Υπάρχουν πόλεμοι σαν αυτούς που κάνουν οι πόλεις και σαν αυτούς που κάνουν οι τύραννοι εναντίον των υποδουλωμένων με τη βία. Σ' αυτούς τους πολέμους, όσα δεινά υφίσταται ο άνθρωπος στις πόλεις, τόσα υφίσταται και ο τύραννος. Διότι και οι δύο πρέπει να είναι οπλισμένοι, να φυλάγονται και να ριψοκινδυνεύουν∙ κι αν νικηθούν και πάθουν κάποιο κακό, τότε υποφέρουν απ' αυτό και οι δύο. Μέχρι αυτού του σημείου οι πόλεμοι είναι ίδιοι. Τις χαρές όμως που παίρνουν οι άνθρωποι στις πόλεις όταν πολεμούν εναντίον άλλων πόλεων, δεν τις παίρνουν οι τύραννοι. Γιατί ασφαλώς, όταν οι πόλεις νικήσουν σε μάχη τις αντίπαλές τους, είναι δύσκολο να περιγράψουμε πόση ευχαρίστηση νιώθουν οι άνθρωποι όταν τρέπουν σε φυγή τους εχθρούς, όταν τους καταδιώκουν, όταν τους σκοτώνουν∙ πόσο υπερηφανεύονται για το έργο τους· πώς αποκτούν τόσο λαμπρή φήμη∙ πόσο χαίρονται καθώς πιστεύουν ότι έχουν μεγαλώσει την πόλη τους. Ο καθένας τους διατείνεται ότι συμμετείχε στο σχεδιασμό και ότι σκότωσε τους περισσότερους εχθρούς· κι είναι δύσκολο να βρούμε αν λένε ψέματα, όταν ισχυρίζονται ότι σκότωσαν περισσότερους απ' όσους πέθαναν στην πραγματικότητα. Τόσο ωραίο πράγμα θεωρούν μια μεγάλη νίκη. Όταν όμως ο τύραννος υποπτευθεί και αντιληφθεί πραγματικά κάποιους που τον αντιστρατεύονται και τους σκοτώσει, ξέρει ότι μ' αυτόν τον τρόπο δεν μεγαλώνει την πόλη· γνωρίζει επίσης ότι θα κυβερνήσει λιγότερους· γι' αυτό δεν μπορεί να είναι χαρούμενος ούτε επαίρεται για το έργο του, αλλά ελαχιστοποιεί όσο μπορεί αυτό που συνέβη, και συγχρόνως απολογείται για την πράξη του ισχυριζόμενος ότι δεν την έκανε για να προξενήσει αδικία. Έτσι, ούτε ο ίδιος θεωρεί καλές τις πράξεις του. Κι όταν πεθάνουν αυτοί που φοβήθηκε, δεν θα γίνει πιο θαρραλέος, αλλά αντίθετα θα φυλάγεται ακόμη περισσότερο απ' ό,τι προηγουμένως. Ο τύραννος λοιπόν περνάει τη ζωή του κάνοντας το είδος του πολέμου που εγώ σου δείχνω.

Υπάρχουν πόλεμοι σαν αυτούς πού διεξάγουν οι πόλεις μεταξύ τους και επίσης σαν αυτούς που διεξάγουν οι τύραννοι με τους υποδουλωμένους πολίτες. Απ' αυτούς τους πολέμους, όσα δυσάρεστα έχει ο πόλεμος ανάμεσα στις πολιτείες, τα ίδια δρέπει και ο τύραννος. Οι πολιτείες, όταν νικήσουν στη μάχη τους αντιπάλους τους, είναι δύσκολο να περιγράψει κανείς πόση ευχαρίστηση νοιώθουν οι κάτοικοί τους με την απόκρουση των εχθρών, την καταδίωξή τους και επίσης με το φόνο τους, πόσο υπερηφανεύονται για το έργο αυτό και πόσο θεωρούν δοξασμένο τον εαυτό τους, με την αίσθηση της ευδαιμονίας ότι συντέλεσαν για ν' ανυψωθεί η αίγλη της πολιτείας τους. Ο καθένας θέλει να δείξει πως στο σχέδιο της νίκης πήρε μέρος και σκότωσε πάρα πολλούς εχθρούς και είναι δύσκολο να διαπιστωθεί αν λένε ψέματα όταν ισχυρίζονται ότι σκότωσαν περισσότερους απ' όσους έπεσαν στην πραγματικότητα. Τόσο ωραίο το θεωρούν να μεγαλοποιήσουν τη νίκη. Αντίθετα, ο τύραννος όταν υποπτευθεί και αντιληφθεί ότι μερικοί τον αντιστρατεύονται ή τον υπονομεύουν και τους σκοτώσει, ξέρει ότι δεν συντελεί στην ευημερία της πολιτείας και αντιλαμβάνεται πως θα κυβερνήσει λιγώτερους. Δεν μπορεί ακόμα νάναι ούτε χαρούμενος ούτε περήφανος για το έργο του, αλλά αντίθετα μειώνει στό έπακρο αυτό που συντελέστηκε και ταυτόχρονα απολογείται για την πράξη του, υποστηρίζοντας ότι δεν έκανε ό,τι έκανε για να αδικήσει. Έτσι ούτε ο ίδιος θεωρεί ευχάριστες και καλές τις πράξεις του. Κι όταν αυτοί που τους φοβήθηκε πεθάνουν, ουδέποτε ξεθαρρεύει αλλά εντείνει περισσότερο την προσοχή του απ' όσο προηγουμένως.

[Ο μεταφραστής παρέλειψε μία περίοδο.]