^[1] Βλέπω μεν, ω άνδρες Αθηναίοι, ότι η παρούσα κατάστασις των πραγμάτων είναι πολύ δυσχερής και ανώμαλος, όχι μόνον, διότι πολλά εξ αμελείας ημών έχουν χαθή και διότι διόλου δεν ωφελεί να λέγη κανείς ωραίους λόγους περί αυτών, αλλά και διότι, ως προς εκείνα που υπολείπονται εις ημάς, ούτε εις έν σημείον δεν έχουν όλοι την ιδίαν γνώμην περί εκείνου το οποίον ωφελεί, αλλ' άλλοι μεν έχουν ταύτην την γνώμην, άλλοι δε εκείνην. ^[2] Ενώ δε αυτό καθ' εαυτό το να δίδη κανείς συμβουλήν είναι δυσχερές και δύσκολον, σεις, ω άνδρες Αθηναίοι, εκάματε αυτό ακόμη περισσότερον δύσκολον· διότι όλοι μεν οι άλλοι άνθρωποι συνηθίζουν να συσκέπτωνται προ των γεγονότων, σεις δε μετά τα γεγονότα. Το αποτέλεσμα δε τούτου είναι, καθ' όλον τον χρόνον εφ' όσον εγώ ενθυμούμαι, ότι ο μεν ελέγχων εις την συνέλευσιν τα σφάλματά σας τυγχάνει εκ μέρους σας επιδοκιμασίας και θεωρείται δεινός ρήτωρ, αυτά δε τα πράγματα, δηλαδή εκείνα περί των οποίων συσκέπτεσθε, σας διαφεύγουν. ^[3] Εν τούτοις, αν και η κατάστασις των πραγμάτων είναι τοιαύτη, νομίζω, και ων πεπεισμένος έχω εγερθή διά να ομιλήσω, ότι, αν θελήσητε να με ακούσητε, αφήσαντες κατά μέρος τας θορυβώδεις αποδοκιμασίας και φιλονικίας, όπως αρμόζει εις πολίτας, οι οποίοι συσκέπτονται περί του συμφέροντος της πολιτείας και περί τόσον σπουδαίων υποθέσεων, ότι θα δυνηθώ και να προτείνω και να συμβουλεύσω εκείνα τα μέσα διά των οποίων και η παρούσα κατάστασις των πραγμάτων θα βελτιωθή και θα ανακτηθούν τα εξ αμελείας σας απολεσθέντα.

^[1] Αναγνωρίζω, πολίται Αθηναίοι, ότι η παρούσα κατάστασις των πράγματων είναι δύσκολη και συγκεχυμένη, όχι μόνον διότι πολλά πράγματα τα έχετε τελείως εγκαταλείψει και δεν υπάρχει καμμία ωφέλεια να ομιλούμεν πλέον περί αυτών, αλλά και διότι σχετικώς με εκείνα που μας μένουν δεν υπάρχει ούτε ένα σημείον που να είμεθα όλοι σύμφωνοι, αλλ' οι μεν νομίζουν τούτο ορθόν, οι δε το άλλο. ^[2] Βεβαίως πάσα συζήτησις είναι εκ φύσεως δυσάρεστος και δύσκολος, αλλά σεις, ω άνδρες Αθηναίοι, την κατεστήσατε ακόμη δυσκολωτέραν. Διότι όλοι οι άλλοι άνθρωποι συνηθίζουν να συζητούν προ των γεγονότων, σεις αντιθέτως συζητείτε μετά τα γεγονότα. Η συνέπεια τούτου, την οποίαν πάντοτε διεπίστωσα, είναι ότι ο ρήτωρ ο οποίος σας ελέγχει διά τα γενόμενα σφάλματα κερδίζει μίαν επιτυχίαν και η ομιλία του θεωρείται αξιοθαύμαστος· αλλά τα ζητήματα, τα οποία ήσαν το αντικείμενον της συζητήσεως, σας διαφεύγουν.

^[3] Παρ' όλα ταύτα νομίζω ―και με την πεποίθησιν αυτήν έλαβα τον λόγον― ότι αν θελήσετε να θέσετε τέρμα εις τας φωνάς και τας φιλονικίας και να με ακούσετε ―όπως αρμόζει εις ανθρώπους συζητούντας περί του κράτους και περί ζητημάτων τόσον σοβαρών― θα έχω να σας προτείνω μίαν γνώμην, διά της οποίας και η παρούσα κατάστασις θα βελτιωθή και τα ήδη εγκαταλελειμμένα θα διασωθούν.