Μτφρ. Ε.Κ. Βενιζέλος. [1940] 1960. Θουκυδίδου Ιστορίαι. Ι–ΙΙ. 2η έκδ. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας. (1η έκδ. Οξφόρδη: Οxford University Press).

[8.56.1] Κατόπιν της νέας ταύτης αποτυχίας, ο από ξηράς και θαλάσσης αποκλεισμός της Χίου έγινε στενώτερος παρά πριν και η πείνα εντός της πόλεως ήτο μεγάλη. Εν τω μεταξύ, η υπό τον Πείσανδρον Αθηναϊκή πρεσβεία ήλθε προς τον Τισσαφέρνη και ήρχισε διαπραγματευομένη την συνομολόγησιν συμβάσεως. [8.56.2] Ο Αλκιβιάδης, εν τούτοις, ο οποίος δεν ήτο βέβαιος περί της επί του Τισσαφέρνους επιρροής του, καθόσον ο τελευταίος εφοβείτο περισσότερον τους Πελοποννησίους παρά τους Αθηναίους, και ήθελεν ακόμη, σύμφωνα με την συμβουλήν που του είχε δώσει εκείνος, να εξασθενίση και τους δύο, εσοφίσθη να ματαιώση την συμφωνίαν δι' υπερβολικών απαιτήσεων, προβαλλομένων υπό του Τισσαφέρνους. [8.56.3] Νομίζω, άλλωστε, ότι το ίδιον επεδίωκε και ο Τισσαφέρνης, αυτός μεν δια τον φόβον των Πελοποννησίων, εκείνος δε διότι έβλεπεν, ότι ούτος δεν είχε καμμίαν διάθεσιν να συνομολόγηση συμφωνίαν και ήθελε να πιστεύσουν οι Αθηναίοι, όχι ότι δεν είχεν αρκετήν επιρροήν επ' αυτού, αλλ' ότι, ενώ ο Τισσαφέρνης είχε πεισθή και ήθελε να συνομολογήση την συμφωνίαν, αυτοί δεν προέβαιναν εις αρκετάς παραχωρήσεις. [8.56.4] Διότι ο Αλκιβιάδης, ομιλών εξ ονόματος του Τισσαφέρνους και παρόντος αυτού, διετύπωσε τοιαύτας υπερβολικάς απαιτήσεις, ώστε, μολονότι οι Αθηναίοι επί πολύ παρεχώρουν οτιδήποτε τους εζήτει, αυτούς εν τούτοις έπρεπε να βαρύνη η ευθύνη της αποτυχίας των διαπραγματεύσεων. Διότι, αφού εζήτησε την παραχώρησιν ολοκλήρου της Ιωνίας εις τον Βασιλέα, έπειτα εζήτησε και τας παρακειμένας νήσους και άλλα ακόμη. Αλλ' ενώ οι Αθηναίοι δεν ηρνούντο να δεχθούν όλα ταύτα, τέλος, κατά την τρίτην πλέον συνεδρίασιν, φοβηθείς μήπως γίνη κατάφωρος η έλλειψις επιρρο­ής του επί του Τισσαφέρνους, απήτησε ν' άναγνωρισθή εις τον Βασιλέα το δικαίωμα να κατασκευάζη πολεμικά πλοία και πλέη εντός των Αθηναϊκών χωρικών υδάτων, όπου ήθελε και με όσα σκάφη ήθελε. Τότε πλέον οι Αθηναίοι, θεωρήσαντες, ότι τους ζητούνται εντελώς αδύνατα πράγματα, και ότι ο Αλκιβιάδης τους είχεν εξαπατήσει, ανεχώρησαν εξωργισμένοι, επιστρέφοντες εις την Σάμον.

Μτφρ. Ε. Λαμπρίδη. 1962. Θουκυδίδου Ιστορία. Πρόλογος, μετάφραση, σχόλια. Εισαγωγή: Ι.Θ. Κακριδής. Ι–IV. Αθήνα: Γκοβόστης.

[8.56.1] Ύστερ' απ' αυτά έγινε η πολιορκία της πολιτείας των Χίων πιο στενή και πιο σκληρή, τόσο από τη στεριά όσο κι από τη θάλασσα κ' έπεσε μεγάλη πείνα· από την άλλη μεριά οι πρέσβεις της ομάδας του Πεισάνδρου, που είχαν έρθει στην αυλή του Τισσαφέρνη, άρχισαν τις διαπραγματεύσεις για να κλείσουν συμφωνία. [8.56.2] Ο Αλκιβιάδης όμως (που δεν ήταν εντελώς σίγουρος για τις διαθέσεις του Τισσαφέρνη προς αυτόν, γιατί ο Τισσαφέρνης φοβόταν ακόμα τους Πελοποννησίους περισσότερο παρά τους Αθηναίους κ' εξακολουθούσε ν' αποσκοπεί, κατά τις προηγούμενες ορμήνειες του ίδιου του Αλκιβιάδη, να εξαντλήσει και τα δύο μέρη), σοφίστηκε το ακόλουθο: να προβάλει ο Τισσαφέρνης όσο το δυνατό μεγαλύτερες απαιτήσεις από τους Αθηναίους, κ' έτσι να μην κλείσει συμφωνία. [8.56.3] Και μου φαίνεται πως κι ο Τισσαφέρνης τότε το ίδιο επιθυμούσε κι αυτός, επειδή φοβόταν, κι ο Αλκιβιάδης, μια κ' έβλεπε πως δεν είχε εκείνος σκοπό να κλείσει συμφωνία, ήθελε να δώσει στους Αθηναίους την εντύπωση πως δεν ήταν εντελώς χωρίς επιρροή πάνω στον Τισσαφέρνη, αλλά πως ενώ ο Τισσαφέρνης είχε πειστεί και ήταν πρόθυμος να υπογράψει, δεν πρόσφεραν οι Αθηναίοι αρκετά. [8.56.4] Έφτασε λοιπόν ν' αξιώνει τόσο υπερβολικά πράματα ο Αλκιβιάδης, μιλώντας ο ίδιος από μέρουςτου Τισσαφέρνη, ακόμα κι όταν βρισκόταν αυτός μπροστά, ώστε ενώ οι Αθηναίοι παραχωρούσαν για πολλήν ώρα ό,τι τους ζητούσε, όμως τέλος φάνηκε πως αυτοί έφταιγαν για την αποτυχία των διαπραγματεύσεων γιατί απαιτούσε ολόκληρη την Ιωνία, και ύστερα τα γειτονικά της νησιά, κι άλλα ακόμα· κ' επειδή δεν εναντιώθηκαν οι Αθηναίοι σ' αυτά, τέλος στην τρίτη σύσκεψη, από το φόβο του μην ξεσκεπαστεί πως δεν είχε καμιάν επίδραση, ζήτησε να επιτρέψουν οι Αθηναίοι να ναυπηγήσει ο βασιλιάς καράβια και να 'χει το δικαίωμα ν' αρμενίζει στα δικά τους «χωρικά ύδατα» όπου θέλει και μ' όσα καράβια θέλει. Εδώ πια οι Αθηναίοι, θεωρώντας πως δεν υπήρχε τρόπος να συνεννοηθούν, και πιστεύοντας πως τους είχε ξεγελάσει ο Αλκιβιάδης, έφυγαν έξω φρενών και πέρασαν με καράβι στη Σάμο.