Γνωρίζω λοιπόν, ότι είναι δύσκολον αυτό που πρόκειται να κάμω, να εγκωμιάζω δηλαδή με (πεζά) λόγια την αρετήν ενός ανδρός. Πολύ μεγάλη δε απόδειξις αυτού που λέγω είναι το εξής: Εκείνοι που ασχολούνται με την φιλοσοφίαν τολμούν μεν να μιλούν περί πολλών άλλων και ποικίλων πραγμάτων, αλλά κανείς τους δεν επεχείρησε ποτέ να συγγράψη γι' αυτού του είδους τα πράγματα. Και τους συγχωρώ πολύ. Διότι οι μεν ποιηταί μπορούν με πολλούς τρόπους να στολίζουν τα λόγια των· διότι, αφού φέρουν τους ανθρώπους κοντά στους θεούς, μπορούν να τους κάμουν και να μιλούν και να συναγωνίζωνται εις εκείνα που θα ήθελαν και να εκφράζωνται γι' αυτά όχι μόνον με τις συνηθισμένες λέξεις, αλλά γι' άλλα μεν με ξένες, γι' άλλα με νέες και γι' άλλα με μεταφορές, και τίποτε να μη παραλείπουν, αλλά με κάθε τρόπο να στολίζουν τα τραγούδια. Εκείνοι όμως που ασχολούνται με τον πεζόν λόγον δεν μπορούν να κάμουν τίποτε από αυτά, αλλ' είναι ανάγκη να μεταχειρίζωνται και από τα ονόματα, όσα χρησιμοποιούν εις την πόλιν, και από τους συλλογισμούς, εκείνους, που έχουν σχέσιν με τα πράγματα. Εκτός αυτού οι μεν ποιηταί κάμνουν όλα τα έργα των με μέτρο και ρυθμό, ενώ οι πεζογράφοι τίποτε από αυτά δεν χρησιμοποιούν· και όμως έχουν τόση χάρι, ώστε κι' αν στις λέξεις και στους συλλογισμούς είναι κακά, εν τούτοις μ' αυτή την ευρυθμία και τη συμμετρία τέρπουν τους ακροατάς. Από κει ακριβώς θα μπορούσε κανείς ν' αντιληφθή τη δύναμί των· διότι αν κανείς αφήση κατά μέρος τας λέξεις και το νόημα των καλών ποιημάτων και αφαιρέση το μέτρον, θα φανούν πολύ κατώτερα από την ιδέα, που έχομε σχηματίσει γι' αυτά. Και όμως, μολονότι τόσο υπερέχει η ποίησις, δεν πρέπει να διστάζη κανείς, αλλ' απεναντίας να προσπαθήση να γράψη τους πεζούς λόγους, μήπως κατορθώση και τούτο, δηλ. να εγκωμιάζη τους ενδόξους άνδρας όχι χειρότερα από εκείνους που τους εγκωμιάζουν στις ωδές και στα ρυθμικά τραγούδια.

Γνωρίζω λοιπόν ότι είναι δύσκολον το έργον, το οποίον επιχειρώ, δηλαδή να εγκωμιάζω την αρετήν ενός ανδρός διά λόγων. Μεγίστη δε απόδειξις τούτων είναι τα επόμενα· δηλαδή οι ασχολούμενοι με την φιλοσοφίαν τολμούν να ομιλούν περί πολλών άλλων και παντός είδους ζητημάτων, περί δε των εγκωμίων κανείς ποτέ έως τώρα εξ αυτών δεν επεχείρησε να γράψη. Και τους συγχωρώ όλως διόλου. Διότι εις μεν τους ποιητάς είναι επιτετραμμένα πολλά μέσα προς καλλιτεχνικήν παράστασιν του λόγου· διότι δύνανται ούτοι να παρουσιάσουν τους θεούς να έρχωνται εις επαφήν με τους ανθρώπους και να συζητούν με αυτούς και να βοηθούν όποιους θέλουν, και να περιγράψουν τας περιπετείας ταύτας μεταχειριζόμενοι όχι μόνον τας συνηθισμένας εκφράσεις, αλλά άλλοτε μεν λέξεις ξενικάς (διαλεκτικάς), άλλοτε δε νεοτεύκους (νεολογισμούς), άλλοτε δε μεταφοράς και τίποτε να μη παραλείψουν, αλλά να κοσμήσουν ποικίλως με όλα τα είδη την ποίησιν· αντιθέτως οι ρήτορες δεν διαθέτουν καμμίαν εκ των ευκολιών τούτων, αλλ' είναι ανάγκη να μεταχειρισθούν απολύτως και τας λέξεις, τας οποίας χρησιμοποιεί όλος ο κόσμος, και τας σκέψεις, αι οποίαι ανταποκρίνονται εις την πραγματικότητα. Προς τούτοις οι μεν ποιηταί γράφουν όλα τα έργα των μεταχειριζόμενοι εμμέτρους στίχους και αρμονίαν, οι πεζογράφοι όμως δεν χρησιμοποιούν τίποτε από αυτά· ταύτα δε τα έργα των ποιητών έχουν τόσην χάριν, ώστε, και αν ακόμη έχουν ελαττώματα από της απόψεως της εκφράσεως και των νοημάτων, όμως, με μόνην την ευρυθμίαν και συμμετρίαν, θέλγουν τας ψυχάς των ακροατών. Δύναται τις δε να κατανοήση την δύναμιν αυτών εκ των επομένων· τα ποιήματα δηλαδή και αυτών των πλέον ονομαστών ποιητών, και αν διατηρήσουν το λεξιλόγιόν των, στερηθούν δε του μέτρου (ρυθμού), θα φανούν πολύ κατώτερα της φήμης την οποίαν έχομεν τώρα περί αυτών. Παρ' όλα ταύτα, καίτοι η ποίησις πλεονεκτεί τόσον, δεν πρέπει να διστάζωμεν, αλλά πρέπει να δοκιμάζωμεν τον πεζόν (ρητορικόν) λόγον, εάν θα επιτύχη και τούτο, δηλαδή να εξυμνή τους μεγάλους άνδρας ουχί κατώτερα από τους εγκωμιάζοντας με εμμέτρους ωδάς.