Μτφρ. Κ. Τσάτσος. [1975] 1983. Δημοσθένης. Οι τρεις Ολυνθιακοί, τρεις Φιλιππικοί και ο λόγος Περί των εν Χερρονήσω. Μετάφραση, εισαγωγικά σημειώματα, σχόλια. 2η έκδ. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας.

[13] Μη γελιέστε λοιπόν, ω άνδρες Αθηναίοι, όλα μεν τα άλλα είναι τώρα λόγια και προφάσεις, και οι πανουργίες και οι μηχανές σε τούτο κατατείνουν: πώς σεις μεν να μένετε στα σπίτια σας, έξω δε, καθώς η πόλη δεν θα διαθέτη καμμιά δύναμη, ο Φίλιππος όλα όσα θέλει, να τα κανονίζη με κάθε άνεση.

Δέστε εν πρώτοις τι συμβαίνει τούτη τη στιγμή. [14] Τώρα βρίσκεται στη Θράκη, έχοντας πολύ στρατό, και εκείνοι που είναι επί τόπου, λεν πως μετακαλεί και άλλον από τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία. Εάν λοιπόν, αφού περιμείνη τα μελτέμια, πάει και πολιορκήση το Βυζάντιο, φαντάζεσθε εν πρώτοις πως οι Βυζάντιοι θα εξακολουθήσουν να ανοηταίνουν, όπως τώρα, και δεν θα μας καλέσουν, ούτε θα μας ζητήσουν να τους βοηθήσωμε; [15] Εγώ δεν το νομίζω· μάλλον, αν υπάρχουν μερικοί, που και από μας ακόμη λιγώτερο τους εμπιστεύονται, και αυτούς θα προτιμήσουν να τους δεχθούν στην πόλη τους, παρά να την παραδώσουν σ' εκείνον, αν βέβαια δεν προφτάση αυτός πρώτα να τους καταλάβη. Και τότε, εφ' όσον δεν θα μπορούμε να πλεύσωμε απ' εδώ και δεν θα υπάρχη καμμιά έτοιμη εκεί επικουρία, τίποτε δεν θα εμποδίση την καταστροφή τους.

[16] Μα το θεό, ξέρω πως είναι κακορίζικοι αυτοί οι άνθρωποι και ανοηταίνουν με το παραπάνω. Συμφωνώ. Και όμως πρέπει να σωθούνε, γιατί αυτό συμφέρει στην πόλη. Αλλά ούτε και τούτο είναι βέβαιο, πως δεν θα πάη στη Χερρόνησο. Αν πρέπη να κρίνωμε από το γράμμα που σας έστειλε, λέει πως εκεί θα χτυπήση τους δικούς μας.

[17] Αν λοιπόν βρίσκεται εκεί συγκροτημένος ο στρατός μας και τη Χερρόνησο θα μπορέση να υπερασπισθή και στη χώρα του να κάνη επιδρομές. Άπαξ όμως ο στρατός διαλυθή, τι θα πράξωμε, αν αυτός πάη στη Χερρόνησο; «Θα δικάσωμε το Διοπείθη, μα τον Δία!» Και με αυτό σε τι θα καλλιτερέψουν τα πράγματα; Μα θα πήτε θα στείλωμε από δω βοήθεια. Και αν εμποδισθούμε από τους ανέμους; Αλλά, μα τον Δία, μας λεν πως δεν θα πάη εκεί. [18] Και ποιος μας το εγγυάται;

Ω άνδρες Αθηναίοι, την βλέπετε άραγε, την σκέπτεσθε την εποχή του έτους που έρχεται, και κατά την οποία μερικοί φρονούν πως πρέπει να εκκενώσωμε τον Ελλήσποντο και να τον παραδώσωμε στο Φίλιππο; Και τι θα συμβή αν φεύγοντας από τη Θράκη, δεν πάη στη Χερρόνησο, ούτε στο Βυζάντιο ―διότι και αυτό το ενδεχόμενο πρέπει να το σκεφθήτε― και τραβήξη κατά τη Χαλκίδα και τα Μέγαρα, με τον ίδιο τρόπο που πήγε τελευταία στους Ωρεούς; Τι είναι συμφερώτερο, εδώ να τον χτυπήσωμε, αφήνοντας να πλησιάση ο πόλεμος προς την Αττική ή να του δημιουργήσουμε εκεί πέρα μιαν απασχόληση; Εγώ νομίζω πως τούτο το δεύτερο είναι το πιο συμφέρον.

Μτφρ. Γ.Φ. Παπαλεξανδρής. [1939] χ.χ. Δημοσθένους Λόγοι. VI, Περί της ειρήνης, Περί Αλοννήσου, Περί των εν Χερρονήσω, Περί των προς Αλέξανδρον συνθηκών. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια. Αθήνα: Ζαχαρόπουλος.

