ΞΕ. Είναι φανερό, Σωκράτη, ότι στη φύση, τότε, τα ζώα δε γεννούσαν το ένα το άλλο, αλλά, το γένος που λένε ότι υπήρχε κάποτε και γεννιόταν από τη γη, ήταν εκείνο που, εκείνο τον καιρό, επέστρεφε πάλι από τη γη∙ κι αυτό μνημονευόταν από τους πρώτους μας προγόνους, οι οποίοι γεννήθηκαν στην αρχή του δικού μας κύκλου, και, γι' αυτό, χωρίς διάλειμμα στο χρόνο, γειτόνευαν με τον προηγούμενο κύκλο του κόσμου που τελείωνε. Εκείνοι ήταν για μας οι κήρυκες αυτών των ιστοριών, τους οποίους πολλοί, σήμερα, δεν έχουν δίκιο να μην πιστεύουν. Γιατί πρέπει, νομίζω, να συλλογιστούμε ποιο θα ήταν το συμπέρασμα. Πράγματι, το γεγονός ότι οι γέροντες επιστρέφουν στην κατάσταση του παιδιού, συνεπάγεται ότι, εκείνοι που έχουν πεθάνει, και βρίσκονται μέσα στη γη, παίρνουν πάλι σχήμα εκεί, και ξαναγυρίζουν στη ζωή, καθώς η διαδικασία της γέννησης προχωρεί προς την αντίθετη κατεύθυνση, ακολουθώντας την περιστροφή του σύμπαντος. Κι αφού, γι' αυτό το λόγο, γεννιούνταν αναγκαστικά από τη γη, έτσι απέκτησαν το όνομα και την ιστορία τους, όσοι από αυτούς δεν οδηγήθηκαν από το θεό σε άλλη μοίρα.

ΝΕ. ΣΩ. Σίγουρα, αυτό έρχεται ως συνέπεια από τα προηγούμενα. Αλλά, η ζωή που λες ότι χαρακτήρισε τη βασιλεία του Κρόνου, υπήρχε στην προηγούμενη περίοδο της περιστροφής, ή στη δική μας; Γιατί, η ανατροπή στην πορεία των άστρων και του ήλιου, είναι φανερό ότι υπάρχει και στις δύο περιόδους της περιστροφής.

ΞΕ. Σωστά κατάλαβες αυτά που είπα. Αυτό όμως που ρώτησες, για την εποχή που γεννιούνταν όλα μόνα τους, για χάρη των ανθρώπων, καθόλου δεν ανήκει στην τωρινή φορά της περιστροφής, αλλά, και αυτό, ανήκε στην προηγούμενη. Γιατί τότε, στην αρχή, ο θεός ήταν επικεφαλής και φρόντιζε ολόκληρη την περιστροφή· και με τον ίδιο τρόπο, πάλι, όλα τα μέρη του κόσμου ήταν χωρισμένα σε περιοχές, και βρίσκονταν υπό την εξουσία θεοτήτων. Τα ζώα, μάλιστα, ως ένα είδος νομής, μοιράστηκαν σε γένη και αγέλες ανάμεσα σε θείους δαίμονες· και φρόντιζε καθένας μόνος του για όλα, όσα χρειάζονταν τα πλάσματα που είχε στη νομή του· ώστε, κανένα ζώο δεν ήταν άγριο, ούτε έτρωγαν το ένα το άλλο, και δεν υπήρχε ανάμεσα τους πόλεμος, ούτε κανένα είδος διαμάχης. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε αναρίθμητα άλλα, που απορρέουν από μια τέτοια τακτοποίηση του σύμπαντος. Αυτό που είπαμε, όμως, για την αυτόνομη ζωή των ανθρώπων, ειπώθηκε για τον εξής λόγο. Τη νομή τους την είχε ο θεός, και τους επέβλεπε ο ίδιος, όπως τώρα οι άνθρωποι, που είναι ζώο διαφορετικό και περισσότερο θείο από τα υπόλοιπα, έχουν τη νομή άλλων γενών, που είναι κατώτερα από τους ίδιους. Όταν είχε τη νομή εκείνος, δεν υπήρχαν πολιτείες, ούτε οι άντρες κατείχαν τις γυναίκες και τα παιδιά· γιατί όλοι ξαναγυρνούσαν στη ζωή από τη γη, χωρίς να θυμούνται τίποτε από τα περασμένα. Κι ενώ καθόλου δεν υπήρχαν τέτοια πράγματα, είχαν άφθονους καρπούς από τα δένδρα και από πολλά άλλα φυτά, που δε φύτρωναν με τη γεωργία, αλλά τα παρήγε μόνη της η γη. Τον περισσότερο καιρό, μάλιστα, ζούσαν στην ύπαιθρο γυμνοί και δίχως κρεβάτι· αφού οι εποχές ήταν ευνοϊκές και δεν τους δημιουργούσαν προβλήματα∙ και είχαν μαλακά κρεβάτια, καθώς από τη γη φύτρωνε άφθονη πόα. Αυτή λοιπόν, Σωκράτη, ήταν η ζωή όταν βασίλευε ο Κρόνος· όσο για την τωρινή, που λένε πως είναι η εποχή του Δία, τη γνωρίζεις ο ίδιος· θα μπορούσες, άραγε, και θα ήθελες, να διακρίνεις από τις δυο την πιο ευτυχισμένη;

ΝΕ. ΣΩ. Με κανέναν τρόπο.

