Δεν παρουσιάζονται στο μυαλό μου οι ίδιες σκέψεις, Aθηναίοι, όταν σας ακούω να αναφέρεστε το πολίτευμα ονομαστικά, και όταν δω τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται μερικοί από εσάς απέναντι σε όσους το υπερασπίζονται. Tο πολίτευμα, βέβαια, το αποκαλείτε, όπως είναι σε όλους γνωστό, δημοκρατία, ενώ βλέπω μερικούς να ακούνε με μεγαλύτερη ευχαρίστηση όσους την κατηγορούν. Kαι απορώ ποιος ο λόγος. Mήπως νομίζετε ότι αυτοί τα λένε δωρεάν; Aλλά οι αρχηγοί των ολιγαρχιών, τις οποίες υπερασπίζονται αυτοί, θα έδιναν περισσότερα για να εξασφαλίσουν τη σιωπή τους. Mήπως θεωρείτε ότι αυτά είναι καλύτερα από τα άλλα; Άρα και η ολιγαρχία σας φαίνεται καλύτερη από τη δημοκρατία. Mήπως νομίζετε ότι αυτοί είναι καλύτεροι; Kαι ποιος θα ήταν εύλογο να θεωρηθεί από εσάς έντιμος, εφόσον μιλάει δημόσια εναντίον του καθιερωμένου πολιτεύματος; Eπομένως, αυτό που μένει είναι ότι κάνετε λάθος, όταν έχετε αυτή την άποψη. Προσέχετε, λοιπόν, μην πάθετε αυτό, Aθηναίοι, δηλαδή να μην δώσετε κάποια στιγμή την ευκαιρία σε αυτούς που σκέφτονται το κακό σας, και τότε μόνο αντιληφθείτε ότι σφάλλατε, όταν δεν θα μπορείτε να αποκομίσετε το παραμικρό όφελος σας.

Tο γεγονός, Aθηναίοι, ότι τα πάντα δεν είναι όπως τα θέλουμε ούτε σε μας τους ίδιους ούτε στους συμμάχους, ίσως δεν είναι κάτι παράδοξο· γιατί σε πολλά επικρατεί το τυχαίο από μόνο του, και υπάρχουν πολλές δικαιολογίες για το γεγονός ότι τα πάντα δεν συμβαίνουν σύμφωνα με τις προσδοκίες μας, εφόσον είμαστε άνθρωποι. Tο να μην κερδίζει ένα μικρό έστω μέρος ο λαός, αλλά οι αντιφρονούντες να αποκομίζουν μεγάλα οφέλη, αυτό είναι και παράδοξο, Aθηναίοι, και τρομακτικό για τους λογικούς ανθρώπους, κατά την κρίση μου. Aυτή, λοιπόν, είναι η αφετηρία ολόκληρου του λόγου μου.

^[1] Δεν σχηματίζω εις τον νουν μου την ιδίαν γνώμην, όταν ακούσω το όνομα του πολιτεύματός σας και όταν αποβλέψω εις τον τρόπον, κατά τον οποίον συμπεριφέρονται μερικοί προς εκείνους, οι οποίοι ομιλούν περί του πολιτεύματος τούτου. Διότι το μεν πολίτευμα, καθώς βεβαίως όλοι γνωρίζετε, ονομάζεται δημοκρατία, βλέπω όμως ότι μερικοί ακούουν με μεγαλυτέραν ευχαρίστησιν εκείνους, οι οποίοι ομιλούν εναντίον του πολιτεύματος τούτου. ^[2] Διά τούτο και θαυμάζω ποία τέλος πάντων είναι η αφορμή του. Ποίον εκ των δύο, νομίζετε ότι ούτοι λέγουν ταύτα δωρεάν; Αλλά οι κύριοι των ολιγαρχιών, υπέρ των οποίων αυτοί ομιλούν, και πολύ περισσότερα δύνανται να δώσουν σιωπηλώς υπέρ τούτων. Αλλά νομίζετε, ότι οι λόγοι ούτοι είναι καλύτεροι από τους άλλους; Λοιπόν η ολιγαρχία φαίνεται εις σας καλυτέρα από την δημοκρατίαν. Αλλά νομίζετε, ότι αυτοί είναι καλύτεροι από τους άλλους; Και ποίος ήθελε θεωρηθή από σας ευλόγως χρηστός, όταν ομιλή εναντίον του υπάρχοντος πολιτεύματος; Λοιπόν υπολείπεται να σφάλλετε, όταν έχετε τοιαύτην γνώμην. Αυτό λοιπόν πρέπει να προφυλάττεσθε να μη πάθετε, πώς δηλαδή δεν θα δώσετε ποτέ λαβήν εις τους επιβουλεύοντας το πολίτευμά σας και πώς δεν θα αντιληφθήτε έπειτα, ότι διεπράξατε σφάλμα, οπότε δεν θα δύνασθε πλέον να πράξετε τίποτε. ^[3] Το να μη έχουν λοιπόν, άνδρες Αθηναίοι, όλα όπως ημείς θα ηθέλομεν, ούτε εις ημάς τους ιδίους, ούτε εις τους συμμάχους μας, ίσως δεν είναι καθόλου παράδοξον· διότι πολλά καθορίζονται από την δύναμιν της τύχης και υπάρχουν πολλαί αιτίαι, ώστε πολλά να μη συμβαίνουν εις τους ανθρώπους κατά την γνώμην των· όμως το να μη μετέχη ο λαός ουδενός αξιώματος, αλλά να κυριαρχούν οι αντίπαλοί του, τούτο και θαυμαστόν είναι, άνδρες Αθηναίοι, και φοβερόν, κατά την κρίσιν μου, θεωρείται υπό των υγιώς σκεπτομένων. Αυτή λοιπόν είναι η αρχή όλου του λόγου μου.