[13] Εξ άλλου δεν πρέπει να αγνοήτε, πολίται Αθηναίοι, ότι και τώρα ακόμη όλα τα άλλα ήσαν λόγοι και προφάσεις και ότι αι πράξεις και αι μηχανορραφίαι αποβλέπουν αποκλειστικώς εις τούτο: πώς σεις θα μείνετε εδώ εις τον τόπον σας και η πόλις δεν θα έχη καμμίαν στρατιωτικήν δύναμιν εις το εξωτερικόν και ούτω ο Φίλιππος εν πάση ησυχία θα κανονίση τα πάντα κατ' αρέσκειαν. Προ παντός άλλου κοιτάξετε αυτό που γίνεται τώρα: [14] Μένει προς το παρόν εις Θράκην με μεγάλας δυνάμεις και μετακαλεί και άλλας από την Μακεδονίαν και την Θεσσαλίαν, όπως μας πληροφορούν εκείθεν. Εάν λοιπόν, αφού αναμείνη τα μελτέμια, μεταβή εις το Βυζάντιον και το πολιορκήση, φρονείτε εν πρώτοις ότι οι Βυζάντιοι θα επιμείνουν επί της ανοήτου στάσεώς των και δεν θα σας καλέσουν ούτε θα ζητήσουν την βοήθειάν σας; [15] Εγώ δεν το πιστεύω· και μάλιστα φρονώ ότι, αν υπάρχουν άνθρωποι απέναντι των οποίων οι Βυζάντιοι δυσπιστούν περισσότερον από ημάς, φρονώ ότι και αυτούς ακόμη θα τους δεχθούν εις την πόλιν των παρά να την παραδώσουν εις τον Φίλιππον ― εάν υποθέσωμεν ότι δεν την έχει καταλάβει ενωρίτερα. Εάν λοιπόν ο στόλος μας ευρίσκεται εν αδυναμία να πλεύση απ' εδώ εκεί, και εάν εξ άλλου δεν υπάρχη επί τόπου καμμία έτοιμη βοήθεια, τίποτε δεν θα ημπορέση να προλάβη την καταστροφήν των. [16] Βέβαια, οι άνθρωποι (οι Βυζάντιοι) κατέχονται από τρέλλαν και η ανοησία των υπερβαίνει τα όρια. Σύμφωνοι απολύτως. Πρέπει εν τούτοις να σωθούν· η σωτηρία των είναι συμφέρον της πόλεώς μας.

Και κάτι άλλο ακόμη· δεν είμεθα βέβαιοι ότι δεν θα βαδίση (ο Φίλιππος) μέχρι και της Χερσονήσου. Αλλ' εάν πρέπη να κρίνωμεν από την επιστολήν που σας έστειλε, δηλώνει ότι θα εκδικηθή τους εκεί ευρισκομένους ιδικούς μας.

[17] Εάν λοιπόν διατηρήσωμεν εκεί το στράτευμα το οποίον είναι τώρα συγκεκροτημένον, θα δύναται και να βοηθήση την απειλουμένην χώραν και να κακομεταχειρισθή κάποιαν ιδικήν του κτήσιν. Εάν δε αντιθέτως το στράτευμα αυτό διαλυθή, τι θα πράξωμεν αν επιτεθή κατά της Χερσονήσου; «Μά τον θεόν, θα θέσωμεν υπό δίκην τον Διοπείθη». Και κατά τι θα βελτιωθή η κατάστασίς μας; «Αλλά θα στείλωμεν απ' εδώ βοήθειαν». Και αν οι άνεμοι μας εμποδίσουν; «Αλλ' όχι, μά τον θεόν, ο Φίλιππος δεν θα επιτεθή κατά της Χερσονήσου». [18] Και ποίος μας το εγγυάται; Άρα γε δεν βλέπετε, Αθηναίοι, δεν σκέπτεσθε ότι πλησιάζομεν την εποχήν κατά την οποίαν μερικοί άνθρωποι επιθυμούν να σας απομακρύνουν από τον Ελλήσποντον και να τον παραδώσουν εις τον Φίλιππον; Τι λοιπόν; Εάν επελθών εκ Θράκης αντί να βαδίση κατά της Χερσονήσου ή κατά του Βυζαντίου―διότι και τούτο πρέπει να έχετε υπ' όψιν― επέπιπτε κατά της Χαλκίδος και των Μεγάρων, όπως ακριβώς έκαμεν εσχάτως κατά του Ωρεού, τι θα ήτο προτιμότερον, να αμυνθώμεν κατ' αυτού ενταύθα και να αφήσωμεν τον πόλεμον να έλθη μέχρι και της Αττικής, ή να του δημιουργήσωμεν εκεί κάποιον περισπασμόν; Εγώ φρονώ ότι τούτο θα ήτο προτιμότερον.