ΞΕ. Είναι φανερό, Σωκράτη μου, ότι το να γεννηθούν το ένα από το άλλο δεν ήταν δυνατόν στην τότε φύση τους, αλλά αυτή η ιστορία που διηγούνται για μια γενεά πώς γεννήθηκε κάποτε από τη γη, αυτό συνέβηκε εκείνον τον καιρό, όταν οι άνθρωποι ξανάβγαιναν από τη γη, και η ανάμνησή του μεταδόθηκε από τους πρώτους προγόνους μας, που γειτόνευαν τον υπόλοιπο χρόνο με το τέλος αυτής της αρχαίας κυκλικής περιφοράς και γεννήθηκαν στην αρχή του τωρινού κύκλου. Αυτοί μας έγιναν κήρυκες αυτών των παραδόσεων, για τις οποίες σήμερα πολλοί άνθρωποι χωρίς λόγο αμφιβάλλουν. Γιατί αυτό, νομίζω, πρέπει να καταλάβουμε πέρα για πέρα. Ήταν επόμενο οι γέροντες να επανέρχωνται στην κατάσταση των παιδιών, οι πεθαμένοι πάλι και θαμμένοι στη γη επόμενο ήταν να ξανασχηματίζωνται εκεί και να ξανάρχωνται στη ζωή, παρασυρμένοι από την επαναστροφή, που τους έκανε να παλινδρομούν αντίθετα προς τη γέννηση, και επειδή γι' αυτόν το λόγο γεννιώνταν αναγκαστικά από τη γη, έτσι πήραν απ' εκεί το όνομά τους και την ιστορία τους εκείνοι απ' αυτούς που δεν τους μετέφερε κάποιος θεός σε άλλη μοίρα. ΝΕ. ΣΩ. Ασφαλώς αυτό ακολουθεί τα προηγούμενα. Αλλά το είδος της ζωής που λες πως ήταν την εποχή της βασιλείας του Κρόνου, σε ποιαν από τις δυο ήταν, στις τροπές της αρχαίας περιστροφής ή σ' αυτήν που ζούμε ; Γιατί η μεταβολή που γίνεται στην πορεία των άστρων και του ήλιου, είναι φανερό ότι συμβαίνει να γίνεται και στη μια και στην άλλη τροπή.

ΞΕ. Καλά παρακολούθησες το συλλογισμό. Αλλ' εκείνο, που ρώτησες ότι όλα γεννιώνται από μόνα τους για τη χρήση των ανθρώπων, δεν έχει καμιά σχέση με την τωρινή πορεία, αλλ' ανήκει και αυτό στον προηγούμενο κύκλο. Γιατί τότε πρώτα πρώτα αυτή την περιστροφή την κυβερνούσε και τη φρόντιζε όλη ο θεός, όπως πάλι κατά τόπους το ίδιο συνέβαινε, αφού όλα τα μέρη του κόσμου ήταν μοιρασμένα από τους θεούς τους επιφορτισμένους να τα κυβερνούν. Και μάλιστα και τα ζώα τα είχαν μοιραστή κατά γένη και αγέλες, σαν βοσκοί, θεία πνεύματα, από τα οποία καθένα, μη έχοντας ανάγκη του άλλου, μόνο προνοούσε για όλες τις ανάγκες τους, ώστε κανένα δεν ήταν άγριο ούτε αλληλοτρώγονταν, και δεν υπήρχε μεταξύ τους ούτε πόλεμος ούτε κανενός είδους φιλονικία· και άλλα ευεργετήματα, όσα είναι επακόλουθα αυτής της τακτοποιήσεως, θα μπορούσε κανείς να διηγηθή χιλιάδες. Εκείνο λοιπόν που ειπώθηκε, πως οι άνθρωποι, ζούσαν μόνοι τους χωρίς εξωτερική βοήθεια, ειπώθηκε για τον εξής λόγο. Ο ίδιος ο θεός τους εποίμαινε και ο ίδιος τους κυβερνούσε, καθώς ακριβώς τώρα οι άνθρωποι, που είναι ζώο πιο θεϊκό, κυβερνούν άλλα είδη ζώων κατώτερα απ' αυτούς. Όταν τους κυβερνούσε εκείνος, δεν υπήρχαν πολιτικά συστήματα ούτε καθένας είχε δικές του γυναίκες και παιδιά. Γιατί από τη γη ξαναγύριζαν στη ζωή όλοι, χωρίς να θυμούνται τίποτα από την προηγούμενη ύπαρξή τους· τέτοια δεν υπήρχαν, είχαν όμως άφθονους καρπούς από τα καρποφόρα δέντρα και από πολλή άλλη βλάστηση, που δεν φύτρωναν ύστερα από καλλιέργεια, αλλά η γη μόνη της τους πρόσφερε. Και γυμνοί και χωρίς κρεββάτια, ζώντας στο ύπαιθρο το περισσότερο, τα συγκόμιζαν, γιατί οι εποχές τους ήταν μέτριες, ώστε δεν υπόφεραν, και είχαν μαλακά κρεββάτια από χλόη που φύτρωνε από τη γη άφθονη. Άκουσες λοιπόν, Σωκράτη, τη ζωή που έκαναν οι άνθρωποι την εποχή της βασιλείας του Κρόνου. Αυτήν, που λένε πως είναι κατά την εποχή της βασιλείας του Δία, την τωρινή, ζώντας την ο ίδιος τη γνωρίζεις. Θα μπορούσες τώρα και θα 'θελες να κρίνης ποια απ' τις δυο είναι περισσότερο ευτυχισμένη;

ΝΕ. ΣΩ. Με κανένα τρόπο.