης) τα φουσσάτα του από την πόλη, παραθελημίς των πασάδων οπού ηθέλαν το Σελίμη (Χρον. σουλτ. 136²¹).

[<παρα‑ + ουσ. θέλημα + κατάλ. ‑ίς]

• Θερίζοντας επεκτείνομαι παράνομα και στο χωράφι του γείτονα, καταπατώ ξένη γη:
  • κλέπται, άρπαγοι … και οι παραθερίζοντες (Αποκ. Θεοτ. (Pern.) 252).

[μτγν. παραθερίζω. Η λ. και σήμ. με διαφορ. σημασ.]

• Αυτός που θερίζοντας επεκτείνεται παράνομα και στο γειτονικό χωράφι:
  • (Μαλαξός, Νομοκ. 394).

[<αόρ. του παραθερίζω+ κατάλ. ‑τής. Η λ. και σήμ. κρητ. και κοιν. με διαφορ. σημασ.]

• 1) Τοποθέτηση δίπλα σε άλλα του ίδιου είδους, παράταξη:
  • την εκ πάντων παράθεσιν ζώων αναριθμήτων (Διγ. Gr. 1839).
• 2) Τοποθέτηση, αράδιασμα των τροφών πάνω στο τραπέζι:
  • Μετά γουν την παράθεσιν ων είρηκα βρωμάτων εισήλθεν, …, και το μονοκυθρίτσιν (Προδρ. IV 201).

[αρχ. ουσ. παράθεσις Η λ. (‑ση) και σήμ.]

• Υπέρβαση προθεσμίας, αργοπορία· αναβολή:
  • Δεν ειν’ καλή η παραθεσμιά σ’ έτοια δουλειά μεγάλη (Ερωτόκρ. Δ́ 1531· Φορτουν. Β́ 258).

[<ουσ. προθεσμία με επίδρ. της πρόθ. παρά. Η λ. και σήμ. κρητ.]

• Που αναβάλλει συνεχώς:
  • τσ’ άνεργους και τσι δειλιούς και τσι παραθεσμιάρους (Φορτουν. Πρόλ. 23).

[<ουσ. παραθεσμιά + κατάλ. ‑άρης]

• Ά (Αμτβ.) καθυστερώ, αργοπορώ:
  • Ας πηαίνομε, παιδάκι μου και μην παραθεσμούμε (Θυσ. 545).
• Β́ (Μτβ.) καθυστερώ, αναβάλλω κ.· παραλείπω κ.:
  • Μην το παραθεσμήσομεν ετούτο το μαντάτο (Θυσ. 1007)·
  • δεν επαραθέσμα (ενν. η γυνή του) την προσευχήν και τα άλλα αγαθά (Μορεζίν., Κλίνη Σολομ. 412).

[<ουσ. παραθεσμιά. Η λ. και σήμ. κρητ.]

• 1) Τοποθετώ το φαγητό στο τραπέζι μπροστά από τους συνδαιτημόνες:
  • Εκείνος δε εις τράπεζαν άπαντα παραθήσας (Διγ. Z 4051)·
  • (εδώ αμτβ.) στρώνω το τραπέζι:
    • αφού δε παραθέσουσι και νίψεται και κάτσει … (Προδρ. III 130 χφφ GMPK κριτ. υπ).
• 2)
  • α) Αφήνω στην άκρη, εγκαταλείπω κ.:
    • Λοιπόν αν τύχει δεύτερον εις τον ζυγόν να πέσεις, κάμε κουτάλες δυνατές να μην το παραθέσεις (Δεφ., Λόγ. 556)·
  • β) αφήνω, παραλείπω:
    • ας παραθέσομεν τέτοιαν πολυλογία, διατί 'ν’ κακή (Φαλιέρ., Λόγ. 255).

[<αρχ. παρατίθημι. Τ. ‑κω στο Somav. Διάφ. τ. σήμ. ιδιωμ. Η λ. και σήμ.]

• (Θεολ.) η πνευματική κληρονομιά που έχει παραδοθεί στους χριστιανούς, παρακαταθήκη:
  • θεοκινάτων πατέρων ιεράν παραθήκην μέχρι τέλους φυλάξωμεν (Ψευδο-Σφρ. 580²⁰).

[αρχ. ουσ. παραθήκη]