Αλλά ταύτα μεν παρεσύρθην να θρηνολογήσω υπέρ ολοκλήρου της Ελλάδος· εκείνους δε τους άνδρας και ιδιαιτέρως και δημοσίως πρέπει να αναφέρη κανείς, οι οποίοι φεύγοντες την δουλείαν, και αγωνιζόμενοι υπέρ της ισότητος και της ελευθερίας, και υπέρ της δημοκρατίας επαναστατήσαντες κατήλθον εις τον Πειραιά έχοντες όλους εχθρούς, αν και ουδείς νόμος τους ηνάγκαζε, αλλ' επείσθησαν να πράξουν τούτο υπ' αυτής της φυσικής ορμής (του ανθρώπου) να ανακτήση την πατρίδα του και την ελευθερίαν του, μιμηθέντες την παλαιάν γενναιότητα των προγόνων μας εις καινοφανείς κινδύνους, αφού με θυσίαν της ζωής των κατέστησαν την πόλιν κοινήν και εις τους άλλους, προτιμήσαντες να πεθάνουν ελεύθεροι παρά να ζουν δούλοι, διότι περισσότερον εντρέποντο διά τας συμφοράς (της πόλεως) από όσον ωργίζοντο εναντίον των εχθρών, διότι επεθύμουν περισσότερον να αποθάνουν εις την πατρίδα τους παρά να ζουν κατοικούντες εις ξένας χώρας, έχοντες συμμάχους τους όρκους και τας συνθήκας, εχθρούς δε τους πρότερον υπάρχοντας (τους Σπαρτιάτας) και τους συμπολίτας των. Αλλ' όμως χωρίς να φοβηθούν το πλήθος των εχθρών, αλλά με θυσίαν της ζωής των ενίκησαν τους εχθρούς, παρέχουν δε μάρτυρας της ανδρείας των τους τάφους των Λακεδαιμονίων τους ευρισκομένους πλησίον του νεκροταφείου τούτου. Και βέβαια μεγάλην αντί μικράς την πόλιν ανέδειξαν, και παρουσίασαν αυτήν να ομονοή αντί να σπαράσσεται υπό εμφυλίων πολέμων, και ανήγειραν τείχη αντί εκείνων που είχον καταστραφή. Όσοι δε εξ αυτών επανήλθαν και έζησαν ομοίως σκεπτόμενοι όπως οι ενταύθα κείμενοι ειργάσθησαν, εφρόντισαν όχι διά την τιμωρίαν των εχθρών, αλλά διά την σωτηρίαν της πόλεως, και μη επιθυμούντες να μειονεκτούν των άλλων, ούτε οι ίδιοι θέλοντες να πλεονεκτούν μετέδωσαν την ιδικήν των ελευθερίαν και εις αυτούς που ήθελον να είναι δούλοι, δεν κατεδέχθησαν δε να υποδουλώσουν τους άλλους, όπως έπραξαν (προηγουμένως) εκείνοι (οι ολογαρχικοί). Με έργα δε μέγιστα και κάλλιστα απέδειξαν ότι η πόλις δεν εδυστύχησε πρότερον εξαιτίας της ιδικής των δουλείας ούτε εξαιτίας της γενναιότητος των εχθρών· διότι, εάν περιελθόντες εις εμφύλιον πόλεμον (οι Αθηναίοι), ηδυνήθησαν να επανέλθουν εις την πατρίδα των νικήσαντες τους παρόντας Πελοποννησίους και τους άλλους εχθρούς, φανερόν είναι ότι ηδύναντο, εάν ωμονοούσαν, να νικήσουν αυτούς (τους Σπαρτιάτας).

Αλλά, παρασύρθηκα στον επικήδειό μου και θρηνολόγησα για όλη την Ελλάδα· ακόμη, αξίζει να μνημονεύσουμε όλους εκείνους τους άνδρες, και ιδιωτικά και δημόσια, οι οποίοι, προσπαθώντας να αποφύγουν τη σκλαβιά, αγωνιζόμενοι για το δίκαιο και μαχόμενοι για τη δημοκρατία, έχοντας όλους τους άλλους αντιμέτωπους, κατέβηκαν (από τη Φυλή) στον Πειραιά χωρίς να είναι υποχρεωμένοι από το νόμο, αλλά ξεσηκωμένοι από τη φύση τους, μιμούμενοι την ένδοξη αρετή των προγόνων τους σε νέου είδους (εμφύλιους) αγώνες, αποκαθιστώντας τη δημοκρατία ως πολίτευμα συμμετοχικό και γι' αυτούς και για τους άλλους, προτιμώντας το θάνατο με ελευθερία ή τη ζωή με σκλαβιά, ταπεινωμένοι περισσότερο για τις συμφορές της πόλης παρά οργιζόμενοι με τους εχθρούς, προτιμώντας περισσότερο να πεθάνουν στην πατρίδα τους παρά να ζήσουν κατοικώντας σε ξένη χώρα, έχοντας για συμμάχους τούς όρκους και τις συνθήκες και για εχθρούς τους τα νέα αφεντικά τους (τους Σπαρτιάτες ή τους τριάντα τυράννους) και τους συμπολίτες τους. Όμως, χωρίς κανένα φόβο απέναντι στο πλήθος των αντιπάλων, αλλά διακινδυνεύοντας με τα σώματά τους, έστησαν τρόπαιο νίκης εναντίον των εχθρών, παρέχοντας μάλιστα ως μάρτυρες της γενναιότητάς τους τούς τάφους των Λακεδαιμονίων που βρίσκονται κοντά σ' αυτό εδώ το μνήμα. Πράγματι, αυτοί έκαναν πάλι μεγάλη την πόλη αντί μικρή (που την είχαν καταντήσει οι άλλοι), εξασφάλισαν την ομόνοια των συμπολιτών τους αντί των εσωτερικών ταραχών κι ανατροπών και ύψωσαν πάλι τα τείχη στη θέση των γκρεμισμένων. Όσοι, λοιπόν, από αυτούς γύρισαν από την εξορία, έχοντας στόχους συγγενικούς με τα έργα των προκείμενων εχθρών, δε στράφηκαν προς εκδίκηση των εχθρών αλλά ενδιαφέρθηκαν περισσότερο για τη σωτηρία της πόλης, και, χωρίς βέβαια να δέχονται να μειοψηφούν ούτε επιθυμώντας να αποκτήσουν περισσότερα, παραχώρησαν από τη δική τους ελευθερία και σ' όσους είχαν συμβιβαστεί να είναι δούλοι, στη σκλαβιά όμως εκείνων αρνήθηκαν να μετέχουν. Μάλιστα, με έργα πάρα πολύ μεγάλα και ένδοξα απέδειξαν ότι η πόλη ατύχησε όχι από δειλία των ανδρών της ούτε από τη γενναιότητα των εχθρών της γιατί, αν ύστερα από εσωτερική σύρραξη μεταξύ τους, μπόρεσαν ασκώντας βία να επανέλθουν στην πατρίδα τους, αν και ήταν παρόντες οι Λακεδαιμόνιοι και οι άλλοι εχθροί, είναι ολοφάνερο ότι εύκολα θα μπορούσαν να τους κατανικήσουν αν ομονοούσαν.